Morgunblaðið - 05.05.2002, Blaðsíða 22

22 B SUNNUDAGUR 5. MAÍ 2002 MORGUNBLAÐIÐ
bíó
M
IKLUM mætti fylgir mikil
ábyrgð,“ eru einkunnarorð
hins unga Peters Parkers,
s.s. Köngulóarmannsins,
hinstu orðin sem Ben frændi og sá
sem næst komst því að vera faðir
hans, mælti við hann. Að sama skapi
kann einhver að hafa sagt við Sam
Raimi að litlu minni ábyrgð fylgdi því
að gera mynd um svo máttuga per-
sónu, með svo ríka sögu, sem menn
hafa svo fastmótaðar skoðanir á og
ætlast til svo mikils af. Það var alltaf
á hreinu að gerð myndar um
Köngulóarmanninn eina og sanna
fylgdi rík ábyrgð. Og það var líka á
hreinu að myndin yrði gerð fyrr eða
síðar enda markaðsgrundvöllur sem
mest getur orðið.
Allt er fertugum fært
Allt síðan myndasögur um
Köngulóarmanninn komu fyrst út á
prenti árið 1962 hefur hann verið ein
allra vinsælasta ofurhetjan, í fá-
mennri elítu með Súperman, Leður-
blökumanninum og Hulk. Báðir hafa
þeir Súperman og Leðurblökumað-
urinn hlotið sinn skerf af athygli í
Hollywood og eru enn ofarlega í hug-
um manna þar en þeir Köngulóar-
maður og Hulk hafa einhverra hluta
vegna orðið svolítið útundan, rauðir
og grænir af öfund, þar til nú að
fyrsta alvörustórmyndin um
Köngulóarmanninn er tilbúin til sýn-
ingar og mynd Angs Lee um Hulk
mun líklega fylgja á eftir næsta sum-
ar.
Vart er hægt að hugsa sér betri
leið til að fagna 40 ára afmæli
Köngulóarmannsins en með því að
færa hann í fyrsta sinn með verðug-
um hætti upp á hvíta tjaldið, þar sem
flestir hafa talið hann eiga vel heima.
En leiðin þangað hefur verið skrykkj-
ótt og tekið ótrúlega langan tíma.
Raimi reddar málunum
Hátt í tíu ár eru síðan James
Cameron fór að gæla við þá hugmynd
að gæða Köngulóarmanninn lífi –
sem flestum unnendum myndasagn-
anna þótti meira en lítið girnileg til-
hugsun því Cameron var með þá í
vasanum eftir Tortímandamyndirn-
ar. En hugmyndin sökk til botns um
leið og Cameron varð heltekinn af því
að sökkva Titanic.
Og enn þvældist myndum í hönd-
um rétthafanna Columbia; gjaldþrot,
lagaflækjur og vandræðagangur um
hver ætti að taka að sér þetta kröfu-
harða verkefni gerði að verkum að á
tímabili leit út fyrir að það myndi
deyja drottni sínum í fæðingu. Kom
þá til bjargar, rétt eins og sjálfar of-
urhetjurnar, Sam Raimi og sótti um
starf leikstjórans.
Það lá í augum uppi að Raimi
myndi renna hýru auga til verksins
vandræðalega því hann hefur verið
einlægur aðdáandi mannsins í blá-
rauða samfestingnum síðan hann var
gutti og á heimili foreldra hans hang-
ir enn fyrir ofan rúmið í gamla her-
berginu hans málverk sem foreldrar
hans létu mála af þessari eftirlætis-
hetju hans og gáfu honum í 12 ára af-
mælisgjöf. „Rökin sem ég gaf fyrir
því að ég ætti að fá starfið byggði ég á
ást minni á þessum magnaða karakt-
er,“ segir Raimi, „og virðingu og að-
dáun á arfleifð Marvelhöfunda og
listamanna (myndasögurisinn sem
skapað hefur öll helstu ofurmenni
sögunnar og gefið út myndasögur um
þau þ.á m. Köngulóarmanninn).“
Raimi á að baki spennandi og um
margt óvenjulegan feril sem kvik-
myndagerðarmaður; leikstjóri, hand-
ritshöfundur, framleiðandi, leikari og
alltmúlíg maður. Hann kemur úr
grasrótinni og hefur unnið sig hægt
og bítandi til metorða í Hollywood,
fyrst og fremst fyrir sakir hugvits-
semi og dirfsku. Mætti eiginlega
segja að hann sé Peter Jackson (Lord
of the Rings) þeirra Kana. Báðir
byrjuðu þeir í hryllingnum, einmitt
þar sem hugmyndaauðgi og útsjón-
arsemi við erfiðar og fjárvana að-
stæður fær gjarnan best notið sín.
Það voru Evil Dead-myndirnar sem
skóluðu Raimi og útflúrað og hams-
laust sjónarspilið gáfu þá þegar til
kynna áhuga hans á myndasögunum.
Enn undirstrikaði hann ást sína á
myndasöguforminu í þriðju mynd
sinni Darkman sem er fyrirtaks kvik-
myndagerð á myndasögu, sem
reyndar hefur aldrei verið til. Eftir að
hafa lokið við þriðja kafla Evil Dead-
endemanna, Army of Darkness, sneri
Raimi sér að annars konar kvik-
myndagerð, gerði athyglisverðan
vestra (Quick and the Dead, magn-
aðan Coen-kenndan smábæjar-
krimma (A Simple Plan), mislukkaða
íþróttamynd (For the Love of the
Game) og glæpsamlega vanmetinn
sálfræðitrylli (The Gift). Og nú er
hann sem sagt aftur kominn á byrj-
unarreit ef svo má segja – alla leið
upp í gamla herbergið hjá mömmu og
pabba.
Sama sagan
Það sem fangar athygli manns
strax og greinir Köngulóarmanninn
frá öðrum myndum um ofurmenni er
að hér er ekki einasta verið að festa á
filmu sjálft ofurmennið heldur einnig
upprunalegu sögurnar sem hún er
söguhetjan í. M.ö.o. var valin sú leið
Vefir liggja til allra átta
Mikið var að beljan bar, eða öllu heldur
köngulóin. Loksins er hún tilbúin myndin sem
þvælst hefur um í Hollywood í áraraðir.
Myndin sem allir vildu gera en enginn lagði í
fyrr en Sam Raimi beit á jaxlinn og lét til
skarar skríða. Skarphéðinn Guðmundsson
flæktist í vefnum sem ein allra frægasta of-
urhetjan Köngulóarmaðurinn þurfti að spinna
til að komast að hvíta tjaldið.
Hann er ekki árennilegur fjandmaður, Græni púkinn, í tilþrifamiklum meðförum Willem Dafoe.
Köngulóarmaðurinn er frumsýndur samtímis hér á landi og vestanhafs nú um helgina
SÁ SEM fyrstur nefndi nafn Tobeys
Maguires sem hugsanlegs kandídats
í hlutverk ofurmennisins Köngulóar-
mannsins hefur nær örugglega feng-
ið undarlegt augnaráð að launum. –
Sá væskilslegi náungi að leika of-
urmenni? Er þessi orðinn eitthvað
ruglaður? En sá hinn sami, sá sem
stakk fyrst upp á Maguire, skilur
grundvallarhugsunina á bak við
Köngulóarmanninn klárlega betur en
flestir aðrir, hann vissi vel að mað-
urinn á bak við Köngulóarmanninn,
Peter Parker, er langt frá því að vera
ofurmenni og ef betur er að gáð
býsna svipuð „týpa“ og Maguire hef-
ur leikið nokkrum sinnum áður; feim-
inn, óöruggur og hlédrægur ungur
maður, utangáttar og útundan, vel
gefinn klaufi – sbr. Wonder Boys. Sá
sem áttaði sig á þessum kostum
Maguires var Sam Raimi.
Sjálfur segir Maguire það aldrei
hafa verið draum sinn að leika of-
urmenni. „Ef ég er alveg hreinskilinn
hef ég aldrei lesið eina einustu
myndasögu á ævinni,“ hefur þessi
harla óvenjulega unga kvikmynda-
stjarna viðurkennt en hann stundar
jóga að staðaldri, er grænmetisæta
og kýs miklu frekar að taka í eina
kotru en að kljást við óþokka. „Ég
hef þörf fyrir að prófa eins ólík hlut-
verk og mögulegt er til að kynnast
mér betur og takmörkunum mínum.
Þótt maður passi best í ákveðin hlut-
verk þýðir það ekki að maður eigi að
festast í þeim. Sjáiði bara Jack Nich-
olson, hann er búinn að prófa þetta
allt. Það finnst mér til eftirbreytni.“
Það var frammistaða hins 26 ára
gamla leikara í hádramanu Cider
House Rules sem sannfærði Raimi
um að hann væri sá rétti, að hann
byggi yfir þeirri „stóísku“ og kraft-
miklu rósemd sem hlutverkið þarfn-
aðist svo mjög: „Í Cider House Rules
gefur að sjá glögglega það vald sem
hann býr yfir með sínu rólega fasi.
Jafnvel er hann mælti ekki eitt auka-
tekið orð afrekaði hann að stela sen-
unni með kröftugri nærveru sinni.“
Raimi þurfti að sannfæra þá hjá Col-
umbia, sem fóru fram á að Maguire
færi í prufu, sem þykir móðgun við
nafntogaðan leikara. Svo þegar það
var frá, var honum gert að skrifa upp
á skuldbindingu um að taka þátt í
þremur myndum, sem hann segist
hafa gert hikandi.
Framleiðendur voru ekki einir um
að efast um val Raimi. Hörðustu
unnendur Köngulóarmannsins lýstu
margir þungum áhyggjum sínum á
Netinu yfir því að hann væri ekki
nógu vel byggður til að leika of-
urmenni en flestum virðist þó hafa
létt að einhver hafi verið valinn sem
gæti leikið. Líkamanum kippti hann í
lag á sex mánuðum, sem löngu er
hætt að þykja mikið mál í paradís
einkaþjálfaranna, bíóborginni. Og
sannarlega getur hann leikið – það
hefur hann sýnt og sannað í þeim
fjórtán kvikmyndum sem hann hefur
leikið í síðustu níu árin. Hann hóf fer-
ilinn 11 ára gamall er einstæð móðir
hans gaf honum 100 dollara, 10 þús-
und krónur, fyrir innritunargjaldi á
leiklistarnámskeið. Bar það slíkan ár-
angur að brátt var hann farinn að
leika í sjónvarpsþáttum og síðan
kvikmyndum, en sú fyrsta var This
Boy’s Life, þar sem hann lék lítið
Þær lykta öðruvísi.
Ólíklegasta ofurmennið