Vísir - 10.10.1980, Qupperneq 9

9
Föstudagur 10. október 1980
vtsm
Miklar viöræöur hafa staöiö yfir aö undanförnu um þinghaldiö, vinnubrögö og starfshætti.

1
s
1
1
i
I
I
1
I
I
i
i
i
I
i
8
8
m UPPHAF ÞINGS
Alþingi hefur aö nýju störf i
dag. Þetta er 103. iöggjafarþing,
annaö þing yfirstandandi kjör-
timabils, fyrsta þing sem ný-
kjörinn forseti islands setur,
fyrsta þing sem sett er, eftir aö
núverandi rikisstjórn var
mynduö.
Margt hefur óvenjulegt gerst i
islenskum stjórnmálum þetta
áriö. Er þvi aö vonum aö marg-
ur spyrji, hvaö þetta nýja þing
beri I skauti sér. Veröur þaö
meö einhverjum öörum brag en
venjan er, eöa hvaö veröur til aö
móta einkum yfirbragö þess, og
um hvaö veröur helst rætt?
Þessum spurningum má eflaust
svara á ýmsa lund, allt eftir þvi ^
hver svarar.
Ekki tímamótaþing.
Ekki er þess aö vænta, aö
þetta veröi neitt tímamótaþing
aö þvi er tekur til liklegrar
merkis-lagasetningar, en um
margt kann þaö þó aö veröa
óvenjulegt. Sitthvaö rennir
stoöum undir þá skoöun, og má
þar nefna hina óvenjulegu sam-
setningu rikisstjórnarinnar og
tilurð hennar, athafnir hennar,
en þó einkum athafnaleysi, þá 8
mánuöi, sem hún hefur starfaö.
Um tilurö stjórnarinnar hefur
svo margt verið rætt og ritaö, aö
ekki er ástæöa til aö bæta þar
neinu viö nú. En þaö atriöi, og
þó einkum, aö þrlr þingmenn
Sjálfstæöisflokksins starfa i
henni, og sá fjóröi styöur hana,
mun af andstæöingum Sjálf-
stæöismanna dregiö inn i um-
ræöu i þinginu viö öll möguleg
og ómöguleg tækifæri. Þetta
munu andstæöingar Sjálfstæöis-
manna gera, til þess aö leggja
aukinn þunga i þaö ætlunarverk
sitt að kljúfa Sjálfstæöisflokk-
inn. Til þess var jú stjórnin
mynduö og ekki þykir nóg aö
gert.
Sjálfstæöismenn i stjórnar-
andstööu munu ekki gera mál úr
þessu. Andstaöa þeirra viö
stjórnina mun byggjast á mál-
efnalegri gagnrýni, ekki von-
brigðum yfir sérstæöum athöfn-
um félaga sinna, sem stjórnina
styöja. Slikt veröur af hálfu
Sjálfstæðismanna rætt á viöeig-
andi vettvangi.
Stjórnin krafin sagna.
Ekki er vafi á, aö umræöa um
efnahagsmál mun verða mjög
fyrirferöarmikil fyrstu vikurn-
ar. Dæmalaus óstjórn þeirra
mála kallar á þá umræöu þegar
i þingbyrjun. Allt er þaö látiö
reka á reiöanum, vafasöm
ákvæöi I stjórnarsáttmála um
aögeröir i efnahagsmálum eru
ekki framkvæmd, hvaö þá úr-
ræöi, sem likleg eru til lausnar á
yfirþyrmandi vanda. Stjórnin
veröur krafin sagna um, hvaö I
vændum sé, þar sem þingmenn
geta ekki meö nokkru móti tekiö
þvi þegjandi, aö allur atvinnu-
rekstur landsmanna er nú aö
stöövast. Trú min er sú, aö ýms-
ir af hinum gleggri mönnum
stjórnarliösins muni taka undir
kröfuna um tafarlausar og
raunhæfar aögeröir.
Þáttur samgönguráð-
herra.
Flugleiöamálið kemur og til
kasta þingsins þegar á fyrstu
dögum þess. Þá munu sérfræö-
ingar Alþýðubandalagsins i
flugmálum fræöa þingmenn um
heppilegustu flugvélategundir,
sem eru auövitaö aörar en Flug-
leiöir nota, um alla óstjórnina i
félaginu og fleira og fleira, sem
þeir vita betur en aörir menn.
Og Steingrimur mun segja þing-
heimi, hvaöa eignir félagsins
skuli seldar, svo sem bilaleiga,
hótel og einstakar flugvélar,
enda er þaö ekki verkefni
stjórnar félagsins aö ákveöa
sllkt, þvi ræöur samgönguráö-
herrann. Enda eiga nú aö
hefjast rikisafskipti fyrir alvöru
af þessum atvinnurekstri. Þaö
er á stefnuskrá Alþýöubanda-
lagsins. Steingrimur mun svo i
leiðinni segja þingheimi, hvaöa
flugfreyjur á aö endurráöa, það
hefur allt veriö rætt I rlkis-
stjórninni. Og hann mun lika út-
skýra, hvernig ráöherra getur
skipaö Seölabankanum aö lána
hópi einstaklinga 200 millj. kr.
til hlutabréfakaupa i Flugleið-
um án skilyrða af hálfu rikis
stjórnarinnar og meö lánskjör-
um, sem allir geta sætt sig viö.
Fjárlög og kjaramál.
Aö venju mun umræöa um
fjárlagafrumvarpið setja mark
sitt á þingiö fram til jóla. Sú
umræöa veröur kannski eitt-
hvaö óvenjuleg aö þessu sinni.
Þaö er ekki gott aö segja. Vitaö
er, aö fjárlagafrumvarpiö fer
neöanmals
Ólafur G. Einarsson
alþingismaður rekur þau
mál, sem hann telur lík-
legast að komi til kasta
þingsins, sem sett verður
í dag. Hann gerir ekki ráð
fyrir merkilegu þing-
haldi, miðað við allar að-
stæður, en telur engar lík-
ur á að þinghaldið verði
sérlega „rólegt"!
yfir 500 milljarða króna og auð-
velt mun að koma þvi upp i 600
milljarða. Teknahliðin verður
varla vandamál. Það er lika
stefna Alþýöubandalagsins að
hafa skatta háa. t þeim efnum
hafa þeir herrar nú öll ráð i
hendi sér og munu nota þau út i
æsar.
Aö vonum veröur eitthvaö
rætt i upphafi þessa þings um
kjaramál. Sumir stjórnarliöar
höfðu ýmislegt um þau mál aö
segja fyrir ekki mjög löngu.
Umræöan er eitthvaö meö öör-
um tón nú eftir aö þeir komust i
rikisstjórn. Kjósendur eiga inni
skýringará ýmsum þáttum þar,
og ekki ósennilegt aö fariö veröi
fram á svör i þinginu um þau
efni. Getur veriö, aö einhver
tengsl séu milli kosninga til
Alþýöusambandsþings og þess,
aö ailt viröist nú I strandi i
kjarasamningamálum.
Vörn við vesaldómi
Yfir allri þessari umræöu,
sem veröur I þinginu, svifur svo
veröbólgan yfir vötnunum. Hún
mun oft veröa á dagskrá. Hún
hefur aö visu veriö þaö nokkuö
lengi. Enginn viröist vilja trúa
þvi, hver bölvaldur hún er, ekki
heldur þessi rikisstjórn. Hún
veröur þó minnt á þaö nú i upp-
hafi þings. Og hún mun finna
fyrir verðbólgunni beint, þegar
hún meö aögeröarleysi slnu hef-
ur komið fjölda fyrirtækja i
strand, og þar með valdiö meiri
háttar atvinnuleysi i landinu.
Þannig mun stjórnarliðum litt
duga sú vörn viö vesaldómnum,
aö hér sé ekkert atvinnuleysi,
svo sem er i mörgum nágranna-
löndum okkar. Atvinnuleysi
mun óhjákvæmilega halda inn-
reiö slna hér á landi, og það fyrr
en siöar, veröi ekkert aö gert I
efnahagsmálum. Ekkert er þaö
i sjónmáli hjá rikisstjórninni,
sem viröist munu duga til út-
bóta I þessum efnum.
Þaö sem hér hefur veriö taiiö
mun setja svip sinn á fyrstu
starfsvikur þessa þings. Auk
þessa má svo búast viö ýmsum
upphlaupum, einkum af hálfu
Alþýðubandalagsmanna, til
þess aö draga athygli manna frá
aögeröarleysi rikisstjórnarinn-
ar. Þar veröa auövitað fyrir-
feröarmestar umræöurnar um
herinn, itrekuö krafa um brott-
för hans, og sérstaklega verður
þeim kærkomin umræöan um
byggingu nýrrar flugstöövar á
Keflavikurflugvelli og nýrrar
oliustöövar 1 Helguvik. Enn
fleira mætti nefna, sem setja
kann svip á þetta þing, en hér
veröur látiö staöar numiö aö
sinni.
ÓlafurG. Einarsson.
I
B
I
ð
I
B
B
B
B
B
i
Afríku-
hjálpin
1980
„Þetta er nú aöallega frá
honum pabba,” sagöi maður sem
kom meö eina milljón króna inn á
skrifstofu Rauöa krossins, til þess
aö gefa I Afrikuhjálpina 1980.
Hann neitaöi aö gefa upp nafn
sitt, hann er bara S.G. Söfnunin
fékk sæmiiegt forskot, þvi áöur en
hún hófst formlega, voru pening-
ar farnir aö streyma inn og konar
voru um 10 miíljónir króna frá
ýmsum áhugasömum stuönings-
mönnum. S.G. var einn þeirra og
starfsfólk lsbjarnarins haföi sent
um 800 þúsund krónur.
Söfnunin var formlega hafin
meö athöfn i Norræna húsinu á
miðvikudaginn. Söfnunin veröur
framkvæmd meö tvennu móti,
annars vegar veröur Giró reikn-
ingur hennar auglýstur mikið og
menn hvattir til aö leggja fram-
lög inn á hann. Reikningurinn er
Nr. 120200 — einn tuttugu tvö-
hundruö — og ætlast forgöngu-
menn söfnunarinnar til aö lands-
menn læri númeriö strax.
„Gefiö mér aö boröa.”
1 annan staö veröur gengiö fyrir
hvers manns dyr meö söfnunar-
fötur og fólk beöiö um framlög.
Viö athöfnina i Norræna húsinu
lýstu Siguröur H. Guðmundsson
og Jón Asgeirsson hungursneyö-
inni I Austur-Afriku, sem sagöar
eru mestu hörmungar, sem duniö
hafa yfir I dratugi. Sýndar voru
litskyggnur, sem lýsa ástandinu
sterkar en orö geta.
Matthias A. Matthiesen forseti
Noröurlandaráös sagði frá sam-
starfi Noröurlanda i þessu verk-
efniog sagöi m.a. „Sú söfnun sem
hér fer af staö er samnorræn. Viö
erum aö fylla þaö samstarf Norö-
urlandanna, sem viö erum aöilar
aö. Þvi er vel viöeigandi aö hefja
söfnunina i Norræna húsinu.”
Þá afhenti forseti Islands, frú
Vigdis Finnbogadóttir, átta ára
gamalli stúlku frá Hellu, Lindu
Mariu Jónsdóttur fyrstu fötuna,
en formlega er Rauöa kross
deildin á Rangárvöllum fyrst til
aö hefja söfnunina. Forsetinn
stakk seðli frá sjálfri sér i fötuna,
sem fyrsta framlagi til söfnunar-
innar og sagöi siöan: „Auk þess
er ég hér meö annaö blaö,
Giróseöil frá 2. bekk i Álfta-
nesskóla, en þar er dóttir min
nemandi. Upphæðin skiptir ekki
máli, en hún svarar til 2000 kr. frá
hverjum nemanda. Ég hvet
foreldra til aö gefa i söfnunina i
nafni barna sinna, þau gleöjast
yfir aö sjá nafn sitt á svona blöö-
um. Au þess tel ég þaö hafa mikiö
uppeldislegt gildi.”
Þaö kom fram aö söfnunin væri
gerö fyrst og fremst til aö færa
sveltandi ibúum Austur-Afriku
mat og bjarga svo mörgum sem
hægt er frá hungurdauða. Siöar er
á dagskrá aö senda þeim sér-
fræðilega aöstoö til aö kenna
þeim aö bjarga sér sjálfum.
Verkefniö er taliö muni kosta um
7 milljaröa króna, þar af hyggjast
Norðurlandadeildir Rauöa kross-
ins safna helmingnum. Sagt er aö
fyrir 1 þúsund kr. megi kaupa
mat fyrir 1 mann I viku. SV.