Morgunblaðið - 24.04.2002, Page 42
MINNINGAR
42 MIÐVIKUDAGUR 24. APRÍL 2002 MORGUNBLAÐIÐ
Laugarnesskólinn,
ævintýrahöllin okkar
stóra, er það fyrsta
sem kemur upp í hug-
ann þegar ég sest niður til að
minnast míns ástkæra uppeldis-
bróður, Vignis Benediktssonar.
Við andlát hans var eins og ósýni-
leg tjöld væru dregin frá hug-
skotssjónum mínum og við blasti
barnæskan okkar, óvenjuleg, fjöl-
skrúðug, ástrík og gefandi.
Fyrstu átta ár ævinnar átti ég
því láni að fagna að eiga þennan
stóra bróður, Vigga, sem var mér
bæði afar góður og ekki síður um-
hyggjusamur. Til marks um það
sagði mamma mín mér ósjaldan þá
sögu, að þegar hún kom með mig
heim af fæðingardeildinni beið
þessi átta ára gamli strákhnokki
yfir sig spenntur, mændi á undrið
opinmynntur, gerðist blíðlegur í
framan og hvíslaði: „Má ég koma
við hana – bara með litla fingri?“
Við Vignir ólumst upp á heimili
Vigdísar Gísladóttur Blöndal í
heimavist Laugarnesskólans, vor-
um bæði heitin í höfuðið á henni,
þótt aldrei gengi hún undir öðru
nafni hjá okkur systkinum en
„frænka“. Við elskuðum hana skil-
yrðislaust og það var margfalt
endurgoldið. Vigdís hafði rekið
heimavistina í meira en tvo áratugi
þegar þetta var. Á vistinni dvöldu
börn af ýmsum ástæðum um lengri
eða skemmri tíma og var rúm fyrir
allt að átján börn samtímis, ef mig
brestur ekki minni nú. Þar var
ætíð margt um manninn, því fyrir
utan krakkaskarann á vistinni og
yndislegu starfsstúlkurnar, sem af
einstakri trúmennsku og alúð sáu
um allan daglegan rekstur, bjuggu
á heimili Vigdísar systir hennar
Efemía og tvær bræðradætur,
VIGNIR H.
BENEDIKTSSON
✝ Vignir H. Bene-diktsson fæddist
í Reykjavík 1. sept-
ember 1947. Hann
lést á Landspítala –
háskólasjúkrahúsi
við Hringbraut 11.
apríl síðastliðinn. Út-
för Vignis var gerð
frá Hallgrímskirkju
föstudaginn 19. apr-
íl.
Elsa Sigríður Jóns-
dóttir, sem þá var
flugfreyja, og móðir
mín og fósturdóttir
Vigdísar, Nanna
Björnsdóttir. Á heim-
ilinu dvaldi líka öldr-
uð kona, Helga að
nafni, sem við Viggi
kölluðum þó aldrei
annað en Hóla-ömmu.
Það kom til af því að
hún söng svo gjarnan
fyrir okkur vísuna
„Ríðum heim til Hóla“
og hossaði okkur á
kné. Hóla-amma var
óþreytandi við að fara með okkur í
uppbyggilegar gönguferðir um ná-
grennið. Þá var ósjaldan staldrað
við í höggmyndagarði Ásmundar
Sveinssonar, farið í myndastyttu-
og feluleiki, og sagðar spennusög-
ur af tröllum og forynjum. Ekki
skorti okkur hugrekkið á meðan
við mauluðum nestið í sólríkum
garðinum, normalbrauð með mys-
ingi og volg mjólk á tómatsósu-
flöskum. Myrkfælnin lét ekkert á
sér kræla fyrr en maður kúrði
aleinn í rúminu sínu, umlukinn
draugum. Þá var nú ekki ónýtt að
mega skríða upp í hjá stóra bróð-
ur.
Í þessu mikla kvennaríki var
Vignir krónprinsinn, fallegur
drengur með svartan, óviðráðan-
lega hrokkinn koll og þessi líka
tindrandi brúnu augu, glaðlyndur
strákur og uppátækjasamur, blíð-
ur og kannski svolítið viðkvæmur.
Vigdís stýrði yfirgripsmiklu heim-
ilishaldinu af skörungsskap, og þar
var ekkert gert með hangandi
hendi. Hún var stórbrotinn per-
sónuleiki, þessi lágvaxna, grann-
holda hugsjónamanneskja, og ekk-
ert virtist fara framhjá hennar
haukfránu sjónum. Hún var kenn-
ari að mennt og mannrækt og
menntamál voru henni ástríða.
Uppeldishlutverkið gerði hún að
ævistarfi. Þar, sem og á öðrum
sviðum, hafði Vigdís einarðar
skoðanir og fór ekki í grafgötur
með hvað börnum væri fyrir bestu.
Númer eitt var að sjá til þess að
líkamlegum þörfum barna væri
fullnægt. Af stakri samviskusemi
tróð hún okkur út af hafragraut og
lýsi (lýsið ávallt framreitt í gullnu
staupi sem í þá daga fylgdi koníak-
spelum), skyrhræringi og slátri,
lifur og hjörtum og svo mætti
áfram telja. Þá voru ljósaböðin
einnig ómissandi, en á þessum
tíma voru þau ný af nálinni og tal-
in geta komið í veg fyrir hvers
konar kvilla. Það þurfti ekki að
dekstra Vigga til að borða, það
gerði hann án þess nokkurn tíma
að malda í móinn. Hann átti það
einnig til að bjarga matvandri
systur sinni frá kekkjóttum grað-
hestaskyrhræringi og öðrum, að
henni fannst, ókræsilegum réttum.
Næst voru það hreinlætismálin
– sem daglega tóku á sig helgisi-
ðablæ, því hér gilti aðeins full-
komnun. Fyrir utan að bursta vel
hár og tennur kvölds og morgna
varð að þvo sér vandlega bak við
eyrun, að ég tali nú ekki um á milli
tánna! Og svo var þetta með að
brjóta vel og snyrtilega saman föt-
in – á hverju einasta kvöldi!
Þá var loks röðin komin að því
mikilvægasta – andlegri uppbygg-
ingu ungviðisins. Faðirvorið,
barnabænir og vers, signingar og
sunnudagaskóli, Íslendingasögur
og ættjarðarljóð, öllu þessu hélt
Vigdís að okkur af sömu óbilandi
samviskuseminni. Eftirminnilegust
eru þó löngu síðkvöldin, þegar við
söfnuðumst saman við útvarpstæk-
ið í stofunni og hlustuðum í andakt
á upplestra og útvarpsleikrit,
barnatíma og spurningakeppnir.
Og „Sverðdansinn“, sem varð mér
nærri að aldurtila. Gömlu konurn-
ar sátu þá stóískar á svipinn með
prjónana sína og niður úr þeim
hrundu heilu kjólarnir á litlu prin-
sipissuna, útprjónuð vesti á Vigni
og sokkar og vettlingar í tugatali.
Í gegnum klirrið í prjónunum
mátti greina lágvært skröltið í
fölsku tönnunum hennar Effu.
Stundum kom það fyrir að við
fengum að gæða okkur á appels-
ínum frá heitu löndunum, ítroðn-
um molasykri til hátíðabrigða, eða
við sugum áfergjulega óumræði-
lega bragðgóðan flugvélabrjóst-
sykurinn, sem Sigga fluga kom
með færandi hendi úr ævintýra-
ferðum erlendis. Hún var sú sem
opnaði skjáinn út í stóra heiminn,
hafði meira að segja komið til
Grænlands!
Ekki gleymdi Vigdís að kynna
börnin fyrir sveitalífinu á Íslandi.
Systkini hennar bjuggu góðbúum í
Norðurárdal í Borgarfirði, og um
leið og við höfðum aldur til vorum
við drifin í sveitina. Þar gátum við,
snyrtipinnarnir úr stórborginni,
loksins slett ærlega úr klaufunum.
Ég fór til afa Björns og ömmu
Andrínu í Sveinatungu, Vignir að
Hvassafelli til Þorsteins og Sig-
urlaugar, þar sem hann dvaldi við
MIKIL áhersla er lögð á, að
handrit séu vel frá gengin, vél-
rituð eða tölvusett. Sé handrit
tölvusett er æskilegt, að disk-
lingur fylgi útprentuninni. Það
eykur öryggi í textameðferð og
kemur í veg fyrir tvíverknað.
Þá er enn fremur unnt að senda
greinarnar í símbréfi (569 1115)
og í tölvupósti (minn-
ing@mbl.is). Nauðsynlegt er,
að símanúmer höfundar/send-
anda fylgi.
Um hvern látinn einstakling
birtist formáli, ein uppistöðu-
grein af hæfilegri lengd, en aðr-
ar greinar um sama einstakling
takmarkast við eina örk, A-4,
miðað við meðallínubil og hæfi-
lega línulengd, - eða 2.200 slög
(um 25 dálksentimetra í
blaðinu). Tilvitnanir í sálma eða
ljóð takmarkast við eitt til þrjú
erindi. Greinarhöfundar eru
beðnir að hafa skírnarnöfn sín
en ekki stuttnefni undir grein-
unum.
Frágangur
afmælis-
og minning-
argreina
9
47>
*)!!
5 :&,"!
(
)
) 6
*
! #7
/ !
5
(
,
#-
9!* !"#6 &"'' #
(:/#, :) #, :)
6 ! 9# & = !"# "5!/
# &':% 9# &
3# 3/# 4
3&
(D
<
7D
<# 2!*&
2
2
!
,
#11
5
8
9
0
#') #!&&
"&"'' #
" &#!&"'' # #
4( # &&
<#* ,)!!#!&& # #)&'&"'' #
"#
#!&&
-#!%,##!&& # &': ,.!"'' #
-##!&"'' # # #)&'&&
3# 3/# 3# 3# 3/# 4
:
0
*
;
) ) !
+
&
!
+
!
<
(>->7>
*#% "#8
)&' )0:4
#. ! ")#&)
3/# ') "3/# 3# 3/# 4
6
<67 5#)# AA
)0,: ,
< 5
.
(*
!
5# <:!')&')"4
% &
<=
E
<
*0##4 .&*#)0:
*#%&'#)0 7#"!
& &'' ! ) ! &
5#&,
<)#)#
'
! "
#11
<
# &' ")#&"'' # 9&') #
!*&&
:#' 7%#&& #4F)
#=47%#&& 5# (4<:#'#"'' #
=##1'47%#&"'' # #! # ,&&
< 7%#&"'' #
3# 3/# 3# 3# 3/# 4
% &
-E<7
<! #) C
!* #
5.
'
(*
!
(:# # && 4
% &
=
(
< 3
0
1
) 9# & #3:/# : &"'' #
6 <#) &"'' # "6 &'
#. 6 &"'' # # 9# &
3# 3/# 3# 3# 3/# 4
% &
+
(
6
>
30 ) &'#
< )0##3#'
5.
'
#$
'
,
#-
) 5# &"'' #
3/# ') "3/# 3# 3/# 4