Sunnudagsblaðið - 26.04.1964, Blaðsíða 10

Sunnudagsblaðið - 26.04.1964, Blaðsíða 10
fangsmiklar rannsóknir á íslenzk- um steinum og munu um 180 teg- itndir hráefna hafa verið reyndar í Listvlnahúsinu á hans starfsferli, — þar af um níutíu prósent inn- lend efni. Á sumrum fór Guð- mundur jafnan um fjöll og heið- ar og viðaði að sér þekkingu á margvíslegum jarðefnum, sem hann svo notfærði sér við list- munagerðina. Þau hráefni er hann notaöl meit voru úr Búðardal í Dalasýslu, innan frá Eiliðaám og sunnan af Reykjanesi. Upphnflega byrjaði Guðmundur að leita að leir, en fór seinna jafn- framt að leita málma og stelna. Leitaði hann í öllum landshlutum og kannaðí liálendið rældlegar en flestir aðrir íslendingar um hans daga. Um upphaf þessa áhuga síns á íslenzkum jarðefnum og' þelrrar fullvissu, að þau m»tti nýta til Myndirnar me3 greinni: Bls. 323. Fyrsti leirhrennsiuofninn, sem til íslands kom. Bls. 329. LlstvlnahúsiS. Bls. 330. Frá fyrstu letrmunasýningunni, sem haldin var f Llstvlnahústnu. iðnaðar, komst Guðmundur svo að orði í blaðaviðtali um þær mund- ir, er Listvinahúsið var vel á veg komið: „Þegar ég var unglingur gerði ég það oft að gamni mínu, að ég mótaði goðamyndir úr leir og herti' þær síðan við eld. Þá þóttist ég fullviss um, að íslenzkur leir væri nothæfur til hrennslu". Fyrsta árið var Guðmundi veitt- ar 5000 krónur af þingiuu til starf- seminnar, — en stofnkostnaður fyrirtækisins nam alls 15 þúsund krónum auk mikUlar vinnu, sem Guðmundur lagði fram þegar í upphafi. Framleiðslan fyrsta sum- arið nam 200 munum og þótti það gott þá. Velttist einkum erfitt fyrstu árin að fá lelrinn þéttan og mikið eyðilagðist þegar í þurrk ofninum, því að þó að þetta væru góðar og brúklegar vélar, var all- ur aðhúnaður fremur frumstæður og fátæklegur. Árið 1952 var framleiðsla List- vinahússins orðin 14—16 þúsund leirmunir á ári, svo að glöggt má sjá, að framleiðslunni hefur skjót- lega vaxið fiskur um hrygg. Og það var ekki nóg með að fram- leiðslan ykist, heldur naut hún vaxandi tiltrúar ahnennings með hvorju ári, sem leið og vart kom maður svo inn á íslen2kt heimili, að ekki yæru.þar fleiri e.ða færri Hstmunir úr Listvinahúsiiiu á borðum og gluggakistum. Það væri synd að segja, að Guð- mundur fengi að vera í friði með starfsemi sína á Skólavörðuholt- inu. Aftur og aftur kom til tals að svipta hann húsnæðinu og leggja það undir aðrar stófnanir, sem fyrirmenn þjóðfélagsins voru vilhallari. Til dæmis ákvað bæjar- ráð á fundi hinn 9. nóvember 1945 að fá Verkamannafélaginu Dags- hrún Listvinahúsið tíl eignar 'og gefa félagfnu jafnframt kost á lóð undlr starfsemi sína, þar sem List vinahúsið stóð. Bæjarráði var þetta .•uiðvitað í lófa lagið, þar sem það hafði eignazt húsið, er Listvina- félagið gaf upp andann. Ekki varð þó úr þessum fyrirhuguðu fram- kvæmdum, því að Dagsbrún kaus ekki að nýta húsið, og fékk Guð- mundur að vera í friði enn um sinn. Guðmundur rak listmunagerðina í Listvinahúsinu um sextán ára skeið, unz ELnar sonur hans tók við henni. Og þar starfaði hún undir stjórn Einars allt til siðustu áramóta, er ákveðið var að List- vinahiisið skyldi af ]agt í byrjun 330 SDKirroAMBLA* - ílþýbublabxð

x

Sunnudagsblaðið

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Sunnudagsblaðið
https://timarit.is/publication/302

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.