Vikublaðið - 28.01.1994, Blaðsíða 4

4
Atvinnuleysið
VIKUBLAÐIÐ 28. JANLJAR 1994
Hvað gerir borgin?
Forystumenn verkalýðsfélaganna
sem boðuðu til fundar gegn at-
vinnuleysi á Austurvelli í gær segja
að það stefni í metatvinnuleysi á
Reykjavíkursvæðinu. Fólk af öllum
þjóðfélagsstigum sé að missa
vinnu. Ástandið hafi aldrei verið
verra og allt bendi til þess að það
eigi enn eftir að versna.
Hvert er hlutverk sveitarfélagsins
við þessar aðstæður? Hvað gerir
Reykjavíkurborg til þess að bregð-
ast við þessum vágesti? Hvað er
verið að gera, hvað væri hægt að
gera?
Samkvæmt lögum ber Reykja-
vík eins og öðrum stærri
sveitarfélögum að reka vinnu-
miðlun og ráðningarstofu. Þessu
hlutverki gegnir Ráðningarstofa
Reykjavíkur. Hún er opinber og al-
menn skráningarstofa atvinnu-
lausra, bæði þeirra sem eiga rétt á
bótum og hinna sem engan rétt
eiga. Þeir sem verða atvinnulausir
skrá sig á vinnumiðlunina, en eftir
það þurfa menn að stimpla sig inn
einu sinni í viku til þess að fá at-
vinnuleysisbætur. Aukið atvinnu-
leysi hefur haft mikil áhrif á starf-
semi Ráðningarstofunnar. Um
langan aldur vantaði ffekar fólk en
vinnu og að sögn Gunnars Helga-
sonar forstöðumanns Ráðningar-
stofunnar þekkti starfsfólk hennar
flesta sem voru á skrá. „Nú er fólk
úr öllum stéttum á skrá hjá okkur,
en þó hafa verkamenn og verslun-
arstéttin átt bágast.“
Nýr forstöðumaður
Ráðningarstofu ráðinn
- réttjýrir kosningar
Gunnar segir húsnæðið og starf-
semina hafa miðast við fjölda at-
vinnulausra á undanfömum árum;
þrjú til sexhundrað og upp í eitt
þúsund þegar mest var. Nú em að-
stæður allt aðrar og Gunnar bendir
á að nú þegar atvinnulausir em um
3500 þurfi að taka á móti 700
manns á dag. Til þess er húsnæðið
allt of lítið. Af þessum sökum hafa
verið ákveðnar ýmsar skipulags-
breytingar á Ráðningarstofunni,
starfsmannafjöldi hefur tvöfaldast,
verið er að tölvuvæða hana og inn-
an skamms mun hún flytja í nýtt
húsnæði að Engjateig 7.
Að vísu mun atvinnumiðlun fyr-
ir öryrkja verða á sama stað að
Borgartúni 3. I nýju húsi á vinnu-
aðstaða öll að batna, meiri áhersla
verður lögð á vinnumiðlun og ráð-
gjöf og í því skyni verða þarna bæði
félagsráðgjafi og atvinnuráðgjafar.
Jóna Gróa Sigurðardóttir formað-
ur atvinnumálanefhdar Reykjavík-
urborgar, sem mál Ráðningarstof-
unnar heyra undir, segir að með
þessu verði gjörbylting á aðstöðu
til vinnumiðlunar. Enn er ótalin sú
breyting sem verður hjá Ráðning-
arstofunni þegar Gunnar Helgason
sem verið hefur forstöðumaður
hennar í tuttugu ár lætur af störf-
um fyrir aldurs sakir. Starf hans
hefur þegar verið auglýst og verður
nýr maður ráðinn fýrir kosningar í
vor. Fulltrúar minnihlutaflokkanna
í borgarstjóm hafa gagnrýnt þetta
og segja Iýðræðislegra að bíða þar
til kosningar hafa farið fram svo að
sá meirihluti sem þá ræður ríkjum
Að sameina nám
Meðal þeirra átaksverk-
efha sem borgin hefur
sett af stað em verkefni
sem tengjast lengdri viðvem í
gmnnskólum. Kostnaður við þessi
verkefni er greiddur af Reykjavík-
urborg, Atvinnuleysistrygginga-
sjóði og af því fé sem lagt var til efl-
ingar atvinnu kvenna á vegum Fé-
lagsmálaráðuneytisins. Aðeins er
ráðið fólk af atvinnuleysiskrám.
Hér er t.d. um að ræða fólk sem er
ráðið vegna lengdrar viðvera í
skólum, næringarátaks í gmnn-
skólum borgarinnar og einnig til
þess að vinna gegn einelti og hjálpa
þeim sem af einhverjum ástæðum
eiga erfitt félagslega.
Þetta er skiptíverkefni, sem
þýðir að konurnar em í hálfan dag
í vinnu og hálfan dag í skóla að
fræðast um efni sem tengjast starf-
inu. Kennslan fer fram hjá Náms-
flokkum Reykjavíkur.
Guðrún Halldórsdóttír skóla-
stjóri Námsflokkanna segir að nú
eftir áramót hafi 50 konur hafið
þáttöku í þessu verkefhi. „Þetta er
að því leyti sérstakt að hér er fólk
bæði í starfi og námi og fær laun
fýrir allt sainan. Flestar kvennanna
hafa verið mjög ánægðar.“
Þær konur sem hafa fengið
vinnu í þessu verkefhi hafa allar
verið með grannskólapróf. Gert er
ráð fýrir að þær hafi einhverja
AífíREimiA
og starf
mennmn umffarn það, hvort sem
um er að ræða framhaldsskólanám
eða námskeið í uppeldisffæðum,
t.d. á veguin Sóknar og að þær hafi
reynslu að uppeldisstörfum á
vinnumarkaði eða á heimili.
„Hugmyndin er að þær getí lok-
ið prófum á framhaldsskólastigi,
t.d. í uppeldisffæði og sálarffæði."
Guðrún tekur fram að ekki sé ætl-
unin að þetta fólk fari á neinn hátt
inn á starfssvið kennara.
Hún segir að lokum „Ég held að
það sé hægt að gera úr þessu mjög
góðan hlut, enda er það ffamtíðin
að fólk sem vinni svona störf fái
menntun.“
arinnar ættí að vera í formi aftur-
kræfs láns eða hlutabréfa. Þetta
hefur reyndar smám saman verið
að komast á, t.d. verður þetta svona
hjá Aflvaka."
Á ffamangreindu sést að borgin
hefur verið að taka við sér í at-
vinnumálum, en er nóg að gert?
Um það segir Hrannar Björn að
það sem gert hafi verið, þó gott sé,
sé því miður ekki nóg. „I rauninni
hefur borgarstjóm ekki gert meira
en fýrirsjáanlegt væri að þyrftí að
gera. Við síðustu fjárhagsáætlun
vom útgjöld til atvinnumála ákveð-
in minni en ljóst var að þyrftí að
vera. Þannig gat meirihlutínn lagt
áherslu á hve mikið þau útgjöld
hefðu verið aukin þó að vitað hefði
verið ffá upphafi að þyrftí að auka
þau.“ Jóna Gróa leggur áherslu á
hve mikið borgin hafi lagt í að
skapa atvinnu, t.d. hafi borgin
skapað 7000 manns atvinnu á síð-
asta ári. Inni í þeirri tölu er skóla-
fólk sem fékk sumarvinnu á vegum
borgarinnar. „Borgin lagði sig svo
mikið ffam við að útvega fólki
vinnu að í sumar var tvísett í mörg
störf þannig að unnið var á vökt-
um,“ segir hún.
Frá blaðamannafiindi verkalýðshreyfingarinnar í vikunni þar sem útifundurinn á Austurvelli í g<er var kynntur.
F.v.: Grétar Þorsteinsson formaður Trésmiðafélagsins, Guðmundur J. Guðmundsson formaður Dagsbrúnar og
Sigurður T. Sigurðsson formaður Hlífar í Hafiuirfirði.
A borgin að „spýta pen-
ingum“ út íatvinnulíf-
ið?
Allir viðmælendur Vikublaðsins
em sammála um að borgin eigi að
taka þátt í sköpun atvinnutækifæra
við aðstæður eins og nú ríkja. I því
sambandi er ekki úr vegi að minna
á orð Guðmundar J. Guðmunds-
sonar formanns Dagsbrúnar sem er
einmitt í samstarfsnefnd um at-
vinnumál ásamt Jónu Gróu og
fleiram. Hann segir: „Þegar svona
ástand ríkir þá verða bæði ríki og
borg að spýta peningum út í at-
vinnulífuð.
Jóna Gróa tekur ekki eins djúpt í
árinni en segir: „Það er mín skoðun
að hið opinbera eigi að jafna út
svona sveiflur og hins vegar að
halda að sér höndum þegar þensla
nkir. Samstarfið í atvinnumála-
nefndinni um að vinna að þessum
málum hefur verið mjög gott. Eg
man nú bara ekki eftír ágreiningi.
Hrannar Björn er sammála
þessu, með fýrirvömm þó. „Sam-
starfið hefur gengið ágætlega þó að
upplýsingastreymið hafi ekki alltaf
Atvinnuleysingjar í biðröð á Ráðningarskrifitofu Reykjavíkur.
getí ráðið embættismann í þessa
stofnun sem allt lítur út fýrir að
muni gegna æ veigameira hlutverki
á næsm ámm.
Um þetta segir Jóna Gróa:
„Gunnar Helgason óskaði sjálfur
eftír að hætta og mun láta af störf-
um 1. mars. Nú er verið að endur-
skipuleggja Ráðningarstofuna svo
að það er nauðsynlegt að nýr mað-
ur verði inni í þeirri vinnu.“
Hrannar Björn Amarsson er
fulltrúi Nýs Vettvangs í atvinnu-
málanefnd. Hann segir breytíng-
amar hafa verið á döfinni í allan
vemr og eðlilegra hefði verið að
ráða nýjan forstöðumann Ráðning-
arstofunnar fýrr svo að hann gæti
tekið þátt í þeim. ,Auðvitað er bara
verið að sjá tíl þess að Sjálfstæðis-
menn getí verið búnir að koma sín-
um manni í embættíð fýrir kosn-
ingar og hugsanlegar breytingar á
meirihlutanum. Það skiptír ekki
öllu máli hvort nýr forstöðumaður
kemur til starfa í mars eða maí.“
Hins vegar líst Hrannari vel á þær
breytingar sem verið er að gera á
Ráðningarstofunni og bætir við:
„Sjálfur hef ég haft mínar hug-
myndir um Ráðningarstofuna og
hafa sumar þeirra verið teknar inn í
þessar nýju tíllögur núna.“
Atvinnuþróunarfélagið
Aflvaki
Reykjavíkurborg hefur ásamt
öðmm opinbemm aðilum staðið
fýrir átaksverkefnum og er sagt frá
dæmum um þau hér tíl hliðar.
rauninni er Aflvaki mjög merkilegt
og þarft verkefni, en vegna and-
stöðu innan Sjálfstæðisflokksins er
hann ekki nærri eins kröftugur og
hann hefði þurft að vera. I tillögu
sem ég lagði fram áður en Aflvaki
var stofnaður er gert ráð fýrir
stofnun atvinnuþróunarfélags með
öflugum áhættulánasjóði. Það sem
við í minnihlutanum höfum fýrst
og ffernst gagnrýnt í sambandi við
hann er að of lítíð fé hafi verið lagt
í hann og að við stofnun hans er
verið að færa ráðstöfunarfé borgar-
innar í atvinnumálum frá kjörnum
fulltrúum borgarbúa yfir á sjálf-
valda fulltrúa Sjálfstæðisflokksins,"
segir Hrannar Björn.
Er nóg að gert?
Meðal hlutverka atvinnumála-
nefndar er að deila út styrkjum tíl
fýrirtækja sem eru með nýsköpun.
Styrkurinn kemur þá á síðustu stig-
um framleiðslunnar og er fýrst og
ffemst ætlað að standa straum af
kynningarkostnaði. Neffidin hefur
ekki mikla fjármuni til umráða en
sækir um styrki tíl borgarráðs ef
um stærri verkefni er að ræða.
Hrannar Björn hefur gagnrýnt það
að þessir styrkir skulu vera óendur-
kræfir jaftível þó hagnaður verði af
verkefnunum. „Þessi aðstoð borg-
Einnig hefur borgin stofnað at-
vinnuþróunarfýrirtæki í Reykjavík,
Aflvaka Reykjavíkur hf. Stofnun
þess er byggð á þeirri skoðun að
stjómendur Reykjavíkur eigi að
bregðast við þeirri atvinnuleysis-
þróun sem hefur orðið. Það er m.a.
rökstutt með tilvísun tíl mikils
tekjutaps sem borgin hefur orðið
fýrir vegna samdráttar í atvinnulíf-
inu. Einnig er í greinargerð um
stofnun Aflvaka bent á mikinn
kostnað borgarsjóðs af ýmsum
skammtímaverkefnum tíl þess að
auka ffamboð sumarstarfa og þeirri
spurningu varpað fram hvort ekki
hefði verið rétt að nota hluta af því
fé til þess að finna varanleg úrræði.
Markmið Aflvaka er að styrkja at-
vinnulíf í Reykjavík meðal annars
með því að styrkja verkefni sem
stuðla að nýsköpun. Jóna Gróa
Sigurðardóttir segir að Aflvaki hafi
alveg ákveðið verksvið sem skarist
ekki við verksvið atvinnumála-
nefhdar, þó að auðvitað séu tengsl
þama á milli. Þessu em fulltrúar
minnihlutans ekki sammála og t.d.
segir Ingibjörg Hafstað fulltrúi
Kvennalistans að Aflvaki sé búinn
að taka yfir mikið af verksviði
nefndarinnar. Hins vegar er sátt
miili minnhluta og meirihluta um
gildi stofhunar þróunarfélags. „I