Morgunblaðið - 24.11.2002, Síða 6

6 B SUNNUDAGUR 24. NÓVEMBER 2002 MORGUNBLAÐIÐ
Sælkerar á sunnudegi
Steingrímur Sigurgeirsson Hanna Friðriksdóttir Áslaug Snorradóttir

Í SÆLKERAÞÆTTINUM síðasta sunnudag urðu
þau mistök að uppskrift af sósu með saltbökuðum
laxi féll niður og er uppskriftin því birt hér.
Hollandaise-sósa
Útbúið u.þ.b. 2 dl af smjörsósu eða Hollandaise-
sósu og bætið 1 msk af góðu sinnepi út í og síið sós-
una.
Smjörsósa er t.d. útbúin þannig:
Setjið sléttfulla msk. af hveiti ásamt dálítilli
smjörklípu út á pönnu yfir vægum hita. Blandið
saman með trésleif, takið af hita og blandið saman
við ½ glasi af vatni eða tæru kjötseyði, örlitlu salti,
dálitlu af rifnu múskati og safa úr hálfri sítrónu.
Hrærið stöðugt í yfir talsverðum hita og um leið og
hún fer að sjóða fjarlægið þá pönnu af hita. Hrærið
vænni smjörklípu saman við. Áferð sósunnar skal
vera silkimjúk og jöfn.
Þó svo að sósan sé frekar bragðmikil á hún ekki
að vera yfirþyrmandi en bera með sér ögn við-
kvæmnislegan keim.
Sósa með saltbökuðum laxi

GUÐRÚN Jóhannsdóttir hafði samband og vildi
benda á vefsíðu sem ungur Íslendingur, Magnús
Þór Magnússon, sem býr í Noregi hefur sett sam-
an. Hana er að finna á slóðinni http://tradisjoner.no.
Magnús hefur sérhæft sig í að safna gömlum, hefð-
bundnum mataruppskriftum frá Norðurlöndunum
áður en þær falla í gleymsku.
Guðrún heldur raunar sjálf úti vef þar sem ein af
undirsíðunum er helguð mat og segir í bréfinu að
hún hafi meðal annars undanfarið verið að dunda
sér við að setja þar uppskriftir úr bókum frænku
minnar, Helgu Sigurðardóttur. Slóðin á matarsíðu
Guðrúnar er www.simnet.is/gunnsasjalf/
matur.html.
Skessujurt og humar

KRISTÍN Þorsteinsdóttir ritar bréf þar sem hún
vill vekja athygli á einni bestu kryddjurt Íslands,
skessujurt. „Upphafið að því að ég fór að nota
skessujurt var sú að foreldrar vinkonu minnar eru
með skessujurt í garðinum hjá sér og fékk ég að
prófa því að þau notuðu hana í salöt og kjötsúpu og
sitthvað fleira og fannst mér bragðið alveg óheyri-
lega gott,“ segir Kristín. Hún lét fylgja með uppskrif
að humarforrétti. Í hana þarf eitt kíló af humri, 500
g af smjöri slatta af skessujurt, matvinslurjóma og
loks pínulítið salt og ljósan pipar. Setjið smjörið í
pott og látið hnefafylli af ferskri skessujurt út í og
látið malla í smástund við vægan hita en samt það
mikið að það steikist pínulítið. Takið síðan humarinn
og raðið honum með skelinni niður, látið malla
þannig í um 10 mínútur, stráið salti yfir og pipar.
Þegar ykkur finnst humarinn vera farinn að linast
hellið þá yfir matvinnslurjóma og látið fljóta vel yfir
humarinn. Látið malla í um 10 mínútur. Berið fram
til dæmis með hvítlauksbrauði.
Gamlar, norrænar uppskriftir
ÞAÐ er ekki á hverjum degi sem aðmaður er dreginn inn í rúmensktbrúðkaup en rúmenskar brúð-kaupsveislur reyndust nokkuðólíkar hinni hefðbundnu íslensku
brúðkaupsveislu. Sveittur dans, sígauna-
tónlist í bland við spænsku tómatsósustelp-
urnar, milli níu rétta, í níu klukkustunda
brúðkaupi í Oradea í Transylvaníu Dracula
greifa. Ekki var sötrað blóð heldur ávaxta-
safi úr tetra pak og skálað var í plómu-
brennivíni og kirsuberja-vermouth Með
matnum var drukkið léttvín heimamanna
ásamt erlendum bjór og vodka.
Mikil og óheft gleði einkenndi veisluna,
þarna var frændfólk á öllum aldri og vinir
brúðhjónanna Alinu og Radu Stan. Eldri
konur voru með skuplur en þær yngri með
bert bak í glæsikjólum og allar voru þær
fullar af þokka og reisn. Karlarnir voru hefð-
bundnari í svörtum jakkafötum.
Fyrsti rétturinn sem var borinn fram var
kaldur diskur með ýmsu kjötmeti sem var
upprúllað með geitaosti. Næst komu krydd-
pylsur af öllum gerðum ásamt appels-
ínusneiðum og fylltum tómötum með mjúk-
ostum. Þá þótti viðeigandi að skála í Tuica de
prune sem er hið fræga plómubrennivín sem
flestir brugga á þessum slóðum. Takturinn
dreif alla út á gólf í sveiflu við „bade, palarie
noua“.
Flottasti maðurinn var um sextugt með
stóra svitabletti í jakkanum því hann sleppti
ekki úr dansi og var jafn léttur á sér og hinar
fögru léttfættu konur dansgólfsins.
Næst var borið fram kjúklingaseyði með
spaghetti og þjónustustúlkurnar skelltu
Carlsberg-bjór á borð. Þá var skálað og
ruddust allir út á gólf því næst hljómaði
„Áseara, ti am luot cercei“. Í hita dansins var
hrópað hátt SARMALE en það er þjóð-
arréttur Rúmena og jólamatur. Sarmale er
soðið kál fyllt með hrísgrjónum og hökkuðu
kjöti borið fram með reyktu svínakjöti og
soði. Þetta er mesti munaður Rúmena. Að
því búnu tók við trylltur dans undir tónlist
tómatsósustúlknanna og allir virtust kunna
handahreyfingarnar. Þegar dansinum lauk
vest niður og skálað í Absolut-vodka og
borðaðar fallegar kökur. Þá kom smell-
urinn„Si asa mi vine cate odata“ og fólk
ruddist út á gólf. Hitinn jókst og allir ljóm-
uðu af gleði.
Grillaður kjúklingur og soðið lambakjöt
með grænmeti og kartöflum fylgdi í kjölfarið
og með því var sötrað jidvei, þurrt muscat-
vín. Að því búnu var dansað við „Si asa mi
vine cate odata“ síðan var kökuhlé áður en
farið var að leika
„Cond s o partit nourcul“ á meðan beðið
var eftir ávöxtunum.
Rúmenar eru glaðir og innilegir, með ást í
hjarta. Þeir tóku okkur aðkomufólkinu opn-
um örmum. Maðurinn minn bauð móður
brúðarinnar upp í dans og á meðan sat ung-
ur bifvélasmiður og spjallaði við mig um
Dasía sem er bíllinn í Rúmeníu. Hann er þó
spenntari fyrir BMW. En þá var byrjað að
spila „Conto mi loutre“ og bornir fram ostar
með meira plómuvíni en ég var ekki í skapi
til að dansa við unga drenginn því ég beið
spennt eftir tertunni. Það kom í ljós að biðin
var lengri en ég hafði búist við því næst var
brúðinni rænt, mér var sagt að það gæti tek-
ið tíma að semja við ræningjana.
Ég skrapp því í sturtu á hótelinu í næstu
götu á meðan og klæddi mig upp fyrir tert-
una. Það var tekið vel á móti okkur þegar við
mættum afturmeð ávöxtum og hljómum frá
Maria Tanase.
Brúðinni var skilað gegn lausnargjaldi
sem reyndist vera bjórkassi og viskíflaska
fyrir skóna hennar. Loks gátu brúðhjónin
dansað og allir fögnuðu í stjórnlausum dansi.
Hápunktur kvöldsins var síðan þegar
rjómatertan var borin inn ásamt kampavíni.
Fórum sæl heim eftir góða kvöldstund með
stórkostlegu fólki.
Við förum aftur.
Rúmensk veisla
Morgunblaðið/Áslaug Snorradóttir
Matur
Á s l a u g S n o r r a d ó t t i r
matur@mbl.is
Lesendur eru hvattir til að senda sælkerum
hugmyndir, athugasemdir eða ábendingar. Um
getur verið að ræða ábendingar um áhugavert
efni, atburði eða uppákomur, stuttar sögur
tengdar efninu eða þá óskir um að eitthvað
sérstakt verði tekið fyrir. Ef efni er sent með
ósk um birtingu áskilur Morgunblaðið sér rétt
til að velja og hafna, stytta og breyta. Netfang
sælkerasíðunnar er matur@mbl.is.

NÝJA vínið
frá Beaujolais
eða Beaujolais
Nouveau var
sett á markað
líkt og hefð er
fyrir þriðja
fimmtudaginn í
nóvember.
Nokkuð hefur dregið úr vinsældum Beaujolais-
vínanna hér á landi undanfarin ár en margir
bíða þó spenntir eftir þeim. Þetta eru fyrst og
fremst gleðivín til að njóta á góðri stundu í upp-
hafi vetrar. Veitingahúsið Perlan hefur lagt mikið
upp úr því að bjóða upp á Beaujolais-vínin frá
fyrsta degi og hefur það verið gert allt frá árinu
1992. Þeir Perlumenn brugðu ekki út frá van-
anum í ár og var boðið upp á Beaujolais Nouv-
eau 2002 um leið og jólahlaðborð Perlunnar
var vígt sl. fimmtudag.
Beaujolais-ið komið