Tíminn Sunnudagsblað - 14.09.1969, Blaðsíða 7
læknir íundi® svo auövölda og
greiða leið tl fullkomdojs bata, þaa*
sem a'ðrir sáu elklkert annað en
ökurðaðgerð og sjúkrabúsvist?
Þetta var mér hreinasta ráðgáta.
En Gu'ðmumdur í Laugardælum
bafði það til að koma stundum
ölum á óvart með læknisaðferð-
uim sínurn, stundum einföiduim oig
aulðveldum, og þess vegna bar fólk-
ið svo mifloið trauist tl hans. Það
trúði því, að hann mymdi alLtaf sjá
eflimhiver ráð til bjargar, enda þótt
útlitið væri stiumdum dökkt. Og
þeirri læflomisaðgerð, sem ég Varð
aðnjótandi hjá honum, mun ég
seint gleyma. Ég vis9i, að margir
þar eysitra höfðu svipaða sögu að
segja, og hefðij verið maklegt, að
því hefði veiriS meira á lofti hald-
íö m gert var.
Þegar Guðmundur var í La-ugar-
dælum, þá sigldi hann til útlanda
til að kynna sér helztu nýjun-gar
í l'æknavísimdiuim. Sagði hanm mér,
þegar hanm kom úr þeirri ferð, að
hamn hefði ekfcert kumnað áður en
hamm fór, í samanhurði við það,
sem hann fcvnrni nú.
Þpgar síra Pálfl Sigurðsson í Gaul-
ver'abæ hrasaði á hlaðimm á Skúfs-
læk og mieiddist mikið, þá var
Guðmumduir læknir fjarverandi.
(líkleg.a í útlamdinu). Varð að
sækja anman lækni eða öl'lu held-
ur lækna. Það er ekki ástæða hér
að rifja upp þá sorgarsögm, hún
er mörgum það vefl kunn. En strax
og Guðmmmdur kom heim,
var hann 9Óttur, og þegar hanm
hafði athugað fótinn, sagði hanm
Við lækni. sem þar var staddur:
„Þetta er ekki iiðhiaup. heldur
brot. Þið eruð búnir að sflíta fót-
inn af manminum.“
Þeir héldu, að fóturimm væri úr
mjaðmarlið og fengu sterkustu
menm þar eystra tifl að kippa í
liðimn. en leggurinm var brotinn
neðan við liðamótin.
Þetta sá Guðmumduir eimm, bótt
allt væri stokfchólgið og marið,
enda dró það prestinn til dauða
með öllum þeim harmfcvælum,
sem því fylgdu.
Á efri árum fluttíst Guðmundnr
læknir til Stykkishólims. stundaði
lækningar þar og farnaðist vel að
vamda. Kona var há í weitjnmj
heil9uhiluð, og hafði Guðmundnr
vitjað hennar nokkrum sinnum,
svo að hann vissi skil á riúkie'ka
henmar. Var hann búimm að koma
hemmii á fætur og lagði ríkt á við
ham.a að reyma ekkd á sig. Það gæti
varðað llif hemniar. Einnig ítrefcaðl
hann við mianm henmar, hvað við
lægi, ef út af væri brugðið, og
dkyflldi hanin ekfci láta vMa sig, þótt
bomian væri í sæniilegum holdum
og liti vel út. En ef svo færi, að
hún yrði snöigglaga veik, þá jkldi
láta hams vitjað samstundis.
Gelkfc svo fram um hiríð. Konan
var bragðleg og bústin og fann
ekbert til, og leið svo fnam á sum-
arið. Það voru lanigvimnir óþurrk-
ar um mitt sumarið, og var því
mikið hey úti, er þurrk'urinn kom.
Bóndi var fólfcsfár og gekk honum
því illa að bjarga heyinu. Hins
vegar var konam heima, frísk að
sjá, em hafðist ekki að. Þótti bónda
súrt í brotið, og haíði orð á þvi
við konu sína, að henni mvndi
eifcki meirn af verða, hótt hún legði
hönd á ol'ógimm í þetta sinm. Varð
úr, að konan fór út og vann að
heyinu tl kvöiMs. Að l'ofcinni vinmm
benmdi hún sjúkileika nokkurs og
famm strax, að það var hennar
gamla veiki, og hafði orð á því við
bónda sinn og þar með, að nú
mumdi Mlmikið að gert. Var þá
þegar senduir maðuir til Stykkis
hólms að sækia lækninn, og skyldi
hamn hraða ferð simmi sem mest
hamn mætti. Maðurimm gerði svo
sem fyrir hann var lagt, famn lækn
irinn og tjáði honum allt af :étta
umi l'íðam konummar og um allan
aðdragamda.
Guðniumdur brá við skiótt og
var kominn á hest, áður em nokk-
urn varði, og hleypti þegar hest
inum á harða stökfc, því að sjáan
lega vifldi hann. að ferðim til kon
ummar tæfci sem skemmsfam tíma.
En nokfcuð l'amigt var að fara. Þeg-
ar þeir höfðu farið um það hi]
hálfa leiðimia, tók fvtedarmaður
inn eftir því, að læknirinn var far
inn að dragasit aftur úr, 02 skíldi
hanm ekkert í því. þar sem hann
hafði betri hest.' Þar næst sér hanm,
að læknirimm stöðvar hest sinn 02
fer af baki. Maðurinn heldur,. að
eitithvað hafi komflð fvrir. 02 smýr
því hesti 9Ínum við 02 heldur til
læknisins, og er hann há seztur á
þúfu sfcammt þar frá og virðíst
ekfci veita neimu eftirtekt. sem í
k ringum han m er.
Maðurimn fer af baki og gengur
tifl lækmflsims og spyr hanm. hvort
nokkuð sé að. En hanm fær ekkert
svar Læknirinm virðist vera i ein-
hverju annartegu ástandi. Mann-
inuim verður það fyrir, að hanm
tekuir í öxlina á læibninum, hrM-
ir harn og jegfc* honum að komit
é hest sinn og haflida ferðinnl
áfram. Við það ranfciar læknirmn
við sér og setgir:
„Ég þarf eikki að fara lengra,
þvi að bonan er dáim. Hún var
alveg að sklja við núna' Ég sný
við heiim.“ •
Maðurinn kvaðst ekki ,anza þessu
þvaðri. Hvermig átti hann að geta
vita, að konan væri' dáin? „Farið
strax á bak og fyfligjið mér."
Lækniirinn kvaðst geta gert það
fyriæ bann að halda áfram, en það
væri afligerlega þýðingartiau'St, því
að beitíba væri rétt, sem hann hefði
sagt, og myndi hann sjá það, þeg
ar heim kærni.
Höfðu þeir svo ok'ki fleiri orð
um hetta, en fóru á bafc og riðu
í loftirih, það sem eftir var leið-
arinnar. Þar beið sú sorgarfregn,
að konian hefði látizt fvrir cfcammri
sbundn. Þegar fyligdarmaðnriun
fór að bera saman tímiann, ?tóð
það heáma, að hún var að skilia
við, þega-r læknirinm sat á þúf-
unni.
Nokkru sein'na vifldi það svo tll,
að Guðmundur læknir lent.i í sam-
bvæmfl í Stykkishól.mi með bóndá
þessurn, og sátu beir saman. Ekki
rædduist beir við, en þeir, sem
nærtir sátu, tóku eH.ir því að
læfcnirinm var eitthvað að muldra
í bálfum híjóíuim. Þo?ar heir
löi2ðu við hluistirnar, beyrðu þeir,
að læfcnirinn sagði:
„Sjafldi2æft mun, að menn drepi
konur sínar. Þó á það sér stað —
bum, ha, hvað, er ekfci satt?“
Þetta er sö?n Ólafs Tónassonar,
sem þá átti heima í Stvkkishólmi.
Ým!Ísl:e?i fleira mættj segia um
þenn'an gáfaða 02 merkjHpiga mann,
en hér verður l'átið staðar numið
að siunii.
Þegar Gu'ðmumdur læknjir hætti
læknisstörfum í Stvkk'shélimi fvr-
ir aldups safcir. fluttist hann til
Reykiavíknr 02 dvaldist har um
skeið Dóttur átti Guðmundur. oá
er Ása hét. Hún 2iftist pm'kum
lögfræðiu^i 02 flvttist með hon-
uim tl Trinidad. svðstu eviu í Vest-
uir-Tndíum Rreta. Þar gerðust hau
plantekrueigendiir bvi að loftslag
er bar til bess faitflið.
Árið 1945 tók Ása föður sinn td
sín. Sótti hún hann siálf hincfað til
lands, og var hann þá rúmlpga ní
ræðnr. afldursforseti lærðrp manna
á íslandi. llann andaðist hjá
henni árið cftirt.
T t M I N N - SUNNUDAGSBLAÐ
703