Sunnudagsblaðið - 17.04.1966, Qupperneq 10

koma þér á óvart að hún sé nefnd
Natasja, — þó hún sé í einu og
öllu óiík Natösju hinni. En ég
hygg að þær séu nöfnur. Geturðu
hugsað þér annað eins — að einn-
ig hún sé nefnd Natasja! Og þó
svo þú þekkir hana ekki af lýs-
ingu minni, þá vona ég að hjarta
þitt hermi þér hver hún sé. ..
Ég bið þig sem sagt, Vasili:
finndu Natösju og taktu þér hana
fyrir.konu éins fljótt og auðið er,
meðan þú ert enn á lífí, áður en
það verður um seinan. Láttu það
jakki bregðast að giftást henni, þó
hún sé eldri en þú, eigi kannski
börn: ég hygg einnig þú sért fjöl-
skyldumaður. Hirtu ekki um þa'ð!
Farðu frá konunni þinni, gifztu
Natösju, gerði sem ég segi þér.
Sérðu til, þetta er einasta tæki-
færið að hitta hana, og ef það
gengur ,úr- greipum missum við
aftur sjónar hvor á öðrum. ..
Vertu ekki að hrista höfuðið,
Vasili. Ég.skai útskýra þetta allt
eftir andartak. Ég skal segja upp
alla, söguna alveg eins og hún
gerðist, og ég ætla að reyna að
vanda hana eins og ég er maður
til. Vonandi kemst hún út í stóru
upplagi — þá er líklegra að hana
beri fyrir þig. Gerðu þér engar
áhvggjur. þetta er allt -í lagi. Ég
hef lesið heilmargar skáldsögur
og veit vel hvernig þær eru sett-
pr saman. Og ég hef nógan tíma,
það er mest um vert. Ef út í það
er farið: hyað hindraði mig að ger
ast frægúr rithöfundur það sem
ég á ólifað af minni löngu ævi?
Og hafðu augun hjá þér, Vas-
ili, meðan þú lest. Kannski bær-
ist eitthvað innra með þér, kann-
ski hiálnarðu þá veslings skip-
brotsmanninum.......Og þú tekur
utan um Natösju, þar sem þú
situr hjá henni einhvers staðar í
skuggasælum lundi, og hefur yf-
ir orð skáldsins um söngvana frá
Georgíu, þá sem vekja upp fyrir
áheyranda sínum annað líf á ann-
arlegri strönd. „Syngdu ekki um
Goorgíu, 'ástín míri!” Þú veizt að
það var Púsjkin, eftirlætisskáldið
þitt, sem kvað þetta kvæði. En
það er ekki rétt hiá bér að Púsj-
kín bj>fí.-vo|pí?S skofínn Tfímn fóil
f f^o»ír akarnm'hiyccnolrofí.
Þetta veit ég með vissu, trúðu
mér til.
Eitt enn: finnst þér þú ættir að
lesa Natösju sorgarsögu mína?
Betra væri að lesa henni Púsjkín,
elska hana eins og ég unni henni.
Og njóta hapiingjunnar.
Þetta er allt og sumt sem ég
bið þig.
. i
VIÐ Natasja sátum á bekk
við Tsvetnoj-götu. Við vorum al-
ein. Þáð var ís og snjór á jörðu
og enginn hætti sér út nema
við Natasja, við vorum ástfangin
og ekkert hrædd við að detta og
meiða okkur.
„Þetta er andstyggilegt,” sagði
ég, „maður gengur af vitinu, ef
þessu heldur áfram. Ef veðrið
breytist ekki á morgun, ef það
fer ekki að snjóa, þá þverneita
ég að fagna nýju ári. Hefurðu
nokkurntíma vitað annað eins í
desemberlok? Ekki ég heldur! Það
eru allar þessar atómtilraunir og
vígbúnaður. Kuldi á sumrin, rign-
ing á veturna. Það er nóg kom-
ið.”
Ég ætlaði mér að halda áfram,
útlista kenningu mína um geisla-
virkni í andrúmsloftinu sem væri
í þann veginn að koma nýrri ís-
öld af stað; mundum brátt ger-
ast síðhærð og taka að gefa út
af okkur mammúta, — en Na-
tas.ia greip fram í fyrir mér. Hún
sagðist muna eftir snjó um miðj-
an júní einhverntíma í bernsku
sinni. Hún fullyrti að þetta hefði
verið úti á landi, nærri Saratov,
þar sem þau voru í fríi árið 1928.
Þetta þótti mér óheyrileg saga.
Það var útilokað að Natasja
mvndi eftir þessari snjókomu, —
þó ekki væri af öðru en því, að
þá var hún ekki nema tveggja
ára gömul: Minni manna eru tak-
mörk sett. Og nú lét hún dæluna
ganga um einhver skorkvikindi,
fiðrildi. hana ömmu sína. ..
„Vertu ekki með þessa vitleysu,”
sagði ég reiðilega. Eða ertu kann-
ski eldri en því þvkist? Ég þori
að veðia að þú ert fædd 23 en
ekki 26.”
Auðvitað var ég bara að stríða
honni Mér grarodist af bví ég
hoVVio hána íjt off iriTl Við
voríi?( ^rinir í lancfnrj t.frriR.
Við höfðum sagt hvort öðru allt
sem vi@ riiundum um sjálf okkur,
þar á meðal hluti sem maður tal-
ar ekki um að jafnaði né reynir
til að muna. Þá við værum
enn ekki gift og byggjum ekki
saman var heilt ár liðið síðan ég
fékk hana til að fara frá Boris
fyrir fullt og allt. Við hittumst
hvern einasta dag, minnsta kosti
annan hvern. Og nú kemur allt í
einu upp úr kafinu að Natasja
hafði upplifað fleira en mig óraði
fyrir. Til dæmis hafði liiin ein-
hverntíma verið að leika sér að
eldspýtum, liún var ekki einu
sinni farin að ganga þegar þetta
var, og þá liafði hún kveikt í hár-
inu á sér sem brann með gulum
loga, — þetta mundi hún mjög
vel.
Ég var eldri en hún, greindari
og betur menntaður; ég var ekki
gefinn fyrir að láta undan að
nauðsynjalausu. Svo ég fór að
halda einhverju fram um það hvað
endurminningar væru óáreiðanleg-
ar, og lagði því harðar að henni
sem minni líkur urðu til að ég
bæri hærri hlut.
„Ég man til dæmis sagði
hún sí og æ.
„Og ég líka ..,” anzaði ég og
reyndi af öllum mætti að rifja
upp eitthvert löngu gleymt atvik
úr æsku minni. Líkast til var þetta
sálfræðiíeg orsök þeirrar líkams-
breytingar sem kom yfir mig
þetta sama kvöld og sem síðan
gerbreytti allri ævi okkar.
Núna, mörgum árum síðar,
veitist mér örðugt að segja ná-
kvæmlega til um hvað það var sem
gerðist. Kannski hafði öll ®vi
mín til þessa verið undirbúningur
þessarar einu stundar, kannski
voru það forlög mín sem svo eru
nefnd, að undirgangast allt
það sem á eftir kom. Ég veit ekki,
ég veit það ekki. .. Þessa stvnd-
ina var ég minnsta kosti ekki að
hugsa neitt í þá áttina, ég var
einungis að knýja á dyr endur-
minningarinnar, reyna til a®
þröngva þeim upp og muna Ii@ið-
Þá brast skyndilega einhver ör-
lagaþrungin fyrirstaða og ág
steyptist niður í hyldýpi með nán-
a«t líkamlegri, yfirmáta óbæailegri
tiifi'nriincf boss að hrana. Ég hraP-
nn<r nnðnr og n«ðar án
þess að skilja hverju fram fór’
og þegar ég kom til sjálfs míu
250 SUNNUDAGSBLAÐ _ ALÞÝÐUBLAÐID