Tíminn Sunnudagsblað - 06.10.1968, Blaðsíða 13

ÐLÓÐVARGAR, SEM HEFNDIN HITTI
Napóleon mikll Adólf Hitier
— milli þeirra voru 129 ir, og sagan endurték sig
af mikilli nákvæmni.
mámaðardag meira en hundraf' ir
síöar, 5. desember 1785, otrand-
aöi annað enskt skip við evnt, Mön
Þar fórust sex tugir manna en
likt og í fyrra skipti kom.-t einn
maður af — og hét Ika Hugh
WiUiaimis.
Þetta var nógu skrítin tiiviijun.
En við segjum sem svo við ukkur
sjáltf, að Hugh Wiliiams sé sjáif-
sagt harla algengt nafn á Englandi
•— svona eins og Jón Magnússon
eða Ólafur Jónsson meðnl okkar
Og við höldum áfram að fietta
en.skum slysfarasögum. Og viti
menn: Sjáum við þá ekki, að 5. dag
ágústmánaðar 1820 sigldi farmskip
á bát, sem var á skemmtisiglingu
með margt barna á Tempsá. og
varð það bani allra barnanna og
þeirra, sem með þeim voru á bátn-
um, nema eins drengs, e- ná'ði
landi. Hanin hét Hugh Williams.
,Nú mætti okkur sýnast nóg kom-
ið. Við náoari -aögæzlu finnum við
þó, að 19. ágúst 1889 fórst
kolafiutninigaskip frá Leeds og með
Um þessi atvik öll eru til þær
heimildir, sem tortryggnum og
gagnrýnum nútíðarmönnum mega
nægja — embættisskjöl og önnur
skilríki, sem fullgild þvkja Hefðu
þessir atburðir aftur á móti gerzt
fyrr á öldum og frásagnir af þeim
væru einungiis varðveittar í göml
um söguibókum, gæti vel flögrað
að okkur, að sífellt væri verið að
segja sömu söguna — einn hefði
tekið nafn mamnsins, sem bjarg-
aðist, eítir öörum. Eða þá bötfund-
ur eldrí stagnanna hetfðu notað
slysfarasögu. sem þeir þekktu af
eigin raun, til þess að gera frá
sögn sína fyllri.
Bregðum okkur svo til Danmerk-
ur 8. ágúst 1941 varð sá atbnrð
ur, að ensk flugvél varpað; sprengj
um að sænsku skipi á Kalundborg-
aríirði, vafalaust í þeirri trú. að
þetta skip væri í þjómiustu Þ.jóð-
verja. Manntjón varð á skipinu,
og dó þar danskur maður sem hét
Bach. Uni' síðir linnti stríðinu árin
iiðu og aljt færðist í eðlilcgt horf.
Dóttir marinsins, sem fórst .1 árás
inmd, Kare^ý Bach, ætlaði í ságlingu
Hún tók P' fari með enskn far-
þegaiskipi,- Parkeston, rét+ upp úr
miðju su'ipri 1962. Henni sýndist
.enginn Jiáiki búinn á gtóru far
þegaskipi||i Norðursjónum um bá-
swmar. 81 ágúst, sama mánaðar-
-dag -og fáðk bemmar fórst var bún
T 1 M 1 N N - SUNNUDAGSBLAÐ
stödd á . aítuirþiljum. Ylgja var
nokkur, en enginn stórsjór Allt
ein.u reið ,alda yfir skipið að aft
an — og stúlkan skolaðist útbvrð
is og drukknáði.
haft lifandi fólk ,að fyrirmyndum
í sögum sínum. Svo mun líka oft
vera. Alkunnar eru umræður fólks
um sögupersónur Jóns Tráusta og
Jóns ÍPhoroddsens, og munu ófáiir
hafa þótzt þekkja gerla, hver séra
Sigvaldi var, eða þá Grímui með-
hjá'lpari eða Gróa á Leith Fn sá
galli var á. að eimn nefndi þenn-
an, en anmar hinn. Fólk leitaði
þeirra í sínu umhverfi — og fann
þá þar. En Stundum ber við, að
rithöfundar segi í bókum allná-
kvæma sögu fólks,1 sem þeir hafa
hvorki heyrt né séð og vita alls
engin deili á. Tilviljunvn hefur
stýrt penna þeirra á þann veg að
engu er líkara em þeir séu.að rekja
æviferil lifandi manna, $em þeir
hafa aldrei haft af neinar spurnir
Árið 1922 ,kom út í Frakklandi
skáldsaga, sem Két Silbermv.nn —
mikil sölubók. Að nokkrum tíma
liðnum fékk höfundur hemnar,
Jacques de Lacretelle, bréf frá Sil-
bermann nokkrum í Rúmenlu er
þótti jllnærri sér höggvið því að
hann fcaldi ævi sinni lýst, iafnvel í
smáatriðum, í skáldsögu Frakkans.
Höfundinium kom þetta þó kynlega
fyrir sjón'ir, því að hann batfði ekki
fyrr vitað um titveru Sibermanns
hins rúmenska.
En þetta er ekki eins
dæmi. í bókmenntasögunni eru
mörg dæmi um eitfchvað þessu likt.
og oftlega hefur reitt og hneyksi
að fólk, sem þóttist illa leikið í
skáldsögum, lögsótt höfunda, er
sannianlega voru alsak'lausir af því
að reyua afla sér fjár og frægðar
MENN, SEM ÁTTU HUGSJÓNIR
Abraham Lincoln John F. Kennedy.
— en féllu báðir með sama hætti, og í autt sæti
beggja settust mersn, sem hundsuðu markmið þeirra.
761
því áhöfn öll, nema tveir náfrænd-
ur — og hétu báðir Hugh Witliams.
m.
Ósjáldan ber við, að menin þykj-
ast sjó í hendi sér, að skáld hafi