NT - 10.12.1984, Blaðsíða 4

Mánudagur 10. desember 1984 4
Vopnahlé í stríði gæsabænda og heilbrigðisyfirvalda:
Límmiði á umbúðir
og varan heilbrigð
Borgfirskar aligæsir meira undir smásjá en aðrir alifuglar
■ Borgfirsku uligæsirnar scm
teknar voru úr sölu af Heilhrigö-
iseftirliti Reykjavíkur fyrir helgi
eru nú aftur komnar á niarkaö-
inn el'tir aö bændur iímdu nú
um helgina á umbúðirnar
tveggja fcrsentimetra límmiöa.
(Sjá mynd). Eins og sagt var frá
í N'T á laugardag stöövaöi heil-
brigöiseftirlitiö sctlu gæsanna á
þeint forsendum aö láöst Itaföi
aö prenta á umbúöirnar aö vör-
unni væri slátraö undir Iteil-
brigöiseft i rl iti.
Slíkt er skylt samkvæmt
reglugerö og er stundum fylgt
en margt af því fuglakjöti, sem
blaöamaöur NT sá í kistum
kaupmanna á laugardag, var þö
vanmerkt aö þessu leyti.
í samtali NT viö Odd Rúnar
Hjartarson, yfirmann heilbrigð-'
iseltirlits Revkjavíkur, kom
fram aö engin áhöld eru um að
gæsir Borgfiröingitnna eru heil-
brigöar. Engu aö síöur sagöi
Oddur íiö honum dygöi ekki
staðfesting dýralæknis á því aö
heilbrigöisreglum hal'i veriö
fylgt til þess aö vörurnar fái ;iö
vera vanmerktar á markaöi.
Aöspuröur hversvegna frekar
væri hægt aö treysta merkingum
sem framleiöendursettu á sjálfir
el'tir aö varan væri komin á
markaö, sagöi Oddur, aö í þeim
efnum yröi aö sjálfsögðu að
trcysta því aö þar eð umrætt
sláturhús Borgfirðinga væri lög-
legt þá heföi viökomandi dýra-
læknir skoöaö vöruna sam-
kvæmt gildandi lögum. „Auð-
vitaö fylgjumst við meö því aö
varan veröi rétt merkt og fari
ekki aftur inn á markaö fyrr en
því er lokiö. Viö teygjum okkur
eins higt og liægt er, en lög eru
lög og rcglur eru reglur," sagöi
Oddur. „Paö segir í reglugerð
aö á umbúöum alifugla skuli
tilgreina að meðferð Itafi verið í
samræmi viö ákvæöi hcilbrigðis-
skoöunar". Aöspuröur um
kvörtun vegna vanmcrkingar á
þessum gæsum sagöi Oddur aö
hún heföi komiö frá einum af
heilbrigöisfulltrúum cmbættis-
ins.
Eins og lesendum NT er
kunnugt hefur Oddur Rúnar
fyrr mötmælt því að bændurnir
fengju íiö slátra gæsum sínum í
eigin sláturhúsi og lét á sínum
tíma prenta dreifibréf til allra
verslana þar sem þeim var bann-
aö að selja þessar borgfirsku
gæsir. Talið er aö dreifing þess
rits hafi aö mestu eöa öllu veriö
stöövuö. Engu aö síöur segja
bændur Odd hafíi stórspillt fyrir
sölumöguleikum á vörunni í
Reykjavík. Sala á aligæsum er
Flugmálastjórn:
Orðaskrá yfir
hugtök í flugi
■ Flugmálastjórn Itefur
sent frá sér oröaskrá yfir
hugtök í flugi. sem Birna
Aspar fulltrúi viö stofnun-
ina hefur aöallega unniö
og stjórnaö. Markmiöiö
meö útgáfunni er aö koma
í veg fyrir margvíslegar
þýðingar sömu hugtaka,
og aö fikra siu ;iö útgáfu
oröabókar um flug, þar
sem í væru viöurkenndar
og nýjar þýöingar.
Orðaskráin er byggö á
skjiili AI þj óö;i f I iigmálít-
stofnunarinnar „ICAO
lexicon". Hugtökin eru á
ensku, en íslensk þýöing
fylgir. þ;ir sem hún er til.
Helstu kostir DEE-ZOL
* Dregur úr oliunotkun
* Eykur vélarafl, styrkir gang
* Minnkar kola- og sótmyndun
* Dregur úr hvimleiöum, svörtum útblæstri
* Heldur eldsneytislokum, oliukerfi og öörum
vélarhlutum hreinum
* Minnkar viöhald - fækkar bilunum
* Eyöir vatni sem safnast i oliugeytni
* Dregur úr ryömundun i oliugeymi
* Eykur endingu oliusía
* Minnkar stý og óhreinindi i tanki
* Disilolia bætt meö DEE-ZOL þolir allt aö + 26° C
frost.
DEE-ZOL laglærir ekki bilanir
I DEE-ZOL er ekkert alkóhól.
aö mestu bundin við desember
en eftir þann tíma er erfitt aö
seljíi vöruna. Eru því margir
uggandi um áhrif þessara að-
geröa Odds Rúnars ckki hvaö
síst vegna þess að gæsaræktin er
ný búgrein sem bændur hafa
undanfarin ár lagt kostnað í. í
samtölum NT viö bændur og
fulltrúa í landbúnaöarráðuneyti
kom fram ótti viö að þetta riði
hinum nýja atvinnuvegi að
fullu.
Gunnar Örn Guömundsson,
dýralæknir Borgfirðinga, stað-
festi í samtali viö NT aö hann
hcföi fylgst mcö slátruninni og
sýni heföu veriö tekin úr kjöt-
inu. Allt þetta hefði sýnt aö
varan væri ósýkt og í alla staöi
fullkomin.
Þegar rigndi í sól-
skininu á Stór-
höfða
■ A Stórhöfða í Vestmarma-
eyjum - þeim fræga rokrassi -
'hefur sania ættin litiö eftir
veðri og vindum mann fram af
manni. Einstöku sinnum hafa
Stórhöfðamenn þó brugðið sér
í sumarfrí og þá gjarnan leitað
til vinar síns Ása í Bæ til að
líta eftir veörinu. Ási er
skemmtilegur maöur og vin-
margur og því oftar en hitt aö
einhverjir þeirra heimsækja
hann í Höföann og þá gjarnan
meö lögg í glasi aö því cr illar
tungur segja.
Nú var það eitt sinn sem
oftar - þegar Ási var aö leysa
Stórhöfðamenn af - á sunnu-
dagsmorgni aö Sunnlendingar
hlustuðu á veðurfréttirnar til
að vit;i hvort ekki mætti búast
viö aö sólskinið og blíðan sem
þá var héldi áfram. Á Vatns-
dalshólum var veðri lýst
með norðan þrem og glaða
sólskini eins og verið haföi
meö suðurströndinni. Á næstu
Eins og skýrt var frá í NT á
mánudag beitti Oddur Rúnar
lagaákvæðum til þess að stööva
söluna. Lagaklausan er birt á
myndinni með límmiöanum.
Aöspuröur taldi Oddur brot
Borgfirðinganna falla undir það
sem taliö er í grein 27.2, en
engin aðvörun eöa áminning
var veitt áöur en salan var
stöövuö. Þá má geta aö um
fyrsta brot v;ir íiö ræða.
NT haföi samband viö Ingi-
mar Sigurðsson, skrifstofustjóra
í heilbrigöisráöuneytinu. og
kom þar fram að ráðuneytiö tel-
ur sig ekki hafa valdsviö til þess
að stöðva aðgeröir Odds. Að
ööru leyti vildi Ingimarekki tjá
sig unr réttmæti aðgerðanna.
stöð Stórhöfða var aö vísu
lygnt - aldrei þessu vant - en
úrkoman hafði verið 18 milli-
metrar um nóttina. Þótti
mönnum þet-ta méö ólíkindum,
þegar í Ijós kom aö á næstu
stöö vestan við - Evrarbakka -
haföi sólin einnig skiniö sínu
skærasta.
Viö nánari aögæslu síðar um
daginn þótti mönnum úrkont-
an í mælinum á Stórhöfða
ei'tthvað ókennileg. Korn í Ijós
aö einhverjir af gestum Ása
höföu brugðiö sér út að pissa í
bjartri sumarnóttinni - stigiö
þar upp á kassa og þótt stór-
snjallt aö pissa ofan í skál sem
nærri kassanum var.
Gott jarðar-
fararveður
■ Úti í hinum dreiföu byggð-
um þekkir fólk vel hve sam-
göngur allar geta verið miklum
erfiðleikum bundnar í illviðri
og ófærð skammdegisins og
þeint mun meiri erfiðleikar
sem bæir standa afskekktar.
Á einum slíkum þar sem
bræður nokkrir bjuggu meö
'l 'llS"«'f,»"r- v. crlöv^u>^na.
' mcngura'
yúbri&ðiss.- .iv.va-önrn
cOV
1»'-....... w. .
.uHvöU^1" trCS' ai’ oUo
'"£•" {'h su,;t-’»11 cön r meö
.Vconv'"“* . v \oc.vce'" 0 ,v.,r\ei’.v,
^''•>W‘"aS'Í«n{\Wn\ÍrcVrWt
lö sc r sé v>.in st'b f. v,t)Vorn-
,\þst nV’.' fr nei'
em innsie'u"
sei>
■ául

V'N
■ IMerkið góða og lagaklásúlan sem Oddur Rúnar styðst vii
þegar hann stöðvar sölu á borgfirskiim gæsum vegna þessi
incrkis. Aðrir sem selja fuglakjöt virðast ekki undir þeirri sömi
smásjá og liorgfirðingar. iMerkið er hér í réttri stærð.
R „Við þetta hverfa áreiðanlega allar salmonellurnar,“ sagði
Þorvaldur hlæjandi um leið og hann smcllti límmiðanum á eina
gæsina í matvörumarkaði í JL húsinu. „Bara að setja hann á nógu
lítið áberandi stað til þess að eyðileggja ekki finan poka.“
NT mynd: Árni lljarnu.
„Grófleg misnotkun
á embættisvaldi“
- segir Þorvaldur, gæsabóndi í Runnum
■ „Ég skil ekkert í því að
manninum skuli líðast þetta,
hann er með þessu að eyðileggja
margra ára starf sem unnið er til
þess að auka fjölbreytni í land-
búnaöi," sagöi Þorvaldur
Pálmason, gæsabóndi að
Runnum, í samtali viö NT. en
borgfirskir gæsabændur eru
bæöi agndofa og langþreyttir á
síendurteknum árásum Odds
Rúnars á framleiðslu þeirra.
„Vegmi tengsla Odds Rúnars
við vissa aöila eru þetta hreinar
persónuárásir og grófleg mis-
notkun á embættisvaldi. Það
stendur á þessum umbúðum
hvar gæsunum er slátraö og þá
fvlgir því aö vörurnar eru hcil-
brigöisskoöaðar," sagöi Þor-
valdur. „Eitt af 5 skilyrðum
fyrir okkar sláturleyfi var dag-
legt eftirlit með heilbrigði. Þess
var gætt í hvívet.na af dýralækni
og heilbrigðisfulltrúa í héraði.
En Oddur heimtar þetta merki
sern sýnir að þetta sé heilbrigðis-
skoðað. Þú getur prentað á pok-
ana aö varan sé heilbrigðisskoð-
öldruðum foreldrum sínurn
bar þaö við þegar veður létu
livað verst að öldungurinn
andaöist. Kostaði það
bræöurna ómælda erfiðleika
að koma líki föður síns til
kirkju og þar ofan í hinn helga
reit.
Að liönum vetri kemur sunr-
ar og sól. Einn daginn þegar
þeir bræður sitja úti á bæjarhól
í blíöunni verður öðrum þeirra
aö oröi upp úr eins manns
hljóði: „Nú heföi sannarlega
viörað vel til að jarða hana
mömmu".
Ekkert nýtt í
háu laununum
■ Margur blankur maðurinn
freistaðist til að kaupa Helg-
arpóstinn 6. des. Þar var á
forsíðu skuggi af ábúðarfullum
manni. sem bar fingur að muni
sér og spuröi: „Hverjir fá háu
launin"? En margan hefur
lengi fýst að vita hverjir þessir
hulduntenn eru, sem mata
krókinn í okkar ágæta þjóðfé-
lagi.
En viti menn, rannsóknar-
uö eða nælt því við hana á eftir,
en hverju ertu bættari meö
það?"
„Það mætti líka spyrja Odd
að því hvaða merkingar þarf á
gæs sem lifir á ruslahaugum úti
á Englandi og er svo skotin hér
úti á túni og gert aö henni á
fjóshaugi, eða hreindýr sem
dregið er með traktor til
byggða. Finnst Oddi allt í lagi
með að þetta sé í búðunum?"
sagði Þorvaldur ennfremur.
Hann vildi að lokum koma til
skila til þess að forða misskiln-
ingi ;ið samskipti þeirra Borg-
firðinga við önnur heilbrigöis-
yfirvöld og fuglasláturhús
Isfugls, sem upphaflega ætlaði
að slátra gæsunum, hafi verið
eins og best verður á kosiö.
Ástæður þess að (sfugl slátraði
ekki gæsunum voru tæknilegar
en ekki vegna neinnar misklíö-
ar.
blaðámennska HP brást mönn-
um algjörlega. Greinin sagöi
mönnum ekkert nýtt. Þaö hef-
ur aldrei verið neitt leyndarmál
að forseti íslands. forsætisráð-
herra, og aðrir háttscttir em-
bættismenn hafa fjórfalt meiri
tekjur en hinn almenni laun-
þegi.
Þó 85 þús. kr. séu há laun
miðað við þau smánarlaun sent
allur þorri manna þiggur, þá
eru þau í raun engin ósköp. í
Bandaríkjunum þar sem
kostnaöur er svipaður og hér
eru meöal árstekjur vísitölu-
fjölskyldu 20 þúsund dalir, en
árstekjur Vigdísar reiknaðar í
bandarískum dölum. eru
25.500.-. Hún rétt mer byrj-
endalaun háskólakennara og
þykir engunt mikið.