Frjáls þjóð - 08.04.1961, Blaðsíða 10

Framh. af 1. síSu.
mim skárri, því hún hefur
ekki veriö rekin aö heiman
ennþá. Hún liei'nr hins vegar
kjállaraherbergi til umráöa,
pabbi hennar er sjómaður, og
móðiriji ekki mikið hcima á
kvöldin, þótt hún sé reglu-
manneskja. „Ég er aldrei
spurö neitt um hvar ég sé, og
ég get hæglega hleypí gæjum
inn til mín,“ segir hún. „Ég
nennti aldrei aS lesa, þegar
ég var í skóia, og því síður
að læra meira er, skyldan
krafðist, og mér Ieiðist að
vinna, enda éldrei verið kennt
neitt til beirra hluta. Vinkona
mín ein sagði mér frá því,
livernig hægt væri að þéna
peninga á auðveldan hátt og
mér dettur ekki annað í hug
en að notfæra mér það. Nú
hef ég nóga peninga og get
þar að auki skemmí mér
heilmikið.“
B. B.,
ÁSVALLAGÖTU 150:
„Ég dauðsé eftir því, að
hafa farið út í þetta, en hvern-
ig á ég að snúa við? Það segja
allir að ég sé melJa, en fæst-
ir vita reyndar að ég er það,
ekki svona fyrir peninga, og
þeir senr vila það hafa flestir
vit á afí þegja. Það er búið
að reka mig úr vinnunni,
enda leiðist mér að vinna og
ég er það „sæt“, segja þeir,
að þeir borga mér oft vel.
Nei, það var ekkert vegna
Ameríkana, sem ég fór út í
.þfttá, en ég veit um aðrar,
sem hafa Ieiðzt út í það vegna
þeirra. Jú, ég „verzla“ líka
yið þá, bara eftir bví hvern
er að fá, en ég byrjaði með
íslenzkum karlmönnum.“
Sögur þessara stúlkna segja
mikið. Þær sýna beíur en
margar skálaræður menn-
ingarfrömuða okkai-, hvern-
ig uppeldismálum þjóðar j
okkar er komið. — Ungum
stúlkum „Ieiðist“ að vinna,
þær hafa ekkert „lært“ að
vinna, cg foreldiar þeirra
loka a’gjörlega augunum1
fyrir því, hvernig þær afla!
sér tekna, eru of upptekin til
þess, að hugsa um uppeldi,
þeirrar kynslóðar, sem þau
fæða af sér.
ar ógæfusömu stúlkur efa-
lausí brollegar.
En hir.n raunverulega seki
aðili í. þessn máli er hið ís-
lenzka þjóðfélag í heild sinni,
ekki einstakir stjónimála-
fkkkar né hópar, lieldur
þ jóSfélagið sjálft. Þeir aðiiar,
sem eiga að gæta siðferðis-
laga hériendis hafa að vísu
auðsjáanlega ekki verið starfi
sínu vaxnir, enda alkunna, að
siðferðisráð og nefndir hér-
lendis eru að langmestu leyti
algjsrlegá gagnslausar kjafta
samkundur, og í þeim eiga
mesímegnis sæti menn og
konur, sem enga sérþekkingu
hafa á þessurn málum, en
MARGAR STÚLKUR.
hafa gamaii af að teljast til
„siðfei ðisverndara“. — Með
þessu er }5Ó ekki verið að
sneiða að lögreghmni sjálfri,
hiin hefur vafalaust ekki get-
að gert betur en hún hefur
gert í þessum máíum, þ. e. a.
s. ekki hintr óbreyttu lög-
reglumenn. En á meðan fuli-
trúar sakadómara verða að
gefa þau svör, að þeir taki
ekki við neinum uppiýsing-
um, nema þær séu í kæru-
forrni, er varla von til þess,
að lögregian eigi hægt um
;vik. (Aths. Þetta dæmi ef
þessu máli óviðkomandi, og
ekki verið að deila á embætti
sakadómara, heídur „skipu-
I lagið“).
Augljóst er að dvöl hins
erlenda hers, og það algjöra
eftirlitsleysi, sem er með
dvöl hermanna hér í höfuð-
borginni af hálfu íslenzkra
stjórnarvalda, á hér mikla
sök á. En það eitt myndi
ekki nægja, ef eldri kynslóð
þessa lands hefði verið fær
um að ala hina yngri upp.
Ein orsökin er og sú forsmán,
hve allt of lítiö er gert til þess
að hjálpa unglingum til þess|
að finna starf, þrátt fyrir
góða viðleitni einstakra
manna í beim efnum.
Það er víst til eitthvert á-
kvæði í lögum um það, að
óheimilt sé að afla sér tekna
á lauslæti annarra, og með
tilliti til þeirra laga eru þess-
Þótt hér haíi aSeins verið tilgreind jjrjú dæmi um
[;essa „atvinnu“ er [>ó sá hópar stálkna hér í Reykja-
vík, sem stundar hana, miklu stærri.
Ekki mun það oí há tala, að á að gizka 30—40
siálkur stundi [>essa iðju að meira eða minna leyti í á-
bataskymi. Flestar þessar stúlkna eru kornungar, eða á
aidrinitm 18—18 ára, einmitt fieim a!drí, ftegar [jjóð-
félagið ætlar þeim að byrja á að standa á eigin fótum,
án þess að haía séö [>eim fyrír öryggi og mannsæmandi
íiiskjörum. Danshús eitt hér í Reykjavík, þar sem vín-
veitingar eru ekki leyfðar en hins vegar eftirlit af
skornum skammti með því, hvort áfengis sé neytí, er
einn helzti veiðistaður þeirra og þá esnkum á mið-
vikudagskvöídum. Einnig er hóíel eiit, ekki langt frá
miðju höfuðborgarinnar, sem ekki heíur haft neitt sér-
lega gott álit á sér undaníarín ár, vinsæll „veiðistaður“
enda aígengt að pör fái að gamna sér þar í herbergjum
um stundarsakir. Tveir veiiingastaðir í miðbænum eru
einnig „ve!ðistaðir“, annar við Austurstræti, hinn við
Aðaistræti. Það skal þó tekið fram, að blaðið álítur,
að forráðamönmim þessara staða, að hótelinu e. t. v.
undanteknu, sé ekki kunnugí um þessa starfsemi, a.
m. k. ekki svo, að þeir geti Iosað sig við sl'ka gesti.
Þó mun atferlið á danshúsinu vart geta farið framhjá
forráðamönnum þar, en hvort þeim er kunnugt að um
atvínnuvændi sé að ræða, skál óságí láíið.
Verð það, sem stúlkurnar þiggja fyrir blíðu sína
mun vfirleitt um 500 krónur, sé um næturlanga
skemmhm að ræða en 250—300 krónur, ef um „stund-
argaman“ er að ræða. Enn er ógetið þess orðróms, að
sumir atvinnubifreiðastjórar hafi það til uppbótar á
sprúttsölu, að bíða *vrir utan margneínt danshús og
sitja þar fyrir stúlkum og kevra þær til fagnaðar
Ameríkana og er verð það, sem þeir eiga að taka „pr.
stykki“ 50 krónur. Um sönnur á þessu veit blaðið ekki
gjörla ennþá, enda óhægt þar um vik, en sé þetta satt
verður erfitt að uppræta ósómann á meðan leigubif-
reiðasíiórar eru svo stéttvísir, að þeir vilja heldur, að
öll stéttin liggi undir óhróðrí, en losa hana við þá menn,
sem honum valda.
FREKARI UPPLÝSINGAR.
Blaðið heitir á þá, sem geta
jrefið því frekari upplýsingar
í þessu máli, að gera það. ÖII-
um nc'fnum mun að sjálf-|
sögðu verða haldið leyndum,
nema því aðeins að hlutað-
eigendur gefi leyfi til, ef til
rannsóknar skyldi koma. —
Nöfn skipta heldur ekki höf-
uðmáli, heldur það, ef upp-
lýsingar gæíu varpað hetra
ljósi yfir orsakir þessarar
spillingar og gætu orðið til
þess að vekja þjóðina til með-
vitundar um hið hörmulega
ástand, sem í uppeldismálum
hennar og skólamálum ríkir.
10
Framh. af 12. sjðu
sækjandi. Gunnar segir í
éinu bréfi, sem Hæsíiréítwr
liefur móttekið: „Nú ekki
fyrir löngu, kom pósturinn
með bréf, með sérstæðu
innihalcíi, í hús eiít við ÆG-
ISSÍÐUNA“, en þar býr lög-
reglusijórinn, eins og að
framan scgir. í þessit sam-
bandi er þess að gcta, að
,.morðbréfin“ voru ‘send
HEIjRS til lögreglustjóra, en
EKKI ti! embættis hans. —
Hvaða bréf átti Gunnar við?
Gunnar talar líka um í þessu
bréfi, að koma bréfberum í
klípu með frumstæðum upp-
átækjum. (Skyldi það ekki
hafa íekizt?) Einnig reiknar
liann með að lenda á geð-
veikrahæli og segir að það
„væri dagamunur sem segði
sex“!
8) Árið 1958 birtist glæpa-
saga í Vikunni eftir Gunnar.
í scgumii kemur fyrir undir-
skriftin: „Fjarstýrða kóngu-
lóin“. Um þær mundir, sem
„morðbréfamáIið“ fór í gang,
fékk þekktur prestur ýmis
kynjaskeyti, sem hann taldi
vera frá Gunnari. Eitt þeirra
var með undirskrifíinni
„Fjarstýrða kóngulóin“.
9) I nefndri sögu fengu
menn morðhótunarbréf og
voru það GRÆNLEITIR
MIÐAR, Einnig fundust
GRÆNLEITIR MIÐAR lijá
líkum þeirra, sem myrtir
voru, segir í sögu Gunnars.
Annað morðhótunarbréfið,
sem lögreglustjórinn £ Rvík
fékk var: GRÆNLEITUR
MIÐI.
10) Ymis fleiri atriði sjást
í nefndri sögu og í bréfum
þeim, sem ýmsir menn fengu
frá Gunnari og Halldór dóm-
ari gerði oinber, sem minna
ótrúlega mikið ?. morðbréfín
til lögreglustjórans, svo sem
LIÐIÐ LÍK, ÉG HEF Á-
KVEÐIÐ, ÞAULHUGSAÐ,
TAKMARK o. s. frv.
11) Mjög áberandi er í
bréfum Gunnars, að Hann
virðist ýmist ÞÚA eða ÞÉRA
sama manninn. Lögreglu-
stjórinn er ÞÚAÐUR í öðru
morðhótunarbréfinu og ÞÉR-
AÐUR í hinu.
12) Frágangurinn á morð-
bréfunum tii lögreglustjór-
ans (auk innihaldsins) bend-
ir alis ekki á venjulegan
mann eins og t. d. þar sem
annað bréfið er KLIPPT TIL
o. s. frv. Orðið Ægisíða skal
ritasí með einu essi (s). í
bréfinu í Hæstarétti frá
Gunnari, sem vitnað var hér
í að framan, er orðið Ægisíða
ritað með tveimur essum
(ss). Það er iíka ritað méð
tveimur essum (ss) í morð-
bréfi til iögreglustjórans.
13) Tæknideild rannsókn-
arlögreglunnar segir, að
IIÖFUÐEINKENNI morð-
bréfanna til iögreglustjórans
sé það, að EKKI SÉ SLEGIÐ
BIL Á EFTIR KOMMU
(bréfin eru véirituð). Hver
sá, sem sér bréf Gunnars sér
strax, að ekkert er þar eins
áberandi og það, að ÞAR ER
EKKI SLEGIÐ BIL Á EFT-
IR KOMMU.
Þetta skal látið nægja að
sinni, þótt mörg fleiri athyglis- .
. verð atriði komi li'ér ejnnig til
greina, en augljóst ætti nú að
vera, hvers vegna hið mikla.
málgagn Gunnars Sverrissonar,
Sigurjóns Sigurðssonar og:
Bjarna Benediktssonar, Morg-
unblaðið, óskar ekki eftir því,
að framangreind atriði verði
rannsökuð tii hlítar.
FRJÁLS ÞJÓÐ getur vel
bætt því við hér, að mörgum er
kunnugt þao rniskunnarverk, er
Páll Páisson vann og fáir hefðu
tekið að sér, þegar Páll tók
Gunnar í kennslu á heimili
sínu. Varð það skjótt á margra
vitorði, hvernig Páll hlúði að
Gunnari, þegar aðrir brugðust
honum, og umbar alls konar
uppátæki. Þeim mun lærdóms-
ríkara er nú að sjá, hvernig
vissir aðilar ærðust og jusu sér
yfir Pál. Hefur margt furðulegt
og ótrúlegt gerzt í þeim efnum
og verður maklegt, þegar sumt
„fína fólkið“ fær að kyngja því,
að það hefur sannaniega gengið
of langt í mjög refsiverðu at-
hæfi, rétt eins og það heíði
enga hugmynd um, að erfða-
skrár geta á ýmsum tímum
kaiiað á athugun á því, hvort
einhver hafi ástæðu til að ótt-
ast um líf sitt vegna „dálítiö
stríðins vistmanns á Kleppi“.
Hlutlausir guðfræðingar geta
víða vex-ið vitni og margir kunna
að vita það sama og þei.r, þótt
fari sér hægt.
Hér vei'ður ekki lagður dóm-
ur á ástandæða heilsufar Gunn-
ars Svei-rissonar, sem einhvei’
hræddur og jafnvægislaus L.
hefur dregið inn á vettvang
blaðanna. Þórður Möller yfir-
læknir á Kleppi telur hann ekki
vera giðbilaðan, heldur „dálítið
stríðinn". Samt er liann lokað-
ur inni á Kleppi og hefur verið
það síðan „morðbréfamálið“ fór
af stað fyrir alvöru og það á
sama tíma og rannsóknarlög-
reglan segist ekki geta komið’
geðveiku fólki þar inn, svo sem
nú er á raunalegan Hátt frægt
orðið. Halldór Þox'björnsson
dómari talar hins vegar um
Gunnar sem geðbilaðan mann,
enda þótt hann hafi hvorki
heyrt hann né séð. FRJÁLS
ÞJÓÐ ber hér ekki fram sví-
virðingar um einn eða neinn
eins og því miður hefur verið
gei't í blöðum í þessu máli. Hins
vegar krefst blaðið þess, að
sannleikurinn verði ekki lengur
hindx-aður, heldur leiddur allur
í ljós, hvernig svo sem hann er
og sú krafa verður ekki þögg-
uð niður, enda taka allir sann-
gjarnir menn undir hana. Eitt
er víst: Ef t. d. Moi'gunblaðið
hefði á takteinum ámóta atriði
gegn Magnúsi Guðmundssyni
og hér hafa verið rakin að fram-
an varðandi Gunnar Sverrisson,
þá hefði ekki verið þagað á þeim
bæ og þá hefði bæði stórt ietur
og rammar verið notað.
Réttarfarið á íslandi virðist
vera þannig í dag: Ef Magnús
Guðmundsson er grunaður um
að hafa sent morðhótunarbréf,
þá er hann tafarlaust settur í
geðrannsókn, en þegar böndin
berast að geðveilum manni, að
mati dómarans, þá getur hann
ekki hafa skrifað morðbréf
vegna þess að hann er geðveill.
Frjáls þjóð — Laugardaffinn 8. c- ríl 1961