Vísir - 28.02.1980, Blaðsíða 13

Fimmtudagur 28. febrúar„,1980_^ ,
pföpi
Vísir skoðar víkingasýninguna í British Museum í London:
VFIRGRIPSMESIA VIKIHGA-
SÝNINGIN FRAM TIL ÞESSA
Fimmtudaginn 14. febrúar
var opnuö f British Museum I
London yfirgripsmesta sýning
sem haldin hefur veriö um vlk-
inga lifshætti þeirra og menn-
ingu.
Bretadrottning opnaöi sýn-
inguna viö hátlölega athöfn aö
viöstöddum mörgum boösgest-
um. Gestir voru aöallega starfs-
menn British Museum og þeir
sem unniö höföu aö undirbtln-
ingi sýningarinnar svo og marg-
ir erlendir gestir aöallega frá
söfnum sem lánaö hafa muni til
sýningarinnar.
Á fimmtudagskvöld var siöan
hálfrar klst. þáttur I breska
sjónvarpinu (BBC) um sýning-
una I umsjá hins vinsæla sjón-
varpsmanns Magnúsar Magn-
ússonar. 1 þættinum gengu
Magnús og forstööumaöur Brit-
ish Museum David Wilson um
sýningarsali og ræddu um ýmsa
gripi sýningarinnar. Undirbún-
ingur sýningarinnar hófst fyrir
u.þ.b. þremur árum um þaö
leyti er David Wilson geröist
forstööumaöur safnsins. Hann
er sérfræöingur I menningu vlk-
inga og má segja aö sýningin sé
hugarfóstur hans.
Ekki sérstakt tilefni
Varla er unnt aö segja aö sér-
stakt tilefni sé til þess aö halda
vlkingasýningu nú. Á slöasta ári
héldu Manarbúar upp á 1000 ára
afmæli Manarþingsins og hefur
sú athöfn vafalaust kynt undir
áhuga almennings á sýning-
unni. Likani af vikingaskipi hef-
ur nú veriö komiö fyrir framan
viö aöaldyr British Museum.
Þetta skip er einmitt hiö sama
og sigldi frá Noregi til Manar
viö afmælishátiöina.
Sýning þessi hefur veriö ræki-
lega auglýst og eru hæg heima-
tökin þvl einn af þeim aöilum er
styrkja sýninguna er breska
dagblaöiö „The Times”. Aörir
Eftirlfkingu af vfkingaskipi hefur veriö komiö fyrir framan viö byggingu British Museum i tilefni vik-
ingasýningarinnar. Mynd:UPI.
Heimilistölvan
Tölvuskóli
Borgartúni 29,
sfmi 23280.
Tölvunámskeið
Ný hraðnámskeið eru að hefjast
■ Viltu skapa þér betri aðstöðu á vinnumark-
aðnum?
■ Viltu læra að vinna með tölvur?
■ Átölvunámskeiðum okkar iærir þú að færa
þér í nyt margvíslega möguleika sem smá-
tölvur (microcomputers), sem nú ryðja sér
mjög til rúms, hafa upp á að bjóða fyrir
viðskipta- og atvinnulífið.
■ Námið fer aö mestu fram með leiðsögn
tölvu og námsefnið er að sjálfsögöu allt á
íslensku. Námsefnið hentar auk þess vel
fyrir byrjendur.
■ Á námskeiðunum er kennt forritunarmálið
BASIC, en það er lang algengasta tölvu-
máliö sem notað er á litlar tölvur.
Sfmi tölvuskólans er /)0/)QA
Innritun stendur yffir 1
Námskeiðskynning laugardag
1. mars kl. 14.00-18.00.
sem styrkja hana eru SAS-flug-
félagiö og Norræni Menningar-
sjóöurinn. Auglýsingar hafa
sýnilega haft mikil áhrif þvl glf-
urleg aösókn hefur veriö aö sýn-
ingunni og reynir á þolrifin aö
blöa I biörööum fyrir utan safn-
iö.
I mars hefst 10 þátta mynda-
flokkur I breska sjónvarpinu um
vlkingana sem Magnús Magn-
ússon kynnir. Margar bækur
hafa veriö gefnar út af þessu til-
efni og einhverjar eru I blgerö.
Víöa aflaö fanga
Markmiö sýningarinnar er aö
gefa fólki kost á aö sjá hvernig
daglegt llf vlkinga hefur veriö.
Þegar minnst er á oröiö, vlking-
ur, þá dettur fólki oft I hug ræn-
ingi eöa varmenni en nýlegir
uppgreftir hafa leitt ýmislegt
annaö I ljós, s.s. aö vlkingar
hafa veriö fyrirtaks handverks-
menn sbr. uppgröft sem nú
stendur yfir I Jórvlk (York). Til
þess aö gera fólki grein fyrir
þessu hafa um 500 hlutir veriö
fengnir aö láni frá meira en 40
stofnunum I 9 löndum.
Meginhluti sýningarinnar er
kynningarsvæöi þar sem komiö
er fyrir stórum kortum sem
sýna athafnasvæöi vlkinganna
landfræöilega og sagnfræöilega.
Afrek vlkinga má ekki slst
rekja til hæfni þeirra viö skipa-
smlöar reynslu þeirra af árang-
ursrlkum glimum viö Ægi kon-
ung. Þaö kemur þvi ekki á óvart
aö fyrsti hluti sýningarinnar er
tileinkaöur skipum og hafi. Þvl
miöur gátu aöstandendur sýn-
ingarinnar ekki fengiö lánaö eitt
af vlkingaskipunum sem grafin
hafa veriö úr sjó en þarna getur
aö llta engu aö slöur ýmsa hluta
vlkingaskipa s.s. stafnhöfuö og
járnakkeri., Einnig er þarna
minnisvaröi frá Gotlandi I Svl-
þjóö en á honum er mynd af
skipi hlöönu herskáum vlking-
um I bardaga. Þessi mynd er
notuö sem tákn fyrir sýninguna.
í öörum hluta sýningarinnar
hefur veriö komiö fyrir eftirllk-
ingu af Heiöarbæ sem var graf-
inn uppl Danmörku. Þar hefur
veriö komiö fyrir likani af aöal-
iverustaö fólks á 10. öld og geta
áhorfendur þannig reynt aö
gera sér I hugarlund hvernig
daglegt heimilislif hefur fariö
fram. Þarna má einnig sjá
margar geröir af búsáhöldum
s.s. straujárn, grilltein og vef-
stól, svo notuö séu nútlma nöfn
til aö lýsa hlutverki tækjanna.
A vikingatlmabilinu voru
menn yfirleitt grafnir nálægt
iverustaö fólks enda er fjóröi
Sigurborg
Ragnars-
dóttir frétta-
ritari VIsis i
London
skrifar.
hluti sýningarinnar tileinkaöur
dauöa og ásatrú. Þar getur aö
llta Ragnarrök, Þórshamar o.fl.
Fimmti hluti sýningarinnar gef-
ur mynd af klæönaöi vlkinga.
Sýnder tlska karlmanna ásamt
sveröum, spjótum, bogum og
hjálmi. Skartgripir skipa stóran
sess á sýningunni enda hefur
ákaflega mikiö sllkra muna
fundist viö uppgröft.
Spannar vitt svið
A sjötta sýningarsvæöi eru
ýmsir munir sem vfkingar
fluttu úr verslunar- og sjóráns-
feröum slnum til Skandinavíu.
Frá Austurlöndum fluttu þeir
töluvert af silfurmynt, sverö frá
Rlnarlöndum o.fl.
I sjöunda hluta sýningarsvæö-
is eru hins vegar sýndir hlutir
sem vlkingar bjuggu til sjálfir. I
York, Dublin, Hedeby og Birka
voru verkstæöi þar sem margir
fagrir gripir hafa veriö smlöaö-
ir. Dregin er upp mynd af efna-
hags- og stjórnmálaþróun vík-
ingatlmabilsins I áttunda hlut-
anum. Þessa þróun er hægt aö
sjá á peningum sem sýndir eru
auk frásagna af konungum og
einstaka valdamönnum. Mun-
um sem sýna þróun I skreytingu
skartgripa hefur veriö komiö
fyrir á 9. sýningarsvæöi. Þar
sést vel tækni listamannsins og
þróun skreytingalistar frá 8. -
11. aldar. 1 slöasta hluta sýning-
arinnar er sýnt ýmislegt sem
tengist kristnitökunni.
Trúlega fer vel á þvl aö enda
þessa frásögn meö glefsum úr
formála bókarinnar „The Vik-
ings” eftir J. Graham-Campell
og D. Kidd sem er gefin út I til-
efni sýningarinnar: „Slæmt orö
fer af víkingum. Þeir viröast
þekktastir fyrir rán og nauög-
anir og eru taldir litlir eftirbát-
Bmgakaffl
Hér er einn þeirra listmuna, aem hvaö best sýna, hve framarlega
vlkingar voru i gull og sUfursmiöi. Þessi hlutur er frá þvf um áriö
1000.
Vikingasýningin, sem nú stendur yfir I British
Museum I London er yfirgripsmesta sýning, sem
nokkru sinni hefur verið haldin um vikinga, lifs-
hætti þeirra og menningu.
Sýningin var opnuð fimmtudaginn 14. febrúar
siðastliðinn og mun standa til 20. júli i sumar.
ar Húna og Gota hvaö villi-
mennsku snertir. Athyglisvert
er, aö af þeim er dregin upp
mynd glæsimennsku, sem
stangast á viö hina ógnvekjandi
Imynd.
....Vikingar liföu á öld
grimmdar og villimennsku og
þeirra hegöan var á engan hátt
verri en hegöan samtíöarmanna
þeirra og ævintýraþrá. Fundur
Amerlku, k'ristnitakan, stofnun
Hér sést einn gestanna á vlkingasýningunni skoöa sverö frá vikingaöld.
Af vikingaslóöum I Þýskalandi kemur þessi grelöa gerö úr beini og sögö m jög vönduö smio.
Æ
Mikiö safn silfurskarts frá vikingaöld er á sýningunni I London þar á meöal þessi armbönd og háismen, sem fundust viö Sandby i Sviþjóö.
„Vikingarnir eru hér” segir f sýningarskrá British Museum.
irskt skrin undir helgigripi frá
siöari hluta vikingaaldar.
þjóörlkja og stjórn nýlenda er
allt hluti af sögu þeirra ásamt
sérstæöri list-og tæknikunnáttu.
Sýningin er sett upp til þess aö
varpa Ijósi á alla ofangreinda
þætti I menningu vlkinga.... Þaö
er óllklegt aö sllk sýning veröi
nokkru sinni sett upp aftur....”
Aöalheimildir:
1) Viötal viö Guörúnu Svein-
bjarnardóttur fornleifafræöing I
Lundúnum.
2) „The Vikings” eftir James
Graham-Campell og Dafydd
Kidd.
Sigurborg Ragnarsdóttir