Morgunblaðið - 12.01.2004, Page 24

MINNINGAR
24 MÁNUDAGUR 12. JANÚAR 2004 MORGUNBLAÐIÐ
Ástkær faðir okkar, tengdafaðir, og afi,
HALLDÓR SIGURGEIRSSON
lögfræðingur,
Dvalarheimilinu Grund,
áður Álfheimum 60,
Reykjavík,
lést á Grund fimmtudaginn 8. janúar.
Jarðarförin fer fram frá Grensáskirkju föstu-
daginn 16. janúar kl. 10.30.
Fyrir hönd aðstandenda.
Björn Halldórsson,
Áslaug Halldórsdóttir,
Elskulegur faðir okkar, tengdafaðir, afi og langa-
fi,
HELGI FELIX ÁSMUNDSSON
frá Neðri-Brekku,
Grettisgötu 36b,
verður jarðsunginn frá Fossvogskapellu þriðju-
daginn 13. janúar kl. 10.30.
Ásmundur Markús Helgason,
Sveindís Helgadóttir, Rúnar Ágústsson,
Erla Helgadóttir, Stefán Stefánsson,
Björk Helgadóttir, Ívar Magnússon,
barnabörn og barnabarnabörn.
Elskulegur eiginmaður minn, faðir okkar,
tengdafaðir, afi og langafi,
SIGURÐUR INGIMUNDARSON
frá Strönd á Stokkseyri,
Kópavogsbraut 81,
Kópavogi,
verður jarðsunginn frá Fossvogskirkju þriðju-
daginn 13. janúar kl. 13.30.
Svava Sigurðar,
Erling Sigurðsson, Sólveig Magnúsdóttir,
Helgi Sigurðsson, Hildur Thors,
Almar Sigurðsson, Svanhvít Hermannsdóttir,
barnabörn og barnabarnabörn.
Elskuleg móðir okkar, tengdamóðir, amma og
langamma,
FRÍÐA PÉTURSDÓTTIR
frá Bíldudal,
Hvassaleiti 58,
Reykjavík,
sem andaðist föstudaginn 2. janúar, verður
jarðsungin frá Áskirkju í dag, mánudaginn
12. janúar, kl. 15.
Pétur Brynjólfsson, Sigfríður Angantýsdóttir,
Sigríður Brynjólfsdóttir, Örn Engilbertsson,
Gyða Brynjólfsdóttir, Jósteinn Kristjánsson,
Valgerður K. Brynjólfsdóttir, Anders Hansen,
barnabörn og barnabarnabörn.
Elskulegur eiginmaður minn, faðir, tengda-
faðir, afi og langafi,
GUNNAR PETERSEN,
Kambsvegi 36,
Reykjavík,
verður jarðsunginn frá Áskirkju þriðjudaginn
13. janúar kl. 13.30. Blóm og kransar vinsam-
legast afþakkaðir, en þeim, sem vilja minnast
hans, er bent á Barnaspítala Hringsins.
Guðmunda Petersen,
Steinar Petersen, Greta B. Petersen,
Birna Petersen, Ken Håkon Norberg,
Gunnar Már Petersen, Elva Gísladóttir,
Eva Hrönn Petersen,
Viktor, Emilía, Anna Alexandra.
✝ Fríða Péturs-dóttir fæddist á
Bíldudal 4. mars
1918. Hún andaðist á
hjúkrunarheimilinu
Grund 2. janúar síð-
astliðinn. Fríða var
dóttir hjónanna Val-
gerðar Kristjánsdótt-
ur sem ættuð var úr
Önundarfirði og Pét-
urs Bjarnasonar
skipstjóra, f. á Vaðli á
Barðaströnd. Fríða
var sjötta í röðinni af
7 börnum foreldra sinna. Eldri
voru Kristín, f. 30.8. 1905, Gyða, f.
12.8. 1906, Ólína Bjarney, f. 25.12
1907, Bjarni, f. 27.1. 1909, Sæ-
mundur Erlendur, f. 4.6. 1912, og
yngstur var Björn, f. 2.6. 1920.
Þau eru nú öll látin. Bræðurnir
Bjarni og Björn fórust með v.s.
Þormóði er fórst 18. febrúar 1943
með 7 manna áhöfn og 24 farþeg-
um.
Fríða giftist 31. desember 1939
Brynjólfi S. Eiríkssyni vélstjóra, f.
4.10. 1913, d. 8. jan. 1996. Foreldr-
ar hans voru Eiríkur Eiríksson frá
Helgastöðum í Biskupstungna-
hreppi og kona hans Sigríður
Brynjólfsdóttir frá Kaldbak í
Hrunamannahrepp í Árnessýslu.
Börn Fríðu og Brynjólfs eru: 1)
Pétur húsa- og skipasmiður á Ak-
ureyri, f. 17.7. 1940, kvæntur Sig-
fríði L. Angantýsdóttur kennara,
f. 18.3. 1945. Börn þeirra eru: a)
Fríða, gift Braga H. Kristinssyni
og eiga þau dæturnar Elínu Ingu
og Steinunni; b) Pétur, kvæntur
Vilborgu Einarsdóttur, börn
þeirra eru Steinn Elliði, Þorfinnur
og Fríða Björg; og c) Hjörvar,
kvæntur Árnýju Guðmundsdóttur,
dætur þeirra eru Hrefna og Una.
2) Sigríður banka-
starfsmaður, f. 10.9.
1942, gift Erni Eng-
ilbertssyni flug-
stjóra, f. 6.8. 1938.
Synir þeirra eru: a)
Brynjar Örn, kvænt-
ur Dóru Vilhjálms-
dóttur, börn þeirra
eru Anna Birna, Ei-
ríkur Örn og Sigríð-
ur Björk; b) Hörður,
kvæntur Guðnýju
Hallgrímsdóttur,
börn þeirra eru
Hulda, Arna og Kristján; og c) Jón
Haukur, unnusta hans er Gréta
Björk Kristjánsdóttir. 3) Gyða
bankastarfsmaður, f. 16.11. 1948
gift Jósteini Kristjánssyni sjúkra-
liða, f. 21.3. 1949. Börn þeirra eru:
a) Kristján Georg, kvæntur An-
gelu Jósteinsson, þau eiga soninn
Jóstein, b) Brynjólfur, c) Eva, d)
Tryggvi og e) Trausti. 4) Valgerð-
ur Kristín íslenskufræðingur, f.
21.4. 1956 gift Anders Hansen
bónda, f. 7.1.52. Börn þeirra eru:
a) Jakob, unnusta hans er Lilja
Gísladóttir, b) Anna, og c) Fríða.
Fríða og Brynjólfur bjuggu á
Bíldudal til ársins 1971 þegar þau
fluttu til Reykjavíkur. Þau bjuggu
í Álfheimum 40 en voru síðan með
fyrstu íbúunum sem fluttu í íbúðir
aldraðra í Hvassaleiti 58, fyrir 18
árum, og bjó Fríða þar áfram eftir
lát Brynjólfs. Með heimilisstörfum
sinnti Fríða ýmsum störfum, með-
al annars í Matvælaiðjunni á
Bíldudal og hjá Kaupfélagi Arn-
firðinga. Í Reykjavík vann hún
ýmis verslunar- og þjónustustörf,
síðast í Álfheimabakaríi.
Útför Fríðu fer fram frá Ás-
kirkju í dag og hefst athöfnin
klukkan 15.
Glaðværð, bjartsýni, hreinskiptni
og umhyggjusemi er meðal þess sem
kemur upp í hugann þegar minnst er
tengdamóður minnar, Fríðu Péturs-
dóttur frá Bíldudal. Fríða var af þeirri
kynslóð Íslendinga sem lifðu mestan
hluta 20. aldarinnar, mesta breytinga-
skeið sögunnar, þeirrar kynslóðar
sem með bjartsýni og trú á framtíðina
tryggði þjóðinni sess meðal þeirra
þjóða veraldar sem hvað best eru
settar.
Það var þó alls ekki sjálfgefið um
það leyti, sem Fríða fæddist, að sú
yrði raunin. Því þótt fullveldið næðist
fram 1. desember 1918 bar marga
dimma skugga á þetta tímabil;
spánska veikin geisaði af offorsi,
Katla spjó eldi og eimyrju af miklum
krafti og veturinn svo harður að enn
er hann þekktur undir nafninu frosta-
veturinn mikli. – „Og eins og plág-
urnar þrjár væru ekki nógu miklar
1918, þá bættist það við að ég kom í
heiminn!“ átti Fríða til að segja af-
komendum sínum í gamni.
Fríða ólst upp í foreldrahúsum á
Bíldudal, nánast í fjöruborðinu í hús-
inu Svalborg, sem enn stendur og var
byggt fyrir meira en 100 árum fyrir
starfsmann stórútgerðar Thorsteins-
sonar, sem þaðan gat fylgst með
skipaferðum inn voginn. Bíldudalur
átti sér mikið uppgangsskeið og víst
er að þótt oft hafi naprir vindar blásið
um atvinnulíf staðarins þá hefur þar
alltaf verið blómlegt mannlíf og er svo
enn, þar sem menning og listir og
tenging við söguna skiptir miklu máli.
Á æskuheimili Fríðu var annáluð
samheldni og það varð einnig ein-
kenni fjölskyldu Fríðu þegar hún gift-
ist Brynjólfi Eiríkssyni,og stofnaði
sitt framtíðarheimili, sem lengi fram-
an af var á Bíldudal en síðar í Reykja-
vík. Glaðværðin og kátínan sem við
yngra fólkið heyrðum rómað hjá Sval-
borgarsystrum spratt fram ljóslifandi
þegar stórfjölskyldan hittist og átti
saman sínar góðu stundir. Bjartsýni
og trú á framtíðina var það stef sem
gengur eins og rauður þráður um lífs-
hlaup Fríðu. Enginn skyldi þó halda
að þessu hafi fylgt léttúð eða ábyrgð-
arleysi, enda hafði hún og hennar fólk
einnig kynnst sorgum og hrollköldum
veruleikanum, svo sem þegar tveir
bræður hennar, Björn og Bjarni, og
Karl mágur hennar fórust með skip-
inu Þormóði ásamt stórum hópi vina
frá Bíldudal. Hún missti einnig móður
sína ung að árum og systkini hennar
Gyða og Sæmundur dóu langt fyrir
aldur fram. Hvorki Fríða né Brynj-
ólfur voru langskólagengið fólk, og
framan af ævi voru þau ekki víðförul
heldur. En þau voru bæði vel mennt-
uð og víðsýn í bestu merkingu þeirra
orða og skoðanaleysi var víðs fjarri
þegar talið barst að stjórnmálum, trú-
málum, bókmenntum eða hverju því
sem umræðan beindist að hverju
sinni. Alls staðar voru þau vel að sér
eins og hinn íslenski aðall, alþýðufólk
á Íslandi, hefur alltaf verið. Og eftir
að þau fluttust búferlum suður til
Reykjavíkur tók við nýr og spennandi
kafli í lífi Fríðu og Brynjólfs, þar sem
þau tókust á hendur mörg og ógleym-
anleg ferðalög til útlanda, þar sem
þau létu sér ekki nægja að ferðast til
Evrópulanda, heldur fóru einnig til
Asíu og Norður-Ameríku. Áður höfðu
þau ferðast mikið um Ísland á sumrin.
Er óhætt að segja að ferðalög hafi
verið þeim mikið áhugamál og ófáar
skemmti- og gamansögur eru til úr
ferðalögum þeirra, þar sem þau voru
ýmist með vinafólki eða börnum sín-
um og fjölskyldum þeirra.
Fríða var vinmörg og vinaföst og
fjölskyldu sína, ættingja og vini bar
hún mjög fyrir brjósti alla tíð. Margs
er að minnast að leiðarlokum og
hvergi ber skugga á minningarnar.
Ógleymanleg eru ferðalög okkar með
henni og Brynjólfi til útlanda, og ekki
síður vestur í Arnarfjörð, þar sem
heimaslóðanna var vitjað. Hjálpsemi
þeirra þegar við Vala vorum að koma
okkur upp heimili og síðar er við hóf-
um búskap á Árbakka og margar
heimsóknir hingað gleymast ekki.
Heldur ekki hlýjan og umhyggjan
fyrir barnabörnunum, þar sem
grannt var fylgst með framgangi og
lífshlaupi hvers og eins, þótt ættbog-
inn stækkaði ört með nýjum kynslóð-
um.
Ég kveð Fríðu Pétursdóttur með
þakklæti og virðingu.
Anders Hansen.
Hún amma Fríða hefur kvatt okk-
ur í bili. Hún er farin yfir til hans afa
Binna sem kvaddi okkur í janúar
1996. Mikið samlyndi ríkti ætíð á milli
þeirra hjóna og efast maður ekki um
að ánægjulegt hafi verið fyrir þau að
hittast á ný.
Söknuður ríkir meðal þeirra er
þekktu hana. Í rúm 40 ár hefur það
verið ástúð og hlýja sem ætíð hefur
komið strax upp í huga minn þegar
Fríða hefur verið nefnd. Fram á síð-
ustu ár átti hún til að kalla okkur
bræðurna „guttana hennar Siggu“ og
þótt við séum báðir farnir að nálgast
fimmtugsaldurinn þá þótti okkur
vænt um þetta.
Í gegnum árin voru það hinir föstu
ópal-pakkar sem fylgdu öllum jóla- og
afmælisgjöfum sem koma upp í hug-
ann þegar farið er í verslun í dag. Á
svipaðan hátt munu bæði barnabörn
og barnabarnabörn tengja Fríðu við
rjómapönnukökugerð því það var eitt
af því sem ætíð var borið fram við
heimsóknir. Á því tímabili þegar okk-
ar fjölskylda bjó erlendis var það ætíð
fastur punktur í hverri heimsókn til
Íslands að komast í pönnukökurnar
hennar ömmu Fríðu.
Þau hjónin bjuggu á Bíldudal fram
til 1971 er þau fluttu til Reykjavíkur.
Sem elsta barnabarn hennar, naut
maður þeirra forréttinda meðal
barnabarnanna að fá að safna fjölda
minninga frá árum þeirra á Bíldudal.
Minningar eins og að vera með henni í
garðinum þar sem hún hlúði að gróðr-
inum og blómum sem hún var mjög
stolt af, sitja með henni í eldhúsinu að
súpa kaffi og spjalla, eða vera niðri í
hjónaherbergi þeirra á fallegum sum-
ardegi, fletta dönsku blöðunum henn-
ar með henni og hlusta á fuglagargið
úti á spegilsléttum firðinum, þá eru
þetta allt minningar sem munu sitja
með manni til æviloka.
Árið 1971 fluttu þau hjónin til
Reykjavíkur, bjuggu fyrst í stuttan
tíma við Sjafnargötuna. Tíu ára göml-
um gutta þótti það hálfskrítið að
hugsa til þess að geta ekki farið vest-
ur til ömmu og afa lengur á sumrin.
Hins vegar var það góð tilhugsun að
hafa aðgengi að ömmu og afi í bæn-
um, þannig að hægt yrði að koma í
heimsókn nánast hvenær sem væri, í
stað þeirrar fjarlægðar sem hafði ver-
ið til Bíldudals. Eftir stutta viðveru á
Sjafnargötunni fluttu þau hjónin í Álf-
heimana, þar sem þau bjuggu næstu
áratugina. Stutt var að labba frá
heimili okkar eða skóla í heimsókn til
ömmu. Einnig varð það sérstaklega
ánægjulegt fyrir guttann sem sótti
skóla í Langholtskóla á þessum tíma
að heimsækja ömmu sína út í Álf-
heimabakarí eftir að hún fór að vinna
þar. Árlegt jólaboð Fríðu og Binna
urðu að fastri reglu á jóladag, eftir að
þau fluttu til Reykjavíkur. Hér var ár-
legur fjölskylduviðburður sem vissu-
lega hefur í gegnum árin verið horn-
steinn þessarar fjölskyldu. Hér hafði
Fríða mikla ánægju að sjá alla fjöl-
skylduna koma saman og eyða öllum
jóladegi saman, hér var lesið, teflt og
mikið var spilað eftir góðar veitingar.
Fríða hafði þá oft virkilega gaman af
því að spila „gott kvöld dama“ með
þessum tveimur kynslóðum.
Fríðu þótti ánægjulegt að ferðast
og margir í fjölskyldunni hafa heyrt
söguna af því þegar hún og afi Binni
fóru með fjölskyldunni til Parísar. Í
einni af skoðunarferðunum, átti að
fara upp í Eiffel-turninn og ekki leist
konunni á að fara upp í þessari gömlu
lyftu með hópnum. Á síðustu stundu
hætti hún hins vegar við að bíða ein
niðri. Eftir nokkurn tíma kom það
loksins í ljós að það var tilhugsunin
um að verða ein eftir í þessu landi,
þegar lyftan myndi hrynja, sem olli
því að hún vildi frekar fara með í
þessa lyftuferð.
Frá því að Fríða kvaddi okkur
stuttu eftir áramótin, hefur það verið
viðburður oft á dag að Eiríkur sonur
minn spyrji af hverju amma Fríða
hafi þurft að fara. Ég held að það lýsi
vel söknuði þeim sem býr hjá okkur
öllum sem vorum svo heppin að fá að
þekkja hana Fríðu. Fríða mun hins
vegar vera í huga okkar allra til ævi-
loka. Með vissu um að fá að hitta
Fríðu aftur ásamt afa Binna þegar
maður sjálfur kveður þennan heim,
þá kveður maður hana tímabundið.
Brynjar.
FRÍÐA
PÉTURSDÓTTIR
 Fleiri minningargreinar
um Fríðu Pétursdóttur bíða birt-
ingar og munu birtast í blaðinu
næstu daga.