Fréttablaðið - 17.05.2004, Blaðsíða 12

Þeim hefur ekki verið sérlega veltil vina forsetanum og forsætis-
ráðherranum í gegnum árin. Þegar
þeir sátu báðir á Alþingi gneistaði
gjarnan á milli þeirra og ummæli
Ólafs Ragnars Grímssonar að Davíð
Oddsson hefði „skítlegt eðli“ eru
meðal þeirra hörðustu sem þar hafa
fallið um langa hríð; þótt formaður
Vinstri grænna hafi gert harða at-
lögu að sérstöðu þeirra í þingræðu
fyrir helgi. Ummæli Ólafs Ragnars
féllu í umræðum um auglýsinga-
samninga fjármálaráðuneytisins í
ráðherradómi Ólafs Ragnars en
sjálfstæðismenn héldu því fram að
hann hefði hyglað ákveðnum fyrir-
tækjum á kostnað annarra í krafti
embættis síns; nánar tiltekið að aug-
lýsingastofan Hvíta húsið hefði ver-
ið í umfangsmiklum verkefnum
bæði fyrir Alþýðubandalagið og
fjármálaráðuneytið.
Forsteinn fluttur
Þegar Ólafur Ragnar var kjörinn
forseti Íslands árið 1996 vakti það
atygli að umsvifalaust var ákveðið
að flytja skrifstofu forsetans úr
Stjórnarráðshúsinu við Lækjargötu
þar sem forsætisráðuneytið er enn
til húsa. Í nýlegri úttekt Árna Þórar-
inssonar í tímariti Morgunblaðsins
kemur fram að sú breyting hafi
staðið til áður en Ólafur Ragnar var
kjörinn en framkvæmdum hefði
verið flýtt þegar í ljós kom hver
tæki við embættinu. Ljóst er að
Davíð Oddsson var ekki einn af
þeim sem fagnaði sigri Ólafs Ragn-
ars.
Sauð upp úr í febrúar
Á hundrað ára afmæli heima-
stjórnarinnar sauð verulega upp úr
eins og þjóðinni er í fersku minni.
Ríkisráðsfundur var boðaður án
þess að forsetaskrifstofan fengi
upplýsingar þar um en forsetinn
ákvað að vera í fríi frá embættis-
störfum á meðan hátíðarhöldin fóru
fram enda hafði honum ekki verið
ætlað nokkuð hlutverk í hátíðinni.
Nú virðist steininn hafa tekið úr.
Forseti Íslands afboðaði komu sína í
konunglegt brúðkaup í Kaupmanna-
höfn og tjáði blaðamönnum í kjölfar
þess að ástæða heimkomunnar væri
sú að forsetinn hefði „skyldum að
gegna“. Hann hefur ekki enn svarað
því beint hvort ákvörðunin tengist
afgreiðslu fjölmiðlafrumvarpsins á
þingi en vafalítið var ófriðarástand-
ið í íslenskum stjórnmálum hin
raunverulega ástæða þess að Ólafur
Ragnar fór ekki í brúðkaupið.
Undrandi á forsetanum
Forsætisráðherra og utanríkis-
ráðherra lýstu báðir yfir undrun og
óánægju með ákvörðun forsetans
um að mæta ekki í brúðkaupið. Í
viðtali við Ríkisútvarpið síðasta
föstudag sagði Davíð Oddsson að
heimkoma Ólafs væri „stórundar-
leg“ og ef ástæðan væri fjölmiðla-
frumvarpið þá væri það undarlegt
því málið yrði ekki afgreitt fyrr en
eftir nokkrar vikur. Í gær kom hins
vegar í ljós að þriðja umræða um
frumvarpið hefst á Alþingi í dag.
Samkvæmt heimildum Fréttablaðs-
ins innan Framsóknarflokksins kom
það framsóknarmönnum í opna
skjöldu að þriðja umræðan hafi ver-
ið sett á dagskrá án þess að málið
færi aftur í nefnd en þó er það í
samræmi við venjubundna máls-
meðferð í þinginu að til þriðju um-
ræðu er boðað um leið og atkvæða-
greiðslu eftir aðra umræðu lýkur.
Dregur til tíðinda
Það verður því að teljast mjög
líklegt að fjölmiðlamálið verði út-
kljáð í þinginu á allra næstu dögum
og ef þau verða samþykkt má búast
við að snerran á milli forseta og for-
sætisráðherra um undirritun lag-
anna komist í nýtt hámæli. Forset-
inn hefur sjálfur ekkert viljað segja
um það hvort til greina komi að
hann neiti að undirrita lögin og láti
þar með reyna á 26. grein stjórnar-
skrárinnar sem segir að ef forseti
skrifar ekki undir lög frá Alþingi þá
taki þau gildi en málið verði borið
undir þjóðaratkvæði sem skera
muni úr um endanlega gildistöku
laganna.
Óvissa um stjórnarskrána
Hart er deilt um hvort hinn svo-
kallaði málskotsréttur forsetans
hafi í raun gildi. Flestir lögfræðing-
ar eru þó á þeirri skoðun að réttur
forsetans sé tiltölulega skýr sam-
12 17. maí 2004 MÁNUDAGUR
Fjármálaráðherra á ráðherrafundi OECD:
Varaði við samræmingu
fyrirtækjaskatta í Evrópu
EFNAHAGSMÁL Á árlegum ráðherra-
fundi Efnahagssamvinnu- og þró-
unarstofnunarinnar (OECD), sem
lauk í París á föstudaginn, varaði
Geir H. Haarde fjármálaráðherra
við hugmyndum um samræmingu
fyrirtækjaskatta í Evrópu.
„Á undanförnum árum hafa ís-
lensk stjórnvöld markvisst dregið
úr skattlagningu á fyrirtæki og
þær aðgerðir hafa reynst mjög já-
kvæðar fyrir íslenskt efnahagslíf.
Hugmyndir um samræmingu fyr-
irtækjaskatta eru því mjög var-
hugaverðar,“ sagði Geir í samtali
við Fréttablaðið.
Lífeyrismál voru til sérstakrar
umfjöllunar á fundinum, enda
blasa miklir erfiðleikar við
OECD-ríkjunum í þeim efnum þar
sem aldursamsetning íbúa í þess-
um ríkjum verður sífellt óhag-
stæðari; stöðugt hærra hlutfall er
á ellilífeyri og byrðar á hvern vin-
nandi mann aukast sökum þessa.
Geir hafði framsögu um fram-
tíðarhorfur í lífeyrismálum og
gerði þar grein fyrir því hvernig
Íslendingar hafa skipulagt lífeyr-
ismálin og hvað önnur lönd gætu
hugsanlega lært af reynslunni hér
á landi. ■
Áralöng togstreita
æðstu valdhafanna
Engum dylst að forsetinn og forsætisráðherrann eru ekki með
símann hjá hver öðrum á hraðvali. Deilur þeirra hafa tekið á sig ýmsa
mynd á síðustu árum en ná nú líklega hámarki í fjölmiðlamálinu.
ÞÓRLINDUR KJARTANSSON
BLAÐAMAÐUR
FRÉTTASKÝRING
TOGSTREITA ÆÐSTU
VALDAMANNA LANDSINS
Segist ekki
hafa fengið
krónu frá
Jóni Ólafs
– hefur þú séð DV í dag?
Stálvaskar
Stálvaskar
FRÁ RÁÐHERRAFUNDI OECD
Geir H. Haarde fjármálaráðherra var
varaforseti á ráðherrafundi OECD-ríkjanna
í París. Hér er hann ásamt Luis Ernesto
Derbez Bautista utanríkisráðherra
Mexíkó sem var í forsæti.
FR
ÉT
TA
B
LA
Ð
IÐ
/O
EC
D
ÓLAFUR RAGNAR RÆÐIR VIÐ FRÉTTAMENN
Við heimkomuna frá Mexíkó sagðist Ólafur Ragnar hafa skyldum að gegna á Íslandi.
Forystumenn ríkisstjórnarinnar voru ekki eins sannfærðir og sögðust ekki skilja af hverju
hann fór ekki í brúðkaupið í Kaupmannahöfn.