Lesbók Morgunblaðsins - 06.07.2002, Blaðsíða 16

16 LESBÓK MORGUNBLAÐSINS ˜ MENNING/LISTIR 6. JÚLÍ 2002
Ö
NNUR helgi Sumartón-
leika í Skálholtskirkju
er gengin í garð. Þor-
kell Sigurbjörnsson er
staðartónskáld þar, og
verður stór hluti tón-
listarflutnings helgar-
innar tileinkaður hon-
um. Kammerkórinn Hljómeyki undir stjórn
Bernharðs Wilkinson mun meðal annars frum-
flytja verk sem Þorkell hefur samið sérstak-
lega fyrir tilefnið, sem ber heitið Ég vil veg-
sama þig, ó, Guð. Danski blokkflautu-
kvintettinn Sirena mun frumflytja annað
íslenskt verk, Fyrir líknar kraptinn þinn, eftir
Elínu Gunnlaugsdóttur, ásamt því að leika
barokk- og nútímaverk fyrir blokkflautur.
Textinn sóttur í 145. Davíðssálm
Þetta er ekki í fyrsta sinn sem Þorkell Sig-
urbjörnsson er staðartónskáld Sumartón-
leikanna, en árið 1991 var hann einnig stað-
artónskáld. Í ár flytur Hljómeyki undir stjórn
Bernharðs Wilkinson þrjú trúarleg kórverk
eftir Þorkel. Hið fyrsta er Koma frá 1988, sem
hann samdi fyrir Hljómeyki og kórinn hefur
hlotið afar lofsamlega dóma í erlendum tón-
listartímaritum fyrir flutning sinn á. Annað
verk er Missa Brevis sem Þorkell samdi árið
1993 fyrir Hamrahlíðarkórinn og Þorgerði
Ingólfsdóttur, og hið þriðja er nýtt verk sem
hann hefur samið sérstaklega í tilefni sum-
artónleikanna nú, er ber heitið Ég vil vegsama
þig, ó, Guð. „Það var óskað eftir einhverju
verki frá minni hendi af þessu tilefni, fyrir
Hljómeyki. Ég leitaði textans í Davíðssálmi
nr. 145, sem ég hafði ekki komið nálægt áður,
og heiti verksins, Ég vil vegsama þig, ó, Guð,
er fyrsta lína sálmsins,“ segir Þorkell.
Hann segist ekki byggja verk sitt á sérstöku
stefi sem komi annars staðar frá. „Undanfarin
ár hefur verið algengt að tónskáld sæki í hinn
gamla íslenska söngarf, jafnvel útsetji gömul
lög eða byggi verk eingöngu á gömlum stefj-
um úr íslenskum handritum. Sú hugmynd kom
upp hjá mér í upphafi vinnslu þessa verks, en
að athuguðu máli fannst mér að slík aðferð
myndi ekki passa þarna,“ segir Þorkell.
„Hljómeyki er afskaplega fær kór, sem getur
tekist á við ýmislegt sem er kannski ekki alveg
venjulegt. Þetta verk er að mörgu leyti ólíkt
því sem ég hef gert áður, og ég vona bara að
þetta takist allt saman vel.“
Leitaði fanga í sálmi úr Hymnodiu
Danski blokkflautukvartettinn Sirena, sem
fram kemur í Skálholti var stofnaður árið 1993
í því blómlega blokkflautuandrúmslofti sem
myndaðist kringum Dan Laurin-tónlistarhá-
skólann á Fjóni, en þá voru allir meðlimir hans
þar við nám. Síðan þá hefur kvartettinn hlotið
margar viðurkenningar fyrir túlkun sína á
bæði nýrri og gamalli tónlist.
Á tónleikunum um helgina flytur Sirena
jöfnum höndum barokk- og nútímaverk eftir
innlenda sem erlenda höfunda. Meðal verk-
anna sem kvartettinn flytur er nýtt verk eftir
Elínu Gunnlaugsdóttur tónskáld, sem ber
heitið Fyrir líknar kraptinn þinn. „Ég leitaði
fanga í sálmi sem heitir Heilagur Guð, þig
hrópa eg á, sem er úr Hymnodiu,“ segir Elín.
„Ég búta lagið við þennan sálm niður í ein-
ingar og nota þær í verkið, þannig að lagið
heyrist aldrei í heild sinni í verkinu.“
Elín segir tilurð verksins þannig að blokk-
flautukvartettinn Sirena hafi komið að máli við
hana fyrir tveimur árum og beðið hana um að
semja fyrir sig verk, sem nú verður frumflutt.
„Ég hef skrifað heilmikið fyrir blásturshljóð-
færi. Til dæmis skrifaði ég mikið fyrir blokk-
flautu þegar ég var í námi í tónfræðadeildinni.
Sirena fékk á sínum tíma einleiksverk sem ég
skrifaði þá, svo ég held að það hafi verið upp-
haf þess að þær báðu mig að skrifa fyrir sig
núna,“ segir hún. „Síðan hef ég skrifað þó
nokkuð fyrir klarinett, og einnig skrifaði ég
verk fyrir Eydísi Franzdóttur óbóleikara, sem
var flutt á hádegistónleikum Listahátíðar í
Hafnarhúsinu fyrr í sumar. Það hefur þróast
þannig að ég virðist skrifa meira fyrir blást-
urshljóðfæri en til dæmis strengjahljóðfæri.“
Titill verksins er sóttur í síðustu línu annars
erindis sálmsins Heilagur guð, þig hrópa eg á.
„Versið endar einhvern veginn þannig, Leystu
mig öllum löstum frá, fyrir líknar kraptinn
þinn. Mér fannst línan falleg og í henni felast
ákveðið þakklæti til sköpunarinnar,“ segir El-
ín.
Tónleikar Sumartónleika í Skálholti standa
yfir í u.þ.b. klukkustund og er boðið upp á
barnagæslu í Skálholtsskóla á meðan á þeim
stendur. Aðgangur að tónleikunum er ókeypis.
Morgunblaðið/Jim Smart
Hljómeyki undir stjórn Bernharðs Wilkinson frumflytur verkið Ég vil vegsama þig, ó, Guð, eftir Þorkel Sigurbjörnsson í Skálholtskirkju í dag.
VEGSÖMUN GUÐS Í
SÖNG OG FLAUTULEIK
Frumflutt verða verk eftir
Þorkel Sigurbjörnsson
staðartónskáld og Elínu
Gunnlaugsdóttur á Sum-
artónleikum í Skálholts-
kirkju í dag. INGA
MARÍA LEIFSDÓTTIR
spjallaði við tónskáldin.
ingamaria@mbl.is
Morgunblaðið/Jim Smart
Þau hlýða á frumflutning verka sinna í Skál-
holti um helgina, staðartónskáldið Þorkell
Sigurbjörnsson og Elín Gunnlaugsdóttir.
Laugardagur
Kl. 14: Þorkell Sigurbjörnsson, staðar-
tónskáld Sumartónleikanna að þessu sinni,
flytur erindi um verk sín í Skálholtsskóla.
Kl. 15: Hljómeyki undir stjórn Bern-
harðar Wilkinson, flytur þrjú trúarleg kór-
verk eftir Þorkel Sigurbjörnsson, Koma,
Missa Brevis og Ég vil vegsama þig, ó,
Guð, sem verður frumflutt.
Kl. 17: Danski blokkflautukvartettinn
Sirena flytur barokk- og nútímaverk, ís-
lensk sem erlend. Meðal verkanna á efnis-
skránni er frumflutningur á Fyrir líknar
kraptinn þinn eftir Elínu Gunnlaugsdótt-
ur.
Sunnudagur
Kl. 15: Sirena endurtekur efnisskrá tón-
leika sinna á laugardag.
Kl. 16.40: Orgelstund. Hljómeyki flytur
Ég vil vegsama þig, ó, Guð.
Kl. 17: Messa með þátttöku Hljómeykis.
Eingöngu verða flutt sálmalög eftir Þorkel
Sigurbjörnsson.
Dagskrá
Sumartónleika
í Skálholti
um helgina
SUMARSÝNING Listasafns Sigurjóns Ólafs-
sonar nefnist Hin hreinu form verður opnuð í
dag, laugardag, kl. 14 og þar verða til sýnis
höggmyndir eftir Sigurjón Ólafsson frá 45 ára
tímabili.
„Elsta verkið, Fótboltamenn, frá 1936, er
dæmi um hvernig listamaðurinn vann hin stóru,
plastísku form af ótrúlegri nákvæmni og leikni,
enda vakti verkið gífurlega athygli á sínum
tíma. Þetta lykilverk var gefið safninu fyrir
nokkru, en það hafði verið í einkaeigu í Dan-
mörku í 55 ár og kom í leitirnar sumarið 1991,
þegar haldin var farandsýning í Danmörku á
verkum Sigurjóns,“ segir Birgitta Spur for-
stöðumaður.
„Flest önnur verk á sýningunni eru abstrakt
og unnin í stein, tré og málm. Þau bera höf-
uðeinkenni Sigurjóns; frjótt ímyndunarafl,
djúpan skilning á efniviðnum og snilldarlegar
aðferðir listamannsins við að yfirfæra hug-
myndir í efni. Í verkunum er áhrifamikið sam-
spil milli forms og efnis, milli hins stórbrotna og
hins smágerða, en heildaráhrifin eru borin af
stórum, hreinum formum.“
Safnið er opið alla daga nema mánudaga milli
kl. 14 og 17. Kaffistofan er opin á sama tíma.
SUMARSÝNING LISTASAFNS SIGURJÓNS ÓLAFSSONAR
Sigurjón Ólafsson við verk sitt Samstæða.
SPANNAR
45 ÁRA
TÍMABIL