Vísir - 10.12.1979, Blaðsíða 10

10
vísm
Mánudagur 10. desember 1979
Hefur þú heyrt um
LEIRBAKSTRANA
frá Chattanooga „Steam pack”?
':c 4
■■ Jk \
1 i - ,
; > l L r \ X ; L V . J .
Þú sýður þá í 15 mín. við lágt hitastig, þá halda þeir sama
hitastigi i 30 min.
Einstaklega góðir fyrir fólk sem þjáist af vöðvabólgu eða
gigt. Við bjóðum bakstra af ýmsum stærðum svo sem:
Bakbakstra í tveimur stœrðum.
Hálsbakstra og herfla.
Axlabakstra.
Hné og handleggsbakstra.
Einnig eru fáanlegir ísbakstrar af sömu tegund.
Verið velkomin í verzlun vora.
IfemediaM.
Borgartúni 29. — Reykjavfk — Sími 27511.
I
I
Svefnbekkir Svefnbekkir
Loksins komnir aftur
Efni: Tekk— Almur — dökkbæsað mahogany.
Gott verð og góðir greiðsluskilmálar.
ATH:
nýkemnar, margar gerðir
KOMMÓÐUR
HYTSAMAR JÓLAGJAFIR
Trésmiijan fílffjKSjÞ '
Laugavegi 166
Simar 22229 og 22222
Smurbrauðstofan
BJÖRIMÍIMN
Njálsgötu 49 - Simi 15105
Nauðungaruppboð
sem auglýst var I 92., 97. og 99. tbl. Lögbirtingablaösins '78
á eignarhluta Jóns Asgeirssonar I fasteigninni Noröurvör
12 i Grindavik, þinglýstri eign Jóns Asgeirssonar, fer fram
á eigninni sjálfri, aö kröfu Theódórs Georgssonar hdl„
Hákons Arnasonar hrl., Jóns G. Briem hdl. og innheimtu-
manns rfkissjóös, miövikudaginn 12. des. '79 ki. 16.
Bæjarfógetinn i Grindavfk.
Ériíni'msmenn
ekkl menn?
Þegar Kennedy var nýdauður og Bitlarnir voru
farnir að hrópa hástöfum um allan hinn siðment-
aða heim, var slagorðið: „Mennt er máttur”
allsráðandi i talfærum islenskra stjórnmála-
manna. Þá gengu velsnyrt ungmenni um götur
borgarinnar á 17. júni með hvitar og svartar ein-
kennishúfur og latinuslagara á vör. Allir voru
sammála um að þar færi rjómi islensku þjóðar-
innar. Fólk stóð gapandi af hrifningu þegar þess-
um stórfenglegu einkennishúfum sást bregða
fyrir.
En fljótt skipast veður i lofti.
Nú læðast stúdentar með veggjum á 17. júni og
þeir fáu sem láta plata sig til að kaupa einkennis-
húfur blygöast sin fyrir að láta sjá sig með þetta á
almannafæri. Og almenningur stingur saman
nefjum á götuhornum og hvislar: ,,Andskotans
iðjuleysingjar. Svo lifir þetta i sukki og saurlifn-
aði á kostnað skattgreiðenda.”
Þannig breytast timarnir og mennirnar með
Staóa námsmanna
óbreytt
En tó almenningsálitið dingli
þannig úr hæstu hæöum niöur i
dýpstu myrkur hefur staöa
námsmanna haldist óbreytt i
ölium grundvallaratriðum
siöastliöna áratugi. Og þegar su
staða er könnuö á hlutlægan
hátt án þess aö skilningsleysi.
trúarofstæki eða mannhatur
ráði ferðinni kemur i ljós að
ymislegt er öðruvisi en flestir
sem hafa sig mest i frammi
vilja vera láta
Það er tildæmis mikið
gaspraðum að menn lari i nám
vegna þessað þeir nenni ekki að
vinna og skólagangan só ein
allsherjar afslöppun þar sem
mest ber a svallveislum. En
sannleikur málsins er hins veu
ar sá að flest nám er meira i ætt
við vinnuþrælkun en nokkuð
annað.
f fólagsvisindadeiid Háskóla
tslands er þaö til dæmis yfirlýst
stefna að eðlilegur námshraði
só miðaður við 60 stunda vinnu-
viku. isbr. bls 326 i kennsluskra
Háskola Islands 1979-1980.) þó
að allir aðrir þjóðfélagshópar
miði við 40 stundir sem eðlilega
vinnuviku.
Innan þessarra 60 stunda á
viku þarf eftirfarandi að
rumast: 1) Timasókn að meðal-
tali 20 timar. 2) Bókalestur, um
400 siður ef miðað er við
miðlungi þungan texta 3) rit-
geröir og önnur verkefni, að
meðaltali 2 vélritaðar siður
bað sér hver meðalgreindur
maður að þetta er nokkuö sem
ekki er leyst af hendi liggjandi
eða i diskoteki.
HeilsuspiUandi vinnu-
álag
1 öðrum deildum eins og til
dæmis læknisfræöideildinni er
vinnuálagið beinlinis heilsu-
spiilandi.Maður hefur heyrt
ófáar hryllingssögurnar um
efnilega menn sem lágu 18 tima
á sólarhring i hnausþykkum
doðröntum árum saman en féllu
slðan á einu skitnu prófi og fóru
i hundana bað vprður nefnilega
að fella ákveðinn fjölda á ári
vegna plássleysis
En hvað um þá sem slæpast
þarna árum saman án þess að
ljUka prófum?
Ég held að þeir sem
þannig láta, ef einhverjir eru,
hljóti aö vera miklir meinlæta-
menn. Ekki fá þeir námslán, til
þess þurfa nemendur að ljúka
prófum I aö minnsta kosti 2/3
hlutum námsefnisá ári, þ.e.a.s.
vinna 40 stundir á viku. Og ef
þeir stunda enga aðra vinnu
hljóta þeir aö lifa á hundasUrum
eða öðrum þeim matvælum sem
liggja á iausu útá viðavangi.
Annars hef ég lúmskan grun
um að þegar sumir eru að tala
um þá sem slæpast þarna árum
saman án þess að ljúka prófum,
eigi þeir við þá nemendur sem
neyðast til að hægja ferðina i
námi sinu vegna þess að þeir
verða að vinna með náminu til
að deyja ekki Ur hungri. A þetta
neðanmcús
Guðmundur
Björgvinsson skrif-
ar um stöðu náms-
manna hér á landi
og segir m.a.:
/,Spurningin er að-
eins þessi: Hvers
vegna fá námsmenn
ekki greidd laun
fyrir sína vinnu eins
og annað vinnandi
fólk í landinu?"
sérstaklega við um fjölskyldu-
fólk og einstæða foreldra.
Námslánið virkar á þetta fólk
eins og lélegur brandari þvi sá
tittlingaskitur hrekkur varla
fyrir fæöi og húsnæði hvað þá
fyrir lúxus eins og rafmagni og
hita
Hvers vegna fá náms-
menn ekki laun?
Spurningin er aðeins þessi:
Hvers vegna fá námsmenn ekki
„Vorannir”.
greiddlaun fyrir sina vinnu eins
og annað vi'nnandi fólk i land-
inu?
NU munu ýmsir reka upp
skellihlátur og segja : Maðurinn
erþroskaheftur! Viðættum ekki
annað eftir en að fara að borga
þessum ruslaralýð peninga
fyrir að liggja i leti á þessum
verðbólgu- timum. Hinir skap-
stilltari munu segja glottandi:
Þjóðfélagið græðir ekkert á
vinnu námsmanna. Hins vegar
tapar þetta félag stórum fúlgum
á að halda skólakerfinu gang-
andiog er ekki á það bætandi að
fara aö gefa námsmönnum
peninga i ofanálag. Svo borga
skattgreiðendur.
Ég ætla ekki að svara hrópum
ofstopamannanna, það er i
verkahring geðlæknisfræðinn-
ar. En litum aðeins á röksemda-
færslu seinni hópsins. Með
nákvæmlega sömu rökum væri
hægt að halda þvi' fram að allir
þeir sem vinna að uppbyggingu
framleiðslutækja, t.d. raforku-
vers, ættu að vinna kauplaust.
Þjóðfélagið hefur engan hagnað
af raforkuveri sem er i
uppbyggingu frekar en ööru
sem er i uppbyggingu. Hins veg-
ar kostar það þjóðfélagið stórar
fúlgur. En engum dettur i hug
að heimta á þessum forsendum
að þeir tæknifræðingar, verk-
fræöingar, verkamenn og aðrir
fræðingar og menn sem vinna
aö uppbyggingu orkuversins
vinni kauplaust. Það er álika
fráleitt að ætlast til þess að
námsmenn vinni kauplaust.
Þegar orkuverið er fullbyggt
mun það veita birtu og yl inn i
kalda skúra mannlifsins eins og
maðurinn sagði. Sömuleiðis
munu námsmenn veita birtu og
yl menntunar sinnar inn i loft-
laus skúmaskot þjóðfélagsins
um leið og þeir sleppa Ut Ur
skólastofunum. SU rökvilia að
vinna námsmannsins sé eitt-
hvað minna virði fyrir þjóð-
félagið en önnur vinna, þegar
hlutirnir eru skoðaðir i heild-
rænu samhengi, eru leifar frá
löngu Ureltum hugsunarhætö
sem tilheyrir þeim tima þegar
þrælahald þótti sjálfsagt.
ísland hefur sérstöðu
Annars virðist Island hafa
nokkra sérstöðu i þessu máli og
er eitt af örfáum löndum i heim-
inum þar sem námsmenn eru
meðhöndlaðir eins og þriðja
flokks folk Alls staðar annars
staðar nema kannski i einu eða
tveimur rikjum sem eru þekkt-
ust fyrir hungursneyðir eru
námsmenn viðurkenndir sem
fullgildir einstaklingar i
þjóðfélaginu. Ef ekki beint með
námslaunum þá óbeint meö
styrkjum
Jafnvel í Bandarfkjunum þar
sem flestar æðri
menntastofnanir heimta
himinháar fúlgur I skólag jöld er
styrkjakerfið þannig vaxið aö
allir sem nenna aðstundanám
geta lifað mannsæmandi lifi. Til
þess þurfa menn hvorki aö vera
dúxar né kúristar, styrkirnir
eru fyrir venjulegt fólk.
A íslandi eru styrkir aftur á
móti nánast óþekkt fyrirbirgði
og námsmenn lifa almennt við
kjör sem hundar létu ekki bjóða
sér. Það verður að teljast i
meira lagi kaldhæöið aö flestir
þeir styrkir sem íslenskir náms-
menn erlendis eiga kost á, koma
Ur erlendum sjóðum.
Égheldað þaö sé kominn timi
til að Islendingar fari að hugsa
sinn gang i þessu máli, þ.e.a.s.
ef þeirhafa áhuga á að hér þrif-
ist lifvænlegt menntakerfi.
Námsmenneiga ekki aðþurfa
að skriða eftir ölmusum til aö
geta keypt sér eitthvað að éta.
Þeir eiga auðvitað að njóta
þeirra sjálfsögðu mannréttinda
að fá laun greidd fyrir sina
vinnu. Eða ná mannréttindi
ekki til námsmanna?