Fréttablaðið - 13.07.2003, Page 19
Á tímabili sýndu skoðanakann-anir að Halldór Ásgrímsson
væri ekki öruggur með að ná kjöri
til Alþingis. En eins og iðulega
gerist breyttist margt í kosninga-
baráttunni. Niðurstöður kosning-
anna urðu þær að Sjálfstæðis-
flokkur og Framsóknarflokkur
endurnýjuðu stjórnarsamstarfið
og í september 2004 mun Halldór
Ásgrímsson láta af starfi utanrík-
isráðherra og taka við embætti
forsætisráðherra.
Eftir kosningar stóð þér til boða
að verða forsætisráðherra í stjórn
með Samfylkingunni. Fannst þér
það ekki koma til greina?
„Það hlýtur að vera fyrsti
kostur að skoða framhald á far-
sælu stjórnarsamstarfi ef ríkis-
stjórn heldur velli. Kosningabar-
átta Samfylkingarinnar snerist
fyrst og fremst um það að Ingi-
björg Sólrún yrði forsætisráð-
herra. Það hefur aldrei gerst
áður í íslenskri stjórnmálasögu
að frambjóðandi væri kynntur
sérstaklega sem forsætisráð-
herraefni og haldið þeim titli út
alla kosningabaráttuna. Þegar ég
kom út af kjörstað á kjördag
sagði norskur blaðamaður mér
að hann væri nýbúinn að tala við
Ingibjörgu Sólrúnu, sem segði að
Samfylkingin myndi bjóða mér
að verða forsætisráðherra í rík-
isstjórn Framsóknarflokks og
Samfylkingar. Þetta gekk auðvit-
að þvert á það sem Samfylkingin
sagði í kosningabaráttunni og ég
verð að segja eins og er að mér
finnst ekki trúverðugt að reka
kosningabaráttu sem menn
meina svo ekkert með.
Eftir kosningar höfðu Samfylk-
ingin og Framsóknarflokkurinn
ekki þann styrk sem á þurfti að
halda til að mynda ríkisstjórn. Það
vissi Samfylkingin ofurvel. Þriðja
aflið hefði þurft að koma til og
miðað við málflutning Frjálslynda
flokksins fannst mér ekki líklegt
til árangurs að hann kæmi inn í
ríkisstjórn. Það lá einnig fyrir að
Vinstri grænir voru andvígir
flestu af því sem Framsóknar-
flokkurinn hefur barist fyrir á
undanförnum árum.“
Ósk um
forsætisráðherrastól
Davíð Oddsson bauð þér for-
sætisráðherrastólinn og sumir
hafa talað um örlæti í því sam-
bandi.
„Það er ekkert örlæti til í póli-
tík og þetta var skynsamleg niður-
staða fyrir báða flokka. Fram-
sóknarflokkurinn var í stöðu til að
setja fram ósk um að ég yrði for-
sætisráðherra. Það var gert og
Sjálfstæðisflokkurinn gekk að
því.“
Ef ekki hefði verið gengið að
því, hefðirðu þá ekki farið í þessa
ríkisstjórn?
„Ég ætla ekkert að spá um það.
Þessir samningar tókust og við
erum afskaplega sáttir við það.“
Því hefur stundum verið haldið
fram að Davíð sé ráðríkur í sam-
skiptum ykkar. Menn hafa gengið
mjög langt í slíkum fullyrðingum
og jafnvel talað um þig sem eins
konar strengjabrúðu hans.
„Þú ert hér að vísa til áróðurs
stjórnarandstöðunnar. Henni
finnst henta að gera lítið úr mér
en ég tek það ekki nærri mér.
Hvað varðar spurninguna um ráð-
ríki þá erum við Davíð báðir ráð-
ríkir. Ég held reyndar að það sé
mikilvægt að forystumenn séu
hæfilega ráðríkir.“
Sérðu það fyrir þér að Davíð
geti starfað sem undirmaður þinn
í ríkisstjórn?
„Það sé ég alveg fyrir mér. Í
samstarfi okkar hefur hann þurft
að taka tillit til mín og ég tillit til
hans. Annað gengur ekki þegar
menn vinna saman.“
Kanntu vel við Davíð Oddsson?
„Ég kann mjög vel við hann og
allir þeir samningar sem ég hef
gert við hann hafa haldið.“
Framtíð R-listans
Hver er staða Framsóknar-
flokksins í framtíðinni ef Samfylk-
ingin heldur sínu? Stafar ykkur
ekki ógn af henni?
„Samfylkingunni stendur aðal-
lega ógn af sjálfri sér.“
Sérðu Ingibjörgu Sólrúnu fyrir
þér sem formann Samfylkingar-
innar?
„Það er Samfylkingarinnar að
ákveða það og mér alveg óvið-
komandi. Ég tel að Samfylkingin
hafi kosið sér ágætan formann á
sínum tíma og það hefði verið
eðlilegt að standa við bakið á hon-
um. Til þess eru formenn kosnir.
Mér er gjörsamlega fyrirmunað
að skilja af hverju menn kjósa
formann og velja svo einhvern
annan til að tala fyrir flokkinn.
Það er eins og eigi að hafa einn
formann til að hlusta og annan til
að tala. Það er hugsun sem gengur
ekki upp í mínum flokki.“
Hver er framtíð R-listans?
Heldurðu að það samstarf eigi
framtíð fyrir sér?
„Meðan trúnaður og traust
ríkja milli þeirra sem þar starfa
saman tel ég að samstarfið geti átt
framtíð fyrir sér. Hvort þetta er
raunin verða þeir fyrst og fremst
að dæma um sem að samstarfinu
standa. Ég hef staðið við bakið á
félögum mínum í R-listanum og
við studdum fyrrverandi borgar-
stjóra með ráðum og dáð alla tíð
og það kom okkur í opna skjöldu
að hún skyldi ákveða að víkja frá
þeim yfirlýsingum sem hún hafði
gefið. Slíkt skaðar samstarf. Nú
hafa menn unnið sig út úr því. Ég
ætla að styðja mína félaga þarna
eins og annars staðar í þeim
ákvörðunum sem þeir taka. Hins
vegar liggur fyrir að það er alltaf
best fyrir flokka að starfa sem
mest á eigin forsendum, en það
hefur oft verið brugðið frá því í
sveitarstjórnarmálum, ekki ein-
göngu hér í Reykjavík heldur víða
annars staðar.“
Heldurðu því sem sagt opnu að
halda samstarfinu áfram?
„Ég hef ekki lokað á það. Ég tel
að það sé ákvörðun sem fram-
sóknarmenn í Reykjavík þurfa að
taka þegar þar að kemur. Það er út
í hött að fullyrða eitthvað um
þessi mál núna og gerir ekkert
annað en að veikja stöðu þess
fólks sem kemur að þessu sam-
starfi.“
Erfið mál og trúverðugleik
Staða Framsóknarflokks
hefur oft verið mjög slæm í sk
anakönnunum en á lokaspretti
flokkurinn vanur að rétta úr kú
um. Flokkurinn virðist ótrúle
seigur við að sigrast á erfiðleiku
„Við lítum ekki á þetta sem e
iðleika heldur sem viðfangse
Framsóknarflokknum hefur
verið spáð litlu gengi og jafn
verið fullyrt að hann væri í
rýmingarhættu. Það var mikil
bylja og einhliða málflutningu
ýmsum málum sem gerði okk
erfitt fyrir, til dæmis hvað var
Kárahnjúkavirkjun og Íraksm
ið. Kárahnjúkamálið hefur tv
hliðar en ef farið er yfir umræ
una í því máli, þá hafa annarri h
þess máls fyrst og fremst ve
gerð skil. Við getum líka ne
annað erfitt mál sem er ábera
núna en það er frestun Héði
fjarðarganga. Þetta er mál sem
mjög mikilvægt fyrir viðkoma
byggðarlag en það er jafnfra
nauðsynlegt að viðhalda stöð
leika og fara í framkvæmdi
réttri röð og taka mið af efnaha
ástandi. Það er hin hliðin á máli
Það er mikilvægt að umræð
taki mið af báðum hliðum.“
Þú minntist á Íraksmálið.
sjáum við að Tony Blair lagði m
ið undir í því máli en virðist v
að tapa á því. Finnst þér ekki að
hafir líka tekið skakkan pól í hæ
ina?
„Nei, það finnst mér ekki. Þ
sem menn tapa á reynist ekki all
vera rangt. Í kosningunum 1
tapaði Framsóknarflokkurinn
nokkru á áherslum sínum í vir
ana- og stóriðjumálum. Það er e
þar með sagt að þær áherslur h
verið rangar.
Það liggur fyrir hvað var að g
ast í Írak. Þar var stjórnað m
harðræði og ótta og hinn alme
■ Viðtal
18 13. júlí 2003 SUNNUDAG
Það er ekkert örlæti
til í pólitík og þetta
var skynsamleg niðurstaða
fyrir báða flokka. Framsókn-
arflokkurinn var í stöðu til
að setja fram ósk um að ég
yrði forsætisráðherra. Það
var gert og Sjálfstæðisflokk-
urinn gekk að því.
,,
Ef ég hefði tekið mið
af skoðanakönnun-
um í síðustu kosningabar-
áttu þá er mér alveg ljóst
hvað ég hefði átt að gera
varðandi Írak. Ég hefði átt
að vera mjög andsnúinn því
máli vegna þess að ég vissi
að yfir 90 prósent kjósenda
væru andvíg því sem Banda-
ríkjamenn og Bretar voru að
gera í Írak. En ég hef engan
rétt til að taka slíka afstöðu.
Ég er ekki kosinn til þess. Ég
er kosinn til að taka afstöðu
til mála með þá yfirsýn sem
ég hef að leiðarljósi og taka
tillit til þeirra atriða sem ég
hef upplýsingar um. Það
gerði ég.
,,
Halldór Ásgrímsson barðist fyrir pólitísku lífi sínu
í liðinni kosningabaráttu og hafði sigur. Hann
tekur við embætti forsætisráðherra eftir rúmt ár.
FR
ÉT
TA
B
LA
Ð
IÐ
/R
Ó
B
ER
T
Ekkert
örlæti
til í pólitík