NT - 18.08.1985, Blaðsíða 11

NT Sunnudagur 18. ágúst 1985 1 3
síðustu áratugina eftir því sem það
hefur verið rannsakað meira. Vís-
indamenn hafa sett fram kenningar
um að landrek, sein hófst fyrir 55
milljónum ára, hafi fært í sundur
Skandinavíu og Grænland. Þetta land-
rek hefur verið um tveir sentimetrar
á ári. Hugsanlegt er að hryggurinn sé
að stofni til jafn gamall og Grænland
og Skandinavía og geti því innihaldið
jarðlög sem olía hefði myndast í. En
hér erum við komin að stærsta óvissu-
þættinum í málinu. Vísindamennirnir
um borð í Melene Östervold koma að
öllum líkindum að landi með svörin
við þessari spurningu.
En það er ekki nóg að bergið sé
gamalt. Fleira þarf að koma til.
Bergtegundirnar þurfa að innihalda
mikið af lífrænum efnum og það
þurfa einnig að vera til staðar jarð-
lagageymar þar sem olían getur sest
til í. Vegna þess að olían leitar upp á
við safnast hún saman í eins konar
gildrum sem sums staðar er að finna
í jarðlögunum og það eru þessar
olíugildrur sem við erum í rauninni
að leita að.
B jörninn er heldur ekki unninn þó
svo að olía fyndist á þessu svæði.
Dýpið niður á hrygginn suður af Jan
Mayen er víða 500 til 1000 metrar og
enn í dag eru menn ekki farnir að
bora eftir olíu á svo miklu dýpi. Að
auki verður að hafa það í huga að
veður geta hér orðið með versta móti
og þegar náttúruöflin leggjast á eitt
má mannshöndin síns lítils. Það er
því óhætt að fullyrða að við böðum
okkur ekki upp úr olíugróðanum
næsta árið eða á því þarnæsta.
Á hinn bóginn er þess að geta að
tækninni við að bora eftir olíu hefur
fleygt mikið fram á síðustu áratugum
og menn eru því farnir að seilast
lengra og lengra eftir þeim verðmæt-
um sem fólgin eru í iðrum jarðar.
E/ ins og kunnugt er úr fréttum kom
Melene Ostervold til Akureyrar nú í
vikunni til að skipta um áhöfn. Það
tækifæri var notað til að gera sams-
konar athuganir fyrir Norðurland og
verið er að gera við Jan Mayen.
Reyndar eru líkurnar á því að olíu sé
að finna þar mun minni en á Jan
Mayen-hryggnum en engu að síður er
þar að finna setlög sem gætu verið
alíurík. Talið er að þessi setlög séu
skki nema um það bil einnar milljón
ára gömul en hugsanlegt er að eldri
setlög gætu leynst undir hinum yngri.
Þegar þetta er skrifað hefur áhöfnin
á norska rannsóknarskipinu lokið at-
hugunum sínum fyrir Norðurlandi og
stefnan hefur verið tekin á Jan May-
en. Þar er enn verk að vinna og þegar
því lýkur mun skipið halda til Sval-
barða.
Olíuleit er því hafin við íslands-
strendur. Það fer ágætlega á því að
hún sé framkvæmd í samvinnu við
Norðmenn því þjóðirnar eiga margt
sameiginlegt. Fleiri hafa þó komið
nærri og enn fleiri sýnt áhuga. Á
síðustu fimmtán árum hefur fjöldi
olíuleitarfyrirtækja farið fram á að fá
leyfi til olíuleitar hér en þessum
umsóknum hefur öllum verið hafnað.
Eina undantekningin eru rannsóknir
Sovétmanna fyrir Norður- og Aust-
urlandi í byrjun áttunda áratugarins
en Sovétmenn töldu á grundvelli
þejrra rannsókna að þar væri að finna
olíu. Niðurstöður þessar munu aðal-
lega hafa verið byggðar á sýnishorn-
um sem tekin voru á hafsbotni en þær
þykja ekki eins áreiðanlegar og þær
mælingar sem nú er verið að fram-
kvæma.
Hvað framtíðin ber í skauti sér
varðandi íslenskar olíulindir er erfitt
að segja til um á þessu stigi málsins.
Allt bendir þó til að enn um sinn
verðum við að notast við þá olíu sem
kemur úr þorskalifur og lambamör.
JÁÞ
■ Karl Gunnarsson jarðeðlis-
fræðingur hefur borið liitann og þung-
ann af skipulagningu rannsóknanna
við Jan Mayen. „Við erum hóflega
bjartsýnir.“
Myndir: K.G.A.
Dagur-Akureyri:
fV>
\ V
vV
- feitt er vel trygð1 a
Hávaxtar^n^7emntn9ur
VeXt'Vea?. og'ieröur Srs-
tvlsvar a an 9
ávöxtuní4'’ öbólgu
Betri vörn gegn
býöst varla. ' > ' ’
vaxtareikningur
Aðalbankl
Z'Aí\/|v4ÍSvfi IOiÁMi/|KIk
3r-il ¥ 1V 'i\ MjMypAiMlVlÍMS*
Bankastrætl 7 i Reykjavik og 18 útibú viðs vegar um land.