Tíminn Sunnudagsblað - 09.01.1972, Page 15
Þórunn EBfa Magnúsdóttír
MAREN
þjoílsfsþættír
14. Brugðið á leik mitt í lífsins
önn.
Áður en skilið er við árið 1912
er rétt að líta um öxl til sumars-
ins.
Þó að annríki væri mikið, mörg
vinnuloforð að efna, áður en Maren
legði upp í suðurferð með haust-
inu, eins og hún hafði ætlað sér,
lét hún það eftir sér að taka sér
nokkurra daga orlof. En þá mun
hana að sjálfsögðu ekki hafa órað
fyrir því, að fyrir henni lægi heim-
iiisaðstoð og hjúkrun á Katastöð-
um, Ærlækjarseli og Sandfells-
haga, heldur hefur hún verið búin
að skipuleggja vinnu sína til
hausts.
Það var í fullu samræmi við
lundarfar Marenar, bjartsýni henn-
ar og trú á, að allt gengi „með
guðs hjálp“, að hún brá á leik mitt
í lífsins önn. Hana langaði til að
hitta ýmsa vini áður en hún færi
suður, og henni hraus ekki hugur
við að vinna um helgar og nótt með
degi, hafði fyrr gert það, svo að
hún gæti efnt loforð sín og þó
komizt suður, áður en veður færu
að spillast og sjólag þyngdist. En
sakir sjóveiki voru vetrarferðir
henni kvíðaefni, hún reyndi því að
komast hjá þeim, enda þótt henni
þætti að mörgu leyti bezt að fella
niður saumaskap um há-skamm-
degið, enda vildi þá tími til sess-
vinnu ódrýgjast, auk þess, sem
hún kaus að dveljast með móður
sinni og öðru skylduliði um hátíð-
arnar, jól og nýár, og vera því til
ánægju og aðstoðar.
Áður en Maren lagði upp í or-
lofsferð sína var hún í Ási og gekk
að heyskap á túni, bæði til hjálp-
ar og sjálfri sér til ánægju.
Skógarilmurinn fylgdi henni úr
hlaði í Ási, og á ferð sinni það-
T f M 1 N N — SUNNUDAGSBBAÐ
an og norður eftir Öxarfirðinum
hefur hin fagurskyggna og ilm-
næma ferðakona getað tekið und-
ir með skáldinu, Einari Benedikts-
syni, sem orti á ferð sinni um Öx-
arfjörð:
Ég byrgist við runnalimið lágt,
í lognkyrrð öll hlíðin glitrar.
og ilmbylgjan um mig titrar“.
Maren setur sér það sem aðaltak-
mark ferðarinnar — að því er hún
lætur uppi — að sækja heim forn-
vinina í Presthólum. Heimilið þar
hafði orðið henni sem opið hlið að
víðfeðmu og fögru héraði, sem hún
batt við tryggð.
Landslag var þar slíkt sem nú,
að öðru leyti en því, að víðáttu-
miklar túnasléttur hafa breiðzt yf-
ir kjarr og lyngmóa, þar sem gott
var til berja, einatt rétt við túnfót-
inn. En sveitarbragur var að sjálf-
sögðu ólíkur því, sem nú er. Heim-
ili almennt fólksfleiri og stórbýli
voru oft sem heimur í hnotskurn
með margbreytilegu mannlífi sínu.
í Presthólum hafði Maren eign-
azt fyrstu vinstúlkuna eftir að
norður kom, Höllu (Halldóru) Bald-
vins. Henni var að vísu einkar hlýtt
til Láru Lárusdóttur frá Presthól-
um, en þær höfðu svo sem fyrr er
getið kynnzt í Reykjavík, í skóla
Bergljótar Lárusdóttur.
Lára var mikil eftirlætistúlka og
ekki bundin við sérstök skyldu-
störf í Presthólum, hún gat komið
og farið eftir vild, og Reykjavík
dró hana fast að sér, Húsavík einn-
ig, en þaðan var mannsefni henn-
ar, Ólafur Jónsson, Arasonar
prests á Húsavík. Ólafur var um
nokkurt árabil læknir í Reykjavík.
Sem áður er frísn komi® voru þeir
bræður, Ólnftír og Rútur, er
kvæntist Marenu, systur Láru, sum-
arið 1911, og iióf með henni bú-
skap á Sigurðarstöðum á Melrakka-
sléttu, eignarjörð síra Halldórs
Presthólum.
Staða Höllu Baldvins í Presthó’ a
heimilinu var allt önnur en Láru.
fóstursystur hennar. Það mátti y’-
irleitt ganga að Höllu vísri í Pref,-
hólum. Hún var hægri hönd frök-
en Halldóru við bústörfin,
og hiti og þungi heimilisstjórnar-
innar hvíldi æ þyngra á herðum
hinnar grönnu og fínbyveðu
stúiku eftir því sem árin færðust
yfir nöfnu hennar og fóstru og
þrek hennar fór þverrandi.
Þó að Halla ynni mikið. allt að
því stritaði við búið í Presthólum,
var yfir henni viss fyrirmennsku-
blær, þó að hún gæti ekki efíir al-
mennum mælikvarða talizt mikil
fyrir manni að’ sjá, en þá þótti
gerðarlegt, að stúlkurnar væru
mátulega þybbnar, búkonuiegar
En Halla var grönn og smáleit,
hún var töluvrrt freknótt og það
gerði að verkum. að hún sýndist
blakkari á hörund en þá þótti fall-
egt, þá voru í tízkuheiminum not-
aðar sólhlífar til varnar gegn sól-
bruna, en íslenzkar stúlkur, sem
gengu að útiviiítíu í sólskini. báru
höfuðklúta, sem þær létu slúta
fram yfir enni og skýla vöngum,
þessir klútar voru kallaðir dyllur.
Þótt Halla Baldvins væri ekki bú-
konulega vaxin né aðsópsmikil í
fasi, bar hún með sér myndarskap
og snyrtimennsku, og klæðaburð-
ur hennar var í ýmsu frábrugðinn
því sem algengast var. Ég minn-
ist hennar á útisam'komu í Öxar-
firði í léttum suínarkjól úr ljósu
mússulíni, en flestar konur þar á
hennar reki voru í íslenzkum bún-
ingi, sem þrengdi að þeim, en síð
og víð pils úr klæði eða dömu-
kambgarni þyngdu hreyfingar
þeirra í skóglend'inu.
Þá daga, sem Maren dvaldist í
Presthólum, hafa þær vinstúlk-
urnar fylgzt að, hvar sem Halla
var að störfum. Ef til vill hafa þær
brugðið sér út í gróðurríkt hraun-
ið við bæjartúnið, þar voru margar
berjasælar dokki.'.
2Í