Morgunblaðið - 27.11.2003, Blaðsíða 16
fijónustuver Símans 800 4000
>> Me› ISDN-tengdum posa getur flú afgreitt 6 á sama tíma og 1me› venjulegum posa.
3-5 sekúndna bi›tími eftir heimild, í sta› 20-30 sekúndna.
Hver heimild á 1 kr. í sta› 4 kr.
Vi› bjó›um ni›urfellingu á stofngjaldi posatengingar
og tveggja mána›a afnotagjöld fylgja frítt me›.TILBO‹
Ti
lb
o›
i›
gi
ld
ir
til
20
.n
óv
em
be
r2
00
3.
Hra›virkari tenging
– styttri bi›ra›ir
Fritz símstö›
POSAR Á ISDNBú›u flig undir jólaösina
Fyrir verslanir er tilvali› a› vera me› ISDN-tengingu og Fritz símstö›
og eiga flannig kost á a› tala í tvær línur samtímis og nota posana um lei›.
Vi› bjó›um gó›an afslátt af Fritz símstö›:
14.980 kr. í sta› 17.980 kr.
'())(*+,
-,./0
)(/0123-
'43(5(,'(3)2 6(3
7'(3)2 +77/,
!" #$ @' A
B; 3
@; 7
@0 A
@' 7
8297)20 0(,9(:.
B; 2
@; (
; ;
; ;
";<,"87=">6
7=,(/9/,
@; A
"6/-68252, &76(3
7'(3)2 -,(3
2
Það ríkir hálfgerð skálmöld ííslenzku viðskiptalífi. Hvaðer til marks um það? Hús-leitir yfirvalda eru að verða
tíðar. Á síðustu misserum hefur
Samkeppnisstofnun m.a. gert hús-
leit hjá öllum olíufélögunum. Skatt-
rannsóknarstjóri gerði húsleit hjá
Norðurljósum vegna rannsóknar á
skattamálum Jóns Ólafssonar og
fyrirtækja hans og hefur nú sent
frá sér niðurstöðu, þar sem talið er
að um 2 milljarðar séu vantaldir til
skatts. Málið er komið til ríkis-
skattsstjóra. Efnahagsbrotadeild
ríkislögreglustjóra gerði húsleit
hjá Baugi fyrir rúmu ári og nú hef-
ur skattransóknarstjóri gert hús-
leit hjá Baugi og Gaumi.
Þjóðaruppreisn í kjölfar þess, að
upplýst var um kaupréttarsamn-
inga stjórnarformanns og annars
tveggja forstjóra Kaupþings Bún-
aðarbanka hefur augljóslega leitt
til þáttaskila í pólitískum um-
ræðum um viðskiptalífið.
Skýrt hefur verið frá því, að
Kaupþing Búnaðarbanki hafi kært
til efnahagsbrotadeildar flutning
fyrrverandi starfsmanns á tölvu-
gögnum heim til sín og jafnframt
að Landsbankinn hefði verið búinn
að ráða starfsmanninn til sín.
Landsbankinn tilkynnti strax, að
það hefði verið til umræðu en horfið
hefði verið frá því.
Er svona ástand eitthvað annað
en skálmöld?
Augljóst er, að ríkisstjórnin hef-
ur tekið ákvörðun um að taka í
taumana. Skýrar vísbendingar um
það eru yfirlýsingar Valgerðar
Sverrisdóttur viðskiptaráðherra
sem hefur hafið undirbúning að
löggjöf, sem setji ákveðinn ramma
utan um kaupréttarsamninga. Um-
mæli hennar og Páls Gunnars Páls-
sonar, sem veitir Fjármálaeftirlit-
inu forstöðu, benda til þess að
eftirfarandi sé í undirbúningi:
Kaupréttarsamninga verði að
leggja fyrir aðalfundi eða hluthafa-
fundi til samþykktar fyrirfram.
Kaupréttarsamningar megi ekki
taka mið af gengi undir markaðs-
gengi daginn, sem þeir eru gerðir.
Ákvæði um kaupréttarsamninga
verði hugsanlega í hlutafélagalög-
um.
Önnur atriði hljóta líka að koma
til skoðunar. Hver er staða starf-
andi stjórnarformanns í tilvikum
sem þessum? Hann á að vera mál-
svari hluthafa gagnvart stjórnend-
um og gæta hagsmuna þeirra.
Hver gætir hagsmuni hluthafanna,
þegar hagsmunir stjórnarfor-
manns koma við sögu?
Hvernig er hægt að gera kaup-
réttarsamning til fimm ára við
stjórnarformann, sem er kosinn til
eins árs í senn? Er með því sagt að
það sé fyrirfram ákveðið að sá hinn
sami hljóti endurkjör næstu fimm
ár? Er hægt að líta svo á, að sjón-
armið hluthafa í því efni skipti engu
máli?
Augljóst er að sviptingar í við-
skiptalífinu væru ekki svona miklar
ef bankarnir fjármögnuðu þær ekki
með ýmsum hætti. Eftir lífsreynslu
Bandaríkjamanna í kreppunni
miklu fyrir sjö áratugum voru sett í
lög vestan hafs ákvæði, sem ýmist
bönnuðu lánveitingar til hluta-
bréfakaupa eða settu mjög ströng
skilyrði fyrir veitingu slíkra lána.
Til eru dæmi um það í öðrum
löndum, að lánveitingar banka út á
hlutabréf miðist ekki við ákveðið
hlutfall af markaðsvirði heldur
veltu hlutabréfanna í ákveðinn
dagafjölda á markaði.. Er ástæða
til að skoða þennan þátt málsins
nánar?
Hvaða áhrif hafa bankarnir á
gengi eigin bréfa? Þegar svo er
komið, að stór hópur lykilstjórn-
enda í bönkunum hefur hagsmuni
af því, að gengi bréfanna sé sem
hæst vakna spurningar um, hvort
nægilega vel sé fylgzt með því, að
þeir sömu stjórnendur noti ekki fé
bankanna sjálfra til að halda uppi
gengi eigin bréfa. Forráðamenn
bankanna þvertaka fyrir að þeir
beiti áhrifum bankanna með þess-
um hætti. Á markaðnum sjálfum
eru hins vegar sterkar hugmyndir
um annað.
Umræðurnar eru hins vegar
augljós vísbending um að ríkis-
stjórnin ætli að bretta upp ermarn-
ar og koma í veg fyrir að lögmál
frumskógarins verði allsráðandi
hér.
Skálmöld
í viðskiptalífinu
Innherji skrifar
Innherji@mbl.is
EF kaupréttarsamningar sem
gerðir voru við Sigurð Einarsson,
starfandi stjórnarformann Kaup-
þings Búnaðarbanka, og Hreiðar Má
Sigurðsson, forstjóra, hefðu ekki ver-
ið dregnir til baka má reikna með því
að nettóhagnaður hvors um sig hefði
verið rúmar 597 milljónir króna í lok
samnings, það er um mitt ár 2008. Í
þeim útreikningum er gert ráð fyrir
að hlutabréf Kaupþings Búnaðar-
banka hækki um 11% á ári til viðbótar
við 36% hækkun þeirra á markaði á
tímabilinu 1. júlí–19. nóvember 2003,
sem er sá tími sem leið frá gildistíma
samnings og þar til tilkynnt var um
hann til Kauphallar Íslands.
Við útreikninginn, sem Deloitte
vann fyrir Morgunblaðið, er gert ráð
fyrir að lán sem Kaupþing Búnaðar-
banki myndi veita þeim Sigurði og
Hreiðari Má fyrir hlutabréfakaupun-
um, bæri 7,5% vexti á ári.
Ekki liggur ljóst fyrir hver lána-
kjör þeirra Sigurðar og Hreiðars Más
áttu að vera en samkvæmt viðtali sem
birtist við Sigurð í Morgunblaðinu sl.
mánudag voru þeir 7,5%. Miðað við
það næmu þeir alls rúmum 378 millj-
ónum króna á samningstímanum.
Samkvæmt 9. gr. laga nr. 90/2003
um tekju- og eignarskatt ber að
greiða tekjuskatt af mismun kaup- og
gangverðs bréfa í kaupréttarsamn-
ingi.
Samkvæmt 2. gr. laga nr. 45/1987
um staðgreiðslu opinberra gjalda ber
að greiða tekjuskattinn á því greiðslu-
tímabili þegar samningurinn er gerð-
ur, þ.e. þá í desember 2003. Sam-
kvæmt því þyrfti hvor um sig að
greiða tæpar 150 milljónir króna í
tekjuskatt auk rúmlega 80 milljóna
króna í fjármagnstekjuskatt, alls
230,3 milljónir króna.
Gert er ráð fyrir því í útreikningum
Deloitte að arðgreiðsla nemi 1,5 krón-
um í arð á hlut í upphafi og hann
hækki síðan um 11% árlega. Alls
næmi arðgreiðsla hvors um sig 56,8
milljónum króna.
Ef ekki væri tekin með sú hækkun
sem varð á verði hlutabréfa í Kaup-
þingi Búnaðarbanka frá 30. júní sl., en
samningur Sigurðar og Hreiðars Más
var miðaður við þá dagsetningu og til
þess dags er tilkynnt var um kaup-
réttarsamningana hinn 19. nóvember
sl., en á tímabilinu hækkuðu hlutabréf
Kaupþings Búnaðarbanka um 36% í
Kauphöll Íslands, heldur einungis
gert ráð fyrir 11% hækkun á ári út
samningstímann, má gera ráð fyrir að
nettóhagnaður hvors um sig hefði
numið 149 milljónum króna í lok
samningsins, líkt og sést í meðfylgj-
andi töflu. Þess ber þó að geta að um-
rædd hækkun á tímabilinu átti sér
stað og frá upphafsdegi kaupréttar-
samningsins hefur verð á hlutabréf-
um í Kaupþingi Búnaðarbanka hækk-
að um 37,82% til dagsins í dag.
Nettóhagnaður áætlaður
597 milljónir króna
%
&
#'
( $ )
(
*
+
,
, -
%
&
#'
( $ )
(
*
+
,
,
$.
+
(
&'
'*
"
('
,
*
,
*$
--
--
7 $ $
?@@!
A 7@
( $
A *B
-
-
3C
7 $ $
?@@!
A 7@
( $
A *B
-
- 3C
D D D D D D D A A A A A A A E $C
A A A A
A A
A < ! FB
( $
3C ?@@!
C
"
/ 3 ! !! #
"#E
* $
6@ E G
)HF $
D $ 9 7 $!
7 $ 8! !
?@@!
@H
D D D D D D D 6@!
9 @$F $
?@@!
A A =@#@
A A A A
A
A A "# @#@
=@#@
4F
7G @ @#@
"# !@#@
*%
@
*B ! IF @JK G FB L * $ %! !
< $ ?@@! K G
6@F $ K G - $ @ H N HH
OF $ %