Tíminn Sunnudagsblað - 14.09.1969, Qupperneq 4

Guðmundur GuSmundsson, læknir
★
Gu'ömiundur læknir í Lauigardæl-
um var somiur séra Guðmundar á
Stóruvöílum á Landi. Hann var
merlkiuir maöuir og mikiJl læknir á
sinni tíð, þcitt hann virtkit nokkuð
fjairhuigia, ef um smámuni var
að ræða. En við eina tegund lækn-
isaffigerða sérsta'klega bar hann
hiöfuð yfiir fles'.a, jafnval alla
saimibíðarmienn sína, og mun það
hailida nafni hans á lofti svo seint
fyirnúst. Fyrir það ber hooiuan virðu-
lieigur sess meffial írneistiu snilliniga
þeeis tiíma. Þ-essi íþrótt leeiknáslistar-
innar var sú, hve homiuim heppn-
aðist vel að hjálpa ‘kionuim í barns
nauð, og það svo, að atdrei heyrð
ist talað um, að honum hefði mis-
tekiizt, enda trúði fólk á hann og
tafldj öliliu vel borgið í hans ná-
læg'ð. Og þó hanin kannski legði
möinmii ræfct við sm'álasleika, bá
hvarf það allt sem dögg fyrir sálu
í satmamibu'rði við fæðingarhjálp
hants, þar semi jafnan var um tvö
‘ilf að teifla.
Guffimiuindiuir var ætíð filjótur að
bneigða við, þeigair hans var vitjað,
og var 'þá vanalega fyrsta spurn
ingiin:
,,H'vað er að.“
Ef uim konu í barnsnauð var að
ræða, þá var hann komimm út. og
á hiestbak, áður en manninn varði,
sem var að s ækja hamn. Hann
hafði vainaliega tösku á borðinu
hijiá sér mieð öllum 'þeim álhöld-
urn, sem hian.n þuirfibi að nota við
fæðingiarfijálp, og þuirfti því ekki
ammað em að smeygja sér í íölin,
eif 'hians var vitjað að nóttu tih
Geirði hiann þeitta tifl að komast
sem fyirat af stað. Varð það fleygt
um sveitiirmiar eystra, hve hann var
ílljóitur að gegna, þegar urn eitthvað
alvarleigt var að ræða. Anmiars
hafðii hann aðra tösku til afnota,
þegar um algenigairi sjúkdóm var
að teifflia.
Eitít simn var hann sóttur til
konu í barnisnauð eifst uppi í Tung-
um, og var hann þá ekki lemgi að
breigða við, er hann hafði innt
sendiman'n eftir líðan konumnair,
sem h-ann kvað haía verið slæma.
Mun þá læknirinn hafa séð, að al-
varfega horfði, og sagði liann ma.nn
imum að fara eins hnaitt og hest-
arniiir gætu komizt, þvi að líf kon-
umnar laegi við. Maðu'rinn var með
sex svínalda reiðihesta og má af
því sjá, að mifcl's hefur þótt við
þurfa. Þeir riðu eins og hestamir
komiuist og gátfu sér rétt tima til
að hafa heistasikiptí og var sagt,
að þrír hestanna hatfi bitað af þess-
ari ofsareið.
Þeigar heim að bænúm kom,
hvíld'i þair h'ryggð og vonlteysi yfi.r
fóMmu, því að fconan var meðvit-
uind'airtiaus, og allir hie'imamemn
héfldu, að hún væri dáin. Guð-
munduir snaraðist imn í bæinn, án
þess að yrða á mokkurn mann, og
þegar hann var búinn að vera um
há'lfa kilukkustund inni, þá var
konan vöknuð við og barmið fætt.
Þá sagði Guffimundiuir þessa lánd-
ffleygu setnimgu:
„Af því að konan var efcki dauð,
þá lifnaði hún — hum, ha, hvað?“
Það var viðkvæði hjá hon-
um, þegar honum vair mikið í hug.
Hann sagffii mér sjálfur frá því,
að einhver starfsbróðir hams, ég
man ekki hvað hann hét, hefði ver-
ið að stríða honum og sagt, að
h'amn væri enginn læ'knir, haimn
værí bara skottulæknir. Þá sagðist
hann háfa svarað:
„Mér hefur alltaf heppnazt vel
að hjálipa konum í barnsnauð."
Þá segir háinn:
„Það er líka alt og sumit.“
Þá segir Guffimunduir:
„Er það fcanmskd ekki hetra en
elkki neitit.“
Guffimundur var fiijúigandi gáfað-
uir. Hanin var jat'nvígur á a'ilt, l'íka
prýðlega ritfæir. Eitt sinn skrifaði
hann í eitithve'rt blaffi grein um Le-
fioáiiverzil'un á Eyrarbakka og end-
affii meffi þeissum orðum: „Það er
vonandi, affi hinn ævaforni einok-
unarreiimiieiiki, seim svifið hefur um
i þessuim gömflu selstöðuim, verði
smiátt og smátt kveðinn niður.“
Hann var braffimæiskur, og urðu
iandfleygar skála'ræður hans, sem
voru þrunginiair vizku og fyndni.
En 'hann var stundnm nokkuð
eiinikiennilieguir í atihöfnum sínum.
Eitt sinn var faffiir minn að sækja
hann tiil sjúkiiinigs, og voru báðir
ríðandi. Þeir þurftu að fara vfir
iæk á brú, og var faffiir minn
mcklkuffi á undan, og er hann var
kiominn no'kkuð frá brúnni, heyrði
hann, affi lækmirinn hrópiar:
„Nei, þarna skauzt silungur.“
Svo þegar hann lítur viffi, sér
hann bvorki liæknámn né hestinn,
og er hann gætiir betur að .ye-rfur
hamn þéss áskynja, að hesturinn
etemdur viffi brúna mannlaus. Hon
um bregður heOdur í brún og hugs-
ar sem svo: Læfcnárinn skyldi þó
efcká hiaifa Mlið í liækinn? Hann
snýr því hesti.num snöggt við, og
hílieypáir affi brúinni daiuð'hræddur
uim, affi hér shaifi orðið slys. En þeg-
ar hian,n keimiuir affi brúnná, sér hann
Guðmundur læknir
í Luugurdælum
ÚR ENDURMINNINGUM JÓNASAR JÓNASSONAR SKIPSTJÓRA
700
T í B I N N
SUNNUDAGSBLAÐ