Pressan - 04.05.1989, Blaðsíða 8

8
Fimmtudagur 4. maí 1989
Útgefandi Blað hf.
Framkvæmdastjóri Hákon Hákonarson
Ritstjórar Jónína Leósdóttir
Ómar Friðriksson
Auglýsingastjóri Hinrik Gunnar Hilmarsson
Ritstjóm (?g skrifstofur: Ármúla 38, simi: 68 18 66. Auglýsingaslmi:
68 18 66. Áskrift og dreifing: Ármúla 38, sími 68 18 66. Setning og
umbrot: Filmurog prent. Prentun: Blaöaprent hf.
Áskriftargjald: 400 kr. á mánuði. Áskriftargjald: Pressan og Alþýðu-
blaðið: 900 kr. á mánuði. Verð í lausasölu: 125 kr. eintakið.
Launabilið staðfest
Þegar forystumenn samtaka á vinnumarkaði setj-
ast niður og undirrita kjarasamninga eru þeir um leið
að staðfesta himinhrópandi kjaraandstæður. Þeir eru
að vottfesta fátækt fjölda fólks sem lifir á sannnefnd-
um sultarlaunum. Þeir forystumenn verkalýðssam-
taka ASÍ eða BSRB sem ekki treysta sér til að ganga
harðar fram í sókninni til bættra kjara hafa svikið
þann hóp umbjóðenda sinna sem lifir við fátæktar-
mörk og sá hópur er stór.
Fjöldi launþega innan ASÍ og hjá ríkinu er með
laun í kringum 50 þúsund krónur á mánuði þrátt fyrir
margra ára eða áratuga starfsreynslu. Þetta er svipuð
upphæð og greidd er í leigu fyrir fjögurra herbergja
íbúð í Reykjavík. Þetta er svipuð upphæð og kostar
að brauðfæða þriggja manna fjölskyldu á mánuði.
Þessi laun hrökkva hvergi fyrir öðru en brýnustu lífs-
nauðsynjum. Þrátt fyrir gífurlegt yfirvinnuálag er
u.þ.b. helmingur alls vinnandi fólks með heildartekj-
ur undir 90 þúsund krónum á mánuði. Þetta var stað-
fest í ítarlegri könnun Félagsvísindastofnunar í vetur.
Launafólk sem hefur ekki úr neinu öðru að spila
hefur ekkert val. Það getur ekki veitt sér neitt umfram
brýnustu lífsnauðsynjar og lifir í raun í ánauð. Ánauð
sem viljalausir forystumenn hafa enn einu sinni stað-
fest með samningum sín í milli. Krónutöluhækkanir
í nýgerðum kjarasamningum stærstu launþegasam-
takanna gera lítið sem ekkert til að hækka laun hinna
lægst launuðu og jafna kjaraandstæðurnar. í ofaná-
lag eru engin kauptryggingarákvæði í samningunum
og allt stefnir í áframhaldandi kaupmáttarrýrnun út
árið.
Forystumenn samningsaðilanna leggja allt sitt*
traust á loforð ríkisvaldsins um að halda aftur af verð-
hækkunum og veita kjarabætur í gegnum ríkissjóð.
Mikið er traust þessara forystumanna sem máttu
horfa upp á launafrystingu og samningsbann af hálfu
stjórnvalda fyrir örfáum misserum. Hvernig má
treysta heitum ríkisstjórnarinnar um bætt lífskjör
með greiðslum úr ríkissjóði í ljósi reynslunnar af
stjórn ríkisfjármála á síðasta ári, þegar 700 milljóna
króna fjárlagahalli um mitt ár breyttist í 7 milljarða
króna halla í árslok?
Sveiflur í þjóðarbúskapnum hafa verið miklar á
þessum áratug. Kjaradeiluárið mikla 1984 var mikið
talað um nauðsyn þess að rétta hag hinna lægst laun-
uðu en lítið miðaði. í uppsveiflunni árið 1986 var enn
samið á vinnumarkaði en launabilið hélst óbreytt. Nú
þegar kreppir aftur að í efnahagslífinu er það notað
sem réttlæting fyrir því að semja um hóflegar launa-
hækkanir. Kjarni málsins er að stór hópur launa-
manna er ekki í aðstöðu til að semja um yfirborganir
á köldum markaði atvinnulífsins og verður að fram-
fleyta sér á skammarlega lágu taxtakaupi. í þann hóp
hafa bæst langskólamenntaðir starfsmenn hins opin-
bera. Þegar kjarasamningar eru gerðir er ekki verið
að samræma sjónarmiðin um eina allsherjar þjóðar-
sátt heldur er tekist á um valdahlutföllin í íslensku
þjóðfélagi. Sú kjaralota sem nú er að ljúka hefur ekki
skilað lægra launuðum hænufet í átt til bættra lífs-
kjara eða jafnað launabilið. Kjarasamningarnir hafa
í engu breytt hlutföllunum á milli þeirra sem hafa orð-
ið undir á vinnumarkaði og hinna sem hafa makað
krókinn i þenslu síðustu ára.
Borgarastríð í Fossvogsdal
hfn pressan
„Veruleikinn er stundum leið-
inlegur."
— ÓlafurRagnarGrlmsson áfundi meó
kennurum. Þjóóviljafrétt.
„Allt i steik hjá borgarfógeta.“
— Fyrirsögn I Tlmanum.
„Tónlistarflutningurinn var
hnökralaus. Þeir spiluðu að visu
ekki sjálfir..."
— Tónleikafrásögn I Morgunblaðinu.
„Kostun er kostulegt fyrirbæri
sem hingað til hefur einkum tengst
lífsbaráttu hinna svoköliuðu
„frjálsu“ stöðva.“
— Ólafur M. Jóhannesson, Ijósvakarýn-
ir Morgunblaösins.
„Mér þætti fróðlegt að vita
hversu margir eru veikir núna út af
þessu.“
— Ónefndur kjötkaupmaður i Alþýðu-
blaðinu.
„Ég er afskaplega hrifinn af ýsu
en ég held ég taki islenska lamba-
kjetið framyfir enm það er það
besta í heirni."
— Páll Bergþórsson veðurfreeðingur i
DV.
„Ég er sáttur við að búið er að
gera samning en er ósáttur við að
hafa þurft að gera hann.“
— Þórarinn V. Þórarinsson, fram-
kvæmdastjóri VSÍ, i DV.
„Hvort sem maður er nýsofn-
aður eða hefur sofið einhvern
tíma er iafn óþægilegt að vakna
upp við bílflaut.
— Lesendabréf i DV.
a m
„Okkur hefur tekist þetta án þess
að vera með nokkurn hnefarétt."
— Jón isberg sýslumaður um búfjár-
talningu i Degi.
„Ég beið á rauðu Ijósi í hádeginu
á dögunum þegar þeirri hugmynd
skaut upp í huga mér að sigla á
pappírsseglskipi milli Reykjavikur
og Akraness."
— Gunnar Martin Úlfsson f DV.
„Ég ætla ekki að frysta þá úti.“
— Davlö Oddsson borgarstjóri um
Kópavogsbúa í Alþýðublaðinu.
„Hvernig stendur á því að Mjólk-
ursamsalan sullar svona miklum
sykri í alla hluti?“
— Herborg Gestsdóttir i Þjóðvilja-
viðtali.
„Fiskvinnslan biður aðeins um
skilning."
— Friðrik Pálsson, forstjóri SH, I Morg-
unblaðinu.
„Þangað sækir
klárinn, þar sem hann
er sárkvaldastur. “
— Ásgeir Hannes Eiriksson
i Þjóðlifi.