Eintak - 05.05.1994, Síða 31

"A sýningu /
Eins oa gerist hjá alvariegu og hæ
'lki eru tónamir þeir sömu og
færðir mn a við
og fáum litum."
an tón.
ileikaríku
)íen
Myndlist
GUÐBffiGUR BERGSSON
Afmarkaður
óendanleiki
Ráðhildur Ingadöttir
______Nýlistasafninu______
I verki Friedrich Schellings
sem heitir Tengsl málaralistar og
náttúru stendur: „Helstu einkenni
listaverks eru ... ómeðvitaður
óendanleiki." Ráðhildur Inga-
dóttir, sem sýnir í Nýlistasafninu,
virðist ekki vinna ómeðvitað, held-
ur á meðvitaðan hátt. Ég dreg þá
ályktun af nafni verks sem heitir
„Plan (óendanlegur flötur)“.
Listakonan tiltekur aðeins flöt-
inn. Ekkert málverk er til án flatar. í
málverki er allt á fletinum. Því svip-
ar til mannsins, ef það er rétt að
hann sé listaverk guðs: maðurinn er
í senn afmarkaður og óendanlegur.
Við getum mælt líkamann, þyngd
okkar, lengd handleggjanna, en líf-
ið er óendanlegt og það sem býr í
huganum.
Svipað viðhorf kom ljósar fram á
öðrum sýningum listakonunnar. Á
þeim var auðvelt að greina ómeð-
vitað viðhorf í notkun lita og drátt-
list forma, hvernig þau voru dregin,
ýmist með daufum eða björtum lit-
um og færð að miðju í sýnilegan
kjarna.
Líkt og nefndur Schelling virðist
Ráðhildur geta fallist á það, að listin
felist í því að yfirstíga hvort tveggja,
veruleikann og hugmyndina.
Vegna þessara eiginleika er listin
fullkomnun þekkingar og heim-
speki „... sem leiðir til þess að í
henni kynnist maðurinn æðstu
sviðum.“
Á sýningu Ráðhildar kveður við
nýjan tón. Eins og gerist hjá alvar-
legu og hæfileikaríku listafólki eru
tónarnir þeir sömu og áður, en þeir
eru færðir inn á við og til víddar
með teikningu og fáum litum.
Línan í teikningunni er sam-
bland af márafléttu og æðum sem
sjá má í gotneskri hvelfmgu. Þetta á
við um flest málverkin. Sum breiða
yfir innihaldið með litnum — í
staðinn fyrir að draga fram formin
eru þau falin með lit og áferð. Þá
skiptir höfuðmáli hvar áhorfand-
inn stendur, á sama hátt og á söfn-
um þar sem glampar á málverkin.
Standi maður ekki rétt ber fátt fýrir
sjónir: Augað sér svart.
Hjá suprematistunum fólst listin
í því að sjá hvítt. Ráðhildur veit að
við lifum á dekkri tímum, áhuga-
lausari öðru fremur.
Auðvitað er blessað að draga á
flöt myndir líkar hvelfingu í got-
neskri kirkju eða márahöll, en hitt
má ekki gleymast, að engin varan-
leg hvelfing stendur án veggja úr
hugsun. Það er auðvelt að líta í
himininn á vetrarnótt, dást að
stjörnum og halda, líkt og Novalis,
að vegna tignarinnar hljóti fegurð-
in að eiga heinia þar í líki guðs.
Listamenn mega ekki feta í fótspor
pokapresta sem láta sér nægja að
hrífa söfnuðinn en reisa aldrei and-
legar súlur undir þá upphafningu
sem sprettur af sambúð við náttúr-
una.
Vegna arfs frá pokaprestum svíf-
ur allt á fslandi í lausu lofti, oft er
lágskýjað, og landsmenn skýla sér
með pokum og pyttlum gegn grenj-
andi rigningunni. ©
Sund
PÁLL ÁSGEIR ÁSGEIRSSON
Sundlaugin „okkar‘
Vesturbæjarlaugin
★
er nefnilega einhver inngróinn
hrokablær yfir kísilgrónum gamal-
dags sturtunum í Vesturbæjar-
lauginni sem sveitavargur getur
sem hægast brennt sig á ef
hann kann ekki á eldforn
blöndunartækin. Þessar
sturtur voru ekki settar
upp í gær fyrir eróbíska
merki þess að vera ekki fyrir sauð-
svartan almúgann heldur þá sem
kunna sig og sínum fótum forráð.
Eini potturinn sem er nægilega stór
og með mátulega heitu vatni er
með hvínandi vatnsnuddi inn-
byggðu svo varla heyrist mannsins
mál. En fastagestunum líkar þetta
vel. Þetta er þeirra pottur og hér sit-
ur Vesturbærinn eins og hann legg-
ur sig með sín ættarnöfn kinn við
kinn í pottinum og æpir í eyrað á
næsta manni. Allir með silfurskeið í
munninum. Þeldökki, kvenlegi og
ofurvinalegi sturtuvörðurinn
minnir notalega á yfirburði hvíta
kynstofnsins og vekur með oss
ákv^eðna öryggiskennd.
Hlauparar og skokkarar sækja
nokkuð í Vesturbæjarlaugina því
hún liggur vel við þægilegum
hlaupaleiðum út í Skerjafjörð og
jafnvel út á Seltjarnarnes.
Vesturbæjarlaugina virðast eink-
urn sækja gamalgrónir Reykvíking-
ar sem líta á þessa sundlaug sem
sína eign meðan pöpullinn er
geymdur í framsóknarkumbalda
við Barónsstíginn. Hér sérðu fræg
andlit — ráðherra, leikara, rithöf-
unda — og getur virt fyrir þér ýmsa
íturvaxna eðalskrokka þeirra sem
einatt ganga í sviðsljósinu. Gufú-
baðið þykir einkar gott og sumir
koma eingöngu til þess að svitna
þar. Ýmsar sögur hafa gegnum árin
gengið um aðsókn eða ásókn sam-
kynhneigðra að gufubaðinu eða í
því en ég veit ekkert um það og má
sjálfsagt einu gilda því allir kettir
eru svartir í myrkri og allir karlar
berir í gufu.
En þú getur vel blandað þér í
hópinn. Ekki fara ofan í pottinn
næst húsinu nema þú þolir 50 gráð-
ur. Gangtu öruggur í fasi og nikk-
aðu til ráðherranna og leikaranna
og stattu klár á síðasta leikdómi
Súsönnu og greininni í Economist
um fiskveiðar og sperrtu eyrun ef
Ég hitti Börk, fornan fjandvin
minn, í sturtunum í Vesturbæjar-
lauginni um daginn.
„Hvað ert þú að gera hér?“
spurði Hýðið fruntalega eins og því
er tamt. Mér varð fátt um svör þar
sem ég stóð allsber með sjamp-
óbrúsann. Lá það ekki í augum
uppi? Ég hlaut að vera að þvo mér.
Nei. Það sem Hýðið meinti var
ekki í bókstaflegri merkingu, held-
ur í merkingunni „hvað er ótíndur
sveitalubbi að gera í háreykvískum
ef ekki aristókratískum sturtu-
klefa?“ Hýðið var þarna á heima-
velli en ekki ég sem var löðrandi í
afsökunum.
Það er nefnilega einhver inngró-
inn hrokablær yfir kísilgrónum
gamaldags sturtunum í Vesturbæj-
arlauginni sem sveitavargur getur
sem hægast brennt sig á ef hann
kann ekki á eldforn blöndunartæk-
in. Þessar sturtur voru ekki settar
upp í gær fyrir eróbíska plebeija.
Þessar sturtur eru gamlar og grón-
ar, eins og þær hafa alltaf verið, eins
og við viljum hafa þær. Við þýðir
hér: „Við sem byggðum þessa
borg.“
Þetta gerir Vesturbæjarlaugina
öðruvísi. Það vantar þennan sam-
norræna alþýðusvip sem svífur yfir
vötnunum alls staðar annars staðar
þar sem allt er mátulega heitt og
sikkerhedsfíflhelt og öruggt. En
ekki hér. Litlu tréhólfin með
ógreinilegu númerunum sem passa
við skápana. Viðsjárverð blöndun-
artæki í sturtunum og potturinn
sem er alltaf of heitur. Allt ber þetta
.....
5 f
einhver talar um pólitík. Þetta
verður allt í lagi. Þú ert ágætur.
Vesturbæjarlaugin fær í einkunn
eina froskalöpp af fimm möguleg-
um. O
SIGURJON KJARTANSSON
Gaman, gaman!
Dómnefndin 1 Evróvisión
_______RIkissiónvarpinu______
Þegar hringt var í mig frá Sjón-
varpinu og mér boðið að sitja í
dómnefnd Júróvisjón-keppninnar
sem haldin var síðastliðinn laugar-
dag greip ég tækifærið fegins hendi
og ákvað að nýta það vel, ekki síst í
ykkar þágu, kæru lesendur, því ég
veit að þið viljið ólm fá að vita
hvernig svona dómnefnd starfar.
Áður en ég held lengra vil ég taka
það sérstaldega fram að ég gaf írska
laginu lægstu einkunn, en eitthvað
virðist minn smekkur vera öðruvísi
en hinna sem með mér sátu í dóm-
nefndinni. Eins og allir vita vorum
við ein af mörgum þjóðurn sem
gáfu þessu hræðilega lagi tólf stig.
En það er víst bölvaður meirihlut-
inn sem ræður og þar sem við vor-
um sextán í nefndinni gefur það
auga leið að einn fýlupoki úti í
horni hefur ekki mikið vægi þegar
allir hinir eru á öndverðu meiði við
hann. Jæja, það þýðir ekkert að vera
að væla yfir þessu, því þetta hund-
leiðinlega lag vann keppnina og
það er ekkert við því að gera
Hópnurn sem skipaði þessa
dómnefnd var skipt nokkurn veg-
inn til helminga: Helmingur tengd-
ist tónlist á einhvern hátt, en helm-
ingur ekki (almúginn). Starfið
hófst klukkan tíu um morguninn
með því að okkur voru sýnd öll lög-
in á myndbandi og um hádegisbil
hófst svo bein útsending frá loka-
æfingunni í Dublin. Hún gekk
snuðrulaust íyrir sig og ég er ekki
frá því að sumir keppendurnir hafi
staðið sig betur þar en þegar á
hólminn var komið.
Áður en við vorurn svo læst inni í
sjónvarpssal til þess að dæma sjálfa
keppnina var okkur boðið í forláta
dinner sem var afar ljúffengur.
Nammi, namm! Dómarastarfið fór
síðan þannig fram að hver og einn
gaf hverju lagi einkunn á skalanum
einn til tíu og svo var öllum stigun-
um safnað saman eftir flutning
hvers lags og úr þeim reiknað eftir
kúnstarinnar reglum.
Eftir að keppninni lauk var síðan
öllum boðið upp á bjór og snittur
og endaði þetta allt í rosalegu fyller-
íi í sjónvarpssal þar sem allir ældu
út um allt og rústuðu Dagsljóssleik-
myndinni ... nei, bara að grínast!
En sem sagt, svaka gaman að vera í
dómnefnd og allir fóru — held ég
— nokkuð ánægðir heim. ©
Popp I
ÓTTARR PROPPÉ
Sjónarhorn
áhorfandans
Eurovision
(SÓNGVAKEPPNI EVRÓPSKRA STIÓN-
VARPSSTÖÐVA) 1994
★ ★★★
Ættingi rninn var einn þeirra
allra fýrstu sem eignaðist smyglað
myndbandstæki. Þegar viðkom-
andi var í fyrsta skipti að lýsa kost-
um undratækisins við móður mína
greyptist eftirfarandi setning i lítt-
málga huga minn: „Ég get tekið yfir
"Eftir að keppninni lauk
var síðan öllum boðið
upp á bjór og snittur og
endaði þetta allt í rosal-
egu fylleríi í sjónvarpssal
þar sem allir ældu út um
allt og rústuðu Dags-
Ijóssleikmyndinni... nei,
bara að grínast!"
"Þessi tónlistarmessa
sjónvarpsins hefur lengi
verið helgiathöfn á mínu
heimili. Ef það er ekki
poppið sem er dýrkað er
það floppið. í ár var
svindlað með atkvæði,
það var svindlað með út-
setningar og það var vél-
að þar til allt var orðið
hélað."
FIMMTUDAGUR 5. MAÍ1994
31