Tíminn Sunnudagsblað - 22.03.1964, Blaðsíða 22

eða á fiskibát, heldur en að sitia
hér og læra að margfalda og deila og
skrifa rétt sitt eigið nafn og sveitar
sinnar. En einu sinni fyrir löngu
átti ég tal við sveitunga minn um
dreng, sem illa gekk að læra. Þá
sagði hann:
„Það er bezt að láta hann eiga
sig. Hann getur orðið ágætur að
vinna.“
Eg maldaði í móinn, en fékk þetta
svar:
„Sumir eru fæddir til þess að vera
vinnudýr.“
Þeir, sem hafa trú á skólunum og
vinna samkvæmt því, byggja starf
sitt á þeirri sannfæringu, að bömun-
um sé ætlað að verða menn, en ekki
vinnudýr.
★
Þetta er skrifað á öskudagskvöld.
Og í dag höfðum við þá tilbreytni að
lesa upp heimastíla allra bamanna,
sem eru tólf eða þrettán ára. Einutn
þeirra hnýti ég hér aftan við sem
sýnishom þess, hvernig skólabam
færir þekkingu sína, hugmyndir og
frásagnargleði i búning þeirrar ís-
lenzku, sem það hefur lært. Eg hcf
ekki breytt í honum einu orði, bæt.t
um stafsetningu né haggað punkti
Nokkrar kommur er það eina, sem
ég hef lagt honum til. Eg gaf nem
endunum ekkert efni, aðeins fyrir-
sögnina:
Þetta fór vel
Það er sólbjartur sumardagur. Lit-
ill drengur situr á grasbala, og fjár
hópurinn dreifir sér á beit um
grundimar fram með ánni- Hundur
inn Smali liggur við fætui húsbónda
síns og virðist sofa Óli litli veit samt,
að hann sefur aðeins hálfum svefni
og er ávallt reiðubúinn að hlýða
hverri bendingu.
í augum lítils drengs, sem situr
hjá ánum í fyrsta sinn, er veröldin
unaðsleg og alit svo afskaplega
skemmtilegt. Óli stendur upp, og
samstundis sprettur Smali á fætur
Þeir félagarnir ganga kringum féð og
telja það- Allar eru æmar, svo vin-
imir geta sest niður aftur. Ekki fá
þeir samt að sitja lengi, því nú sjá
þeir, að hún Móflekka er komin út
úr hópnum og stefnir upp hlíðina.
Óli sprettur á fætur og hleypur
léttfættur upp brattann og kemst
von bráðar fyrir ána. Þegar hún er
komin í hópinn, finnst drengnum
hann vera farinn að svengjast og
opnar þvi malpoka sinn og sest að
snæðingi. Smali fær einnig sinn
skammt og sýnir þakklæti sitt með
þvi að veifa skottinu í ákafa.
Þegar þeir hafa matast, fer Óli
að hugsa um, hvað mömmu og pabba
myndi þykja leiðinlegt, ef hann týndi
nú af ánum, og kannske fengi hann
ekki að sitja oftar hjá einn, ef það
kæmi fyrir, því hann er nú ekki
nema átta ára. Og hann ákveður með
sjálfum sér að vera nú góður fjár
hirðir. En þrátt fyrir þessa góðu á
kvörðun, liggur lítill drengur stuttu
síðar steinsofandi í grasinu með höf
uðið á loðnucn belg vinar síns.
Þegar Óli vaknar, er auðsjáanlega
farið að líða á daginn. Hann verður
skelfdur og svipast um eftir fénu
En hvernig sem hann skimar, sér
hann það hvergi. Fyrst dettur honum
í hug að leita upp í hvilftina, sem
er þama skammt fyrir ofan, en þar
er ekki nokkra skepnu að sjá. Þá
Framhald af 271. síðu.
Það er vart að efa, að Jón Kol-
beinsson hefur haldið meginhlutanum
af þessu fé. Þegar til þess kom, að
skipt skyldi búi Jóns Magnússonar á
Syðra-Lágafelli, taldi hann til meira
en sex hundruð dala skuldar í því,
og það fer varla hjá því, að svipaðar
skuldakröfur hefur hann haft á hend
ur fleiri af erfingjunum. Það er að
minnsta kosti nokkurn veginn víst,
hvað snertir Hallgrím Magnússon.
Magnús Magnússon hafði gengið
tryggilegar frá samningum um sinn
eignarhluta. Þó reyndist honum ekki
alls kostar auðvelt að ná öllu því,
sem Jón Kolbeinsson hafði skuldbund
ið sig til að standa honum skil á. Svo
var sem sé mál með vexti, að hluti
Magnúsar af arfinum reyndist átján
spesíum lægri við skiptin heldur en
Jón hafði lofað, að hann skyldi fá,
þegar hann náði umboði hans. Vildi
nú Jón ekki efna samninginn að
fullu, þar eð arfurinn hrökk ekki til,
og var Magnús meira en hálfu ári
síðar að afla sér gagna tll þess að
sækja mál sitt á hendur honum. Ekki
er ósennilegt, að fleiri eftirmál haíi
orðið, þótt þess sé ekki getið, og ekki
er ljóst, hvort Magnús náði nokkurn
tíma þeim átján spesíum, sem hann
taldi sig eiga í garði Jóns, enda and
aðist hann á þessum misserum.
Þeir Staðarfellsbræður, Brynjólfur
og Benedikt rúðumeistari, og Pétur,
sonur Jóns Kolbeinssonar, gerðu um
þetta leyti félag með sér um verzlun j
Stykkishólmi, og segir séra Friðrik
Eggerz, að vænn skerfur af Höfða-
borgararfinum hafi runnið inn í þá
verzlun- Það er raunar líklegt, þar
Lausn
8. krossgátu
er ekki um annað að gera en ganga
fram dalinn og svipast þar um eftir
fénu. Dalurinn er langur, og þegar
drengurinn er að komast fram í botn
inn, finnur hann allar ærnar, 54 að
tölu, liggjandi í stórri laut.
Það var þreyttur og skömmustuleg
ur drengur, sem rölti heim að kvíun-
ucn á Hóli klukkan að ganga 10 um
kvöldið með ærhópinn á undan sér.
En mamma sagði aðeins:
„Mikið var ég orðin hrædd um
þig. Farðu nú inn og fáðu þér að
borða, og síðan skaltu fara að koma
eð Jón Kolbeinsson hafði tekið þá
þremenningana í félag með sér, þó
að þess sé að hinu leytinu að gæta,
að frásagnir séra Friðriks af þessu
máli eru ekki sem haldbeztar. En það
er af þessari félagsverzlun að segja,
að þar fór í súginn obbinn af því,
sem Jón Kolbeinsson hafði dregið
saman um dagana. Hún komst í stór-
skuldir og varð gjaldþrota. Höfða-
borgararfsins mun því ekki hafa lengi
séð stað, nema þá helzt þess, sem
kotnst í hendur Magnúsar Magnús-
sonar, því að hann gerðist gildur
bóndi á Ströndum.
Lengi varð mönnum tíðrætt um
þetta arfamál, bæði í Dölum og á
Snæfellsnesi, og fram á þennan dag
munu vera á kreiki sagnir um Gull-
tunnu-Björn þar vestra.
(Helztu heimildir: Bréfasafn, bréfa
bók og bréfadagbók Vesturamtsins,
bréfasafn, bréfabók og bréfadagbók
Snæfellssýslu, bréfabók og skipta-
bðk Mýra- og Hnappadalssýslu, Lbs.
342 fol., Úr fylgsnum fyrri aldar
eftir séra Friðrik Eggerz, Dalamenn
eftir séra Jón Guðnason, Annáll
nítjándu aldar eftir séra Pétur Guð-
mundsson).
[rn'ii'/rini a zg 2 Æ 7VT?
rTj 'rJ B □ a □ c \ D ú £ fl L !T
vj i sj 1 N ¥ l 1 2i " s £
2 3 2 N N 6 p K i f T v 0
2 4 p 0 K É Æ ¥ l 1 « fi
z2 p F fí E N N 1 7W L
f2 F 0 R H N sz r n a.
7- J R ¥ i w 5 Æ L >1 7 5 L
2 2 P L i x l .1 ffl CJ o f r ;,r T
L í i ¥W fl' 2 M E L N E
E t C, ¥ ö mrj E B E i 0 S
mrj rj ® □□RBQCia ann;2Q0ia
S3 J 2 \ u N N snifn
mrj rj ■ 0 n £ e fí N N ¥ F F : o' □
BL K,m X F_ -3 1 T R E F 6.3 Ei. £
mr. r.m u U 5 rl m 3 zF R fl £ > » N
mr rjU L Þ l 0 u L V. ft N I 1 R T
ri [L (1 D u R ? - L 2 U C r t 7 L
h P m N (T-, t í- 0 K K ;sc IHIH
fl N G U ' LÍ: K ft fljf
L lil R fl » i r]o £ 0 J tv K0
þér í rúmið “
GULLIÐ FRÁ HÖFÐABORG -
286
itniNN - SUNNUDAGSBLAÐ