Tíminn Sunnudagsblað - 14.09.1969, Side 5

ai'5 lætonirinn er tomiimn langit upp
nneð Iiæiknuni, stendnr þar á balkto-
anuim og stappar þar sem óður
væri. Faðir m'inn k'aiffiiaðd, og lækn
irinn kcm, og 'hiið f.vrsta, sem hann
saigðd, var þetta: „Mikið andskoti
var hann stór — huim, ha. hvað?“
Medra var e'kki talað. en haldið
éifralm ferðdnnd.
Guðmundur læknir fiuttist frá
Laugardæiuim til Stokkseyrar ár-
ilð 1898 og stiunda'ði ilœkning'ar það-
an. Það 'rnun haf>a verið nokkru
eftir að hann settisf að á Stokks
eyri. að görrauil koma 'kom ti'l hans.
Hafði hún einihiverja il'Ikynjaða
verki í munniinuni. Þegar læknir-
inn hafðd athu'gað hana nákvæm
liega og fyligzt með sjúkdémnum í
nokkurn tíma, konist hann að
þeirri niðurstöðu, að þetta væri
krabbaimiein í t'annigarðinuim.
Nú var þessi v©iki lítið þekkt á
þeim tínia og því isíður aðge'i'ð við
henni. en með því að Guðmiund
ur var víðsýnn læknir og þar að
auiki bafð'i fuffi'ain' hug á að hjálpa
gömlu konunni, ef þess væri nokk-
ur kostur, þá-fór liann t'il Sigur-
geirs Jónssomar, sem þá var ve.rzl
unarstjóri við verzlunina þar, sagði
honum fyriræt'iun sína og spurði.
hvort hann viMii aðstoða sig-
Kvaðst SigUTgeir fús til þess, ef
hanti gæt'i orðið þar að einhverju
Jlliði. Ræíldu þedr svo um ýmislegt
tillheyrandi undirbúningi aðgerðar-
innar.
Læknirinn kvaðst þurfa á járn-
sög að haMa til að saga tanngarð
inn úr og taddi bezt, að Gústaf í
Beinateigi smíðaði liana, því að
hann var þjóðhagasmiður. Sig-
urgeir skyl'di vera við kl'óróformið.
og ýrnsar fleiri ráðis'tafanir voru
gerðar. sem ekki verða taldar upp
hór. Að öllum undirbúningi lokn-
U'in skvldi verfcið haif ið.
Eftir nokkra d'aga var alilit tilbúið,
og hver maður kominn á sinn stað.
Var þá g-amda konan sótt og svæfð
þeigar í stað. Alt. gekk þetta eins
cg í sögu: Kerlingin sofnaði eins
og steinn. og læknirinn bvriaði að
saga með söginni hans Gústafs.
En annað hvort var, að tanngarð-
urinn í kerlingunni var óveniulega
harður e('a sög Gústafs var ekki af
beztu tegund. hvað hörku snerti,
en nokkuð var það, að læknirinn
hamaðist svo lak af hverju lians
hári og grettii sig hroSalega af
áreynslunni. svo sem hann átti
vamda til. ÞannLg hélit hann á-
fraim. þar til hann var koniinn
alliveg að niðu'rdotuim af þreytu, en
mlitoið ósagað af tahngarðinum.
Sér hanm, að við svo búið getur
ekk'i gengið. Hianm hendir því sög-
inni út í horn. tefcur nagTbít, sem
lá á borði þar rébt hjá, og brýt-
ur það, sem eftir var af tanngarð-
imuim með honum, og tók það að
eins 'sibuitta stund, því að e'fcki var
verið að slóra vdð handtökin. Þeg
ar hainn hafði fjarTægt það af tann-
garðinuim, sem fara átti, fór að
b'læða töduivert úr sáninm. En Grnð-
mundu.r sá ráð vi'ð því. Hann staikik
Skörung.num inm i ofnimn, sem var
vei kyntur, og þegair hann var
orðinn igDóia.ndi, hrenndi hann sárið
mieð honum, svo að reykjarstrók
ur stóð út úr roummi kerlingar.
Eftir þ essar aðgerðir batmaði
gönniu kon'unni dag írá degi. og
varð hún heil heidsu, náði háum
aldri og kemmdi sér ekki meims
eftir þetta. — Þetta er sögn Sig-
umgeirs Jónssonair verzlumarstjóra
ej'á'ifs.
Einu sinni sem ofta.r var ég
semdur frá Loftsstöðum að sækja
lækminin tiil gairoals manms, sem lá
þar þungt haddinn í eimihverri inn-
vortiis veiki, og hafði hann verið
niijög veikur í marga daga. Það var
efcki affiitaf verið að sæk.ja lækni
í þá daiga, þótt einhver yrði las-
inm. Húsmóðir gamla manns-
imis spurði hamm edtt sdnn, livort
hamrn vildi efckij deyja héidur em
að kveiljasit svona. Þá S'varaði hann:
„VLst langar mig etoká tiil þess.
þótt óg verði TíkTeiga að hafa það.“
Ég fór út að Stokkseyri roeð
hest handa lækninumi og var sjál'f
ur ríðamd'i. Hann brá skjótt við,
settist á bak og hélt fast í taum-
ama, því að hesturimm var nokkuð
pratallegur. Við fengum landsynn-
ingsrigningu bedn.t á móti. Ég
heyrði. að lækmirinn var að syngja.
em ekiki gat ég grednt. hvaða lag
það var. Ég kaninaðist ekfci við það.
Mér heyrðist það hækfca og lækka
eftir hreyfinguim hestsins, þvi að
þegar hann blijóp, var allt á háum
tónum, og þurfti ég ekki að líta
aftur fyrir mig til að vita um gang
hestsins. Ég lieyrðj það á laginu.
semi hann söng, og entist það affia
leið frá Stökkseyri og austur að
LoPtsstöðumi. Ég gerði nokkrar til-
raunir til þess að taila við hanm.
en liann amzaði niér engu. Það var
eihs og hanm vissi ekki af því, að
ég var naeð honuum. Þammig hékk
hanm kengboginn frami á makka á
heistimuim, sem var naeð höfuðið upp
f toltið, því að flaisit var htaildið f
ta'Uimiania, og hafðii rokið oig slag-
vdiðriið beinit í andlitið og söng allt-
af sama iagið eða róttara sagt laig,
ssm emgan emda tck. Þanmig gekk
ferðin aiiiLa leið heiim á hlað á
Lo'flts.ytöðum.
Hann athmigaði sjúk'linginn af
mestu nák'væmni, e ins og hans
var vandi, og var fyrst að 'hugsa
um skurðaðigerð, em hætti við
hama.
Það var a’J’Jt-af van.i að baka
luimimur, þegar G'uðmiumdur lækn
ir var á ferðinni, þvi að þær voru
hans uppáhaT'disréttur. Einu sinni
saigði hanm:
„Mikið andstoa’ti ©r það niiki! og
mvndarTeg kona, húvt Sigríður á
Loftsstöðuim. Húm býr tií svo góðar
lummur.“
Hamn kláraði affiJta-f lumimurnar
fiyrst. en draikfc svo kaffið á eftir-
Þeg-ar hann hafði lokið kaffimu og
etokent var ror ira bægt að gera fyr-
ir sjútoLiniginn, lögðum við af
stað. Þá var liamn ekki hljóður.
Hann söng að visu ekki. en
skemimit’ill'egt var að bl'USta á hann.
og það svo. að ég bef ekki í ann-
an t'íim-a stoemmt mér betur. Hann
sagði m-ér í þe'ssari ferð. að klutok-
am yrði ekiki inikið yfir tvö um
nóttina, þegar sjútoMngurinn dæi,
enda stóð það heima. Hann dó
k'tufckam työ.
Það var annars ým-isLegt eim-
kenniTegt við þenn-an mann. Það
var eims og hann sœi fram i tím-
amn. og þá sérslaklega gagnvart
sínum sjúk'liimguim. og eru til ýms
ar sögur af því, sem ekki verða
skráðar hér.
Guðmii'n'dur fór nú að fara með
vísur og kvæð'i og surot af þvi ær-
ið mergjað. rak þá upp tröTlahlát-
ur .Ég fór þá að Táta h-ann heyra
vísur, sem é-g kunni, og einu s-inni,
þegar hamn hafði heyrt snjala
vísu hjá mér, fór hamn af bafci og
S'ettis-t á þúfu og sagði mér að
gera sTík-t hið sama. Við skyídum
hvíHa okkur. sa-gði hamn, og þeg
ar við vorum seztir, spu.rði hamn:
„Hvernig var nú vísuskrattinn.“
Þannig gekk ferðin alla leiðina,
og að síðustu v-arð ég að fara hcim
með honum og kenna honumi eiria
vísu þar. Að skilnaði sagði hann
við mig:
„Þú geng-ur hérna við, ef þú
verður á f-erðinni.“
Um aldamctin 1900 var ég á
skútu af Akramesi, sem Thor Jen-
sen átti, og var ég 'þá svo óhepp-
rí»INN - SUXNUDAGSBLAÐ
701