Vikublaðið - 04.11.1994, Blaðsíða 2

2
VIKUBLAÐIÐ 4. NÓVEMBER 1994
Útgefandi: Alþýðubandalagið
Ritstjóri og ábm.: Hildur Jónsdóttir
Blaðamenn: Páll Vilhjálmsson, Friðrik Pór Guðmundsson
og Ólafur Þórðarson
Auglýsingasími: (91)-813200 - Fax: (91)-678461
Ritstjórn og afgreiðsla:
Laugavegur 3 (4. hæð) 101 Reykjavík
Sími á ritstjórn: (91)-17500 - Fax: 17599
Útlit og umbrot: Leturval
Prentvinnsla: ísafoldarprentsmiðja hf.
Hin helgu vé helm-
ingaskiptanna
Kaup Islenskra sjávarafurða hf. á um 30% hlut í Vinnslu-
stöðinni í Vestmannaeyjum, eins stærsta íiskvinnslufyrirtækis
landsins og tryggum viðskiptavini SH, hefur að því er virðist
skekið stoðir viðskiptalífins harkalega. Helst er á sumum for-
ystumönnum hins frjálsa framtaks að heyra að hér hafi gömlu
Sambandsfyrirtækin verið að ráðast á hin helgu vé viðskipta-
hagsmunanna. Og ekki bara það, heldur ætli þau einnig í
framhaldinu að sölsa undir sig meirihluta í SIF, sölusambandi
íslenskra fiskútflytjenda.
Viðbrögin hafa heldur ekki látið á sér standa. Stríðshansk-
anum er kastað heyrist úr herbúðum SH^ Málsvörn Friðriks
Pálssonar í viðtölum undanfarið er sú að IS hafi með þessum
gerningi rofið óskráð heiðursmannasamkomulag helminga-
skiptareglunnar. Ekki hljómar það nú sérstaklega vel að þessir
tveir risar ffeðfiskútflutningsins hafi bróðurlega hlutað mark-
aðinum á milli sín í eitt skipti fyrir öll. Allra síst úr munni
þeirra forystumanna einkaframtaks og frjálsrar verslunar sem
eru nú á tímum helstu talsmenn inngöngu íslands í ES.
Nú er það mála sannast að sölusamtök fiskiðnaðarins hafa
unnið mikið stórvirki í tímans rás. Styrkur íslensks sjávarút-
vegs felst ekki síst í því hversu vel þessum stóru samtökum
hefur tekist að laga sig að breyttum markaðsaðstæðum á
hverjum tíma, fylgst náið með gengisþróun og tekið nýja
tækni og þekkingu í sína þágu. Hitt er svo annað mál að það
hlýtur að vera fiskframleiðendum og þjóðinni allri til hags-
bóta að söluaðilarnir keppi sín á milli bæði um viðsldptavini
og á markaði. Og það sem mestu máli skiptir í þessu sambandi
er að svo virðist sem Vinnslustöðin sé með fjárhagslegri styrk-
ingu að tryggja framtíðarrekstur sinn.
En viðskiptaheimurinn bíður nú með öndina í hálsinum eft-
ir því hver verða örlög þeirra manna sem dirfast að ráðast á
hin helgu vé helmingaskiptanna.
Blóraböggullinn
Ríkisstjóm Davíðs Oddssonar er löngu rúin öllu trausti.
Það var ljóst strax á vordögum að oddvitar stjómarflokkanna
töluðust ekki við og ágreiningur ráðherranna opinberaðist í
hverju málinu á fætur öðm. Forsætisráðherra heyktist hins
vegar á að rjúfa stjómarsamstarfið í sumar, eins og stóð þó til
af hans hálfu, heldur var áffam haldið að kröfu Alþýðflokks-
ráðherranna og ýmsra áhrifamanna íhaldins. Framhaldið er
öllum Ijóst. Utganga Jóhönnu varð til þess að lama Alþýðu-
flokkinn.
Ofan á allt bættust svo raunir Guðmundar Arna. Með-
höndlun formanna stjórnarliðsins á því máli er með slíkum
eindæmum að Vilhjálmur Þorsteinsson, stjómarmaður í Fé-
lagi frjálslyndra jafnaðarmanna, tekur svo til orða í Alþýðu-
blaðinu í gær að segi Guðmundur Ami ekki af sér beri for-
manni og þingflokld að taka af skarið. Og hann bætir við: „Eg
get ekld varið það fyrir sjálfum mér að vinna með flokki sem
lokar augunum fyrir spillingu, bmðli og valdhroka. Slíkur
flokkur gerir jafnaðarstefnunni meira ógagn en gagn og slík-
um flokki hyggst ég ekki tilheyra.“
Bæði forsætisráðherra og formaður Alþýðuflokksins hafa
lýst því yfir í útvarpi síðustu daga að léleg útkoma ríkisstjórn-
arinnar í skoðanakönnunum sé málefnum Guðmundar Arna
að kenna. Samt telja þeir báðir að hann eigi að sitja áfram og
verja hann vantrausti. Formaður Alþýðuflokksins telur greini-
lega heppilegt að notast áfram við Guðmund Arna til að geta
klínt á hann sökinni af því að þjóðin hafnar Alþýðuflokknum
og forysta hans er ekki lengur talin hæf til að gegna ráðherra-
embættum.
Pólitízkan
Vandamálastofnun
vill ekki fara
Yfirmenn Landmælinga íslands
berjast um hæl og hnakka gegn því
að stofnunin verði flutt upp á Akra-
nes en umhverfisráðuneytið hefur
markað stefnu sem gerir ráð fyrir
flutningi. Landmælingar eru vand-
ræðabarn í kerfínu og hugmyndin
gekk útá það að endurskipuleggja
stofnunina um leið og hún yrði flutt
upp á Skaga. Landmælingar voru í
samstarfi við nokkrar aðrar ríkis-
stofnanir sem eyða háum fjárhæð-
um í kortagerð. Tilgangurinn var að
koma í veg fyrir að opinberar stofn-
anir kortlögðu sama landssvæðið
margsinnis með tilheyrandi sóun á
peningum. En vegna þess að
Landmælingar (sland njóta ekki
trausts yfirmanna annarra ríkisstofn-
ana verður ekkert úr framhaldi verk-
efnisins. Þótt fagmenn hafi ekki
mikið álit á Landmælingum á stofn-
unin hauka I horni á þingi. Egill
Jónsson þingmaður Sjálfstæðis-
flokksins og formaður landbúnaðar-
nefndar er velunnari Landmælinga
enda hefur stofnunin sýnt Agli ákaf-
lega fallegar myndir og kort af
heimahögum hans á Austurlandi.
Yfirmenn Landmælinga kættust
þegar Hjörieifur Guttormsson
og fieiri þingmenn lögðu fram tillögu
um að sérstök þingnefnd rannsaki
flutning umhverfisráðherra á emb-
ætti veiðimálastjóra til Akureyrar. Ef
Össur Skarphéðinsson um-
hverfisráðherra fer illa út úr þeirri
umræðu heykist hann ábyggilega á
því að flytja Landmælingar uppá
Skaga.
Ekki þjófur, bara
krati
Bryndís Schram eiginkona utan-
ríkisráðherra rennur blóðið til skyld-
unnar að verja mælska vestfirska
krata með allt niðrum sig. Hún tekur
upp hanskann í Morgunblaðinu á
sunnudag fyrir flokksbróður og fyrr-
um nemanda sinn, Arnór Benónýs-
son sem gerði fjármál Listahátíðar
Hafnarfjarðar að trúðsatriði í spilling-
aruppfærslu Alþýðuflokksins. í aug-
um Bryndísar getur Airnór ekki verið
þjófur. Enginn hefur sakað Arnór
um að hafa stolið tæpri milljón
króna en hitt er augljóst að hann
umgekkst opinbera fjármuni af svo
fullkomnu ábyrgðarleysi að grunur
vaknar um saknæmt athæfi. Og
Arnór er hreint ekkert sorrí yfir stór-
kostlegum útgjöldum sem engin
fylgiskjöl sanni að hafi verið rétt-
mæt. Hann hafi „rekið hátíð með
reiðufé" og því sé næsta normalt að
erfitt sé að útskýra hvert peningarnir
fóru. Og ábyrgðin? Er hún ekki eitt-
hvað ofaná brauð í Alþýðuflokkn-
um? Arnór er ekki þjófur, hann er
bara krati.
Yfirvald án
ábyrgbar
í Bændahöllinni er ekki allt með
felldu. Yfirvaldið þar heitir Fram-
leiðsluráð landbúnaðarins og það
neitar að verða við ítrekuðum til-
mælum umboðsmanns Alþingis,
tölvunefndar og landbúnaðarráðu-
neytis um að veita Þráni Nóasyni
aðgang að opinberum skrám. Þrá-
inn hefur í nokkur misseri reynt að
fá aðgang að skráðum upplýsing-
um um úthlutanir búnaðarsam-
banda og Framleiðsluráðs til
bænda. Ríkisvaldið hefur veitt
Framleiðsluráði umboð til að ráð-
stafa fullvirðisrétti en yfirvaldið á
Hagatorgi virðist ekki átta sig á því
að valdi fylgir ábyrgð sem ekki verð-
ur komið við nema að upplýsingar
um meðferð valdsins séu aðgengi-
legar almenningi.
Almenningur,
bjargabu okkur!
í morgunútvarpi Rásar 2 á mánu-
dag bað Guðmundur Oddsson
formaður framkvæmdastjórnar Al-
þýðuflokksins almenna flokksmenn
að láta til sín heyra um málefni
Guðmundar Áma Stefánsson-
ar félagsmálaráðherra. Hann taldi
sjálfan sig ekki þess umkominn að
segja álit sitt á frammistöðu flokks-
bróður síns. Þetta er sama stef og
formaður Alþýðuflokksins, Jón
Baldvin Hannibalsson, kyrjaði á
blaðamannafundinum þegar hann
sendi Guðmundarmál Árna til ríkis-
endurskoðanda. Er ekki kominn
tími til að forkólfar Alþýðuflokksins
manni sig upp í það að hafa skoð-
un á pólitískum embættisfærslum
ráðherra og fyrrum bæjarstjóra
Hafnarfjarðar? Almenningur er fyrir
löngu búinn að segja álit sitt.
Heibarlegur krati
hótar úrsögn
„Ég get ekki varið það fyrir sjálfum
mér að vinna með flokki sem lokar
augunum fyrir spillingu, bruðli og
valdhroka. Slíkur flokkur gerir jafn-
aðarstefnunni meira ógagn en gagn
og slíkum flokki hyggst ég ekki til-
heyra,“ skrifar Vilhjálmur Þor-
steinsson stjórnarmaður í Félagi
frjálslyndra jafnaðarmanna í Alþýðu-
blaðið í gær og krefst þess að Guð-
mundur Árni Stefánsson segi af sér
ráðherradómi en formaður og þing-
flokkur taki ella af skarið. Annars er
Vilhjálmur hættur í Alþýðuflokkum.
Spé og seblar í
Háskólanum
Bókasafnsfræðingar hafa það í
flimtingum að engin skýrsla eða
skoðanakönnun komi frá Félagsvís-
indastofnun án þess að bera allar
höfundarnafn Stefáns Ólafsson-
ar forstöðumanns stofnunarinnar.
Þetta þykir sérkennilegt. Alla jafna
eru slíkir pappírar skráðir á stofnun-
ina sem gefur þá út. Það er vandlif-
að fyrir Stefán því að þegar skýrslur
Félagsvísindastofnunar er komin út
úr Háskólanum er þær kynntar sem
plögg stofnunarinnar og Háskólans.
Síðasta dæmið er svokölluð úttekt
á skynsemi þess að íslendingar
gangi í Evrópusambandið. Sumum
háskólakennurum finnst það ekki
við hæfi að stofnanir Háskólans selji
framleiðslu sína með þessum hætti
og Sigurður Steinþórsson pró-
fessor biðst undan því í nýjasta
fréttabréfi skólans að Stefán og
hans nótar kenni atvinnurekstur
sinn við Háskóla íslands. Stefán er
undir nokkurri ágjöf í þessu máli því
að f Tímanum í gær tekur háskóla-
rektor, Sveinbjörn Björnsson,
undir gagnifynina.