Tíminn Sunnudagsblað - 23.06.1968, Blaðsíða 12

Idór Pétursson
Laugardaginn 19. ágúst 1967
klukkan 10.15 liðu tveir menn upp
í loftið af Reykjavíkurflu'gvelli og
svifu brátt ofar skýjum. Þessir
merkismerm voru Eiríkur Stefáns-
son, kennari á Kambsvegi 13 í
Reykjavík, og undirritaður, sem
komizt hefur það hæst að vera
kenndur við grjót — efni það, sem
íslendingar hafa Jöngurn bölvað
mest.
Hvorugur okkar hafði ætlað
neitt á því sumri. En svo kom
þetta ailt í einu yfir okkur að
skreppa austur á æskustöðvar og
lita yfir landið eins og Móse. Lík-
ingin er náttúrlega ekki nákvæm,
iþví að Móses komst aldrei inn i
landið. En það var æskuland okk-
a.r, sem leiðin lá til.
Sólin brosti við okkur alla leið
og gyilti skýjaborgirnar, og við
horfðum til skiptis á sólina og
flugfreyjuna. sem ljómaði af kven-
legum yndisþokka.
Mér léttir alltaf, þegar hjólin
sleppa jörðinni, en er þó svo jarð-
bundinn, að ég verð feginn, þeg-
ar þau snerta hana á ný. Ég setti
allt mitt traust á Eirík í þessari
ferð og varð þar ekki fyrir von-
'brigðum. Ég er líka svo heppinn
að eiga ennþá vini frá æskutið
minni austur á Fljótsdalshéraði, þó
að margir séu horfnir og jarðir
þeirra komnar í eyði. Alit hefur
sinn gang. En kuldalegt er það,
eir rústirnai glápa á mann líkt og
draugsglyrnur. Eiríkur hefur betri
sambönd, og gætir þess ekki sízt
í þvi, að hann á svo marga bíl-
vini, enda bílstjóri sjálfur. Samt
vil ég takn það fram, þótt ég tali
um horfna vini, þá er oft eins og
tryggðin til min hafi gengið ' að
erfðum til niðjanna.
Þegar kom á Egilsstaðaflugvöll,
beið þar fóstbróðiir Eiríks, Vigfús
Eiríks'son, sem nú á heima á Egils-
stöðum, og auðvitað var hann á
bil. Öll okkar fyrirhöfn var því sú,
að færa föggur okkax yfir í bdi-
inn og setjast að hjá Vigfúsi og
konu hans. En einhvern veginn
duldist mér ekiki, þegar ég fór að
virða þessi hjón fyrir mér, að út-
lit þeirra benti til þess, að minni
hörmungar herjuðu þessa jörð, ef
enginn drægist með verri hugsan-
ir en þau. Það gladdi og, að þau
áttu fallega steina og höfðu auga
fyrir þeim. Einnig fékk ég með
góðu leyfi að líta á arin hjá Svav-
ari mjólkurbússtjóra, úr niðursög-
uðu líparítgrjóti, og er það falleg-
asti arinn, sem ég hef séð hér, og
benti litasamsetningin til þess, að
listrænir menn hefðu lagt þar
hönd að verki. Mér er spurn, hve
lengi íslenzkir listamenn ætla að
verða þurreygir fyrir okkar ís-
lenzka skrautgrjóti. Að því hlýtur
þó að draga, að almenningur fari
að nota það til heimilisprýði, úti
og inni, í stað alls konar erlends
draslvarnings.
Hér vildi ég skjóta því að aust-
firzkum landeigendum, að það er
komið mál til þess, að útlendingar
hætti að rupla óátalið firnum af
þessu skrautgi-jóti og flytja það úr
landi eins og þeir hafa gert. Jafn-
framt tel ég sjálfsagt, að íslend-
ingar leiti leyfis til grjótsöfnunar,
en vaði ekki hvar sem er um
lönd í grjótleit. Það er ekki verra
að greiða eitthvað fyrir slíkt leyfi
en berjatínslu eða von í mávaeggj-
um. En þetta var nú útúrdúr, því
að þessi frásaga átti að verða grjót-
laus að mestu.
Þennan dag sátum við hjá áður-
nefndum hjónum í góðu yfirlæti,
og daginn eftir bauð Vigfús okk-
ur upp í Hailormsstað. Minntist
ég þá þess, að kona ein mikilhæf,
Guðrún að nafni^ hafði sagt mér,
að á Freyshólum fyndust í holti
við túnið steinar, sem væru loðn-
ir innan. Ég hafði auðvitað ekki
gleymt þessu, þó að ekki væri ég
trúaður á lýsinguna. Fram hjá
s/vona stað varð ekki farandi þegj-
^ndi, heldur rennt heim að Freys-
^nólum. Jón bóndi tók mér alúð-
lega að bænda sið. Bæði var hann
nákominn Guðrúnu og kannaðist
Hiið. S'teina þessa — átti samt ekki
neinn og var vondaufur um, að
þeir lægju á lausu. Hann gekk þó
með okkur upp fyrir túnið, og þar
renndum við augum yfir ofurlitla
melskriðu. Ekki hafði ég gengið
marga metra, er ég rakst á lítinn
stein, sem vakti athygli mina.
Fundust síðan fleiri, en Jón sagð-
ist hafa séð þá miklu stærri. Ég
braut einn sundur og þóttist þá
ráða gátuna. Þetta eru holufylling-
ar, og innan í þeim eru hvítir
þræðir, líkt og í geislasteinum, ör-
fínir eins og hár. Þetta ætla ég,
að sé loðnan. Og nú var ég ánægð-
ur, því að mér léttir í hvert skipti,
sem ég get afskrifað einhvern stað,
er hugur ininn hefur lengi dvalizt
við.
Ég ætla ekki að fara að lýsa
Hallormsstað, Er gott að geyma
það innra með sér, er þar blasir
við augum. En vænt þótti mér um,
að Sigurður Blöndal skyldi bæta
þarna við hinu skemmtilega stein-
tré. Sigurður var ekki heima, en
ég tók mér bessaleyfi, steig inn í
garðinn og skoðaði það. Ég bjóst
við, að hann myndi svo líkur for-
eldrum sínum, að hann erfði þetta
ekki við mig.
Ekki va- Vigfúsi nóg að aka okk-
ur í Hallormsstað, heldur fór hann
með okkur upp fyrir fljótsbotn og
hring um Löginn heim. í Fellun-
um áttum við Eiríkur skólasystkin
en þau voru ekki heima, utan
Bjarnheiður Magnúsdóttir, kona
Páls á Skeggjastöðum, og var okk-
ur þar vel t-ekið. Lítið sá ég af
Fljótsdal. en hafði það samt á tit-
finningunni, að nú bæru Fljóts-
dælir ekki til muna af snjótittling-
unum úti á Héraði, er þeir nefndu
svo fyrrum. Á þeim árum fóru
metorð manna talsvert eftir veður-
sæíd og .útbeit. Ljómi nokkur ha-fði
alltaf leikið um Klaustur i huga
mínum. En ekkert eygði ég þar
nú, sem benti á reisn, húsið í mín-
um augum hálfdan'skur kumbaJdi
og byggðasafnið lokað.
Daginn eftir héldum við út í
Hallfreðarstaði, er við höfðum hús-
Tveir á ferð um Jökulsárhlíð og Hróarstungu
492
/
TÍMINN - SUNNUDAGSBLAÐ