Eintak - 05.05.1994, Qupperneq 14

Ásatrúarsöfnuðurinn kýs sér nýjan allsherjargoða á næstunni. Meðan prestkosningar
voru enn leyfðar í þjóðkirkjunni voru þær fjörugastar allra kosninga. En Frðrik Indrbason
komst að því á framboðsfundi að fáir í Ásatrúarsöfnuðinum virðast hafa mikinn áhuga
á allsherjargoðakosningunum. Og þar með á þessum tveimur mönnum.
Ritstjórinn var eitthvað að kvarta
hér um daginn að við þessir al-
mennu á EINTAKI værum ekki í
nægilega góðum tengslum við fólk-
ið í landinu. Og ef ég man rétt í nær
engum tengslum við meðal-Jón og
Gunnu vestur í bæ. Mín yfirbót í
þessu máli, og tilraun til að tengj-
ast, var að arka á framboðsfimd hjá
Ásatrúarsöfnuðinum um síðustu
helgi. Fundurinn var haldinn á ein-
um af þessum letilegu laugardög-
um inni á frekar dimmum Gauki á
Stöng. Þegar til kom reyndist fund-
urinn það óspennandi að ég hef
tekið mér það bessaleyfi að jassa
dæmið aðeins upp, eins og við segj-
um í bransanum. Þetta þýðir að
skrifuð atburðarásin er í litlu sam-
ræmi við staðreyndir fundarins og
raunar ekki vitnað í fúndarmenn
nema brýnustu nauðsyn beri til.
Svona rétt svo hægt sé að forðast
siðanefndina, lögfræðinga, hand-
rukkara og fleiri eitthvað frameftir
sumri.
Ég taldi fyrirfram að með því að
sækja þennan fund og hlusta á
hressilegt rifrildi og deilur í stíl Is-
lendingasagna, myndi ég komast í
tengsl við fólkið. Beinlínutengja
mig við þjóðarsálina, eða eitthvað í
þá áttina, því hvað er jú þjóðlegra
en ásatrú. Þarna gerði maður fast-
lega ráð fyrir að Jón Ársæll væri á
sveimi, rekandi hljóðnemann upp í
hvern skegghýjunginn á fætur öðr-
um og segjandi jjess á milli: „Já
þetta er ísland nú á dögum.“
Hefðin felst
í skeggvexti
Tveir menn eru í framboði til
allsherjargoða ásatrúarmanna,
Jörmundur Ingi settur allsherjar-
goði og Haukur Halldórsson
auknefndur tröllateiknari. Þetta
síðasta er tekið fram sökum þess að
ég heyrði ekki betur á fundinum en
að menn teldu það sýna hæfni hans
í embættið að hann væri listamað-
ur.
Báðir eru þessir menn með skegg
enda vart annað sæmandi ef skapa
á einhverjar hefðir um embættið.
Væri skeggvöxtur lagður til grund-
vallar vali í embættið ætti Jör-
mundur Ingi það víst því hans
vöxtur er mun goðalegri, ef svo
mætti að orði komast.
Annars var ekki að heyra að mik-
ill munur væri á stefnu þeirra
tveggja í málefnum safnaðarins.
Jörmundur Ingi flutti sína ræðu
skrifaða en Haukur talaði blaða-
faust og væri því sennilega betri
fulltrúi fjölmiðlalega séð. Helst
mátti greina á milli í því að Jör-
mundur væri fulltrúi fyrir fornar
hefðir en Haukur fulltrúi fyrir
líberal-gengið í söfnuðinum, það er
fyrir þá sem vilja færa safnaðar-
starfið nær nútímanum.
Að slátra hrossi
Ég vil taka það strax fram að mér
hefur ætíð verið mjög hlýtt til Ása-
trúarsafnaðarins og stöku sinnum
hef ég villst inn á blót hjá þeim.
Finna má margt vitlausara í þessu
þjóðfélagi en þennan hóp. Ég held
að ég hafi einkum hrifist af þeirri
geggjun sem felst í að endurlífga
þessi trúarbrögð og ætla að stunda
þau óbreytt á Islandi nútímans.
Slíkt felur meðal annars í sér að
fórna hrossi við ákveðnar athafnir
og allavega vildi ég sjá framan í
þann embættismann sem fyrstu
fengi í hendur beiðni um leyfi til að
slátra hrossi við opinbera athöfn
hér í borg. Á slíkt hefur að vísu ekki
reynt ennþá en hinsvegar kom upp
úr kafinu á framboðsfundinum að
Jörmundur Ingi stjórnar stórum
hestabúgarði í Litháen. Þessum bú-
garði stjórnar hann nú í gegnum
síma en þar ku vera ein 60 hross
um þessar mundir og fer þeim
fjölgandi — svo það er aldrei að
vita. Annað sem mér fmnst álíka
geggjað er að þetta eru sennilega
einu félagasamtök landsins þar sem
Hinni hippi getur staðið upp á að-
alfúndi og gefið kost á sér í stöðu
gjaldkera.
Engin loforð
um Valhallarvist
Af framboðsræðum þeirra
tveggja er það annars að segja að
hvorugur gerði mikið í að gefa
söfnuðinum loforð um eitt eða
annað. Eins og Jörmundur Ingi tók
fram í sinni ræðu, þá þýddi lítið að
gefa loforð fyrst hann gæti ekki lof-
að neinum viðstöddum vist í Val-
höll. Fyrirkomulagið á þessum
fundi var annars það að fyrst var
kastað upp á hvor þeirra talaði á
undan og vann Jörmundur hlut-
kestið. Þá máttu stuðningsmenn
þeirra tveggja fá orðið um stund en
síðan svöruðu frambjóðendur íyr-
irspurnum utan úr sal.
Fremur fámennt var á Gaukn-
um, þar voru aðeins tæplega 30
manns. Framboðsræða Jörmundar
Inga var fremur bragðdauf og
raunar eins og hann væri að messa
yfir Lyons-fundi. En enginn við-
staddra var með bindi og það
reyndist rétt metið hjá mér að
mæta í gallabuxum og gallajakka
yfir lopapeysu með gamaldags
munstri til að skera mig ekkert úr
hópnum. Það var helst að hiti kæmi
í Jörmund þegar hann fór að ræða
um að afnema þyrfti í blótum fífla-
læti og drykkjuskap sem eyðilagt
hefðu einhver þeirra. Jörmundur
taldi þetta ósvinnu mikla og til
skaða fyrir ímynd safnaðarins og
hét á menn að blótið á Þingvöllum í
tíundu viku sumars yrði ekki eyði-
lagt með þessum hætti.
Kristilegur
kosningaáróður
I máli Jörmundar kom fram að
hann hefði verið andvígur því að
efna til kosninga um eftirmann
Sveinbjörns heitins Beinteins-
sonar. Slíkt minnti um of á val
kristinna manna á sínum andlegu
leiðtogum og Jörmundur vonaði að
þeir tveir yrðu ekki fýrir barðinu á
því sem hann kallaði kristilegan
kosningaáróður. „Ég vona að eng-
inn þurfi að sitja undir slíku,“ sagði
Jörmundur. Þá rifaði Jörmundur
upp að hann á að baki 22 ára starf í
Ásatrúarsöfnuðinum og hann hafi
átt þátt í að skapa og móta þá blót-
siði og þær athafnir sem tíðkast
innan safnaðarins. Hann gerði
dræma aðsókn að blótum að um-
talsefni og kvað það áhyggjuefni.
Söfnuðurinn væri á sífelldum hrak-
hólum með húsnæði undir þessar
uppákomur og ekki væri fram-
koma félaga á blótum alltaf til fýrir-
myndar. Sökum þessa væru mörg
veitingahús í borginni lítt hrifm af
nærveru félaga úr söfnuðinum og
þetta setti blett á söfnuðinn.
Klofningur í félaginu
Haukur ITalldórsson kvað í ræðu
sinni að kominn væri upp klofn-
ingur í söfnuðinum vegna vals á
eftirmanni Sveinbjarnar og slíkt
mætti ekki gerast. Hann gerði blót-
in einnig að umtalsefni og sagði að
á þeim næðist oft ekki sú stemmn-
ing sem æskileg væri. Nefndi hann
sem dæmi að aðeins hefðu átta
manns mætt á síðasta vorblót fé-
lagsins. Hvað ölvun og ólæti varð-
aði á blótum sagði Haukur að hver
safnaðarmeðlimur væri sjálfum sér
næstur í þeim efnum og hann taldi
þetta ekki vera ástæðuna fyrir
dræmri aðsókn á blót. Hann ætlaði
sér ekki að deila á þær aðferðir sem
fundnar hafa verið upp í tengslum
við blótin en spurði hvort nauðsyn-
legt væri að hafa blótin svona leið-
inleg.
Hvað varðar ástæður þess að
Haukur gefur kost á sér í embætti
allsherjargoða sagðist hann ekki
hafa getað hugsað sér að Jörmund-
ur Ingi fengi embættið afhent á silf-
urfati og hann vildi einnig fá úr því
skorið hvort samstaða gæti orðið
um að byggja söfnuðinn upp þann-
ig að vit væri í.
Auga Óðins
til umræðu
Að loknum ræðum þeirra
tveggja tóku stuðningsmenn til
máls. Eyvindur Eiríksson mælti
með Jörmundi og kvað hann
manninn til að koma í veg fyrir að
blótum væri hleypt upp með
drykkjuskap nokkurra einstaklinga
— hann hefði verið staðgengill
Sveinbjarnar og væri sá maður sem
hægt væri að sameinast um og því
eðlilegur kostur.
Reynir Harðarson mælti með
Hauki og sagði að þótt Jörmundur
væri eðlilegur kostur væri hann
ekki heppilegur. Reynir taldi að
Haukur væri frekar maður sem
gæti komið hlutunum í verk. Aðrir
sem mæltu með Hauki, eins og
Þorri Jóhannsson, voru dramat-
ískari í máli og sagði Þorri til dæm-
is að Jörmundur svifist einkis í
blindum metnaði sínum og kæmi
það fram í vafasömum vinnu-
brögðum hans.
Það var fýrst í fyrirspurnartím-
anum að umræður þróuðust á
skemmtilegan hátt og meðal annars
var töluverðum tíma eytt í að ræða
þá brennandi spurningu hvers
vegna Óðinn hefði verið eineygður.
Eins og þeir sem kunna fræðin vita
fórnaði Óðinn auga sínu fýrir
aukna visku en Jörmundur taldi
einnig að það að Óðinn hefði að-
eins eitt auga væri tákn um að hann
einbeitti sér að einum ákveðnum
hlut.
Ekkert trúboð
Hvorugur þeirra tveggja, Jör-
mundur og Haukur, sá ástæðu til
að fjalla í löngu máli um það
hvernig þeir ætluðu að efla veg og
virðingu Ásatrúarsafnaðarins með
því að laða að fleiri meðlimi. Að
óreyndu hefði maður talið að slíkt
væri grundvallaratriði í hverjum
trúarsöfnuði, það að stunda trúboð
af krafti og heift. Ásatrúarsöfnuð-
urinn hefur það hinsvegar í siða-
reglum sínum að slíkt sé óþarft. Þar
stendur í þriðju grein: „Félags-
mönnum er heimilt að fræða aðra
um Ásatrúarfélagið og heiðinn sið
en skipulagt trúboð er óþarft.“
Þarna er kannski komin skýringin á
því að aðeins tæplega 30 manns
sóttu þennan fund. 0
FIMMTUDAGUR 5. MAÍ'1994