Íslendingaþættir Tímans - 11.08.1971, Blaðsíða 6

gott það vai' bæði mér og öllum
dætrum HalWórs, að geta leitað
til hans, rætt /ið hann og þegið holl
ráð varðandi kennslustarfið og
sannarlega þurfti þar enginn að
ganga bónleiður til búðar.
Heimili þeirra hjonanna var og
er, okkur öllum, dætrum, tengda-
sonum, og barnabörnunum átta
talsins, sem okkar annað heimili.
IÞað tengir þennan hóp saman
óvenju sterkum fjölskylduböndum
og mun þar mestu um hafa ráð-
ið samheldni þeirra hjóna og um-
hyggja fyrir velferð okkar allra.
Ég get ekki látið hjá líða er ég
fátæklegum orðum minnist Hall-
dórs Sölvasonar, að minnast á, hve
létt hann átti með að klæða hugs-
anir sínar búningi hins stuðlaða
máls. Þessum hæfileikum sínum
hélt hann lítt á loft og þeir eru
ekki margir sem fengu að lesa
yfir Ijóðin og vísurnar, sem hann
átti í fórum sínum. Þegar ég hef
lesið ljóð eða vísu, sem Halldór
hefur ort, finnst mér ég ætíð
finna bezt þá mannkosti, sem í
honum bjuggu, þvíljóðin hans eru
sem spegilmynd af honum sjálf-
um. Þar kemur fram glettni hans
iog góðlátleg stríðni, umhyggja
hans og ástúð. Þar er að finna heil-
ræði og lífsviðhorf góðs manns,
það heilbrigða lífsviðhorf, að það
sé undir manninum sjálfum kom-
ið hvernig honum tekst að nýta
áskapaða hæfileika sjálfum sér og
öðrum til góðs og þar með öðlast
lífshamingjuna. Mér finnst þetta
viðhorf speglast greinilega í tveim
vísum, sem Halldór sendi einum
dóttursyni sínum, þá fyrri við
fermingu, þá síðari við lok stúd-
entsprófs.
Vaxa stöðugt varðar mestu,
vera æ hinn sanni.
Víst þarf til þess vit og festu
að verða að nýtum manni.
Að byggja txaust er horskra
háttur,
hugann þjálfa störf við ný.
Sannað er að mennt er máttur,
en maðurinn stjórnar afli því.
Halldór. Það eina, sem ég get
gefið þér í vegarnesti inn í lönd
eilífðarinnar er þökk fyrir árin,
sem við áttum saman, þökk fyrir
að mér var það gefið að fá að
vera þér samvistum og fá að kynn-
ast þér. Ég mun ætíð minnast
þín er ég heyri góðs manns getið.
Jón Árnason.
f
Það er ekki ætlun mín að skrifa
æviágrip, til þess munu aðrir
verða. Aðeins örfá orð til þín, kæri
Halldór.
Það kemur fyrst í huga mér
vormorgun einn, fyrir nokkrum ár-
um, ég var að keyra þig til vinnu.
Þú hafðir fundið til lasleika upp á
síðkastið. Ég sagði við þig: „Því
ertu ekki heima í dag, Halldór“.
Eftir stutta þögn kom svarið al-
vöruþrunginni röddu: „Maður verð
ur að gera skyldu sína, meðan mað
ur getur“. Þessum orðum gleymi
ég aldrei. Tveim tímum síðar
varstu fluttur á spítala mikið veik-
ur.
Skilningurinn á því, hvað væri
að gera skyldu sína, hefur senni-
lega vaknað í huga þínum á fyrstu
bernskuárum ævinnar, þegar fað-
irinn var látinn og móðirin barð-
ist fyrir tilveru barnanna við erf-
iðar aðstæður íslenzkra sveita, og
þegar stundum var ekki vitað hvað
skyldi til matar haft næsta dag.
Skilningurinn hefur enn aukizt
með unglingsárunum, þegar brot-
izt var til mennta og erfiðar ferð-
ir fótgangandi frá Norðurlandi um
5kunn héruð og erfiða fjallvegi, virt
ust smámunir einir, því að til
náms í Kennaraskóla íslands lá
leiðin.
Síðan kom ábyrgðin, sem því
fylgdi, að vera trúað fyrir upp-
fræðslu barna. Fullmótaður hefur
þá verið skilningurinn á því, hvað
það er, að gera skyldu sína, enda
var ekki hikað við að leggja út í
hríð og storma. Kennslan mátti
ekki falla niður í skólanum hinum
megin 1 Mýrdalnum.
Árin í skólahúsinu í Fljótshlíð
urðu mörg og indæl. Þar ólust
flestar dætur þínar upp við heim-
ilisbrag, sem mótaðist af skilningi
og samheldni. Kærar eru bernsku-
minningar systranna frá þessum
árum er setið var við skrifborðs-
hornið þitt með námsbækur og
notið tilsagnar þinnar. Skyldur þín
ar gagnvart heimilinu voru þá slík-
ar, að það að eiga krukku af nef-
tóbaki og fá sér stöku sinnum korn
í aðra nösina, gat virzt munaður.
Enda var dætrunum öllum fimm
komið til mennta og það atvikað-
ist svo að þær hlutu allar nám við
þinn gamla Kennaraskóla.
Þú hafðir hlotið í vöggugjöf
skáldskapargáfu. Eins og þú unn-
ir tungu vorri, hlýtur slík náðar-
gjöf oft að hafa freistað þin. Skiln-
ingur þinn á skyldum þínum hefur
þá eflaust yfirbugað slíkar freist-
ingar. Ég minnist ekki, að hafa
séð þig koma heim úr Laugarnes-
skólanum öðru vísi en klyfjaðan
stórum úttroðnum skjalatöskum.
Börnin skyldu ekki svikin, enda
flest kvöld og helgar vinnudagar.
Ég minnist barnanna, sem þú út-
skrifaðir tólf ára, og höfðu fylgt
þér nokkur síðustu árin í skólan-
um. Þau höfðu vissulega fundið
hug þinn, er þau af hjartans þakk-
læti færðu þér skrautritað skjal
með myndum af sér. Þú hengdir
þetta skjal fagurra minninga fyrir
ofan skrifborðið þitt.
Þótt dæturnar flyttu að heiman,
hélt heimili þitt í rauninni áfram
að vera þeirra, aðeins höfðu
tengdasynir og barnabörn bætzt
við.
í nær fimmtíu ár hafðír þú
stundað störf þín og nær jafnlengi
stóð við hlið þér sú kona, sem batzt
þér kærleiksböndum sautján ára
gömul og var eitt í þér til hinzta
dags, svo þar bar aldrei slkugga á
milli. Harmur hennar er því mik-
ill, jafnvel þótt þið bæði hefðuð
öðlazt fullvissu um, að líf er að
loknu þessu.
Er ég nú kveð þig að þessu
sinni, kæri Halldór, langar mig að*
eins að þakka þér þann lærdóm,
er ég nam af kynnum okkar og
sem mun vara um ókomin ár. Hvers
er hægt að óska sér fremur, en að
öðlast skilning þinn á þeim orð-
um er þú forðum sagðir við migt
„Maður verður að gera skyldu
sína, meðan maður getur."
Hrafn Einarsson.
t
Haustið 1920 hittumst við Hall
dór fyrst. Þá við inntökupróf 1
Kennaraskóla íslands. Ebki er mér
Ijóst, hvernig á því stóð, að við
urðum strax góðir félagar. Ef til
vill af því, að við vorum báðir hús-
vetnskir sveitapiltar ókunnugir
hér í bæ. Við sátum við sama
borð í kennslustundum, bjuggum í
sama herbergi, borðuðum á sama
matsölustað og svo framvegis. Að
námi loknu skildust leiðir. Starfið
hófst. Annar fór norður í land,
hinn vestur á Snæfellsnes. Þá skrif
uðumst við á. Fundum okkar bar
saman öðru hvoru. Við s'kiptum
um kennslustaði. Að lokum höfn*
t
ÍSLENDiNGAÞÆTTiR