Vikublaðið - 18.11.1994, Blaðsíða 10

10
VIKUBLAÐIÐ 18. NOVEMBER 1994
Ríkissjónvarpið bauð nýlega upp á
tvo Kastljósþætti, þar sem birtist
mesti kraftur stofhunarinnar ffá því
að Hrafh lagði stofnunina í auðn.
Þessir þættir hafa fjallað um annars
vegar ofbeldi og klám í tölvuleikjum
og hins vegar um það hvernig
„venjulegum fjölskyldum" gengur að
lifa í þessu þjóðfélagi.
Þátturinn um tölvuklámið og -of-
beldið sýnir vel hversu samviskulaus-
ir „markaðshyggjumenn" eru tilbún-
ir til að ganga langt í að „koma vöru
sinni til neytandans“. An takmarkana
eru þeir til í að gera uppáhalds
„markhópinn“ sinn, þ.e. þörn og
unghnga, að gerendum í mjög raun-
verulegum „leikjum“. Börnin okkar
geta brugðið sér í gervi vélsagarslátr-
ara eða fangabúðavarðar f
Auschwitz.
Komið er fram frumvarp ineð
mjög óljósu ákvæði um að eftirlit
Kvikmyndaeftirlitsins geti náð til
tölvuleikja. En það er áreiðanlega
ekki í anda ESB og síst í anda ffelsis-
hetjanna eins og Hannesar Hólm-
steins, sem vill fá að selja ömmu sína,
verði hann var við eftirspurn.
Hinn kasdjósþátturinn sýndi hina
íslensku alþýðufjölskyldu á barmi
gjaldþrots. Það er kannski ekki svo
að margar fjölskyldur eigi ekki til
hnífs og skeiðar. Með verðlag á mat-
vöru eins og það er þarf fjögurra
manna fjölskylda að jafnaði að ráð-
stafa um 50 þúsund krónum á mán-
uði í mat. En stærsta vandamálið er
kannski ekki hátt verðlag á mat,
heldur gegndarlaust okur þegar fólld
er „hjálpað" við „öflun húsnæðis“.
Hundruðum saman hafa fjölskyld-
umar verið að missa íbúðir sínar eft-
ir ásókn óbilgjamra kröfuhafa með
vextina sína og verðbæturnar að
vopni. Munið þið þegar stjómvöld
afnámu verðtryggingu launa en
skyldu eftir verðtryggingu fjárskuld-
bindinga?
Einn heimilisfaðirinn í þessum
Kasdjósþætti sagði efhislega að þetta
væri stefhu stjómvalda að kenna,
annað hvort skyldu ráðamenn ekki
aðstæður fólks eða þeir væm hrein-
lega að vinna fyrir aðra aðila en þá
sem afla tekna. Það held ég að Davíð
hafi roðnað ef hann á annað borð
hefur kært sig um að horfa á þátt um
afkomu hinnar íslensku alþýðufjöl-
skyldu.
Til er á hinn bóginn urmull af
fólki sem lifir í vellystingum, en hef-
ur samkvæmt skattframtali smánar-
laun. Sannkallað kraftaverkafólk,
sem þolir ekki hnýsni fjölmiðla og
vill leggja bann við að fjölmiðlar
reikni út tekjur þess.
Þannig er ástandið. Hundmðir og
þúsundir fjölskyldna em að berjast
gegn gjaldþroti, með lidar ráðstöf-
unartekjur að vopni. Pabbi og
mamma bæði í starfi og a.m.k. annað
þeirra í aukastarfi, þrældómur
myrkranna á milli sem skilar þó í
besta falli óbreyttu ástandi gagnvart
blessuðum fésýslustofnununum.
Enginn kraftur eftir og hvort sem er
enginn peningur efrir til að fara í
leikhús eða út að borða. Þetta fólk er
ekki líklegt til að fara á Café Rom-
ance og eyða þar þúsundatuguin
með Davíð og vini hans. Það á engan
aur og hefur enga risnu.
Foreldrarnir í hinni íslensku al-
þýðufjölskyldu hvílast dauðþreyttir
að kveldi eða blaða í gluggapóstin-
um. Á meðan em börnin vélsaga-
væddir fangabúðaverðir í Auschwitz.
f dagsins önn
Hið heims-
frœga
kínverska
ríkisjjöl-
leikahús á
íslandi
Mánudagskvöldið 21. nóvember
hefjast sýningar kínverska rík-
isfjölleikahússins í Iþróttamiðstöð-
inni í Vestamannaeyjum. Það er
fyrsta sýningin af mörgum um land
allt í næstu viku.
Með komu kínverska fjölleika-
hússins hingað til lands gefst lands-
mönnum ungum sem öldnum kostur
á að sjá eina merkustu fjölleikasýn-
ingu heims.
Fimmtíu kínverskir fjöllistamenn
munu skemmta áhorfendum ineð
alls kyns framandi og áhugaverðum
leikatriðum sem ósjaldan eru á
mörkum þess framkvæmanlega hvað
snerpu varðar.
Listrænir tilburðir og snillibrögð
þeirra gera áhorfandann hvað eftir
annað agndofa.
Listamennirnir koma frá Ríkis-
fjöllleikahúsinu í Peking og eru á
leikferðalagi urn Evrópu en þeir hafa
fyrir löngu hlotið alþjóðlega viður-
kenningu fyrir kunnáttu og hæfileika
sína. Á undanfömuin 35 árain hafa
kínverskir fjölleikhópar ferðast þvert
og endilagt um veröldina og átt fá-
dæma vinsælduin að fagna.
Fjölleikar er gamall menningar-
arfur Kínverja en þeir eru töluvert
ffábrugðnir evrópskum fjölleikum.
Eitt aðalsmerki kínverskra fjölieika-
manna eru fimleikar en mýkt og lip-
urð þeirra þykir með eindæmum.
Fimleikar eru einnig ein helsta list-
grein Kínverja og á sér um 3000 ára
sögu en inn í þá er fléttað sögUm af
lífi og störfum Kínverja í gegnum
aldirnar.
Á sýningu kínverska fjölleikahúss-
ins á Islandi eru það litskrúðugir
búningar, seiðandi tónlist, töfra-
brögð og trúðar, loftfimleikar, dans-
ar og heilmargt fleira sem gleðja
augu og eyra áhorfandans. Fjöllista-
mennirnir höfða því jafnt til barna
sem fullorðinna.
Það er TKO á Islandi sem stendur
fyrir komu fjölleikahússins hingað til
lands en hluti ágóðans rennur til
styrktar einhverfum á Islandi.
Fyrir utan sýninguna í Vest-
mannaeyjum verða sýningar á Sel-
fossi, Akureyri og þrjár sýningar í
Háskólabíó í Reykjavík.
Fréttatilkynning
Ný geislaplata
Birthmark
unfinished novels
Dúettinn Birthmark,
þeir Svanur Kristbergsson og
Valgeir Sigurðsson.
Ivikunni kom út fyrsta
plata hljómsveitarinnar
Birthmark „unfinished
novels". Birthmark er dúett
skipaður Svani Kristbergs-
syni og Valgeiri Sigurðs-
syni, en nafn hljómsveitar-
innar, sem hefur starfað í
fimm ár, var fyrir smttu
breytt úr „The Orange
Empire."
Á plötunni koma fram
yfir 20 hljóðfæraléikarar,
allt ffá jassleikurum til
strengja- og blásmrsleikara
úr Caput-hópnum. Tón-
listinni er best lýst sem
popptónlist með margvíslegum ffá-
vikum, svo sem tilvísunum í jass,
ambient og heimstónlist.
Platan var hljóðblönduð og að
hluta hljóðrimð í Real World Sudios
á Englandi, sem er hljóðver í eigu
Peter Gabriel, og var mjög vandað til
hennar. Er mál manna sem heyrt
hafa affaksmrinn að önnur eins plata
hafi ekki verið gefin út á íslandi og
hefur hún einnig valdð athygli
nokkurra erlendra útgefenda.
Listaklúbbur Leikhússkjallarans
Kuran - Swing og „Kósý “ rneð
tónleika á manudagskvöldið
Listaklúbbur Leikhússkjallarans
býður enn til menningarveislu á
mánudagskvöldið 21. nóvember. Að
þessu sinni er það Kuran - Swing
kvartettinn með Szymon Kuran
borgarlistamann í fararbroddi sem
leikur fyrir félaga og gesti klúbbsins.
Kuran - Swing mun að mestu leyti
halda sig við eigin tónsmíðar, en
kvartettinn vinnur nú að nýrri
hljómplöm með eigin efni. Kuran -
Swing skipa auk Szymon Kuran
fiðluleikara, Bjöm Thoroddsen gít-
ar, Olafur Þórðarson gítar og Bjarni
Sveinbjömsson bassi.
Kuran - Swing býður unguin og
efnilegum skemmtikröftum úr
Menntaskólanum í Reykjavík með
sér á tónleikana. Þeir kalla sig
„Kósý“ og eru flunkunýtt fyrirbæri í
skemmtana- og menningarlífi
Reykjavíkur. „Kósý“ skipa þeir
Magnús Ragnarsson, Markús Þór
Andrésson, Ulfur Eldjárn og Ragnar
Kjartansson.
Drengirnir koma víða við í laga-
vali sínu og má finna íslenskar dæg-
urflugur innan um suðræna slagara
og franska kaffihúsatónlist. Tónlist-
arflumingur sveitarinnar er ákaflega
fágaður, útsetningar frumlegar og
fjölbreyttar en þó þannig að fólk geti
tekið lífinu með ró, hallað sér afrnr í
sæmnum og umfram allt haft það
„Kósý“. Tónleikamir hefjast kl.
20:30 og em öllum opnir ineðan
húsrúm leyfir.
Fjölskyldan
gegn alnæmi
- umræða án fordóma
Alnæmissamtökin á íslandi
og íþrótta- og tómstunda-
ráð Reykjavíkur standa í sam-
einingu fyrir átaksverkefni gegn
alnæmi sem hlotið hefur nafnið
Fjölskyldan gegn alnæmi - um-
ræða án fordóma.
Sameinuðu þjóðirnar hafa
lýst árið 1994 ár fjölskyldunnar
og Alþjóðaheilbrigðisstofnunin
(WHO) hefur gert hið sama.
Þema alþjóðlega alnæmisdags-
ins í ár er „AJnæmi og fjölskyld-
an - fjölskyldan sér um sína“.
Flestir þátttakendur í átaks-
verkefhinu em unglingar í
gmnnskóla og helstu markinið
em fræðslu- og forvarnarstarf,
en einnig að vekja athygli al-
memtings á alnæmi, auka um-
ræðu um sjúkdóminn og safna
áheitum fyrir Alnæmissamtök-
in.
Framkvæmd verkefhisins er
þríþætt; fræðsluátak í félags-
miðstöðvum með þeinadögum
seinni hluta nóvember, mara-
þondansleikur og áheitasöfnun
félagsmiðstöðvanna fyrir Al-
næmissamtökin og þann 1. des-
ember (alnæmisdaginn) verður
haldin fjiilskylduskeinmtun
með blandaðri dagskrá þar sem
landsþekktir skemmtikraftar
troða upp en einnig munu ung-
lingar og börn leggja til dag-
skráratriði.
Bæði maraþondansleikurinn
og fjölskyldusamkoman verða í
Kolaportinu. Búast má við að 5-
7 hundmð unglingar taki þátt í
maraþondansleiknum „Dansað
gegn alnæmi" þann 30. nóvem-
ber en í tengslum við hann
ganga unglingarnir í hús og
safiia áheitum fyrir Alnæmis-
samtökin.
Kunningjakona mín ein er með
afkvæmi sitt í Isaksskóla. Hér
um daginn þegar hún kom til að
sækja dótturina brá svo við að hún
kom bílnum ekki að skólanum sök-
um sjónvarpsbíla og þríbreiðra
límúsína sem slegið höfðu hring um
bygginguna. Konunni dauðbrá eðli-
lega, lagði bílnum í næsta strætis-
vagnaskýli og hljóp til skólans. Sá
hún þá hvar vor ástkæri forsætisráð-
herra skáskaut sér út um dyrnar og
„svaraði spurningum fréttamanna"
eins og það heitir á fjölmiðlamáli.
Fyrst hélt konan að Davíð hefði
verið að draga til baka skerðinguna
á framlagi til skólans en fljótlega
kom í ljós að svo var ekki. Einhver
Lionsklúbburinn hafði með þraut-
seigju og elju hugsjónamannsins,
sterkir í framan og brennandi í
hjartanu gengið milli fýrirtækja og
góðborgara síðasta árið og önglað
saman fé sem gerði forsætisráðherra
og þeim Ijónamönnum kleift að
gefa sex ára börnum endurskins-
merki. Konan fórnaði höndum og
varð hugsað til ferðakoffortsins
heima, barmafulls af endurskins-
merkjum og endurskinsborðum frá
bönkum, tryggingarfélögum, skát-
um, Vorboðanum, kvenfélagi
prestakallsins og tveim eða þrem
góðgerðafélögum karla.
Síðar frétti ég af annarri sem
hafði staðið frammi fyrir svipuðu
vandamáli. Hún er kona lagin í
höndum og tók sig til einn daginn
og hóf að sauma úr endurskinsborð-
um barnanna sinna þriggja. Og
þegar upp var staðið hafði hún
saumað tvennan alklæðnað á yngsta
barnið, stuttbuxur á sjálfa sig og átti
þó eftir í sterklega ól á hundinn.
Elsta dóttir hennar er veik fyrir
hippatímanum og því var herbergis-
hurðin hjá henni fjarlægð og hengi
sett fyrir. Hengið var hannað úr
endurskinsmerkjunum og náðust
fjórar umferðir. Svo þykkt varð
hengið að ekki sést ljóstýra í gegn
og ungabörn ráða engan veginn við
að færa það. Og þrátt fýrir þetta er
öll fjölskyldan með ólar, borða og
merki á þrem til fjómm stöðum í
öllum sínum hlífðarfatnaði. Meira
að segja er sérstakt merki til að
klemma á rófuna á hundkvikindinu
þegar farið er út að ganga. Það mun
hafa verið þessi ffamleiðsla á endur-
skinstólum sem Davíð hafði í huga
þegar hann misskildi þetta allt sam-
an og taldi íslenskan iðnað í rífandi
sókn.
En það er svo sem ástæðulaust að
gera grín að þessu. Framtak þessara
ágætu hugsjónamanna og kvenna
hafa sparað áðurnefndri fjölskyldu
stórfé og gefið forsætisráðherra færi
á að koina fram í sjónvarpi sem besti
vinur barnanna. Ekki skyldi van-
meta slíkt er nokkrir mánuðir em til
kosninga. Og það hefur ómetanlegt
mannbætandi gildi að vita af hinum
stórhuga hugsjónamönnum ljóna
og flóðhesta, safnaðarsystur og
stuttbuxaða skáta berjast milli fyrir-
tækja í hríðarbyljum og steypiregni
í von um einhverju ölmusu til að
geta glatt börnin með þessu örygg-
istæki. Manni hlýnar að innan. Þó
vil ég heldur mælast til að eitthvað
verði dregið úr á næstunni. Að öðr-
um kosti neyðist ég til að byggja við
og það heldur myndarlega.