Tíminn Sunnudagsblað - 21.04.1968, Blaðsíða 3
Á kvöidin fiýgur le'öurblakan ein síns liös á flugna-
veiðar. Flestir munu ætla hana meinlaust og gagns-
laust dýr. í suðurhluta Bandaríkjanna, þar sem talið
er, að séu um hundrað milljón Mexikóblökur, eru
þær þó undirstaða sannkallaðrar stóriðju.
Mexíkóblakan myndar stór samfélög. í Neyhelli í Texas er
talið, að séu tuttugu til þrjátíu milljónir. í Karlsbaðshelli í
Nýja Mexíkó hanga átta milljónir leðurblaka i dyala að vetr-
inum. Skarn þeirra hefur verið notað til áburða í heila öld.
Leðurblökurnar hanga kaldar í
dvala í þaki hellis síns. Þegar
þær rumska, eykst líkamshitinn
svo ört, að það hlýnar bókstaf-
lega í stærstu hellum á skammri
stundu.
Þegar leðurblökurnar fljúga milljón
um saman út úr helli sínum á sum-
arkvöldum, verður þungur gnýr af
vængjabiakinu, og það er eins og
reykjarmökkur lyppist um loftið,
þar sem þær fara.
Fjöldi fólks kemur til þess að
horfa á þetta. En haukar, fálkar
og aðrir ránfuglar koma lika
á vettvang og hrifsa sér bráð.
Það sér auðvitað ekki högg á
vatni.
I Karlsbaðshelli fundust árið
1803 miklar dyngjur af leður-
blökusaur. Á 20 árum voru flutt-
ar þaðan 100 þúsund tunnur af
áburði. Úr öðrum helli fékkst dag
lega áburður fyrir 50 þúsund
I þrælastríðinu lagði Suðurrikjaher
hellinn undir sig. Heil herdeild stóð
þar vörð. Úr leðurblökusaurnum
fékkst saltpétur, sem Suðurríkin
þörfnuðust til púðurgerðar og þess
vegna var hann hernuminn.
Nú bætist aðeins einn þumlung
ur við sauriagið í Karlsbaðshetli
á ári, og hann hefur verið frið-
lýstur. Eigendurnir auðgast samt.
Því veldur forvitni ferðalang-
anna.
m
\
TtMINN - SUNNUDAGSBLAÐ
267