Tíminn Sunnudagsblað - 06.07.1969, Síða 7

/
í
\
Kennaraskólinn gamli, þar sem Þórbergur Ieitaói spekinnar.
SPÁMAÐUR OG
SANNLHKSPOSTUU
Þá erum við komin að eáinu
imierkiasta verM Þárbergs ÞárSlair-
samar, Ofvitanum, sem út kom í
tveimiur btodium á árumaim 1940—
1941. Þessi bók sagir frá fjórum
uiniglii'nigsánjm í lífi höfuind'air, 1909
táil 1913. Hún hiefst á því, að sJdit-
koklkua'iinn og eiturbraisiariinm tek-
ur þá ákvörðun aíð hsetta til sjós,
en Iieiitia spekiimnar í Kemmaraskól-
auum í Reykjavík. Og hann ræð-
ur sér varla fyrir fögnuði að fá
Loks svar við ráðgátum lífsimis. En
hianm veirður fyrir hræðitegum von
brigðum. t skólanum vair ekki að
fiinnia neirna vizku ag enga speki:
„Það rafiaði aldrei tffl. Ég komst
aildrei að efndmu. Það var útséð
um, að þessar dýru bækur gæfu
mér ndkkurn tínna svar við einmi
eimuistu ráðgátu, sem þekkingar-
þrá mín hafðd gliímt við í hinni
nnammf éliagslau su einveru lífs
míims.“
Einhvem vegiimn kornst Þórberg
ur þó í gegnum skólanm með
sæm-legum vitmisbuirði.
Hann hafði femgið he-rbergi í
svokölluðu Bergshúsi. Þetta hús
var þrumgið niði aldamna, ag þar
mátti heyra skóhljóð dáinna daga.
Og þarma var miðdepiffl hins and-
lega Kfs Þórbengs og kunningjia
hans, sem þamgað komu í heim-
sókn ag lýst er af mikiTli ná-
kvæmni í bókinni. En Þórberguir
er ekki aðeims vel máli farinn í
rökræðum og hrókmr aOlis fagnað-
SIGURÐUR GUÐJÓNSSON
SKRIFAR UM
ÞÓRBERG ÞÓRÐARSON
OG VERK HANS III
ar á glöðiun stundum. Eðti hans
ristir m'ikiu dýpra. Sanmteiksieiun
var jafnkuýjamdi seun áður Hún
er bið dýpsba í fari þesss ein-
keninilega miamms: Hann segír um
haima í Ofvitanum: „Hin fölskva-
lausa ieit æskuára minna að stað-
reyndum og hnitmiðuðum, hag-
rænum áramgfi ól upp í mér v'ar
Mk og mákvæmni, kom inn hjá
mér rótgróimni óbeit á grunnfæmi
og yfirbjrðsvinnubrögðum og
gerði YiWieitnina til að vilta hið
rétta og fylgja hinu viturlegasta
í 'hverju eiimu ag hvarvetna að
huggrónum fruimparti sátarMfsims.
Ég minnist þess ekki, að sá veik-
iedlki hafi nokkurn tíma læðzt inn
hjá mér eifct brot úr andartaki ævi
mimmar að hagræða forsendum,
víkja við áiyktuinum eða haiga af-
stöðuim eftir áliti, bagsmiumim eða
viimáttu.“
Og þrá Þórbargs eftir vdzku og
fufiHfcominun var afiltaf j-afn eimlæg
og ákveðin. Þesei viðHeiitni olli sí-
fefilidri styrjöld máili hans æðra
manns og s-kíttookksiinis og eitur-
brasarans, þar sem hiirnn síðar-
n-efindi fór oftast mieð sigur aif
hóimi. Frásögn Þórbergs af þessaa
óvægu baráttu er eirnn af skemmti-
leguistu og bezt rituðu þáfctum bó'k-
ar hans.
Og svo var það eiran haustdag,
sem virtist ekki vera meitt frábrugð
imn öðrum dögum, að stúlka kom
í Bergshús. Þessi dagmr varð einm
miesbi örUgad-agminn í lifi Þór-
bengs. Því nú hóf'á ævintýrið uro
elskuna hans.
Ðfitiir að hafa iVjfcið prófi upp úr
T í M 1 N N — SUNNUDAGSBLAÐ
583