Íslendingaþættir Tímans - 06.03.1976, Blaðsíða 5

Jóhannes Hallgrímsson
frá Þverárdal
Ég undirritaður hef hugsað mér að
skrifa hér nokkur kveðjuorð um ný-
•átinn vin minn, Jóhannes Hallgrims-
son, sem lengi var við verzlunarstörf
við Hoephnersverzlun á Sauðárkróki,
sem var i þá daga með stærstu
verzlunum á Norðurlandi. Við áttum
margar skemmtilegar samveru-
stundir þar og oft var komið á hestbak,
°g þar kynntist Jóhannes sinum góða
°g trausta lifsförunaut Ingibjörgu
Hallgrímsdóttur frá Tungunesi á Ás-
um. beirra hjónaband var svo sam-
hent og snurðulaust að á betra varð
ekki kosið. Ingibjörg var stórmyndar-
'eg kona, og svo mikil gleðimanneskja,
að sliks eru fá dæmi. Hún vildi ölium
gott gera og bæta allt, — gaf á báðar
hendur. Alveg var það sama með Jó-
hannes, ég sá honum aldrei bregða eða
að hann skipti skapi. Svona far-
sælt hjónaband er sjaldgæft. Þau
hjón áttu dóttur, sem Margrét
heitir og er búin að búa i
Þverárdal i mörg ár. Maður henn-
ar er Árni Gunnarsson, var hann
kominn af ætt fyrri á búenda i Þverár-
dal. Svo býr önnur dóttir þeirra á Hóli i
Sæmundarhlíð i Skagafirði. Einn son
áttu þau og var hann tekinn frá þeim á
hezta aldri. En sá tók sem valdiö hafði.
bað var erfitt á meðan þau voru að
jafna sig eftir sonarmissinn, en Guð
•eggur alltaf likn með þraut. Sonurinn
hét Haraldur og var mikið mannsefni.
Þverárdalsheimilið var rómað fyrir
gestrisni og myndarskap hvert sem
litið var, enda oft mannmargt i Þver-
ardal. Jóhannes var mikill dýravinur
°g fór vel með allar skepnur og hross
lét hann aldrei berja gaddinn. En það
misst. En margt hefur hann eftir sig
iátið, sem hefur listgildi langa stund.
Kjartsýnismenn telja að orðlistin geti
meira að segja haft eilift gildi, af þvi
að hún leiti orðs af orði endalaust.
Trúarskoðanir Kristjáns Ólasonar
þekkti ég ekki að öðru leyti en þær
homa fram i kveðskap hans.
Siðasta vi'san i Kerhendu hljóðar
þannig:
Éaiinað hef ég kalt og lieitt,
hálur meðal gesta
h"i er bara eftir eitt
ævinlýrið mesta.
• slendingaþættir
var svo að þó að snjór væri mikili að
alltaf var einhversstaðar jörð að fá i
dalnum, og hrossin voru fljót að finna
þá staði, enda þar upp alin. Svo komu
þau heim ef allt um þraut og var þá vel
tekið, þvi að alltaf voru nóg hey i Þver-
árdal.
Jóhannes átti rauðskjóttan hest,
sem var i miklu uppáhaldi hjá þeim
hjónum. Mér þótti það tilkomumikil
sjón, að sjá Ingibjörgu sitja Skjóna i
söðli. Hún var ekki að halda i sveifina.
Sat hún vanalega teinrétt i söðlinum
og lét gamminn geisa, ef svo bar undir
og hafði báðar hendur á taumnum. En
þegar heim kom var eins og Skjóni
væri að vonast eftir einhverju — að
hún kæmi með eitthvert góðgæti. Og
það stóð ekki á þvi —þá fór Skjóni útað
húsi, og þar var bæði úthey og taða og
sýra i fötu, og svo var breitt yfir hann
teppi svo að ekki slægi að honum.
Svona atlæti er þvi miður sjaldgæft.
Skjóni var ekki lánaður að jafnaði, en
einn maður fékk hann þó af og til og
það var Magnús heitinn Guðmundsson
sem var sýsiumaður i Skagafjaröar-
sýslu, og hann fékk hann i þingferðir.
Þegar harðnaði á dalnum þá komu
þarna i Þverárdal bæði hross og fé, og
þegar farið var að athuga þessar
skepnur, þá þurfti að koma boðum til
eigenda, og af þessu myndaðist mikill
gestagangur, en það er hátt til lofts og
vitt til veggja i Þverárdal. Það var oft
mikil fyrirhöfn og erfiði að koma þess-
um búfénaði til réttra eigenda, en þeg-
ar upp átti að gera fyrir alla þessa
fyrirhöfn, og þeir, sem voru að sækja
skepnurnar, vildu greiða fyrir alla
fyrirhöfnina, þá sagði Jóhannes, að
Ég hlakka til að hitta hann á landi
„ævintýrsins mesta”, ef til þess gefur
byrinn.
Ég óska niðjum hans goðra erfða frá
honum.
Samhryggist öllum ástvinum hans
um leið og ég samgleðst þeim fyrir
það, að þeir hafa þennan mikilhæfa
mann að trega.
Guð blessi þessum fjölgáfaða gesti
jarðarinnar „ævintýrið mesta".
Karl Kristjánsson.
þeir skyldu setja peningaveski sin
niður aftur og tók ekkert fyrir
greiðann. Það veru ekki nema tvær
jarðir i Þverárdalnum, það eru
Gauksdalur og Þverárdalur.
Jóhannes hirti alla tið fjósið, og
farnaðist það svo vel, að á betra varð
ekki kosið, og svo var um alla hans
skepnuhirðingu.
Það er nú orðið nokkuð langt siðan
Jóhannes var allur. Hann lá rúma viku
á sjúkrahúsinu á Blönduósi, og
andaðist þar.
Ég læt hér eitt erindi fylgja með
þessum kveðjuorðum:
Sviplega hörmung, horfni vinur.
Hvert er þú farinn, — lifir þú?
Við heyrum enn hvað hjartað stynur,
við heyrum enn hvað fram fer nú,
—að grátur fer um byggð og borg,
hvert brjóst er fullt af hryggð
og sorg.
Ég býst nú við að margir hafi tekið á
móti þér þegar yfir um kom, og þar
hafi verið foreldrar minir i þeim hópi,
þvi að það var mikill kunningsskapur
þar á milli á meðan Jóhannes dvaldi á
Sauðárkróki. Þú ert nú kominn á und-
an mér, vinur minn, og vona ég að þú
takir vægt á rnér fyrir gaila þá, sem
hér kunna að hafa slæðzt með. Svo
óska ég þér alls góös og haföu þökk
fyrir allt og allt.
Magnús Arnason,
Elliheimilinu Grund
Reykjavik.