Tíminn Sunnudagsblað - 05.05.1968, Blaðsíða 6

að vera voðalega gaman að geta
tekið til aín mennina, afskræmda,
bogna, skakka og snúna, með æxli
og kýli og ég man nú ekki
hivað meira ég gat liu-gsaS mér og
skila lífinu þeim aftur, fallegum
og heilum. Jæja, þegar ég var /
komin til mömmu, var ég eins og
mig minmr að ég sé búin að segja
þér, 3 vetur hérna í Miðbæjarskól-
anum. Þá nennti ég að læra, svo
ég stumraði gegnum þann skóla
með sæmilegu móti. Svo fermdisi
ég, naustið kom. Ég stóð við þak-
gluggann okkar, horfði niður á
götuna og sat um að sjá skóli-
systkini min, sem beygðu niður
göturnar að Menntaskólanum, eins
og hann hét þá. Við leigðum í
Þingholtsstræti. Þessum sporum,
þessum hugsunum sem þá gripu
mig, hefur svo oft verið lýst, þetta
var bara daglegt brauð. En það
var alveg ótrúlegt, hvað þessi þrá
gat verið lífseig, það segi ég eng-
um, eða hvað sá sársauki gat náð
langt inn ..
É-g held ég hafi bókasóttkveikju
í blóðinu, efiaust komna frá föður
mínum og af a.
Getur það flokkazt undir raup,
þó ég segi, að faðir minn hafi haft
afburða námshæfileika, þar sem
ekki hadlaðist á um næmi, skiln-
ing og minni? Mér hef-ur stund-
um fu-ndiz* hálfgerð synd af afa.
að senda ekki þennan einkason
sinn til mennta. En til þess gekk
honum það eitt að tryggja. sem og
Ifka varð, að sonurinn tæki við
jörðinni, og síðan hans afkomend-
ur.
Þó er ekki víst, að hann hefði
komizt á rétta hillu í lífinu, sem
svo er kallað, fyrir það. Ég
er meira að segja ekki viss um, að
það hefði enzt honum til fullkc.m-
i-nnar hamingju, þótt sú forkunn-
arfriða frændkona hans, sam hon-
um fan-nst, að minnsta kosti snind-
u-m, að hann hefði unnað oðrum
konum meira, hefði orðið húr-
freyja á hans heimili en ekKi cin-
um nágirannahæjanna.
Það er alltaf erfitt að lýsa ná-
komn-um, sem ma-nni þykiv mjög
vænt um. Mér finnst pabbi hafa
verið gerólíkur öllu öðru fóiki,
sem ég hef kynnzt um ævina.
Hann var einn þeirra, sem þjóð-
sögur mynda-st um, bæði í lifanda
Mfi og eftir dauðann. Eðli hans var
slungið af svo ólíkuim þáttu-m, e-n
þó öllum sterkum.
Han-n var í sen-n skapharðu-r, en
þó veiki/nd-ur og leiðitamur, og
gat verið trúgjarn eins og barn.
Hann var íhaldsmaður, en þó mjög
nýju-ngagjarn, og uppreisnarsegg-
urinn var ríkur í honum.
Þegar ég fór að komast svoiítið
til verka, sem kallað var, tók pahi
mig oft með sér, þegar han-n fór
að sæta. Þá var hann stundum
þögull, en oft fór hann með
brot úr sínum eftirlætiskvæðum.
Skáidið sem hann tilbað v-ar Þor-
steinn Erlingsson, og kennd-i mér
meðal annars kvæðið, þar sem tal-
að er u-m-
„þann örn, sem hæsta heiðið sá
og hverni - skýin eru lit á bakið“.
Og ég held, að einmitt þetta
hafi verið það sem pabba dre-ymdi
um. að vjó, hvernig skýin eru lit
á hakið
Það breytti ekki því, að hann
tók mikin-n þátt í málum sinnar
samtíðar. Hasl gegndi öllum þess-
um venjuiegu trúnaðarstörfum fyr
ir sveit sína og sýslu, var eldheit-
ur Landv-arnarmaður og sigraði
sem slíkur í sögulegum al-
þingiskosningum árið 1908.
Enda mátti segja um han-n,
að „allt sem íslenzkt var
og verður, vígi fann í brjósti hans“.
Ræðumennsku hans var viðbrugð-
ið í héraðinu langa tíð, fyrir mál-
flu-tning, málfar og fyndin tilsvör,
oft með sárum broddi.
Pa-bbi vann af a-torku öll störf,
sem bóndi bar, enda var hann
kvæntur raikilli atorkukonu, Hildi
Guðm-u-ndsdótt'ur frá KoUstöðum,
af hinni kunnu ætt Snorra á
Húsafeffli. En mér finnst eftir á,
að hóndi hafi hann ekki verið.
F-rekar í ætt við Skáldvíkingana í
íslendinga-sögúm, Kormák, Þor-
móð, ekki slzt Hallf reð.
Skáld eru skjót'til svara,
s-káld koma eg fara,
segir Davíð.
Þessir menn voru aðsópsmiklir
við hirðir konunganna, ýmsum
íþróttum bún-ir, þágu guffl og góð
•gripi, thyffli og ástir kvenna.
Hvað ég hafi sjálf um ástina að
segja?
Ja, það t-ekur kannski ekki að
reyna að dyl-ja fyrir mönnum, sem
ekki verðu-r flalið fyrir guli. Ef
ha-nn veit, skipti-r þá sVo miklu,
að mennir-nir viti efcki? Mér hlotn-
aðist það, sem mun vera talið e-ft-
irsóknarvert, ég giftist minni
fyrstu ást. En li'jóna'bandið stóð
eídri lengi og verður ekki rætt hér,
en við höfum svo miikið talað um
Hvítánsíðu, að mig langar til að
gefa einum elskulegum Hvítsið-
ingi orðið, hann talar um gróður-
inn fyrsta, sem beri áfengan ilm,
„sem endist langt fram á haust.“
Hafi ég svo gengið áfram þessa al
þekktu, vesælu leið daðursins, sem
liggur venjulega frá kvöl til smán-
ar, þá er það bara sjálfskaparvíti,
og um sár af þeirra völdum á
aldrei að kvarta. Ég get sagt, að
ég reyndi að standa við það, sem
ég hafði gert, en ætli það sé ekki
oft «vo, að skárri maðurinn í okk-
ur sé nokkuð lengi að horga víxl-
ana, sem sá verri gaf út.
En þrátt fyrir afflt langar mig
ti-1 að segja með hennj Maríu á
Heíði: Mér er ósköp vel við ástina.
Og ég held að það sé rétt, sern
ég heyrði mikinn ástamann se-gja:
Það getur verið ást, þótt hún end-
ist ekki nema þrjár vikur, og það
getur líka verið ást, sem endist
ævilangt.
Á minni tíð voru afflir
svo fjarska ólukkulegir í ástum.
Og mér er ekki grunlaust um,
að svo sé -um suma enn. En drott-
inn h-efur oftast einhver góð spil í
bakhöndinni og fjarri er mér að
ja-ga hann. Nú skal ég segja þér
pínulitla óögu:
Ég hef alltaf verið heldur lítil
húsmóðir. Ég held, að engi-nn gæti
sagt annað, ekki ei-nu sinni i lík-
ræðu. Einu sinni hef ég þó soðið
saltfisk, svo að mér varð það
minnisstætt.
Á þeim árum voru þeir til, sem
áttu undir mínum höndum hvort
eitthvað var til að sjóða og enn-
fnemur, hvort nokkuð var soðið.
En ég vann á sfcrifstofu og hafði
stuttan matartíma, sem ég var að
reyna að nota til eldamennsku.
Þegar ég kom heim þennan da-g
beið mín í foi-sbofunni bréf úr
annarri heimisálfu, frá ungum ís-
lendingi.
fíg rauk upp á loft, setti
vatn í pott og saltfisk í,
því mat varð að sjóða, hvað sem
tautaði. Svo reif ég upp bréfið og
las. í því va-r beint til min falleg-
um, en svo óverðskulduðum
orðu-m.
Það stóðst á endum, þegar ég
var búin að lesa bréfið og átta
mig á efni þess, þá rankaði ég við
mér, að nú hlyti saltfiskurin-n að
vera soðinn. Ég þreif fat í aðra
hönd, fiskspaða í hina, og æti-aði
að far-a að færa upp fiskinn, þeg-
ar ég heyrði hátt, glamrandi hljóð.
318
T I M 1 N N — SUNNUDAGSBLAÐ