Vísir - 14.03.1981, Blaðsíða 2

2
* 1 <
Laugardagur 14. mars 1981
VÍSIR
LAMBIÐ I HELVITI
Ungur rithöfundur
og upprennandi í Bret-
landi er Martin Amis,
bókmenntaritstjóri New
Statesman og sonur
Kingsley Amis: hann
hefur á fimm árum
skrifað þrjár mikils-
metnar, eða altént um-
talaðar, skáldsögur og
nú er sú fjórða komin
út: Other People. Mart-
in Amis er dálitið böl-
sýnn i hugsun og nýja
bókin hans er sögð vera
,,A Mystery Story” en
sumir gagnrýnendur
vita ekki hvað það þýð-
ir.
„Þessi merkilega bók,” segir
Bernard Levin i The Sunday
Times, ,,er ekki öll þar sem hún
er séð. En hún er jafnvel enn
merkilegri en það gefur til kynna
af þvi það sem hún virðist vera er
svo óljóst i sjáll'u sér að lesandinn
hefur ekki á hreinu um fráhvarf
hennar frá raunveruleikanum.”
Svo kemst hann að þeirri niöur-
stöðu að einhvers staðar komi
timinn við sögu.
Bókin er um Mary. Mary vakn-
ar og er ekki alls kostar örugg.
Hún man ekkert og i rauninni veit
hún ekkert heldur. Hún þekkir
ekki fólk þegar hún rekst á það og
er öll heldur ótótleg. Smátt og
smátt gerist eitthvað og hún fer
kannski að muna eða kannski að
sjá og hún fetar sig uppá við,
ósköp hægt, og það er einsog hún
fari að skilja eða kannski lesand-
inn fari að skilja þvi sögumaður-
inn segir honum ýmislegt.
Svo kemur i ljós Amy Hide sem
er annaðhvort týnd eða dauð og
það kemur lika i ljós að Mary,
sem heitir Lamb að eftirnafni
eða gefur sér það allavega, að
Mary og Amy Hide eru liklega
ein og sama manneskjan. En er
þá Mary dáin? Og er hún i hel-
viti?
Þetta finnst Bretum, þessum
bestu Bretum, gaman og þeir eru
yfir sig hrifnir. Þeir minnast á
Dantex og alls konar skrýtna
fugla og pæla i gegnum jörðina i
sögunni uns þeir eru i lausu lofti,
frá sér numdir.
Sjálfur segir Martin Amis,
dálitið dauflegur með sterkan
augnsvip: „Það kom mér á óvart
að enginn sem hefur lesið bókina
virðist ná almennilega hvað ég er
að fara. Ég hélt ég hefði gert það
alltof ljóst.”
Lifið á einu sviði.
Annars segja öfundarmenn
Martin Amis að hann sé aumingi
og hafi náð athygli og góðri gagn-
rýni af þvi hann er, einsog áður
sagði, sonur Kingsley Amis sem
Bretar telja góðan. Amis,
áhyggjufullur, segir: „Já, það er
rétt að ég hef ekki orðið fyrir
neinum meiri háttar áföllum.
Þeir tóku mér samt ekkert vel i
New York og ég tók þvi ekkert
sérstaklega vel. En viðurkenning
breytir engu. Þeir sem ekki eru
viðurkenndir halda að viðurkenn-
ing þýði eitthvert allsherjar parti
dag og nótt. Eða þá maður fái upp
i hendurnar helling af peningum.
Eg hef ekki séð þá peninga. Alla
vega gæti ég ekki lifað af bókun-
um minum. Ég er bara heppinn
Martin Kingsleyson — upprennandi skáldsagnahöfundur.
að þvi leyti að geta skrifað. Það
væri leiðinlegt að lifa lifinu bara á
einu sviði.”
Martin Amis lifir á mörgum
sviðum og bæði persónur og bæk-
ur gera það lika fantasian er hon-
um ekkifjarri skapi og undarlegt
raunsæi, stundum ofboðslegt,
ekki heldur. Likingar og myndir
sem spenna bogann hátt en fara
ekki yfir markið heldur hitta i
það.
Stundum er hann sakaður um
að skrifa ekki um aðra en vesa-
linga að einu eða öðru leyti og
stundum er hann sakaður um að
telja sig Guð sem refsar vondu
persónunum sinum en púkkar
uppá hinar skárri.
„Já, já, já!" segir hann þreytu-
legri en nokkru sinni fyrr: „Ég
veit hvað fólk segir um per-
sónurnar minar en það eru
helviskar ýkjur. Það er að visu
rétt að mér finnst ekkert gaman
að skrifa um dyggðina uppmál-
aða en ég held að a.m.k. sumar
persónurnar minar séu heldur
geðslegar. Það sem þær eiga
sameiginlegt er að þær langar til
að vera eitthvað annað en þær
eru, venjulega andstæða sin.
Núna? Nú er ég að skrifa sögu i
gömlum og góðum raunsæisstil —
með kómiskum ýkjum, Dickensk-
um nöfnum og svo framvegis.”
Martin dáir föður sinn mikið,
það fer hann ekki dult með. En
hvað finnst Kingsley um Martin?
„Bækurnar áttu við? Mér leist vel
á þá fyrstu, gat ekki klárað bók
númer tvö, fannst sú þriðja eiga
góða spretti og er ekki búinn að
lesa þessa nýju. En þegar ég
skoða bækur eftir mig sem ég hef
gefið honum sé ég að hann hefur
lesið þær vandlega, fram að
svona blaðsiðu 70. Þá hættir hann.
Þetta finnst mér töff.”
Nýr kynlifshvellur
kvað við i Washington.
Menn muna að einu
sinni vakti Judith Exner
feikna athygli fyrir að
vera ástkona John
Kennedys um leið og
mikils glæpaforingja,
siðar kom Elizabeth
Ray, ritari fulltrúa-
deildarþingmannsins
Wayne Hayes, sem
,,kunni ekki að vélrita,
kunni ekki að færa
skýrslur, kunni ekki
einu sinni að svara i
simann” og allt fyrir al-
mannafé, sú þriðja var
Fanne Fox, nektardans-
mey, sem kostaði Wil-
bur Mills, þingsætið.
Rita Jenrette nýtur þess
að vera sú fjórða.
,,... til Jómfrúeyja”
1 ágúst 1975 birtist Rita i
Washington i fyrsta sinn. Hún var
25 ára og fyrsta daginn hitti
hún John Janrette, demókrat-
iskan fulltrúadeildarþing-mann
frá Suður Karólinu og
fannst hann myndarlegur.
Honum fannst hún mynd-
arleg. „Hæ,” sagði hann.
„Hvernig litist þér á að koma til
Jómfrúareyja með mér? Við get-
um legið nakin i sandinum allan
daginn og sofið saman alla nótt-
ina.” Rita var sæmilega pen
stúlka og hafnaði þessu tilboði.
Jenrette lét sig ekki og áður en
varði voru þau orðin elskendur,
skömmu siðar hjón. Það var ekki
löngu eftir hveitibrauðsdagana að
Rita vaknaði við það einn morg-
uninn að Jenrette þingmaður var
i innilegum faðmlögum við konu
nokkra á gólfinu fyrir framan
hjónarúmið og þessi kona” var
nógu gömul til að geta verið
Rita Jenrette kunni ýmislegt
fyrir sér.
Elizabeth Ray kunni fátt til skrif-
stofustarfa.
Kynlífshvellur í
Washington DC
mamma hans”. Næstu árin kom
Rita einum 14 sinnum að honum i
svipuðum stellingum.
Ekki barnanna best
En Rita var svo sem ekki barn-
anna best. Hún skemmti sér rétt
vel: stóð i samförum við mann
sinn á tröppum þinghússins, tók
þátt i léttklæddum samkvæmum
ofani sundlaugum með háttsett-
um þingmönnum, sneri á einn
þingmann enn sem reyndi að
draga hana á tálar með þvi að
gefa henni deyfilyf, frétti af þing-
manninum sem fór reglulega á
„nuddstofur” og vildi fá konuna
sina meðsér og hreiðraði um sig i
ástarhreiðrum Suður Karólinu
með toppmönnum samfélagsins.
Hún var lika gestur i Hvita húsinu
en gerði vist litið annað þar en að
taka ihöndina á Jimmy Carter og
Rosalynn og fannst ekki mikið til
um.
Þar kom að Jenrette þingmað-
ur missteig sig og það illilega.
FBI-menn vildu kanna hverjir
þingmanna væru til i að þiggja
mútur, dulbjuggu sina agenta
sem arabiska oliusjeika og buðu
grunlausuum þingmönnum fé
fyrir einhverja greiða. Jenrette
tók boðinu fegins hendi en áttaði
sig ekki á þvi að allt var tekið
uppá segulbönd og myndsegul-
bönd. Hann var dreginn fyrir
dómstóla.
Keppinautur á leiðinni...
Rita var honum ekki mjög
hjálpleg. Eiginlega var hún búin
aö fá nóg af honum og skildi við
hann og afhenti lögreglunni 25
þús. dollara sem hún fann i skó
þingmannsins inni skáp. Mútufé.
Svo lýsti hún sig reiðubúna til að
baða sig i sviðsljósi og Hugh
Hefner Playboy-kóngur lýsti sig
meira en reiöubúinn að undirbúa
baðið.
Fyrst voru birtar af henni
myndir i Playboy undir fyrir-
sögninni „The Women of
Washington” og hún var ekki
nakin á þessum myndum en ekki
fullklædd heldur. „Ég ætla ekk-
ert að klæða mig úr”, segir hún.
„En þegar ég kom i stúdióið var
mér sagt að ég væri alveg eins og
Marilyn Monroe svo ég sló til. Og
sé ekki eftir þvi.”
Nú er Rita Jenrette að skrifa
bók og hún veitir öll viðtöl sem
hún lifandi getur. Þeir skjálfa
sumir, topparnir i Washington,
þvi hún segist ætla að nefna nöfn i
bókinni sinni. En hún má lfka
flýta sér þvi enn ein Washington-
ástkona er að undirbúa sinn
hvell. Sú heitir Paula Parkinson,
var framarlega i samkvæmislifi
þvi sem ekki fer fram fyrir al-
menningssjónum en er nú i felum
i Texas, auðvitað að skrifa bók.
Lögfræðingurinn hennar segir:
„Þetta er stórt mál. Mjög, mjög
stórt.”
Þingmenn eru ekki upplits-
djarfir um þessar mundir, rétt
eftir að það kom i ljós að á
klósettinu i þinghúsinu höfðu
hommar aðsetur...