Tíminn Sunnudagsblað - 11.05.1969, Side 7

HolsteinshlíS i Lýbiku, reist um 1470. Steinar í þessu mannvlrki eru goldnir
með gróða af íslandsverzlun.
Óstýrílátt mmnlíí'
á hreðusömum tímum
i
ÖI vi'tuim vi!ð, að Sturl'ungaöld
var öld ribbalda og ofstopamannia.
En fjarri fór því, að flok'kiadrátt-
um og mianinvíguim linnti, þótt
höfðiitgjair henmair tefMu sinn leik
til taps. Þrábt fýrir konungsvaM-
ið var enm nóg svigrúm þeim, sem
taeriir voru uim að reisa vopnaða
flokkia og fara með ránum og
maminidrápuim. Ekkert Mt varð á
sviptimgunum uim auð og toM, og
vdtuim við þó eikikii mema undain og
ofain af urn þau stórtíði'mdi, er gerð
uist hiiiraar msesbu aldir.
Við getmm drepið laust eftir
m'iðja fjórtándu öld. Einn fjög-
urra hirðistjóra landsiras, Árni Þórð
arson, hefuir Tátið taka af lífi bónda
eiran, koniu bains og son. Eibt vor-
ið kemur bil landsins nýr hirð-
stjóri, serai hlotið hefur embæbti
þeirra alra fjögurra, er ývrir voru,
og heitir Smiðuir Andrésson. Hann
teíkuir fyrirrennara sinin, Árna Þórð
arson, hönduim og leiðir til böggs
— „lét hamm af slá“, segja annál-
annir — og á alþinigi berjast memm
upp á gamfliam 'móð, liðsmenm Áuna
Þórðamsonar og Jóns Guttoimssom-
ar, or kaf&'ður var Skráveiifa —
lögmannisins, seim haifðá nakkrum
árum áður fyrr veirið dæmidur ó-
bóbamaðuir á miskumm á konumigs.
Að lökraum stórvirkjufna syðra riðu
Smiður og Jón islkráveifa og fleira
stórmiemini norður fjölfl, væntam-
iega þeirra erámda „að skipa lög-
um“ myrðra. Em því var hór sem
of't áður, að skammia sbund verð-
ur hönd höggi fegin, því að þetta
var aðdnagandi Grundarbardaga.
Helga á Grund hafði efeki góðan
hug á gestum símum, og Eyfirðing-
ar komu um móttina, svo sem afl-
kuirana er, og drápu Smið og Jón
Skráveifu og nokkra aðra, en létu
einnig sjáifir almarga menm í bar
daganuim.
Líkt og af tl'V'Ejuin höfuim við
einnig h'U'gmynd uim, hveirnig þeir,
sem minini háttar voru, leystu deil-
um símair. 25—30 árum fyrr em
Grundarbardagi varð, stóð Suður-
nesjaprestur eiiran, Þorbjörn Mifej-
álsson, skrýddur fyrir altarinu í
Kirfejuvogd í Höfinum, er maður
einm hfljóp afð honum og veitti hon-
um banahögg og lagði síðam sjálf-
an sflg bnífi til dauðs. Eibthvað
hálfuim öðruim áratuig eftir Grumd-
arbardaga uirðu þeir atburðir samia
árið, að Nifeulás prestur Þorsteins-
son var veginm að Hol'ti i Önund-
arfirðli og Boirgfirgóraguir einn,
Haldór Kolbeinsison, var drepinn
á aflmienmu þingi lögmamina tveggja.
Undir aldariokin gerðist það í
þingreið, að Pál gaddur Guð-
muindsson særði sjálfan stórhöfð-
ingjamn, Jón Hákonarson í Víði-
dalstuingu, lemistrarsári í þim'greið,
filúði austuir á land og feomst í
Eiða'kirkju. í kirkjuinini var hamn
firiðhelgur. En þeir, sem hefnda
Iieituðu, dóu ekki ráðalausir: Þeir
tóku hann sofamdi og báru hamm
út úr k'irkjuhefliginmi, og má gruna,
að nokkuð hafi á undan farið. er
slíkt var mögufleigt. Skyldu umsát-
Uirsmiemm ekki hafa meinað honum
svefrn alllengi áðnr ern þetta varð,
svipað og harðstjórar á olikar dög-
um l'áta vanraa pólitískum föngum
svefns til þess að buiga þá? Síðan
var maðurinm náttúrlega höggvinm.
,Ári síðar veitti höfðimigi eimm í
Reykhölti í Borgarfirði, Gummlaug
rar Magmússon, mammi þéim, sem
nefindur var Jón afbragð, aðgöngu
með sveimum sínum og sæ-rðd hanm
bamasári. Næsta ár var Gummlaug-
ur sjáflf ur höggvinm og þrír svein-
ar hams. Eimm þeirra „var lofekað-
T I M 1 N N — SUNNUDAGSBLAÐ
391