Tíminn Sunnudagsblað - 22.03.1964, Qupperneq 10
til þess að annast hestinn. Hitt sé
verra, að nú sé svo hvasst, að vart
sé flutningsfært — býður mér í bæ-
inn að fá kaffi og sjá til, hvort ekki
batni veðrið. Nú sat ég og beið æði-
lengi. Tómas var á gangi út og inn,
en lítið vildi lygna. Loks kemur
hann inn með allmiklum asa og segir
kominn mann, et þurfi að ná fundi
héraðslæknisins í Skálholti, Skúla
Árnasonar, og telji hann sig verða að
reyna að flytja manninn yfir, þó að
tvísýnt sé. Eg megi auðvitað vera
með, ef ég vilji, en hann eggi mig
ekki á það eins og á standi. Eg þurfti
engan umhugsunarfrest, heldur fór
strax og óttalaus með honum. Þeir
voru tveir ferjumenn og við tveir
farþegar, og allt gekk þetta vel yf-
ir ána.
Að sjálfsögðu hafði Tómas spurt
mig um allt viðvíkjandi ferðalagi
mínu og ég sagt honum allt af létta.
Hann sagði mér þýðingarlaust að
treysta á ferju á Spóastöðum, því
að þar væri enginn heima, sem gæti
flutt, enda ekki skylduferja þar. Eg
spurði, hvað þá væri til ráða. Hann
kvað vera straumferju á Brúará
nokkru fyrir neðan Spóastaði, og
sagði mér stefnu á hana og hvernig
ætti að nota hana, en bætir svo við,
að vel geti verið, að Tungnamenn hafi
tekið ferjuna upp, er þeir hafi lokið
fjárflutningum á henni.. Fyrir ein-
um eða tveimur dögum hafi þeir þó
farið þar yfir með sláturfjárrekstur
á suðurleið. En ef svo væri, ætti ég
ekki annars úrkosti en fara niður á
móts við Reykjanes, en þar væri lög-
ferja. Eg þakkaði Tómasi allar upp-
lýsingarnar, en vonaðist til að þurfa
ekki á Reykjanesferjunni að halda,
svo úrleiðis sem það væri.
Svo gengum við ferðalangarnir að
Skálholti. Hinn fór auðvitað ekki
lengra, en ég tók strikið vestur mýri
eftir leiðsögn Tómasar í Auðsholti,
og svo glögg var hún, að ég stefndi
beint á straumferjuna. Ekki þurfti
ég samt að hrósa happi — sú góða
ferja flaut ekki lengur. Tungnamenn
höfðu sett liana upp á græn grös
vestan ár og búið vel um.
Þetta var nú lakara, þó að ekki
dygði að setja það fyrir sig. Eg varð
að snúa móti veðrinu og halda niður
á móts við Reykjanes, þótt ónota-
krókur væri’. Er ég kom þar gegnt
bænum og bátnum, sem var bundinn
við árbakkann beint á móti mér og
virtist aðeins steinsnar frá tánum
á mér, tók ég að veifa og kalla. Það
bar fljótt árangur, því að út úr bæn-
um kom maður, svo annar og hinn
þriðji, og tóku að ganga um bæjar-
stéttina hinir rólegustu. Eg fór að
álasa þeim í huganum fyrir seinlæti,
því að fljótt setti að mér hroll svo
hundhrakinn sem ég var. Svo skund-
uðu þeir í bæinn aftur einn af öðr-
um. Eg bjóst við, að þeir ætluðu í
hlífðarföt, þó að ekki væri langt að
fara eftir mér. Svo leið og beið, en
enginn kom út aftur. Mér hætti að
lítast á þetta, barði mér til hita og
ranglaði um árbakkann, náttúrlega
bölvandi hátt og í hljóði. Ætluðu þeir
virkilega að gera mig innkulsa meci
þessu seinlæti sínu? Og það er
skemmst af að segja, að ég gafst upp
á biðinni. Hún varð svo löng, að ég
sannfærðist um, að ekki ætti að
sækja mig, þó að ég gæti með engu
móti skilið ástæðuna fyrir því.
Þarna var ég laglega settur — mji
illa á mig kominn, blautur, kaldur.
sárgramur og ráðalaus og komst ekki
yfir Brúará. Hábölvað þótti mér a
snúa til baka að Skálholti. En var
um annað að ræða?
Eg rölti af stao upp með Brúar;
sömu leið og ég hafði komið. Nú
minntist ég þess að hafa séð bát við
ána, er ég kom ofan að, þó að ég
aðgætti það ekkert þá — hann
hvolfdi á eyri nálægt Skálholtshver.
Eg fór að hugleiða, hver mundi eiga
bátinn og til hvers hann væri notaður
— máske var stunduð veiði á honum.
Eg fann bátinn. Þetta var lítill járn-
bátur, sams konar og ég hafði séð
við Apavatn, er ég dvaldist lítinn
tíma í Austurey. Og þar hafði ég lært
áralag á svona fleytu. Eg fór nú að
skoða farkostinn. Þarna voru árar,
og austurtrog, og báturinn bar með
sér, að fé hefði nýlega verið flutt á
honum. Nú tók að stríða á mig sár
löngun til þess að stela þessum báti.
Eg fann þó, að í mikið væri ráðizt,
og annað: Myndi ég ráða við hann?
Þarna hagaði vel til að setja hann
á flot, sléttur sandur, og að utan-
verðu sé ég að var bakki. En myndi
ég koma honum þar upp, því það
ekki gat komið til mála að skilja
við hann á floti? Þessu velti ég fyrir
mér æðistund. Loks varð það úr, að
ég gerði tilraun — mér mundi þó
hitna á að baksa við bátinn. Og svo
hófst ég handa, velti upp bátnum
og setti hann á flot. Hann hefur
líklega verið fisléttur, því að sæmi-
lega gekk mér þetta. Svo reri ég yfir
ána og gekk bað ágætlega, en að ég
væri að stofna mér í nokkra lífshættu
flögraði aldrei að mér. Nú var hið
erfiðasta eftir — að koma bátnum
upp á árbakkann. Það tók ég skolli
nærri mér, tókst það þó með herkj-
um. Síðan hvolfdi ég bátnum og
gekk að öllu leyti svo vel frá honum
sem ég hafði vit á. Þá var ég kom-
inn í Grímsnesið og þessi farartálmi
að baki. En samvizkan unni mér ekki
friðar, því að auk þess að þetta var
þjófnaður, gat það líka verið eigand-
anum bagalegt, að báturinn væri ut-
an ár til næsta dags. Eftir mikil heila
brot tók ég þ'að ráð að fara niður
að Reykjanési og spyrjast fyrir um
þennan bát.
Bóndi kom til dyra. Hann spurði
strax, hvaðan mig bæri að. Eg kvaðst
koma hér ofan með ánni, en bætti svo
við fullur gremju við þennan mann:
— Eg var líka fyrir stuttu síðan
hér gegnt bænum að kalla ferju, því
að Tóoias í Auðsholti fullyrti við
mig, að hér væri lögferja, svo að ég
hefði fullan rétt til þess að kalla eftir
henni. Eða hafði hann haft rangt
fyrir sér í því?
Nei, ekki kvað hann það vera, en
hitt gæti ókunnugum sézt yfir, að nú
væri ekki fært að flytja fyrir roki.
Eg sagði sem var, að það hafi mér
ekki komið til hugar, fyrst og fremst
vegna þess, að ég hafi rétt áður ver-
ið fluttur yfir Hvítá í Auðsholti og
virtist mér þar ólíku saman að jafna,
og svo gæti ég bent honum á, að ég
væri kominn yfir Brúará á báti, en
honum hefði ég neyðzt til þess að
stela. Það var sem sé móður í mér.
Bóndi svaraði með mestu hægð, að
það væri nú ekki nýtt, þegar óvitar
og angurgapar stofnuðu sér í hætta
að hælast um á eftir, ef allt slampast
aí. Þarna sló hann mig út af laginu,
þetta sjónarmið kannaðist ég vel við,
og nú umbóttaði ég mig í hasti —
sagðist ekki vera kominn til þess að
standa í þrætum við hann, heldur
til þess að spyrja um bát þann, er ég
hafði tekið austan Brúarár. Vissi
hann hver ætti bátinn, og mundi það
verða bagalegt þó hann væri utan
árinnar, þar til um miðjan næsta
dag?
Bóndi kvaðst vita þetta. Skúli
læknir ætti bátinn, og öruggt væri,
að engum baga gæti það valdið hon
um, þótt ég skilaði bátnum ekki fyrr
en á morgun. Hann væri örsjaldan
notaður, en núna fyrir einum eða
tveimur dögum hafi verið flutt á
honum sláturfé, sem rekið var suður.
Mér kom nú vel að heyra þetta.
Bóndi tók svo að spyrja um mitt
ferðalag. Svo bauð hann mér í bæinn,
en það þáði ég ekki, enda farið að
framorðnast. Þá bauðst hann til þess
að segja mér til vegar að Mosfelli,
Og það fann ég á eftir, að kom mér
vel, því að hæglega gat ókunnugur
lent þar í torfærum. Kvaddi ég svc-
bónda og hélt sem leið lá upp hjá
Mosfelli og Seli að Haga. Þá var farið
að dimma, er ég kom þar, enda hafði
ég orðið fyrir ærnum töfum um dag
inn. Mér var tekið tveim höndum 1
Haga. Þar bjó gestrisið og greiðugt
fólk. Eg hafði komið þar áður, og
svo var jafnan góður kunningsskapur
milli þess «g Skúla, frænda míns.
Eg spurði, hvort Skúli hefði komið
þar. Guðni bóndi kvað nei við, enda
þess ekki að vænta, veðrið hafði
ekki verið þesslegt í dag, að nokkrum
smábáti væri fært á Apavatni.
Eftir ríkulegar góðgerðir gekk ég
snemma til náða og svaf vært. Er ég
vaknaði morguninn eftir, heyrði ég,
274
T t M I N N — SUNNUDAGSBLAÐ