Tíminn Sunnudagsblað - 12.08.1962, Blaðsíða 7

Jón Þórdarson, prentari;
Kosningin á Seyðis-
firði 9. marz 1909
i.
Mál þetta hefst raeð því, að á
Alþingi íslendinga var kosin milli
þinganefnd, sem sigla skyldi til Dan
merkur til að ræða við Dani um
réttarstöðu íslands innan danska
ríkisins. Nefndarmennirnir koma
til Kaupmannahafnar 27. febrúar
1908. Næsta dag hélt ne'fndin fyrsta
fund sinn, þar sem nefndarmenn
lögðu fram skipunarbréf sín. Á þess
um fyrsta fundi nefndarinnar var
dr. jur. Knud Berlin kosinn skrifari
nefndarinnar, samkvæmt tillögu
Christensens forsætisráðh. Dana.
Á þessum sama fundi lögðu Dán.
ir fram ýmis skjöl og rit um sam-
band tslands og Danmerkur, þar á
meðal rit um fjárhagslegt samband
landanna, þar sem höfundur þess
komst að þeirri niðurstöðu, að á
árunum 1700—1907 hafi Danir
greitt til Islands þarfa nálega
5.300.000,00 krónur, er telja mætti
fslendingum til skuldar. Þessi upp-
hæð var þó ekki sett fram sem
bein krafa af Dana hálfu.
Enn fremur var samþykkt á
fyrsta fundi nefndarinnar, að allar
gerðir hennar skyldu vera leynileg-
ar unz störfum hennar væri lok
ið. — Síðan hófust mikil veizlu-
höld næstu dægur, en næsti fund-
ur nefndarinnar var ákveðinn 7.
marz, en eftir þann fund skyldi
halda fjóra fundi vikulega.
íslenzku nefndarmennirnir héldu
fund með sér daglega í „Hotel
Kongen af Danmark", enda höfðn
flestir þeirra þar aðsetur. Þeir réðu
Jón Sveinbjörnsson cand. jur. sér
til aðstoðar
1 milliþinganefndinni voru af
tslands hálfu: Hannes Hafstein,
Lárus Bjarnason, Jóhannes Jóhann
esson, Steingrímur Jónsson, Jón
Magnússon, Stefán Stefánsson og
Skúli Thoroddsen.
Af Dana hálfu voru: I.C. Christ
ensen, N. Andersen, Goos, H.N. Han
sen, N. Hansen, Niels Johansen, P.
Knudsen, Christopher Krabbe, Mad
sen-Mygdal, H Matzen, N. Neer-
ALDAN á Seyðisfirði, séð i átt út til Vestdals.
JÓN ÞÓRÐARSON, prentari
gaard, Anders Nielsen og A. Thom-
sen.
Um skeið leit svo út sem fund-
armenn beggja lándanna mundu
geta komið sér saman um sameig-
inlegt uppkast, en þó fór svo að
lokum, að Skúli Tohroddsen greiddi
atkvæði gegn uppkastinu, en breyt-
ingartillaga frá honum var felld
með öllum atkvæðum nefndar-
manna gegn hans eigin atkvæði.
Breytingar á frumvarpinu komu
ekki til greina fyrr en eftir 25 ár,
og þó alls óvíst að nokkrum breyt-
ingum fengist framgengt að þeim
tíma loknum.
II.
Haustið 1907 sigldi Guðbrandur
Magnússon prentari til Kaupmanna
hafnar og dvaldist á Valdekilde-
lýðháskóla í Danmörku veturinn
1907—1908. Þá er hann hafði lokið
skólaveru þar vorið 1908, óskaði
hann eftir því að mega dveljast þar
mánaðartíma við vinnu í garðinum,
svo að hann gæti sagt er heim
kæmi, að hann hefði unnið í aldín
garði. Það var hónum veitt. Dae
nokkurn um vorið kom háttsettur
maður úr ráðuneyti Dana til skóla
stjóra Valdekilde-lýðháskóla og
hafði með sér uppkastið, sem þá
var nýbúið að samþykkja af báðum
nefndarhlutum, að Skúla Thorodd
sen undanskildum. Þegar hann
heyrði, að Islendingur dveldist þar
á skólasetrinu, langaði hann að
heyra álit hans á uppkastinu- KaJl
aði skólastjóri því Guðbrand á
hans fund. Þar fékk Guðbrandur
að lesa uppkastið, sennilega einn
hinn fyrsti íslendinga, að undan-
skildum nefndarmönnum.
Þegar Guðbrandur hafði lesið
uppkastið lauslega yfir, spyr skóla-
stjóri:
TÍMINN
SUNNUDAGSBLAÐ
559