Tíminn Sunnudagsblað - 09.06.1968, Qupperneq 17

armanna, sem vá5 höíðum séö, og
töldum við flmmtíu manns í ein-
um hópi. Mun hér hafa sannazt,
að jafnan vinna margar hendur
létt verk. Flestir voru menn þess-
ir snöggklæddir með stromphúf-
ur úr pappa eða sterku bréfi á
höfði. Líktust húfurnar Tyrkjahúf
unum svonefndu, er sjást á gömi
um myndum frá þeirri tíð, ei her-
ir soldánsins voru að kúga Svart-
fjallasyni. Hreyfingarleysi og höf-
uðbúnaður þeirra vegamanna ork-
aði þannig á séra Sigurjón, að
hann sagði þá líkjast meira tyrk-
neskri varðsveit í hvíldarstöðu. en
vinnandi íslendingum, en bætti
því við um leið, að margir kari-
ar á Héraði væru svo um of störf-
um hlaðnir, að þeir létu eski
kiippa sig fvrr en hárið væri snú-
ið i jafn marga hringi aftan i
hnakkanum og eru á hornum fimm
vetra hrúta.
Senn fór að halla suður af
Blöstu þá við augum Mýrar og
Borgarfjörður, og við þokufólkið
sáum sem inn í nýja og áðnr ó-
kunna sólskinsveröld. Norðangol-
an blés hér hlýtt um vanga, og
víðátta néraðsins lá framundan
eins og grænofinn, sólglitaður dúk
ur. Hvarvetna hillti uppi hvítmál-
uð bændahýli, og árnar liðuðust
eins og silfurbönd milli skógi' vax-
inna hraurtósa. Og allt í einu er-
um við komin að Hreðavatnsskála
í Orábrókarhrauni.
Laufgaðar skógarhríslur vögg-
uðust og sveigðust mjúklega, líkt
og ungmeyjar í dansi, og minnt-
ust við blæinn, hljóðar og hæ-
verskar. Allt umhverfið skein í
glaðri sól — okkur, sem vorum
nýkominn úr hráslaganum og hríð-
arjaglandanum, þótt.i sem við vær-
um mætt til leiks á fyrsta vori
æskunnar, ung og ölvuð af tum-i
og sól. Ég minntist kvikmvndar,
sem var sýnd á Akureyri og hét
Ástarsöngur heiðingjans. Viðlagið
var:
Þar sem glóey glitrar, gullna
laufið titrar.
í dyrum veitingaskálans stóð
snöggklæddur maður, glaður i
bragði. Hann kvaðst heita Vigfús
Guðmundsson og bað hann okkur
að ganga í bæinn, rétt eins og
hann hefði átt von á okkur á
hverri stundu. Síðan settist þessi
fjölfróði maður hjá okkur og spjall
aði um alla heima og geima með-
an við biðum eftir kaffinu. Vigfús
kvað það ekki vera á hverium
degi, að Austurlandsfólk bæri að
garði sínum. Við drukkum þarna
ágætasta kaffi og kvöddum siðan
þenna viðmótsglaða gestgjafa með
virktum. Mér leizt Vigfús gest
gjafi sameina margt hið bezta, sem
til er í íslenzkri bændamenaingu
ár og síð.
En lengi gátum við ekki setið,
því degi var tekið að halla og sól
byrjuð gönguna í vesturveg. Einn
ig vildum við ná til Reykjavíkur
áður en fólk gengi þar til náða.
Allir í förinni áttu athvarf hjá
vinum og venzlamönnum nema ég.
Þó að ég hefði'áður komið suður
og dvalizt þar nokkrum sinnum
daga og vikur, nennti ég ekk: að
leita á náðir kunningjanna þá fáu
daga, sem kirkjufundurinn stæði
yfir.
Senn nálgúðumst við Hvalfjörð-
inn, sem lá framundan spegilslétt-
ur og sólfágaður í - síðdegiskyrrð
inni. Við skruppum heim að Fer
stiklu og tókum benzín. Þar var
kaffisala og gengum við til stofu
að fá okkur hressingu. Hið fyrsta.
sem blasti við-auganu, er inn var
komið, var stór mynd af Hallgrími
Péturssyni. Undir' myndinni stóð
skrín með þessari yfirskrift:
„Finnst þér þú ekki standa í þakk-
arskuld við Hallgrím Pétursson?
Ef svo er, þá leggðu pening 1 þetta
skrín“ — og munu flestir íslend
ingar vera fúsir að leggja eyri
í þann sjóð. Inni i stofunni ríkti
hljóðlát helgiró. Frammistöðu-
stúlkan, sem var ung og frið með
hlý og einlægnisleg augu, talaði
í hálfum hljóðum eins og hún
væri fædd inn í þögnina og hrein-
leikann í sínum tandurhreina, hvíta
slopp, og væri hún dæmigerð
dóttir hins mikla spakmælahöfund
ar.
Þá var eftir síðasti áfanginn,
sem svo oft reynist vegfarendum
sporadrjúgur. Er komið var í Kjós
ina, mættum við mörgum bilum,
sem lögðu leið sína út í sumarið
og kyrrðina. Því að nú var söng-
ur norðangolunnar þagnaður. Þeg
ar komið var á Kjalarnesið, jókst ■
umferðin, unz strjálbýlismaður-
inn fámælti, Halldór í Húsey, sem
ekki hafði komið suður fyrr,
mælti:
„Hvað eru allir þessir bílar að
fara á virkum degi?“
En börn náttúrunnar óku gljá-
fægðum rennivögnum sínum fram
hjá litlu drossíunni, án þess að
gefa svar við þeirri spurn, sem
var i augum hins silfurhærða
séntilmanns, er hélt á móti
straumnum, heiður á brá og hreinn
á svip í fyrstu för til helgifund-
ar í Jerúsalem. Er komið var í
Sogamýrina. þekkti ég aftur sorg-
arblett utan vegarins, sem mér
var sýndur haustið 1931, er ég
kom til Reykjavíkur í fyrsta sinn.
Þá var nýskeð á þessum stað bil-
slys, er Mýramaðurinn Guðmund-
ur Jóhannsson frá Sveinatungu lét
lífið. Hann varð mörgum harm-
dauði og talinn óvenju vinsæll
maður, auk fríðleikans, sem hon-
um var gefinn. Mér var me.ra að
segja sýndur steinninn, er veilti
Guðmundi banasárið. Og ósjalfrátt
datt mér í hug Golgata, þvi að
yfirsvipur og andlitsdrættir þessa
manns minntu að mörgu leyti á
Kristsmyndir, mótaðar eftir hug-
sýn um snillingana. En enginn
verður aftur úr helju heimtur, og
bíllinn rennur inn í borgina
Björn á Surtsstöðum biður
mig að koma með sér að húsi því,
þar sem nýgift dóttir hans býr.
Við finnum húsið, sem er tvilyft,
og ég heyri sálmasöng á neðri hæð
inni — verið er að syngja „Allt
eins og blómstrið eina“. Hefur
Hallgrímur Pétursson slegizt í för
með okkur heiman frá Ferstiklu
I dag? Ég drep laust á dyr. þar
sem sálmurinn um lífið og dauð-
ann er sunginn, og falleg, prúð-
búin kona með votar brár lýkur
upp hurðinni og gengur fram. Á
samri stund skil ég sannindin f
ljóði Jónnsar Hallgrímssonar, þar
sem hann talar um „grátfagra
konu“. Ég biðst afsökunar, en
konan er mjög vingjarnleg. Fög
ur í tárum segir hún, að dóttir
Björns búi á efri hæðinni. Og bar
með er Birni skilað heilum í höfn.
Aðrir úr okkar hópi eru farnir
á fund sinna venzlamanna.
Ég svipast um. Skammt i írá
er Herkastalinn. Þar hafa sumir
kunningja minna fengið inni áð-
ur. Hjálpræðisherinn er skjól
hinna fátæku. Þangað geng ég, og
er þar herbergi til reiðu. Að því
búnu geng ég út í góða veðrið
og legg leif mína vestur-í Skerja-
fjörð á fyrrum kunnar slóðir. Á
íþróttavellinum er mannþyrping
stór: Reykvíkingar með tvo Akur-
eyringa að láni, þá Björgvin
Schram og Helga Schiöth, eru að
leika knattspyrnu við þýzka piít.a.
Útstreymi áhorfenda mætii mér
Framhatd á 454. sISu.
T í M 1 N N — SUNNUDAGSBLAÐ
449