Lesbók Morgunblaðsins - 19.03.2005, Page 15

Lesbók Morgunblaðsins ˜ 19. mars 2005 | 15
Kvikmyndir
Borgarbíó, Akureyri:
Vélmenni
Hitch


 (SV)
Hide and seek


 (SV)
Smárabíó
Vélmenni
Hide and seek


 (SV)
Hitch


 (SV)
Gríman 2: Sonur grímunnar
Closer


 (SV)
Regnboginn
Vélmenni
Hide and seek


 (SV)
Hitch


 (SV)
Closer


 (SV)
Sideways




(SV)
Í takt við tímann
Laugarásbíó
Vélmenni
Hide and seek


 (SV)
Hitch


 (SV)
Gríman 2: Sonur grímunnar
Meet the Fockers
(SV)
Sjóræningjar á Saltkráku
Háskólabíó
The Life Aquatic
The Phantom of the opera
Ray
Million Dollar Baby




 (HJ)
The Aviator



 (HJ)
Les Choristes
Sambíóin Reykjavík,
Keflavík, Akureyri
The ring two
Coach Carter
The life aquatic
Constantine


 (SV)
White Noise
 (SV)
Fríllinn
Team America World Police
A series of unfortunate
events


 (SV)
Phantom of the opera
Ray
Hjálp ég er fiskur
The Polar express
Closer


 (SV)
Hitch
Myndlist
Artótek Grófarhúsi: Að-
alheiður Valgeirsdóttir sýnir
til 10. apríl.
Árbæjarsafn: Í hlutanna eðli
– stefnumót lista og minja. Til
5. júní.
FUGL, Skólavörðustíg 10:
Eygló Harðardóttir – Innlit –
útlit. Lýkur um helgina.
Gallerí +: Joris Rademaker -
Energy patterns. Stendur til
20. mars.
Gallerí Banananas: Snorri
Ásmundsson.
Gallerí Gyllinhæð: Hulda
Rós Guðnadóttir, Lína Lar-
sen og Steindóra Hildur
Clausen Sweet child of mine.
Stendur til 27. mars.
Gallerí i8: Hrafnkell Sigurðs-
son sýnir. Stendur til 30. apríl
Gallerí Skuggi: Anna Jóa og
Ólöf Oddgeirsdóttir – Mæra-
merking II.
Gallerí Sævars Karls |
Magnea Ásmundsdóttir –
„Augnablikið mitt! Innsetn-
ing unnin með blandaðri
tækni.
Gerðuberg: María Jónsdóttir
– Gullþræðir í Boganum.
Stendur til 22. apríl. Hratt og
hömlulaust – Raunveruleiki
íslensku fjölskyldunnar?
Stendur til 17. apríl.
Grafíksafn Íslands: Margrét
Birgisdóttir með sýningu.
Stendur til 27. mars.
Hafnarborg: Jónína Guðna-
dóttir – „Vötnin kvik“. Barb-
ara Westman – „Adam og
Eva“ og „Minnismyndir frá
Vestmannaeyjum“. Til 4. apr-
íl. Hallsteinn Sigurðsson er
myndhöggvari marsmánaðar.
Hallgrímskirkja: Vignir Jó-
hannsson – Sólstafir.
Hrafnista Hafnarfirði: Gerða
Kristín Hammer sýnir akríl-
myndir og fleiri listmuni í
Menningarsal á fyrstu hæð.
Kaffi Sólo: Auður Inga Ingv-
arsdóttir form, ljós og skugg-
ar.
Kling og Bang: Ráðhildur
Ingadóttir - Inni í kuðungi.
Einn díll. 3. apríl.
Listasafn ASÍ: Kristín Sig-
fríður Garðarsdóttir - Hand-
leikur. Sigrid Valtingojer -
Hörund Jarðar. Stendur til 3.
apríl.
Listasafn Íslands: | Íslensk
myndlist 1930–1945. Rúrí –
Archive – Endangered
waters.
Listasafn Kópavogs – Gerð-
arsafn: Árleg ljósmyndasýn-
ing Blaðaljósmyndarafélags
Íslands. Ragnar Axelsson –
Framandi heimur.
Listasafn Reykjanesbæjar:
Erlingur Jónsson og sam-
tímamenn. Stendur til 24.
apríl.
Listasafn Reykjavíkur –
Ásmundarsafn: Maðurinn og
efnið. Yfirlitssýning. Til 2006.
Virðingarvottur til staðgeng-
ilsins: Hluti I – Kenning um
skynjun.
Suðsuðvestur, Reykjanesbæ:
Ásmundur Ásmundsson: Into
the Firmament.
Thorvaldsen: Ásta Ólafs-
dóttir – Hugarheimur Ástu.
YZT Gallerí: Kristín Þorkels-
dóttir – Nánd. Elísabet Olka
– Svipir.
Þjóðminjasafnið: Ljós-
myndasýningarnar Í Vest-
urheimi 1955 – ljósmyndir
Guðna Þórðarsonar og Ís-
lendingar í Riccione – ljós-
myndir úr fórum Manfroni-
bræðra. Standa til 5. júní.
Leiklist
Austurbær: Vodkakúrinn,
lau. Ávaxtakarfan, sun.
Borgarleikhúsið: Alveg
brilljant skilnaður, lau, sun.
Ausa, sun. Draumleikur, lau,
sun. Segðu mér allt, lau., sun.
Svik, lau.
Loftkastalinn: Komin til að
sjá og sigra!, lau.
Þjóðleikhúsið: Edith Piaf,
sun. Grjótharðir, lau. Klaufar
og kóngsdætur, sun. Mýr-
arljós, lau.
Listasafn Reykjavíkur –
Hafnarhús: Nían – Mynda-
sögumessa. Brynhildur Þor-
geirsdóttir – Myndheimur.
Stendur til 24. apríl.
Listasafn Reykjavíkur, Kjar-
valsstaðir: Hörður Ágústsson
– Yfirlitssýning í Vestursal.
Helgi Hjaltalín Eyjólfsson og
Pétur Örn Friðriksson –
Markmið XI í miðrými. Kjar-
val í Kjarvalssal.
Ljósmyndasafn Reykjavíkur:
Bára ljósmyndari – Heitir
reitir. Stendur til 22. maí.
Norræna húsið: Maya Pet-
ersen Overgärd – Hinsti stað-
urinn. Samsýning – Farfugl-
arnir. Stendur til 24. apríl
Nýlistasafnið: Egill Sæ-
björnsson og Magnús Sig-
urðsson –Skitsófrenía -
Skyssa og Frenía - Skits og
Frenja. Leen Voet - Limbo.
Stendur til 10. apríl.
Safn: Ingólfur Arnarson sýn-
ir teikningar. Sjö bandarískir
listamenn úr galleríi Pierogi
sýna verk sín.
Safn Ásgríms Jónssonar:
Þjóðsagnamyndir Ásgríms
Jónssonar.
Slunkaríki: Jón B.K. Ransu –
KRISTÍN Sigfríður Garðarsdóttir keramiker
sýnir nú skrautmuni og nytjahluti í Gryfju
Listasafns ASÍ. Kristín er lærð í leirkerasmíði
bæði hérlendis og erlendis en munir þeir er
hún sýnir undir nafninu Handleikur eru unnir
í þriggja mánaða starfsdvöl hennar í Japan á
sl. ári. Þetta er þriðja einkasýning Kristínar
en áður hefur hún sýnt á Akureyri og Ófeigi
auk þess að taka þátt í fjölda samsýninga. Við
skoðun á heimasíðu Kristínar kemur í ljós að
hún vinnur einnig töluvert við hönnun nytja-
hluta. Eftir að skoða sýningu hennar í Gryfju
kíkti ég einnig á bloggsíðu hennar frá Japan
þar sem listakonan lýsir dvöl sinni. Japan á sér
langa keramikhefð og ríkir þar mikill agi í
vinnubrögðum, ef til vill er það spennandi mót-
vægi við nýjungagirni og tilraunastarfsemi
evrópskra listamanna og það má ímynda sér
að hefðin og aginn hafi áhrif á vinnu lista-
manna sem koma í slíkt umhverfi um stund-
arsakir. Kristín segir í blogginu einnig frá
brennslu leirmuna í stórum ofni. Sú lýsing er
skemmtileg og segir leikmanni töluvert um
vinnsluferli leirmuna sem áhugavert er að vita.
Þar segir hún frá því hvernig þurfti að hafa
stöðuga gát á hitanum í ofninum, m.a. með því
að mæla eldtungu sem gægðist út. Sköp-
unarferli leirmuna er ekki síður áhugavert en
endanlegt útlit þeirra og viðkoma, eldskírn
þeirra felur jafnan í sér einhvern óvissuþátt.
Hlutirnir sem Kristín Sigfríður sýnir í ASÍ
eru annars vegar skrautmunir sem byggjast á
tveimur meginþáttum, samfellum og myndum
af höndum, sbr. titil sýningarinnar. Hins vegar
skálar eða bollar eftir því hvað fólk vill, en
form þeirra ber með sér mótið eftir hönd lista-
konunnar og falla því munirnir án efa vel í
hendi.
Skrautmunir Kristínar eru bæði veggs-
kúlptúrar og frístandandi skúlptúrar. Við
fyrstu sýn koma upp í hugann steinar sem
hafa verið klofnir í tvennt og mynd kemur í
ljós, nokkuð sem maður vonaðist æ ofan í æ til
að upplifa sem krakki, vonin um að finna ein-
hvers konar fjársjóð, myndrænan eða í formi
kristalla var lífseig. Fréttir af trúartáknum
sem fundist hafa í steinasamlokum af þessu
tagi eru líka æði margar, þar sem á að hafa
birst t.d. andlit Krists eða önnur tákn. Aðrir
munir Kristínar hafa verið holaðir innan og
eins og á skúlptúrunum er þar komið fyr-
irmyndum sem minna á blóm, myndum sem að
því er best verður séð eru samsettar úr mynd-
um af krepptum handleggjum og höndum. Ef
til vill er listakonan hér að velta fyrir sér sköp-
unarferli leirmuna í gegnum aldirnar og því
hvernig snerting handarinnar mótar form
þeirra.
Skálar eða bollar listakonunnar eru síðan
sambland af skrautmunum og nytjahlutum og
mótið eftir hönd listakonunnar tengir munina
við aðra hluti á sýningunni. Skálarnar njóta
sín einkar vel á hálfgagnsæjum, lágum stöpl-
um og hér kemur vel fram hversu mikilvægur
þáttur framsetning listmuna og listaverka er í
heildarmynd sýningar. Í listrænu samhengi
Listasafns ASÍ dansar keramiksýning Krist-
ínar viðkvæman línudans milli listrænnar
hönnunar og listsköpunar en takist áhorfand-
anum að gleyma slíkum vangaveltum er auð-
velt að njóta fallegra og vandaðra muna Krist-
ínar á þeirra eigin forsendum, sem
áhugaverðra leirmuna sem bera sköp-
unargleði og hugmyndaflugi listakonunnar
vitni.
MYNDLIST
Listasafn ASÍ
Til 4. apríl. Listasafn ASÍ er opið alla daga nema
mánudaga frá kl. 13–17.
Handleikur, keramik, Kristín Sigfríður Garðarsdóttir
Ragna Sigurðardóttir
Morgunblaðið/EyþórKeramík Kristínar Sigfríðar Garðarsdóttur.
Að mæla eldtungur
SIGRID Valtingojer náði á sínum tíma skjót-
um frama með grafíkmyndum sínum, bæði
hérlendis og erlendis, en verk hennar hafa
alla tíð einkennst af vönduðum og öguðum
vinnubrögðum. Viðfangsefni hennar hafa ver-
ið fjölbreytt gegnum tíðina, í upphafi var það
íslenskt landslag sem heillaði hana en á ferli
sínum hefur hún aldrei staðnað heldur sífellt
tekist á við ný myndefni, bæði fígúratíf og
abstrakt. Hið sama má segja um verk hennar
síðustu ár en þar gætir þó nokkurrar fjöl-
breytni. Á sýningu sinni í Listasafni ASÍ sýn-
ir Sigrid eldri verk í Arinstofu en ný verk í
Ásmundarsal. Myndefni hennar er í báðum
tilfellum náttúra landsins og það er fróðlegt
að sjá breytingu á vinnubrögðum með
tveggja áratuga millibili.
Í Ásmundarsal heldur Sigrid áfram að
koma áhorfendum sínum á óvart, nú með
stórum og ferskum frottage-myndum, mynd-
um af yfirborði hrauns. Myndirnar vinnur
Sigrid á sérstakan japanskan pappír, þunnan
og fíngerðan en óhemjusterkan og teygj-
anlegan þannig að hvassar hraunnibburnar
ná ekki að rista göt á yfirborð hans. Eins og
Sigrid segir sjálf í viðtali er frottage-aðferðin
ekki ný af nálinni. Frumleikinn er heldur
ekki alltaf helsta keppikeflið, það er ekki síð-
ur spennandi að vinna innan hefðar eða með
þekkt myndefni, svo lengi sem árangurinn er
áhugaverður. Frottage-myndir Sigrid fela
margt í sér, þær eru lifandi og áferðarfal-
legar, listakonan hefur augljóslega lagt mikla
vinnu í verk sitt og uppskorið í samræmi við
það. Það er engu líkara en hún hafi sveigt
náttúruna að vilja sínum til að framkalla
sterkar, rytmískar og fjölbreytilegar myndir
sem eru bæði í anda fyrri verka hennar en
bera einnig með sér ferskan andblæ. Það má
segja að með þessum verkum sé Sigrid Valt-
ingojer komin í félagsskap listamanna sem
unnið hafa með fyrirbæri sem nefna mætti
jarðvegsþrykk en það eru t.a.m. Jóhann Ey-
fells með sín tvívíðu og þrívíðu þrykk, Alist-
air Macintyre með ísþrykk og Páll á Húsa-
felli sem hefur einnig unnið með ísþrykk.
Hraunmyndir Rögnu Róbertsdóttur koma
líka upp í hugann. Max Ernst notaði frot-
tage-aðferðina mikið í súrrealískum mynd-
verkum sínum. En Sigrid sker sig þó frá
þessum listamönnum einmitt að því leyti að
hún er fyrst og fremst grafíklistamaður og
nálgun hennar ber öguðum vinnubrögðum
grafíklistmanna vitni. Myndröð hennar er
sannkölluð rannsóknarvinna á mynstri og yf-
irborðsáferð hraunsins eins og hún birtist á
pappírnum. Það er ekki síst þessi agi og þol-
inmæði listakonunnar sem er aðal verka
hennar og skapa sterka heildarmynd. Á und-
anförnum árum hefur orðræðan í myndlist-
inni gjarnan hneigst í átt til þess að líta á
listamanninn sem eins konar vísindamann
sem stundar rannsóknir á vinnustofu sinni,
en þeir eru færri sem að ná að fylgja slíku
eftir í verki. Verk Sigrid eru lýsandi dæmi
um árangur slíkra vinnubragða, þar sem ekki
er gefist upp á miðri leið heldur haldið áfram
allt til enda. Í Ásmundarsal leitast Sigrid síð-
an við að víkka út viðfangsefni sitt með
óhefðbundinni framsetningu verka og auka-
hluta sem tengja verk hennar meðvitund um
náttúruvernd. Ég er ekki viss um að slík
framsetning henti þessum fallegu verkum
best en hér ber einnig að meta viðleitni lista-
konunnar til að brjóta upp ákveðna hefð. Það
er síðan athyglisvert að bera þessi nýju verk
saman við eldri myndir listakonunnar af eld-
fjöllum í Arinstofu. Nýju verkin sýna áræðni
og öryggi, þau eldri frábæra tækni. Í nýju
verkunum er náttúran sjálf virkjuð til verka,
listakonan er í beinum tengslum við umhverf-
ið. Þar sem eldri verk hennar lýsa fyrst og
fremst sjálfstjáningu listakonunnar með
landslagið sem uppsprettu, miðla nýrri verk
hennar andblæ náttúrunnar sjálfrar á list-
rænan hátt til áhorfandans.
Hraunið andar
MYNDLIST
Listasafn ASÍ
Til 3. apríl. Listasafn ASÍ er opið þriðjudaga til
fimmtudaga frá kl. 13–17.
Hörund jarðar, blönduð tækni, Sigrid Valtingojer
Ragna Sigurðardóttir
Morgunblaðið/Eyþór
Verk eftir Sigrid Valtingojer.