Íslendingaþættir Tímans - 14.01.1970, Page 18

af lifandi áhuga með stormum sinn
ar tíðar. Hann vissi að óhæfilegt
strit er lamandi fyrir líkama og
«61. Þess vegna fagnaði hann sig-
. urgöngu vélanna, sem eiga að létta
stritinu af manninum. Að vísu
hafði stritið ekki náð að lama
hann, heldur stælt, en þeir eru
færri, sem sliku þr°ki eru gæddir.
Ögmundur var sérstaklega heil-
brigður maður með jákvæð lífsvið-
horf. Hann átti til leiftrandi hú-
mor, en húmorinn hefur verið
nefndur „blóm mannlegs þroska“.
ögmundur var ágætlega músík-
alskur, enda gæddur fagurri söng-
rödd, sem hann beitti af mýkt og
smekkvísi. Það voru fagrar stund-
ir sem ekki gleymast, þegar syst-
kinin í Hólabrekku söfnuðust
kringum orgelið og Ögmundur
leiddi sönginn. Því að einmiít í
faðmi hinnar stóru fjölskyldu sinn
ar mun Ögmundur hafa lifað sín-
ar beztu stundir. Hann var ættfað-
irinn, sem allir dáðu og leituðu til
með vandamál sín, yngri sem eldri.
Enda var hann afkomendum sín-
um allt í senn: Faðir, félagi og
vinur.
Á sinni löngu ævi, sem nálgað-
ist öldina, hélt hann þeim eigin-
leika að laða að sér æskuna og
eiga barnabörnin hans og barna-
barnabörnin margar ljúfar minn-
ingar um afa sinn,- mildan og
traustan.
Þessar fáu línur eru aðeins hugs
aðar sem þakkarkveðja, fátækleg-
ur sveigur á kistu þess manns,
sem ég hef dáð og virt meir en
aðra menn.
Á níræðisafmæli hans 24. apríl
1964, flutti ég honum kvæði. Þau
erindi úr því, sem ekki eru bund-
in deginum, læt ég enda þessar
línur:
Oott er að minnast
góðra drengja,
afrenndra
íturmenna,
þeirra, er hörðum
höndum og anda
fullveldi heimtu
frjálsri þjóð.
Bjart var um öðlinga
aldar morguns,
er harðhugaðir
heimtu vorn rétt.
Heitt var hjarta,
hugsun snjöll,
höndin hög,
hvass vilji.
18
ÖH vor menning
öld þessa
stendur á herðum
styrkra áa,
sem á manndóms
miðju skeiði
voru brattgengir
brautryðjendur.
Gott er að una
hjá öldungi
með æskuhug
og aldar vizku.
Gott er að hlýða
hollum ráðum,
hlusta á rök
horfins tíma.
Stendur stofn
sterkur að gerð
skekinn af veðrum,
skininn af sólu.
En í hans skjóU
Ungir dafna
kjörviðir, —
kjarnagróður.
Það er bjart yfir minningu ög-
mundar í Hólabrekku í hugum
vina hans og vandamanna.
Megi niðjar hans taka í arf
drenglund hans og þrek.
Blessuð sé minning hans.
Þorsteinn HaUdórsson.
t
Við lát Ögmundar Hanssonar er
lokið löngum ævidegi. Hann fædd-
ist þjóðhátíðarárið 1874 og lézt á
25. ári íslenzka lýðveldisins. MiHi
þessara tveggja ártala eru ekki að-
eins 95 ár, heldur einnig viðburða-
ríkasta tímabil í aUri sögu þjóðar-
innar. Helztu áfangar sjálfstæðis-
baráttunnar eru á þessu tímabili
og svo til aHar verklegar framfar-
ir, sem orðið hafa frá landnámstíð.
Á þessu árabiU breytist íslenzka
þjóðfélagið frá þvi að vera frum-
stætt bændaþjóðfélag til þess þjóð
félags, sem við nú búum við, þar
sem nútíma tækni og vísind'i skipa
æ stærri sess. AHt þetta söguríka
timabil Hfði Ögmundur og lengst
af sem virkur þátttakandi í hinum
miklu breytingum og framförum.
Ögmundur var fæddur á
Hlemmiskeiði á Skeiðum, en flutt-
ist ungur með foreldrum sínum að
Hurðarbaki í Kjós. Árið 1906 flutt-
ist hann til Reykjavíkur og reisti
bú sitt að Hólalbrekku á Gríms-
staðaholti og bjó þar síðan alla
tíð. Hólabrebka var byggð af mikl
um myndarskap, eins og hún ber
með sér enn í dag og Hólabrekku-
heimHið hafði á sér sérstakan
menningar- og myndarbrag.
Eins og fleiri búendur á Gríms-
staðaholtinu hafði Ögmundur tölu-
verðan búrekstur framan af ár-
um og um nokkurt árabil rak
hann einnig verzlun. En aðalat-
vinnu sína hafði hann af akstri,
fyrst með hestvögnum en síðar
með vörubifreiðum. Hann var í
hópi þeirra, er fyrstir hófu hér at-
vinnurekstur með vörubílum. Vöru
bílar í þá daga, fyrir um það bil
50 árum, og vörubflar í dag, eiga
fátt sameiginlegt nema nafnið og
hið sama er að segja um vegakerf-
ið. Það hefur áreiðanlega þurft
áræði og stórhug til að festa 'kaup
á vörubfl á þeim árum til atvinnu-
rekstrar og stjórn á óyfirbyggðum
bílum var karlmennskuverk.
Með þessum fáu orðum var ekkl
ætlunin að segja sögu Ögmundar
í Hólabrekku, heldur aðeins að
bera fram nokkur þakkarorð að
leiðarlokum. Alla mína ævi hefi ég
ótt Hólabrekkufólkið að næstu ná-
grönnum, kynnin eru því orðin
löng, margs^ að minnast og mikið
að þakka. Ég held að foreldrar
minir og við systkinin hefðum ekkl
getað kosið okkur betri nágranna.
Hjálpfýsi Ögmundar, hlýlegt við-
mót, glettni hans og gamansemi
gerðu lífið bjartara og betra.
Grímsstaðaholtið er nú horfið 1
hina samfelldu byggð höfuðborg-
arinnar, en eitt sinn var hér no'kk-
uð sérstæð byggð og samfélag.
Þeir, sem settu svip sinn á Holtið,
eru nú flestir horfnir, Ögmundur
í Hólabrekku er í hópi þeirra síð
ustu. Gömlu Holtsbúarnir kveðja
hann nú hinztu kveðju með kærri
þökk fyrir samfylgdina.
Kvæntur var Ögmundur Ingl-
björgu Þorsteinsdóttur. Börn
þeirra voru 6, tvær dætur og 4
synir. Elzti sonurinn er látinn fyr-
ir nokkrum árum. Konu sína missti
Ögmundur árið 1943. Dóttir hans,
Sigríður, hélt síðan heimilið með
honum og annaðist föður sinn af
einstakri umhyggju. Hann naut
einnig ástúðar annarra barna sinna
og tengdabarna og fjölmenns af-
komendahóps.
Eðvarð Sigurðsson.
ÍSLENDINGAÞÆTTIR