Íslendingaþættir Tímans - 14.01.1983, Blaðsíða 6

Björn Jónsson áttræður
hreppstjóri Bæ Höfðaströnd, Skagafirði
Einn af mætustu og beztu mönnum, sem ég hefi
kynnst á lífsleiðinni, varð áttræður mánudaginn
20. desember síðastliðinn. Engan „óviðkomandi"
mann þykir mér vænna um. Sá maður er hinn
skagfirzki héraðshöfðingi Björn Jónsson hrepp-
stjóri og fyrrv. óðalsbóndi í Bæ á Höfðströnd.
Björn er maður sem víða hefur komið við á langri
og viðburðaríkri ævi og hvarvetna látið gott af sér
leiða, enda borinn uppi af bjartri lífstrú og góðvild
til alls, sem lifir. í bréfi til mín sagði hann eitt
sinn: „Að mínu viti er kærleikur og vinátta fólksins
eitt hið bezta, sem hverjum manni hlotnast." Lýsa
þessi orð vel lífsviðhorfi Björns. Því miður á hann
of fáa sína líka - ætti hann fleiri, væri bjartara
um að lítast í mannheimi nær og fjær.
Þuríður og Halldór
Framhald af bls. 5
frænku, eins og hún var jafnan kölluð á efri árum
jafnt af skyldum sem óskyldum. í hennar faðmi
var alhaf rúm fyrir þá sem minna máttu sín eða
höfðu um sárt að binda. í hennar augum var
ekkert vandamál svo smátt að ekki þyrfti að ræða
það og ráða bót á.
Óhjákvæmilega hljóta margar af helgustu
minningum þeirra, sem slitið hafa barnsskónum
hér á Gunnarsstöðum undanfarna áratugi, að
tengjast minningu þeirra hjónanna að meira eða
minna leyti. Hver um sig geta þær verið dýrmætar
perlur. Sé þeim raðað saman mynda þær ákveðna
yfirsýn yfir liðinn tíma. Hlutur Halldórs og
Þuríðar frænku í þeirri mynd er bæði mikill og
hjartfólginn.
Þuríður frænka var greind kona, stálminnug og
hélt óvenjulegum lífsþrótti sínum og dugnaði
fram til hinstu stundar. Hún mundi vel aftur á
öldina nítjándu og lifði' því í orðsins fyllstu
merkingu tímana tvenna. Leitun mun í veraldar-
sögunni að kynslóð sem lifað hefur aðrar eins
breytingar og hennar. Það var því að vonum að
hún með sitt trausta minni og ríku athyglisgáfu
hefði frá mörgu að segja á efri árum. Af hennar
fundi komu ungir sem gamlir ekki aðeins fróðari,
heldur og smitaðir af lífsgleði hennar og skörungs-
skap. Halldór var einnig hafsjór af fróðleik, enda
hneigður til fræðiiðkana og lestrar ekki síður en
búskapar þó hið síðartalda yrði hlutskipti hans í
lífinu. Hann ávann sér traust og virðingu þeirra
sem til hans þekktu. Að kynnast slíku fólki, sem
þeim hjónum, er fengur, að eiga það að
samferðamönnum í lífinu, er gæfa.
Þegar leiðir skilja að lokinni langri samfylgd er
margs að minnast og margs að sakna. Söknuðinn
létta Ijúfar og bjartar minningar og þakklæti
verður efst í huga, þakklæti fyrir tryggð og vináttu.
Við hjónin sendum Þuríði frænku og Halldóri
fyrir okkar hönd, barna okkar, tengdabarna, og
sumardvalargesta hinstu kveðju og þökk. Blessuð
sé minning þeirra. Sigríður og Sigfús
Gunnarsstöðum
6
Björn er fæddur að Bæ 20. des. 1902, sonur
hjónanna þar, Jófríðar Björnsdóttur og Jóns
Konráðssonar, bónda og hreppstjóra. Bæði voru
þau foreldrar Björns rómuð fyrir dugnað og
höfðingsskap.
Ég var svo heppinn að kynnast Jóni föður
Björns um miðjan fjórða áratug aldarinnar. Hjá
honum fór saman háttvísi og glæsimennska - þar
var ósvikinn „lord“ á ferð. Það ljómaði af honum
fyrirmennskan. Varð mér strax undarlega hlýtt til
mannsins, og sú kennd yfirfærðist svo fáum árum
síðar yfir á son hans Björn, sem ég því miður sá
aldrei í mestum blóma lífsins eða í „fullum
skrúða“ með sitt þykka, dökka hár, sem hann
hafði verið sviftur með öllu á einni nóttu sökum
þungbærra veikinda, en sínu „andans skrúði" hélt
hann óskertu sér og öðrum til blessunar.
Snemma kom í ljós, hver félagsmálamaður
Björn var að eðli. Sextán ára gamall varð hann
einn af stofnendum ungmennafélags í heimabyggð
sinni og enda fyrir frábær störf síðar gerður að
heiðursfélaga þess. Svo tók hvert trúnaðarstarfið
við af öðru á nálega öllum sviðum félagsmála. Þar
á meðal hreppstjóraembættið eftir föður hans.
Vegna takmarkaðs blaðrýmis má ég ekki leyfa
mér að fara neitt út í einstaka þætti hinna
fjölþættu félagsmála og forystu Björns á þeim
vettvangi, enda munu nú margir gerast til þess að
minnast þeirra og þakka hátt og í hljóði á þessum
merku tímamótum í ævi hans - auk þess sem þau
eru almenningi kunn víða um land.
Eitt er þó, sem ég get ómögulega látið hjá líða
að minnast á: þátttöku og forystu Björns - manns
á sjötugs og áttræðisaldri - í viðleitni Klúbbanna
ÖRUGGUR AKSTUR til bættrar umferðar-
menningar. Þar var hann alla tíð - í fullan hálfan
annan áratug - svo sannarlega betri en enginn,
bæði heima í Skagafirði og eins í Landssamtökum
klúbbanna. Þar prýddi hann hóp okkar á öllum
fundum, bæði sem þráfaldlega fundarstjóri og að
öðru leyti virkur þátttakandi í umræðum °8
ályktunum. Þessutan var Björn jafnan hrókur alls
fagnaðar á gleðisamkomum okkar, og þótt hann
væri okkar elztur, var hann yngstur til orða og
athafna. Mér er óblandin ánægja að minnast
samstöðu Björns með okkur, og hversu hann
virtist njóta sín meðal okkar. Skemmtilegrl
„selskapsmann" áttum við engan, né heldur fúsaO
til hvers konar fóma gagnvart sameiginlegu
áhuga- og hugsjónamáli. Okkur var því einkar
ljúft að sæma Björn HEIÐURSSKJALl LKL
ÖRUGGUR AKSTUR á síðasta fulltrúafundi
okkar 16. okt. á sl. ári.
Það má vel vera, að Bimi vini mínum sé ekkert
um þessi fáu viðurkenningarorð mín vegna
samskipta okkar. Þó veit ég fyrir víst, að verri
yrði hann, ef ég gæti ekki að neinu í þessu
sambandi elskaðrar eiginkonu hans. Oftar en einu
sinni vék hann að því við mig, hver happadaguf
það hefði verið sér, er hann gekk að eiga
æskuunnustu sína og jafnöldru hinn 11. des. 1926-
Sú fríða og föngulega stúlka var og er Kristin
Kristinsdóttir Erlendssonar kennara og trésmiðs
á Hofsósi. Enn í dag eftir 56 ára hjúskap - ljómaf
og skín Björn af ást og umhyggju, er hann minnist
konu sinnar, og það gerir hann oft. Það er ekkj
langt síðan hann í bréfi til mín minntist á
heimsókn sína til Kristínar á sjúkrahúsi, þar sem
hann heimsækir hana daglega, þegar hann getur. i
Ég vona, að hann taki mér ekki illa upp, þó að
ég vitni í örfá eftirminnileg og skemmtileg orð
hans:
„...ekki kemst hnífur á milli okkar, svo nærl‘
henni verð ég að sitja.“ Slík er ástin enn í dag
milli þessara öldnu en þó ungu elskenda. Þessi
heiðurshjón eiga nú fjölda mannvænlegra afkom-
enda „af öllum gráðum." Ég óska þeim til
hamingju með gamla manninn síunga - og honum
með þá.
Frá fyrstu kynnum okkar Björns hefi ég margs
að minnast, og yfir því öllu hvílir blær hlýju °g
góðvildar. Ég á honum og heimili hans margt upþ
að unna frá þessum árum, bæði persónulega og
málefnalega. Að gista Björn, er ekki bara ad
þiggja góðan mat og drykk og dúnmjúka sæng_
Ekkert minna en höfðinglegar gjafir nægja til að
svala reisn hans og höfðingsskap. Þegar ég minnist
samverustunda okkar, hlýnar mér jafnan um
hjartarætur, og ekki sízt nú, þegar kvölda tekur
og aftanbjarminn færist yfir...
Góði vinur, Bjöm! Þó að þú sért bæði höfðing*
og valdsmaður, veit ég fyrir víst, að þér er Ijm
að taka með mér, valdleysingjanum, undir þossl
látlausu orð séra Matthíasar:
„Tign og völd ei vega neitt,
víti það allir lýðir,
heldur það að eiga eitt
atidans mark, sem prýðir. “
Það átt þú! , „n
Þinn Baldvin Þ. Kristjansson
lslendingaþ*^ir