Morgunblaðið - 27.04.2003, Side 7

lyfjagjöf en haustið 2001 fékk hann
slæmt kast og dreif sig til Íslands
ásamt júgóslavneskri sambýliskonu
sinni Sladjönu Vúkovic. Hann segist
eiga henni lífið að þakka að ekki fór
verr því henni tókst naumlega að
koma honum á sjúkrahús í Belgrad
þar sem þau bjuggu. „Það var reynd-
ar svona ýmislegt í bígerð hjá mér á
þessum tíma og hafði meðal annars
komið til tals að ég færi til Amman í
Jórdaníu og tæki við stöðu svæðis-
stjóra Alþjóða Rauða krossins yfir
innkaupum og dreifingu hjálpar-
gagna í Mið-Austurlöndum frá
landamærum Afganistans til Alsírs.
Tilkynningin um að staðan væri mín
barst mér sama kvöld og ég fékk síð-
asta stóra kastið en ég sá hana ekki
fyrr en löngu seinna þegar ég komst
loks í tölvupóstinn minn,“ segir Þor-
kell. „Tekið var sýni af æxlinu og í
framhaldi var ákveðið að kanna
hvort geislameðferð hefði áhrif til
góðs. Ég hugsaði með mér að frestur
væri á illu bestur og hélt til Belgrad
á ný áður en ég fór í meðferðina. Þar
gekk ég frá mínum málum og fór í
smáferðalag í gegnum Bosníu til
strandarinnar þar sem ég vissi ekki
hvort ég ætti afturkvæmt á þessar
slóðir. Þetta var mjög skemmtileg
ferð og ég hitti marga sem ég hafði
unnið með en síðan hélt ég heim. Ég
var settur í geisla og við fyrstu
myndatöku var eins og æxlið hefði
minnkað en við aðra myndatöku var
enga breytingu að sjá. Við Sladjana
erum hérna enn og ég fer í reglulegt
eftirlit en hver veit nema ég leggist
aftur í ferðir út í heim.“
Mikil reynsla
Þorkell segir að ekki sé hægt ann-
að en að draga lærdóm af því sem
hann hafi upplifað. „Ég hef séð
hræðilega hluti en líka skemmtilega
og verið á stöðum, þar sem fáir hafa
átt kost á að koma til og upplifað
margt sem enginn annar hefur átt
möguleika á,“ segir hann. „Alþjóða
Rauði krossinn vinnur á ófriðasvæð-
um með það markmið að vera fyrstur
inn með aðstoð og síðastur út.
Áherslurnar hafa að vísu breyst á
síðustu árum eftir að stofnunin varð
fyrir því að missa starfsmenn sína.
Ég hef séð ótrúleg afrek unnin af
hjálparsamtökum en ég hef líka séð
verstu hliðar mannsins. Ég held ég
hafi séð allt nema mannát en ein-
hvern veginn verður trúin á það
besta í manninum alltaf yfirsterkari.
Með tímanum lærir maður að búast
alltaf við hinu versta en vona samt
það besta.“
Hljóðin fylgja mér enn
Atburðirnir í Freetown, höfuð-
borg Sierra Leone, eru þeir óhugn-
anlegustu, sem Þorkell upplifði.
„Einu sinni var ég beðinn um að
segja frá hvernig stríðsherrar fara
með unga drengi og börn í stríði,“
segir Þorkell. „Ég var staddur í Bel-
grad þegar hringt var í mig frá ís-
lenska Rauða krossinum og ég hóf
söguna og ætlaði að segja frá því,
sem ég upplifði í Freetown en allt í
einu gat ég ekki komið upp orði. Ég
var ekki enn búinn að vinna úr áfall-
inu sem ég varð fyrir, réð ekki við
mig og brast í grát þarna sem ég sat
mörgum árum seinna á skrifstof-
unni.
Þannig var að Læknar án landa-
mæra höfðu ítrekað beðið okkur um
að koma lyfjum og olíu á rafstöðina
til þeirra á sjúkrahúsið en ástandið í
borginni var mjög slæmt og enginn
treysti sér milli húsa. Eftir nokkra
daga sá ég að þetta gekk ekki lengur
og ákvað að fara ásamt innlendum
aðstoðarmanni mínum en hann ók
bílnum. Það var farið að skyggja
þegar við lögðum loks af stað, sem
var heldur verra því þá fara illir and-
ar á kreik. Hús brunnu víða í borg-
inni og eftir að hafa talað til hóps
óeinkennisklæddra ribbalda sem
hleyptu okkur loks áfram komum við
að gatnamótum, þar sem eldar log-
uðu. Þar var hópur af þessum ungu
ribböldum, meira að segja ungar
stúlkur líka. Þau voru svona sextán
ára og suma þekktum við. Þetta voru
strandastrákar sem héldu til á
ströndinni á daginn og veiddu fyrir
okkur humar í matinn. Þau voru
náttúrlega undir einhverjum áhrif-
um og voru vopnuð sveðjum og hríð-
skotarifflum. Ég á erfitt með að tala
um þetta meira að segja núna en
þarna vorum við rifnir út úr bílnum.
Sem betur fer náði ég að stinga bíl-
lyklinum í vasann og um leið gat ég
sagt þeim á skrifstofunni í gegnum
talstöðina hvað var að gerast. Í
fyrstu var okkur hrint fram og til
baka og nokkrum skotum hleypt af
en síðan var okkur fleygt í jörðina
með riffilhlaup í hnakkann. Okkur
var margsinnis hótað lífláti og við
reyndum að tala þá til eins og við
gátum. Sérstaklega félagi minn sem
á auðvelt með að koma fyrir sig orði.
Mér gekk ekki eins vel að skilja
þessa „pidgin“ ensku sem þau töluðu
og þau ekki mína ensku. Búið var að
kveikja bál þarna á krossgötunum,
þar sem meðal annars var verið að
brenna bíldekk. Þar sem við liggjum
í götunni sjáum við að maður, sem
átti að vera óvinur þeirra, er rifinn út
úr einu húsanna. Hann neitar öllum
sakargiftum og biður sér vægðar en
þeir snúa sér að okkur og segja, –
„Jæja, nú ætlum við að sýna ykkur
hvernig fer fyrir ykkur“. –
Þeir binda manninn á höndum og
fótum þannig að hann getur sig
hvergi hreyft og henda þar næst yfir
hann bíldekkjum og var eitt þeirra
logandi. Þarna brenndu þeir hann
lifandi fyrir framan okkur. Okkur
var sleppt en hljóðin frá honum
fylgja mér enn.“
krgu@mbl.is
MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 27. APRÍL 2003 B 7
Allir sjóðfélagar eiga rétt til setu á ársfundinum með málfrelsi og tillögurétt. Þeir sjóðfélagar sem
hyggjast nýta sér þennan rétt eru beðnir að tilkynna það skrifstofu sjóðsins eigi síðar
en 28. apríl nk. og munu þeir þá fá fundargögn við setningu fundarins.
Reykjavík 15. apríl 2003
Stjórn Lífeyrissjóðsins Framsýnar
Ársfundur Lífeyrissjóðsins Framsýnar verður haldinn að Hótel Loftleiðum,
Reykjavík, þriðjudaginn 29. apríl 2003 og hefst kl. 17.00.
Ársfundur 2003
Dagskrá fundarins:
1. Venjuleg ársfundarstörf.
2. Önnur mál, löglega upp borin.
H
V
ÍT
A
H
Ú
S
I‹
/
S
ÍA