Morgunblaðið - 05.05.2002, Blaðsíða 23

að handritshöfundurinn David Ko-
epp byggði handritið sem nákvæmast
á fyrstu blöðunum sem þeir Stan Lee
og Steve Ditko sömdu og drógu upp.
Líkt og Hulk, X-Men, Iron Man,
Daredevil og margir fleiri er
Köngulóarmaðurinn hugarfóstur
Marvel-goðsagnarinnar Lee, sem er
hæstráðandi hjá útgáfufyrirtækinu í
dag og er almennt talinn hafa gert
það að risanum sem það er á markaði
myndasagna. Köngulóarmaðurinn
kom fyrst fyrir sjónir í ágústmánuði
ársins 1962 þegar út kom fimmtánda
og síðasta hefti hinnar hnignandi
Amazing Fantasy-seríu – þar sem
sagan af Köngulóarmanninum hefst
og m.a. er sagt frá dauða Ben frænda.
Nýjasti meðlimurinn í Marvel-fjöl-
skyldunni reyndist svo vel heppnaður
að ákveðið var að hefja útgáfu á nýj-
um blöðum honum helguðum og kom
það fyrsta út í mars 1963 og þá undir
nafninu Amazing Spider-Man. Í
þessum elstu blöðum sem komu út
fram undir miðbik áratugarins – vel á
á fjórða tug hefta alls – er að finna
söguþráð myndarinnar, svo gott sem
orðréttan.
Síðan þá hafa Spider-Man-bók-
menntirnar selst í hundruðum millj-
óna eintaka um heim allan og verið
þýdd yfir á næstum hverja þá þjóð-
tungu þar sem á annað borð fyrir-
finnst prentvél. Það er kannski helst
til marks um mikilvægi þessara bók-
mennta í hugum manna að höndlað er
með elstu og sjaldgæfustu eintökin
sem verðmæt málverk séu. Þannig er
eintak af síðasta hefti Amazing Fant-
asy metið á 25 þúsund dali, 2,5 millj-
ónir króna, og fyrsta hefti Amazing
Spider-Man á 18 þúsund dali, eða 1,8
milljónir króna.
Raunsæ rómantík
Stan Lee er ekki einasta skapari
Köngulóarmannsins heldur er hann
einnig yfirframleiðandi myndarinnar
og hefur haft mikið um það að segja
að sem mestri tryggð sé haldið við
fyrirmyndina og þar voru þeir sam-
stiga Raimi og hann. Raimi vildi samt
ekki ganga alla leið í að skapa mynda-
sagnaheiminn heldur segist hann
hafa viljað gæða New York raunsæ-
isblæ til að undirstrika hversu merki-
legt það er að ofurmenni skuli allt í
einu birtast óbreyttum borgarbúum
einn góðan veðurdag. Því forðaðist
Raimi eins og hann gat að nota sviðs-
myndir og lagði áherslu á að helstu
kennileiti borgarinnar væru nærri,
að Köngulóarmaðurinn spásseraði
um nokkrar af sögufrægustu bygg-
ingum Stóra eplisins. En til þess að
gæða þær ævintýrakenndum blæ
myndasagnanna fóru tökur fram á al-
veg sérstökum tímum dags, þegar
birtan á viðkomandi byggingum var
sem gervilegust.
Raimi segir myndina ekki ofur-
mennismynd sem slíka heldur mun
fremur rómantíska uppvaxtarsögu,
með óvenjulegu ívafi. Söguhetjan
með augum Raimis er Peter Parker
en ekki Köngulóarmaðurinn. Megin-
drifkraftur sögunnar er ást hans á
Mary Jane (Kirsten Dunst) og föð-
urþráin sem kristallast í sambandi
hans bæði við Ben frænda (Cliff Ro-
bertson) og fjandmann sinn vísinda-
manninn Norman Osborn (Willem
Dafoe) en ekki ofbeldið og hasarinn:
„Fyrir mér er styrkleiki Spider-Man
sögunnar sá að söguhetjan er venju-
legur strákur með sama bakgrunn og
við hin; er strítt í skólanum, skotinn í
stelpu sem telur sig ekki eiga séns í, á
ekki bót fyrir rassinn á sér ... en svo
verður hann fyrir stórundarlegri lífs-
reynslu og verður að ofurhetju – en
hann verður samt að halda áfram að
læra heima.“
Þess vegna segist Raimi hafa valið
hinn unga Tobey Maguire (Ice Stor,
Cider House Rules, Wonder Boys) til
að leika hann, framyfir aðra og frek-
ari hjartaknúsara sem orðaðir voru
við hlutverkið, eins og Jude Law,
Chris O’Donnell og Freddie Prinze
yngri: „Maguire er mjög sannur og
eðlilegur í útliti. Um leið kemur þessi
einstaka rósemd sem hann ávallt býr
yfir til skila styrkleika sem var nauð-
synlegur hlutverkinu.“ Þótt Raimi
hafi heillast hvað mest af mannlegum
hliðum ofurmennisins þá stóðst hann
ekki mátið að gera hann ofurmenn-
islegri með því að auka mátt
Köngulóarmannsins frá því í fyrstu
sögunum, er hann gat einvörðungu
klifrað upp veggi. Eftir því sem árin
liðu og heftum fjölgaði varð Könguló-
armaðurinn sterkari og hæfileikarík-
ari og sú mynd er dregin upp af hon-
um í myndinni. Ennfremur segist
Raimi hafa fallið fyrir hugmynd sem
upphaflega var James Cameron, að
láta Köngulóarmanninn sveifla sér á
milli bygginga á níðsterkum vefnum,
sú hugdetta hafi stuðlað að auknum
hraða og möguleikum í útfærslu á
átökum við harðsvíraða óargadýrið
The Green Goblin sem brýst fram í
vísindamanninum Norman Osborn.
Þetta eru róttækustu breytingar
sem ku hafa verið gerðar á uppruna-
legu sögunni, ásamt því að Peter
Parker stingur sig á efnabreyttri
könguló í myndinni en ekki geisla-
virkri eins og í upprunalegu sögunni
– tímans tákn það, óttinn við kjarn-
orkuvánna hefur vikið fyrir óttanum
við rannsóknir í efnavísindum.
Og eftir að hafa séð myndina verð-
ur ekki annað sagt en að vel hafi tek-
ist til við að heiðra upprunalegu sög-
una og anda gömlu Marvel-hefð-
arinnar um leið og brellur, hasar,
grín og glens uppfylla fyllstu kröfur
samtímans og ættu að höfða mun
sterkar til fjölskyldunnar en hin
myrka myndaröð um Leðurblöku-
manninn hefur gert. En nú þegar eru
hörðustu unnendur þó farnir að
skiptast í tvær fylkingar, þá sem
fagna því afreki og hina sem lýst hafa
yfir vonbrigðum sínum með að eng-
um skyldi hafa dottið í hug að semja
nýtt og ferskt ævintýri í stað þess að
nota hinn fertuga alkunna þráð. En
þetta eru einungis vangaveltur hinna
gallhörðu stuðningsmanna drengsins
með vefinn. Meirihlutinn mun nefni-
lega koma sem óskrifað blað í kvik-
myndahúsið og dæma myndina út frá
hennar eigin verðleikum en ekki út
frá myndasögunum. Og er lítil
ástæða til að ætla annað en að þeir
hjá Columbia taki upp tólið eftir að
þessi alheimsfrumsýningarhelgi er
afstaðin og sendi út alla sína vefi til að
hraða gerð næstu myndar – með doll-
aramerki í augunum.
skarpi@mbl.is
hlutverk á móti góðvini sínum, Leon-
ardo DiCaprio. Velgengninni fylgdi
drykkja eins og gjarnan hendir ungar
Hollywood-stjörnur. Hann tróð tapp-
anum í flöskuna 19 ára gamall og
hefur ekki opnað hana síðan enda
þykir hann fádæma traustur og fag-
mannlegur ungur leikari. Hlutverkin
stækkuðu ört og orðsporið mynd-
aðist með lofaðri frammistöðu í
myndum á borð við The Ice Storm
frá 1997, Allen-myndinni Decon-
structing Harry sama ár, Pleas-
antville ári síðar og svo Cider House
Rules og Wonder Boys 1999. Hann
segist átta sig vel á að verði
Köngulóarmaðurinn að þeim smelli,
sem spáð er, muni líf hans breytast á
svipstundu en hann telur sig hafa
lært heilmikið af því að fylgjast með
vini sínum DiCaprio ganga í gegnum
slíka geðveiki er Titanic-ævið stóð
sem hæst: „DiCaprio sýndi mér að
eina leiðin sé að hlæja að þessu öllu
saman og að vel sé hægt að lifa eðli-
legu einkalífi langi mann virkilega til
þess.“
MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 5. MAÍ 2002 B 23
bíó