Vísir - 09.01.1980, Blaðsíða 9

VfSZR
Miðvikudagurinn 9. janúar 1980.
Stjórnmálaástandiö ihnotskurn að loknum viðræðufundi i gærmorgun: ».Þú vilt fara þinn veg, ég vil fara minn veg...”.
Nauðsynlegt að Sjálf-
stæðisflokkurinn verði i
stjórn
Matthias Bjarnason: „Ég er
ekkert alltof bjartsýnn á að
stjórnarmyndun takist i þessari
umferð. Hitt vil ég lika taka
fram, að auðvitað ber þing-
mönnum og stjórnmálaflokkun-
um skylda til að mynda starf-
hæfa stjórn.
Það hefur skemmt fyrir þess-
um tilraunum, að menn hafa
verið með yfirlýsingar um aö
þýðingarlaust væri að ræða við
þennan eða hinn. Flokkarnir
verða að vera tilbúnir til að slá
af sinum kröfum ef stjórnar-
samstarf á að takast og það er
heillavænlegast fyrir þjóðina aö
sem fyrst verði tekist á við
vandamálin.
bað hefur komið fram aö ekki
er grundvöllur fyrir vinstri-
stjórn og það er nauðsynlegt aö
Sjálfstæðisflokkurinn verði i
næstu stjórn, hvernig svo sem
hún verður að öðru leyti”.
Erum tilbúnir að slá af
,,Ég er ekkert að gagnrýna
aðferð Geirs Hallgrimssonar i
BEÐIB AIEKTA A ALÞINGI
Þingmenn mættu til starfa i gær eftir jólaleyfi
sama dag og Geir Hallgrimsson boðaði i fyrsta
skipti til sameiginlegs fundar með formönnum
stjórnmálaflokkanna eftir að hann fékk umboð til
að mynda stjórn. Ekki mun mikið hafa gerst á
þeim fundi en rikjandi ástand endurspeglaðist
mjög i þvi andrúmslofti sem rikti i alþingishús-
inu i gær.
Menn voru bersýnilega úthvildir eftir fríið sitt
og ekkert taugaspenntir út af ástandinu. Það er
áberandi að enginn hefur að þessu sinni þörf fyrir
að segja neitt um hvað aðrir stjórnmálaflokkar
og stjórnmálamenn séu ábyrgðarlausir og á
rangri leið. Allir biða átekta og mikið er um að
menn séu dregnir til hliðar á göngum og i hornum
og málin rædd undir fjögur eða sex augu. Þannig
sátu til dæmis formenn þingflokka Sjálfstæðis-
flokks og Alþýðubandalags niðursokknir afsiðis
og hefðu eftir svipnum og einbeitninni að dæma
vel getað verið að prútta um ráðherrastóla.
Benedikt Gröndal, Ragnar Arnalds og Steingrim-
ur Hermannsson voru i hrókasamræðum i gang-
inum og kölluðu til Geirs, sem átti leið framhjá,
til skrafs og ráðagerða. Fréttamenn dagblaða og
rikisfjölmiðla voru I hverju skoti að reyna að
verða einhvers áskynja hjá þingmönnum sem
ekkert vissu og veigruðu sér við að taka afstöðu i
þeim málum sem heitast brenna. Flestir eru
hlutlausir. Engu er likara en allir séu að biða eftir
að eitthvað óvænt gerist fyrir tilverknað óskil-
greindra afla svo ekki þurfi að taka á málum eins
og þau standa i dag. Menn eru ekki bjartsýnir á
stjórnarmyndun en vilja ekki taka fyrir neitt né
mæla beinlinis með neinu heldur.
Hér á siðunni er spjallað við nokkra þingmenn
um ástand og horfur.
Enginn á höfundarrétt-
inn
„bað verður leitt til lykta i
þessari viku hvort þessar við-
ræður halda áfram” sagði Geir
Hallgrimsson formaður Sjálf-
stæöisflokksins i gær þegar
hann var spurður um gang
stjórnarmyndunartilrauna.
Geir hélt fyrsta fund sinn með
formönnum stjórnmálaflokk-
anna i gær en áður hefur hann
hitt þá hvern fyrir sig eins og
kunnugt er. Hann var spurður
um undirtektir við þjóðstjórnar-
hugmyndinni og kvaðst hann
ekki gera neinar athugasemdir
við þær. Otreikningar bjóð-
hagsstofnunar sem rætt hefur
verið um sem umræðugrundvöll
milli flokkanna sagði Geir að
væru byggðar á hugmyndum
allra flokka þannig að enginn
ætti höfundarrétt að þeim.
Sjálfstæðisflokkurinn sem
slikur hefði ekki lagt fram nein-
ar tillögur eða hugmyndir i
þessum viðræðum.
Skattafrumvarp um
mánaðamótin
„bað er ýmislegt hér sem
þarf að vinna að, — löggjafar-
valdið verður aö starfa þó ekki
takist að mynda rikisstjórn”
sagði Matthias A. Mathiesen,
Sjálfstæðisflokknum, þegar
hann var spurður um vettvang
dagsins.
Matthias sagði að verið væri
að vinna að skattafrumvarpi og
ætti hann von á að það yrði lagt
fram um mánaöamótin. bá væri
unnið að fjárlagagerð þó af-
greiðsla fjárlaga færi að sjálf-
sögðu ekki fram fyrr en mynduð
hefði verið vinstri stjórn. Hann
vildi ekki tjá sig um möguleika
fyrir þjóðstjórn, en um aðrar
leiðir sagði hann meðal annars
að hann persónulega hefði ekki
trú á að Alþýðubandalagiö vildi
fara I rikisstjórn meö Sjálf-
stæðisflokknum.
Ekki utanþingsstjórn
Karvel Pálmason: „Ég hef
enga trú á þvi að það takist að
mynda þjóðstjórn. Nýsköpunar-
stjórn værihugsanlega sú stjórn
sem þyrði að taka á þeim hlut-
um sem gera þarf, en Alþýðu-
bandalagið virðist ekki þora i
stjórn þannig að sá möguleiki er
varla fyrir hendi. Nú svo skyldu
menn ekki útiloka samstjórn
Sjálfstæðis- og Framsóknar-
fl'okks, þrátt fyrir allar yfirlýs-
ingar.
bað er hins vegar tilgangs-
laust að mynda stjórn sem ekki
þorir að takast á viö vandamál-
in og fólk telur skyldu þingsins
að mynda starfhæfa stjórn.
Mér finnst trúlegt að stjórnar-
myndunarumboðið gangi hring-
inn á hefðbundinn hátt, en þaö
er nauðsynlegt að stjórn verði
mynduð i þessum eða næsta
mánuði. Utanþingsstjórn kemur
ekki til greina aö minu mati”.
Meirihluti kjósenda vill
vinstri stjórn
Ingvar Gislason: „Mér list
þunglega á að stjórnarmyndun
takist eins og málum er háttað.
Ég geri ekki litið úr þjóðstjórn-
armöguleikanum, en það er
engan veginn vist að sá vilji sé
fyrir hendi, sem þarf til að
mynda slika stjórn.
bað má koma fram, að ég er
enn þeirrar skoðunar að það
beri að mynda vínstri stjórn
undir forystu Framsóknar-
flokksins og ég hef ekki gefið
upp alla von um að það megi
takast. bað veröur sjálfsagt
önnur umferð i þessum stjórn-
armyndunarviðræöum og þá vil
ég að sá möguleiki verði full-
reyndur, enda sýndu kosninga-
úrslitin að meirihluti kjósenda
vill vinstri stjórn”.
Áhorfsmál
„betta er allt mjög óljóst enn-
þá og ekki hægt að útiloka neitt”
sagði Hjörleifur Guttormsson.
Hann sagði að mistækjust
stjórnarmyndunartillögur Geirs
hlytu Alþýðubandalagsmenn að
fá umboð og myndu þá væntan-
lega snúa sér að þvi aö reyna
endurreisn vinstri stjórnarinn-
ar. Kjaramálin væru afar mikil-
væg i öllum þessum viðræðum
og Steingrimur Hermannsson
hefði lýst þvi yfir að hann vildi
ekki ganga þvert á vilja laun-
þegasamtakanna þannig aö þar
að minnsta kosti ættu þessir
tveir flokkar samleið.
Hvort Alþýðubandalagið
myndi ekki leita samstarfs við
Sjálfstæðisflokkinn? „bað er
aldrei að vita. bað getur veriö
áhorfsmál hvort ekki er meiri
ágreiningur milli okkar og Al-
þýðuflokksins I sumum málum
en okkar og Sjálfstæðisflokks-
ins”.
Læt ekkert uppi
Geir Gunnarsson: „Ég á ekki
von á að það gerist neitt i þess-
um stjórnarmyndunarviðræð-
um núna og það getur tekið
nokkuð langan tima þangað til
stjórn verður mynduð.
bað hefur sýnt sig að frum-
hlaup krata i sambandi við
stjórnarslitin hefur ekki leyst
nokkurn vanda og kosningaúr-
slitin hafa einungis hert á öllum
hnútum.
Formenn allra flokkanna fá
sjálfsagt tækifæri til aö reyna
stjórnarmyndun, en ég hef ekki
trú á að ein umferð dugi.
Sjálfur hef ég ákveðnar hug-
myndir um það hvernig stjórn
verður mynduð, en ég læt ekkert
uppi um þær núna”.
sjálfu sér, en með sama áfram-
haldi sýnist mér að það muni
taka allt árið að mynda rikis-
stjórn” sagði Steingrimur Her-
mannsson formaður Framsókn-
arflokksins.
Hann sagði að Geir hefði ekki
lagt fram neinar tillögur á fund-
inum I gærmorgun og aðeins
rætt um það sem hann heföi áð-
ur sagt þeim hverjum fyrir sig.
Hinsvegar hefði hann lofað aö
afhenda þeim útreikning bjóö-
hagsstofnunar siðar um daginn.
bá kvaðst Steingrlmur ekki
skilja hvar ætti að taka þá tutt-
ugu og fimm milljarða sem tal-
að væri um að yrði varið i
„félagsmálapakkann” sem ætti
að koma á móti þvi að visitalan
yrði tekin úr sambandi til 1.
september. „betta er meira fé
en við höfum fundið” sagði hann
og bætti við að ekki yrði auð-
veldara að hafa uppi á þvi ef
ætti að fella niður alla skatta
vinstristjórnarinnar.
„Við teljum aö sá sem
stjórnar umræðum eigi aö
leggja fram tillögur. Viö höfum
þegar lagt fram okkar en erum
reiðubúnir að slá af þeim ef okk-
ur er sýnt fram á annað betra.
J.M./P.M.
Þingflokksformenn Sjálfstæðisfiokks og Alþýðubandalags ræða
málin utan dagskrár.
„Verið þiö ekki svona óþolinmóðir,strákar minir, ég hef nú ekki haft
nema hálfan mánuð”, gæti Geir Hallgrimsson hafa sagt viö félaga
sina þegar þeir kölluðu hann afsiðis á alþingi I gær.
Visismyndir: J.A.