Vísir - 24.06.1980, Blaðsíða 16

16
VÍSIR
Þriðjudagur 24. júnl 1980.
Umsjón:
Magdalena
Schram
Collegium Cantum
Norskur kðr í
Háteigskirkju
annað kvöid
Um þessar mundir er staddur
hér á landi norskur kór,
Collegium Cantum frá Þránd-
heimi. Þessi kór er þekktur á
Norðurlöndum og hefur haldiö
tónleika I þeim flestum, svo og i
Þýskalandi og Austurrfki, en
þetta er ifyrsta sinn, sem hann
heimsækir Island. Kórinn söng i
Ytri-Njarðvik á sunnudaginn var
við góðar undirtektir og annað
kvöld, miðvikudag, syngur hann i
Háteigskirkju i Reykjavík kl.
21.00.
I kórnum eru 35 manns og
efnisskránni er fjölbreytt, lögin
er eftir Mendelsohn, Faure, Bach
ogýmis tónskáld, m.a. Nystedt og
Hovland. Tveir einsöngvarar
syngja, Hanne Krogen og Knut
Jörgen, en orgelleikari er Ivar
Mæland. Stjórnandi kórssins er
Bard Bonsaksen.
Ms.
„Opið nús” og
sumarsýning
Sum arsta rfsem i Norræna
hússins hefst á fimmtudaginn
kemur. Húsiö verður þá opið til
kl. 23 og fer þar fram kvölddag-
skrá. Þessi háttur veröur á
hafður alla fimmtudaga til 7.
ágúst. Kvölddagskrárnar eru
fyrst og fremst sniðnar með það i
huga aðkynna Island og þjóðina,
menningu og sögu. Er þetta gert i
formi fyrirlestra, skugga- og
kvikmyndasýninga. A fimmtu-
daginn kemur verður „Opið hús”
i fyrsta sinn og flytur þá Hörður
ÁgUstsson fyrirlestur, sem hann
nefnirjslandsk byggeskik i fortid
og nutid” og sýnir skuggamyndir.
Að fyrirlestri Harðar loknum
verður sýnd kvikmyndin Sveitin
milli sanda eftir Osvald Knudsen.
Meðal þeirra sem koma
munu fram á fimmtudags
kvöldum i sumar má nefna
prófessor Jónas Kristjánsson,
sem talar um sögurnar og hand-
ritin, Harald Ólafsson, sem talar
um Island og islenskt þjóðfélag i
dag, Björn Ruriksson, sem sýnir
litskuggamyndir. Einnig verða
sýndir þjóðdansar. A siðasta
„Opna kvöldi” Norræna hússins,
þ. 7. ágúst, talar Sigurður Þórar-
insson prófessor um jarðsögu og
jarðfræði íslands. Fyrirlestrarnir
og myndskýringar verða fluttar á
einhverju Norðurlandamálanna,
vegna hinna norrænu ferða-
manna, sem dagskrárnar eru
sniðnar fyrir. En öllum er heimiil
aögangur að kvölddagskránum
og aðgangseyrir er enginn.
A laugardaginn opnar Sumar-
sýning hússins. Að þessu sinni
sýna þeir Siguröur Þórir
Sigurðsson, Benedikt
Gunnarsson, Guömundur Elías-
son og Jóhannes Geir. Sumar-
sýningin stendur til 10. ágUst.
Ms.
Surrealismi á Mokka
Daöi Halldórsson frá Húsavik
opnar sýningu á kaffihúsinu
Mokka viö Skólavörðustig. Hann
sýnir þar 20 blýantsteikningar,
allar i sUrrealistiskum stil. Þetta
er fyrsta sýning Daða, en
aöspurður sagðist hann hafa
teiknaö og málað frá barn-
æsku.myndirnar sem hann sýndi
nú á Mokka hefði hann allar gert
á siðasta ári. Sýningin mun
standa yfir i tvær vikur.
Enn á ný er boðið upp
á irska þjóðlagatónlist
á Listahátið. Siðast
komu hér hinir við-
frægu „Dubliners”, en
hrjúf og hress tónlist
þeirra féll vel að is-
lensku geði.
Nú mætti til Lista-
hátiðar annar frægur
irskur þjóðlagaflokkur
,,The Wolfe Tones”
sem sagður er sá vin-
sælasti á írlandi og þótt
„Hressir náungar”
viðar væri leitað.
Nafn sitt hafa þeir
frá kunnum irskum
sameiningarsinna
Theobald Wolfe Tone
sem lést i fangelsi
Breta i Dyflinni. Allt
frá 1963 er þeir hófu að
spila saman hafa þeir
þótt uppreisnargjarnir
i lögum sinum og á
engan hátt farið dult
með þjóðfélagsskoðan-
ir sinar.
Textar þeir sem þeir
syngja eru nöpur
ádeila og yfirlýst
ádeila á „THE BLACK
& TANS” (Breta). írsk
þjóðlagatónlist virðist
mest megnis vera
sprottin upp úr blóði
drifinni sögu landsins.
Þar er að finna sorg og
hatur, háð og grimmd
og síðast en ekki sist
gullna drauma um
írland framtiðarinnar,
sameinað írland. Oft er
þó stutt i græskulaust
gaman og grin.
Inn á sviðið gengu
fjórir dæmigerðir Irar,
THE WOLFE TONES, og höfðu
sér til aðstoðar bassaleikara,
Paddy Cohen. I efnisskrá Lista-
hátiðar fyrir þessa hljómsveit
eru THE WOLFE TONES
kynntir á eftirfarandi hátt:
Derek „Beardy” Warfield: Dið-
rik skeggjaði (leikur á mandólín
og syngur). Brian „Skin”
Warfield: Brjánn hviti (banjó,
gitar, flauta harpa, tromma og
syngur) Noel „Hairy” Nagel:
Njáll hárfagri (flautur,
Uileann-pipa og syngur).
Tommy „Glasses” Byrne:
Tómas gleraugnaglámur (gitar
og syngur).
Derek „Beardy” bauð gesti
velkomna og svo upphófst tón-
listin. Opnunarlagið „Highland
Paddy” gaf góð fyrirheit um
hljómleikana i heild, enda varð
sú raunin á, að þeir urðu hinir
skemmtilegustu. Hvert lagið
rak annað, lög sem ekki eru
kunnugleg i eyrum okkar
Islendinga, en höfðu nær öll
þetta sterka viðlag, sem er
dæmigert fyrir irsk þjóðlög.
Derek, Brian og Tommy
skiptast nokkuð á um sönginn,
sem er kraftmikill og ljóðrænn.
Tilfinningin fyrir efni textanna
skein úr andlitum þeirra.
Allir eru þeir góðir hljóðfæra-
leikarar, — enginn framúrskar-
andi en allir góðir. Það var t.d.
gaman aö hlusta á Brian er
hann lék á hörpuna eða Noel
með Uileann-pipuna (svipar til
skosku sekkjapipunnar).
öll framkoma The Wolfe
Tones var einlæg og laus við
þvingun. Þeir höfðu strax tök á
salnum og sókst, áður en yfir
lauk, að fá Mörlandann til að
taka lagið og rugga sér með við-
eigandi handakrækingum.
Fram að hléi skiptust á lög
sem gripu menn með i frelsis-
baráttu liðinna tima eöa þá lög
sem slógu á strengi ástar og
sorgar. Af fyrri tegundinni má
nefna lagið „Come out ye Black
and Tans” (Black and Tans:
Bretar). Höfundur er Dominic
Behan (bróðir Brendan
Behans). The Wolfe Tones var
vel fagnað i þessu lagi, enda
lögðu þeir sig alla fram er þeir
sungu:
„Come out ye Black and Tans
Come out and fight me like a
man” etc.
Þá er ég ekki frá þvi að sumir
hafi fengiðkökk i hálsinn er þeir
tónlist
Ellert Borgar
Þorvaldsson
skrifar um
þjóðlagatón-
list
fluttu lagið „James Conally”,
en hann var framarlega i hópi
Ira i Páskauppreisninni 1916.
James var leiddur fyrir af-
tökusveit og i ljóðinu segir ung-
ur maður frá tilfinningum sin-
um þegar hann, sem einn i af-
tökusveitinni, miðar byssu sinni
að þessum hugdjarfa Ira,
James Conally. Brian las upp
fyrri hlutann en Tommy söng
seinni hlutann.
„He faces us like a man who
knew a great pain”
og
„And I, I was picked to kill a
man like that, James Conally”.
I siðasta lagi fyrir h lé „On the
One Road” var hrifning og
ánægja áhorfenda komin upp á
yfirborðið.
Derek tilkynnti, að þeir gerðu
nú „kaffihlé”, þvi eins og allir
vissu væri mikið drukkið af
kaffiá Irlandi (he, he, he).
Hlé
„Þeir eru góðir”. „Hressir
náungar”. „Fullmikiö Breta-
hatur”. Þetta ásamt svo mörgu
öðru heyrði maður i hlé .
Siöan var fariö að bera þá
saman við Dubliners og virtist
niðurstaðan vera sú, að þeir
væru ööruvisi. Dubliners væru
hrjúfari og ekki eins bundnir af
þjóðerniskenndinni. Dubliners
væru ekki eins hressir i söngn-
um, en i hljóðfæraleiknum áttu
þeir svar þar sem Mackennan
er.
Tvær irskar hjálparhellur
seldu plötur og snældur með
Wolfe Tones i hléi og seldist alit
upp á skömmum tima.
Já, við tvlnónum ekki við
hlutina, íslendingar.
Allrjóðari i kinnum mættu
The Wolfe Tones aftur til leiks.
Það er jú örvandi „kaffið”.
Tommy byrjaði að syngja
rómantiskt lag „Rose of
Moocoin”. Hann hefur mest
raddsvið þeirra félaga og syng-
ur af mikilli tilfinningu. Geliskir
danskar og söngvar fylgdu i
kjölfarið — sumir frá 15. og 16.
öld. Þar naut harpan sin.
„Kevin Barry”. sungið af
Tommy, hlaut ákaflega góðar
viðtökur. Textinn er sigildur
Wolfes-texti, eða eins og Brian
sagði i kynningu, „Kevin Barry
wanted free Ireland”, en hetjan
Kevin féll i frelsisbaráttunni og
það var „another murder for
the Crown”.
Þegar liða tók á hljómleikana
skaut upp kunnugu lagi „BIG
STRONG MAN” (ööru nafni
„Me brother Sylvest”, á is-
lensku með Randver „Ofur-
mennið Randver”). Fóru
þeir á kostum i þessu grinkvæði
um ofurmennið.
„Við byrjuðum upprunalega
að syngja fyrir börn”, sagði
Derek, „og næsta lag syngjum
við fyrir börn á öllum aldri”.
Siðan kom lagið „Jug of
punch”. I laginu grinuðust þeir
heilmikið Brian og Noel við
feiknagóðar undirtektir áhorf-
enda.
Þegar Derek kynnti lagið
„Some say the Devil is dead”
var mikið hlegið. I textanum
segir m.a.:
„Some say the (djöfullinn) is
dead”
og siðar
„More say he rose again and
joined the British Army”.
Derek sagði það vitleysu að
djöfullinn hefði risið upp og
gengið i breska herinn, — hann
hefði alla tið verið þar.
Lögin liðu hjá, hvert öðru
hressilegra og þjóðerniskenndin
reis hærra og hærra i söngvum
þeirra félaga.
Að lokum söng salurinn með
þeim lagið „A Nation once
again”, lag sem þeir sögðu að
höfðaði rikt til þeirra, enda
fjallar textinn um drauminn um
sameinað Irland.
Við mikil fagnaðarlæti áhorf-
enda lauk þessum tónleikum
THE Wolfe Tones, þó ekki fyrr
en eftir tvö aukalög. Derek lýsti
yfir ánægju sinni og sagðist
vona að þeir ættu eftir að spila
aftur fyrir Islendinga, ef ekki á
Islandi þá á Irlandi. Hann sagði
þá ætla að vaka i bjartri sumar-
nóttinni og fylgjast meö sólar-
uppkomunni.
Velheppnuðum hljómleikum
var lokið, hljómleikum, sem
nokkur hundruð manns misstu
þvi miður af, með þvi að skipa
ekki til fulls sæti Laugardals-
hallar.
Hljóöstjórn annaðist Sigurður
Rúnar Jónsson og var hljóm-
burður góður.
P.S.
I stuttu spjalli er ekki hægt að
fjalla um öll lög The Wolfe
Tones en vert hefði verið að
minnast á kostulegt lag eftir
Brian „Rock on, Rockall”.