Tíminn - 03.03.1972, Blaðsíða 2

2
TÍMINN
Föstudagur 3. marz 1972.
Aðstoðar- og
umboðsmenn lækna
í héruðunum
Peir Ingvar Gislason og Vil-
hjálmur lljálmarsson flytja I
sameinuðu Alþingi tillögu um
að fela rlkisstjörninni að
kanna, hvort ekki sé timabært
og nauðsynlegt að hafa sem
vlðast um byggðir landsins
starfandi sérstaka umboðs- og
aðstoðarmcnn lækna, sem fólk
gæti leitaðtil I neyðartilfellum
og I samband.i við ýmis minni
háttar erindí, þegar ekki næst
til læknis og væru þeir þjálfað-
ir I slysahjálp, umönnun
sjúkra, umsjón með lyfja-
birgðum, lyfjaafgreiðslu
o.s.frv. I þessu sambandi væri
athugað, hvort ekki væri Ifk-
legt að nýta mætti starfs-
krafta Ijósmæðra frekar en ú
er gert á sviði heilbrigðis-
þjónustu. I»á leggja flutnings-
menn tit, að efnt verði sem
fyrst til sérstakra námskeiða
fyrir það fólk, sem veldist til
sllkra starfa og hér um ræðir.
I framsöguræðu sinni fyrir
tillögunni sagði Ingvar Gfsla-
son, að ekki bæri að lita á þess
a tillögu sem ,,lausn” á lækna-
vandamálum landsbyggðar-
innar, en hins vegar væri það
skoðun flutningsmanna, að
það væru til þjónustu I hverri
sveit* eða þvl sem næst, sér-
stakir hjúkrunarmenn, sem
fólk gæli leitað til I neyðartil-
fellum, ekki slzt þegar slys
bæri að höndum og langt væri
að leita læknis. I þvl fælist
mikið öryggi og myndi létta
störf héraðslækna, ef þeir
hefðu sér til fulltingis þjálfaða
sjúkraliða sei, vfðast I
byggðum landsins. Benti
Ingvar á, að slfkt hjúkrunar-
fólk gæti orðið að líði á ýmsan
annan hátt en I slysatilfellum.
Mætti þar nefna ýmis konar
umönnun sjúkra, umsjón með
lyfjabirgðum, lyfjaafgreiðslu
og sitt hvað fleira, sem varð-
aði aðstoð við lækna og þjón-
ustu við sjúklinga.
Aukið öryggi
fyrir fólkið
A það má benda I þessu
sambandi, að þessir umboðs-
menn og aðstoðarmenn hér-
aðslækna gætu I öllum alvar-
legri tilfellum haft slmasam-
band við lækna og fengið ná-
kvæm - fyrirmæli þeirra um
meðferð sjúklinga eða slas-
aðra manna þar til sjúklingur
kæmist undir læknishendur,
og hefðu þessir hjálparmenn
fengið þá nauðsy nlegustu
menntun, sem tryggði að
skynsamlegustu bráðabirgða-
meðferð yrði fylgt. Slfkt gæti I
vissum tilfcllum beinlfnis
bjargað sjúklingum frá var-
anlegum skaða eða dauða, og
þessi skipan mála yðri ómet-
anlegt öryggi fyrir það fólk,
sem býr fjarri héraðslæknum,
eða þar sem samgönguerfiö-
leikar hamla, að sjúklingar
komizt i tæka tið undir læknis-
hendur. t.a.m. þar sem snjóar
hindra samgöngur á vetrum,
að ekki sé talað um þau héruð,
sem læknislaus eru að meira
cða minna leyti.
i umræðunum, sem um
þetta mál uðru á Alþingi,
sagði Magnús Kjartansson,
hcilbrigðismálaráðherra, að
hér væri hreyft athyglisverðu
máli, sem rétt væri að kanna
til hiitar. Benti hann á I þvi
sambandi, aö þegar væru
starfandi i landinu (14) svo-
nefndar héraðshjúkrunarkon-
ur i óveittum læknishéruðum
og ynnu þær þar ómetanlegt
gagn. — TK
„Helgi vill ekki unaþví,
að ég riti honum
til lofs og dýrðar”
Hér kemur bréf frá Benedikti
frá Hofteigi, og er Helga Haralds-
syni bent á að lesa það öðrum
fremur:
„Landfari Karlinn
„Illur lækur, eftirleiðis
ég skal muna þig.”
Ég skrifaði lltið eitt um bók
Helga á Hrafnkelsstöðum, sem
kom út I haust. Bókin ber háðs-
heiti og bitnar mjög á Helga sjálf-
um. Ég vissi.að hann var grátt
leikinn, og ég vildi duga honum
nokkuð I nokkru, i þessari ómak-
legu niðrun. Nú vill Helgi ekki
una þvi, er ég ritaði um bókina
honum til lofs og dýrðar. Helgi
hafði tekið að rita um nokkur
fræðileg efni, og þar var ég hon-
um ósammála og lét ekki kyrrt
liggja. Það væri ekki vandi að
eiga við fræði, ef allir væru sam-
mála, og er þetta þekkt og nátt-
úrulegt fyrirbæri með fræði-
mönnum, auk þess, að ég held, að
mér sé óhætt að tala um fræði á
borð við Helga á Hrafnkelsstöð-
um. Út af þessu alþekkta og vin-
samlega ágreiningsefni færði
manna. reiöist Helgi nú ákaflega
og skrifar sjö dálka grein i Tim-
ann. Ég vissi, hvað var á ferðinni
og hafði Helgi flandrað um Reyk-
javik meðal höfðingjanna til að
leita að vopnum, sem gætu bitið
mig eftirminnilega. Flestir
mögnuðuHelga og bjuggust við
góðri skemmtun. Og nú er Helgi
kominn. Þessu rausi hans svara
ég ekki neinu teljandi, enda er hér
ekki haggað við neinu, er ég
kenndi honum, oghann vill ekki
læra, og sorglegir hlutir lafa hér á
gömlummanni, sem brestur nú
dómgreind. 1 þvi efni tel ég, að
það sé eins og háðiö geti ekki
losnað við Helga. Nú birtir hann
sér til dýrðar, kveðskap og fyrst
visu úr Þingeyjarsýslu, og hefur
aldrei annar eins leirburður verið
kveðinn þar i þingi og getur ekki
verið nema háð. „Einn hann veit,
hver Njálu skrifað hefur, er
visuórð, sem segir sex. Aöra visu
birtir Helgi i sama tilefni. Henni
lýkur á þessa visuorði: „Sem
ætlar að gefa Njálu Snorra.”
Helgi skilur ekki háðið,að hann sé
að gefa Njálssögu Snorra. Hvar
skyldi Helgi hafa Snorra i Njálu?
Og áfram heldur háðið, og eykur
Helgi i það sjálfur mikilli smán,
er hann upplýsir, að það kostaði
fimmtán þúsund krónur, að afmá
háðsheiti bókarinnar og láta hann
sjálfan sleppa með heilt skinn.
Þetta var of stór biti fyrir sál
Helga að kyngja. Hér er allt
brjóstumkennanlegt og ógeðslegt
um að ræða. Þegar kemur að þvi
atriði að gefa Njálu Snorra, segir
Helgi, eftir að hann fékk sprautu
við óþægilega fljótri afrás i fræð-
unum:
„Það játa ég að hafa enga hug-
mynd um það af rannsóknum,
hver hefur ritaö Heimskringlu,
bara aldrei efazt um, að það er
Snorri eins og allir fullyrða.”
Þannig er það i einu og öllu, sem
Helgi heldur fram, að ekkert
hefur hann nnnsakað bara trúað,
og hann ætti að spara sér allt of-
læti og svivirðingar i garð þeirra
manna, sem er auðvelt að vita
betur, en rannsóknarausir
kjaftaskúmar. Samt gengur of-
laeti Helga svo langt, að hann
segir af þvi tilefni, að i Njálssögu
hefur verið bætt i afritum eftir
1230, sem vani er fræðibóka: „en
af Valgarði er kominn Kolbeinn
ungi.” „Gráa,” bætir Helgi i
Njálu, sem von er, að ekki vildi
hann „grálaus vera.” Þá segir
Helgi harla gleiður: „Þarna
stendur það svo skýrt sem verða
má, það sem ég hef haldið fram,
að Snorri hafi skrifað Njálu
kringum 1230.” Þannig rökum
beitir Helgi, en allt hefur hringlað
um stund i höfðinu á Helga, sem
von er, á áttunda dálkinum i endi-
leysunni, og sést, að hann hefur
veriö nokkra stund: að jafna sig
eftir Heimskringlusprautuna, og
kemur i ljós, að Helgi þekkir ekki
ritöld á Islandi. En það stendur
lika i Njálu: „Frá honum er kom-
inn Einar Hjaltlendingur, inn
vaskasti maður.” (Njálss. bls. 181
G.J.) Einar Hjaltlendingur, vá
Þorstein Hallvarðsson 1119
(Gömlu annálar, leturbreytingar
minar). Helgi þarf ekki að athuga
svona smámuni i Njálu, að Einar
er á dögum 1119 i Njálu. Svona er
öll trúfræði Helga, við þau mun
enginn eltast. Að lokum snýr
Helgi svo góðri visu um mig i nið,
og hefur þá erindi sem erfiði, að
allt lof mitt við Helga og bók
hans, verður háð. En mesta háðið
er heiti bókarinnar, sem Helgi
segir að tekið sé úr Njálu og
nefnir til Sigurð jarl og Flosa.
Sigurður jarl sagði. „Engum
manni er Kári likur i hvatleik sin-
um.” Flosi sagði: „Er Kári eng-
um manni likur, þeim sem nú eru
á landi voru.” Er Helga ekki
vandgert við Njálu, og fer hún lik-
lega að verða eftir Helga. En ekki
veit ég, hvaða skepnu jarðar er
þetta mest að háði. En það hefur
ekki þótt fært að telja Helga
engum manni likan.
Rvik. 27. febrúar, 1972.
Benedikt Gislason
frá Hofteigi.
Tæknifræðingur
— Teiknari
Óskum að ráða byggingartæknifræðing og
teiknara á Teiknistofu vora.
Upplýsingar hjá forstöðumanni Teikni-
stofu S.l.S.
Starfsmannahald
Samband isl. samvinnufélaga
Hálf jörðin Ægissiða,
Þverárhreppi
V-Hún. er til sölu og ábúðar i næstu far-
dögum. Á jörðinni eru: íbúðarhús, fjós
fyrir 26 kýr ásamt hlöðu og fóðurgeymslu,
fjárhús fyrir 300 fjár ásamt hlöðum fylgja
húsinu að hálfu.
Stórt og gott tún og beitiland. Góð silungs-
veiði á stöng og i net i Sigriðarstaðavatni.
Möguleikar á að koma upp æðarvarpi.
Upplýsingar gefur eigandi, Sveinbjörg
Ágústsdóttir, Harastöðum, Þverárhreppi,
og i sima 21750, Reykjavik.
S. Helgason hf. STEINIÐJA
íinholtí 4 Slmar 26677 og 142S4
Góóar bækur
Gamalt veró
BOKA
MARKAÐURINN
'<||> SILLA OG VALDA-
2^2 HÚSINU ÁLFHEIMUM
iJvfjr.tv"
Auglýsið í
Tímanum
Kastdreyfarinn
ódýri fyrir
tilbúinn áburð
Vicon kastdreifarinn er tvímælalaust liprasti, afkastamesti
og ódýrasti áburðardreifarinn á markaðnum.
Margra ára reynsla þessara dreifara hér á landi.
Tengdur á þritengibeizli dráttarvélarinnar og er knúinn frá aflúr-
taki hennar.
Sérstök stilling og hrærari sem gefur jafna og góða dreifingu.
Vinnslubreidd 6-8 metrar—tekur 400 kg.
Einfalt er að þrífa dreifarann, ekkert ryð eða tæring.
Verð aðeins um kr. 24.500.00
Hafið samband viðokkur strax og tryggið yður afgreiðslu tímanlega
fyrir vorið.

Globus?
Lágmúla 5, Reykjavík. Simi 81555.

jt/yrr/7