Tíminn - 30.09.1972, Side 12
12
TÍMINN
Laugardagur 30. september 1972.
ar, að ég gafst upp við að fylgjast með tali þeirra. Ég sat þögul og hnip-
in og hugsaði um þá atburði, sem ekki urðu umflúnir og senn hlutu að
gerast.
„Hanna elskar Harrý. Harrý elskar Hönnu” Þessi orð klingdu sifellt i
huga minum. Þau höfðu sama hreim og það, sem við krotum stundum
með krit á þilin i barnaskólanum: þessi elskar þennan, ogdrógum éitt
hvað, sem átti að likjast hjarta utan um. En hér var það alvara, raun-
veruleiki — ekki keskni við leiksystkin.
,,Ég opnaði augun, sem ég hafði óafvitandi lagt aftur. Merek Vance
lagði hönd sina á arm minn. Augnaráð hans bar vitni um ástúð og hlut-
tekningu.
,,Þú ert þreytt”, sagði hann. „Viö höfum þreytt þig allt of mikið. En
það er svo margs að gæta, og Weeks vill ekki gangablindanditil verks”.
„Já, nú ert þú falin minni forsjá, Emilia”. Gamli maðurinn brosti og
þurrkaði gleraugun sin. „Heldurðu, að þú getir sætt þig við mig i
nokkrar vikur?” Ég kinkaði kolli og klappaði á handarbakið á honum.
„Vona aðeins, að heilsu þinni hraki ekki i minni umsjá”, hélt hann
áfram. „En satt að segja: Þó að margt hafi borið til tiðinda um mina
daga, þá er rétt svo, að ég trúi þessum undrum, sem eru að gerast i
höfðinu á þér, og þegar ég ihuga, hvilikan sigur Vance er að vinna á
sviði læknavisindanna... Jæja. Allt, sem ég get gert, er að halda mér
saman”.
„Já, þess skaltu gæta”, greip Vance fram i. „Erum við ekki sam-
mála um, að halda þessu leyndu enn um hrið? ”
Ég kinkaði dauflega kolli.
„Allt i lagi. Ég hef þagað yfir læknisleyndarmálum fyrr og get það
sjálfsagt enn”, sagði Weeks „En ég skil ekki, hvernig þú getur haldið
þessu leyndu. Hugsaðu þér, hvilik jól þetta yrðu fyrir frænku þina og
Harrý, ef þú segðir þeim þetta. Þú ert dulari en ég hélt, að unga fólkið
væri nú á dögum, ef þú getur setið á þér”.
Vance fylgdi mér til dyra. Við stóðum litla stund þegjandi á stiga-
pallinum. Við vorum bæði vandræðaleg. og báðum varð hugsað til þess,
sem gerzt hafði daginn áður. Ég hafði slegið hann, og hann hafði kysst
mig. Snöggvast höfðum við bæði misst á okkur taumhald — verið það,
sem við i rauninni vorum. Það hafði aldrei komið fyrir áður og gerðist
kannski aldrei aftur. Hvorugt okkar verð til þessaðrétta hinu höndina.
Ég held, að við höfum verið of náin hvort öðru þessa stund til svo hvers-
dagslegra kurteisisathafna.
„Vertu sæll”, sagði ég loks. „Ég ætti sjálfsagt að reyna að segja
„þakka þér fyrir”, en mér finnst það svo asnalegt og tilgangslaust. Ég
er búin að gera nógu margt, sem er asnalegt og tilgangslaust”.
„O-jæja. Þú ert kona, þóað þú heitir Blair, og þú ert áreiðanlega ger-
sneydd allri sjálfsvegsömun. Það er meira heldur en hægt er að segja
um mig og allan þorra fólks”.
Ég roðnaði við hrósyrði hans og ætlaði að forða mér niður þrepin, en
sneri aftur.
„Vertu sæll”, sagði ég aftur, og svo hikaði ég, en bætti siðan við: „Ég
er fegin, að þú skyldir ekki óska mér gleðilegra jóla”.
„Hvi hefði ég átt að gera það? Ég er viss um, að þessi jól verða þér
ekki gleðirik. En ég vona.að þér sé það ekki á móti skapi, þótt ég hugsi
vingjarnlega til þin á jólunum. Þótt þú bæðir mig aðgera það ekki, gæti
ég ekki orðið við þeirri bón”.
Ég svaraði engu, enda virtist hann ekki búast viðsvari.
„Þú kemur áreiðanlega aftur fyrstu vikuna i janúar?” sagði ég, og
hann kinkaði kolli til samþykkis. „Það verður komið annað ár”, bætti
ég viðum leiðog ég gerði mig liklega tilaðfara.
„Já, ef miðað er við almanakið. En það geri ég aldrei”.
„Hvernig er þá timatal þitt ?”
„Ég reikna timann eftir athöfnum og viðburðum, og það er miklu
betra timatal. Viðburðarik ævi er langlifi. Samkvæmt þvi höfum við
þekkzt lengur heldur en við höfum lifað, talið i almanaksárum”.
Ég vissi, að hann horfði á eftir mér niður garðstiginn. Ég vissi, að
hann vænti þess, að ég liti til baka, en ég kaus að gera það ekki. Allt i
einu fann ég, að hann lagði höndina á öxlina á mér. Ég nam staöar með
tregðu, þvi að mér voru langdregnar kveðjur á móti skapi, og mér
fannst, að eini maðurinn, sem ég hafði engu að leyna, hefði þegar yfir-
gefið mig. Ég forðaðist að láta hann sjá framan i mig. Ég vissi, að aug-
un myndu koma upp um mig, hversu svo sem ég hagaði orðum minum.
En svo tók ég eftir þvi, að hann rétti eitthvað að mér. Það var blái
kistillinn, sem móðir hans hafði átt. Hann fékk mér kistilinn, en mælti
ekk orð frá förum.
„Nei”. Ég hristi höfuðið. „Þú mátt ekki gera þetta.... Þú sagðir, að
þetta væri eina arfleifðin þin. Ég get ekki tekið við honum — ekki eftir
það, sem þú hefur sagt mér”.
En hann hristi einnig höfuðið.
„Þú getur ekki neitað jólagjöf”, sagði hann. „Ég vil, að þú þiggir
hann. Ég sá strax i fyrsta skipti, sem þú skoðaðir hann, að þú áttir að
eiga hann. Karlmaður hefur að visu smiðað hanh, en hann var smiðað-
ur handa konu”.
Ég stóð i sömu sporum og vissi ekki, hverju ég átti að svara. Hann
misskildi þögn mina.
„Hugsaðu þér, að það sé gjöf frá móður minni”, sagði hann. „Ég er
viss um, að hún hefði viljað vita hann i þinni vörzlu. Að minnsta kosti
hefði hún viljaðþað, ef hún hefði átt þess kost að þekkja þig”.
Mér vöknaði um augu, svo að ég sá hann aðeins i móðu. Tár hrundi
niður á lok kistilsins, niður á hjörtun og rósirnar. Svo harkaði ég af mér
og leit upp aftur.
„Ég hugsa ekki um móður mina af neinni ofurviðkvæmni”, sagði
hann. „Hún var enginn engill, og það veit ég vel. Hún var þrálynd og
stærilát eins og þú. Hún átti ekki neina sældardaga, þótt hennar raunir
væru ekki alveg eins og þinar. Astin er viðhafnarminni þarna hinum
megin við ána og verður að berjast þar við hungur og þrældóm og
þjáningar. En hún hefði haft huggunarorð á reiðum höndum, þó að ég
viti ekki, hvað ég á að segja. Þess vegna vil ég, að þú þiggir kistilinn —
og hafir hann hjá þér á nýja árinu”.
Ég stóð enn i sömu sporum og hélt á gjöf hans, allt of þreytt og ringl-
uð til þess að stynja upp orði.
„Þakka þér fyrir”, tautaði ég, og eins og litið barn bætti ég við af
hjartans einlægni: „Ég þarf þess með”.
Hann gat ekki varizt brosi, og ég brosti lika.
TUTTUGASTI OG ATTUNDI KAPITUH
Ég hafði gert Jóa Kellý orð og beðið hann að aka mér til Angelettu
með jólagjafir handa börnunum. Ég hafði ekki ökuréttindi og gat því
ekki farið ein. Auk þess langaði mig til að hitta Jóa. Hann kom til móts
við mig utan við garðshliðið, og við létum dótið inn i vagninn og ókum
svo af stað. Hann sat með litinn brúðuvagn á hnjánum og á gólfinu var
kassi með nýlenduvörum. Táta hafði troðið sér á milli okkar og tak
1220
Lárétt
1) Eyja.- 6) Hal.- 7) Komast.-
9) 1001.- 10) Sjúkdómur.- 11)
Pila,- 12) Eins,- 13) 1501.- 15)
Stunan.-
Lóðrétt
1) Land,- 2) Hasar-- 3)
Brúklegur.- 4) Eins.- 5)‘
Stjórnun,- 8) Afar.- 9) Fugl 13)
Jarm.- 14) Greinir,-
Ráðning á gátu No. 1219
Lárétt
1) Búrfell,- 6) Óri,- 7) Lá.- 9)
ST,- 10) Drangar.- 11) VI.- 12)
LI.- 13) Auk.- 15) Nötruðu,-
Lóðrétt
1) Baldvin,- 2) Ró.-3)Frenjur,-
2) EI.- 5) Letrinu.- 8) Ari,- 9)
Sal,- 13) At,- 14) Ku.-
29. september
7.00 Morgunútvarp Veður-
fregnir kl. 7.00, 8.15 og 10.10.
Fréttir kl. 7.30, 8.15 ( og
forustugr. dagbl.), 9.00 og
10.00 Morgunbæn kl. 7.45.
Morgunleikfimi kl. 7.50.
Morgunstund barnanna kl.
8.45: Guðrún Guðlaugsdótt-
ir heldur áfram aðlesa
„Vetrarundrin i Múmindal”
eftir Tove Janson (6). Til-
kynningar kl. 9.30. Létt lög
milli liða. Laugardagslögin
kl. 10.25 Stanzkl. 11.00: Arni
Þór Eymundsson og Pétur
Sveinbjarnarson sjá um
þáttinn.
12.00 Dagskráin. Tónleikar.
Tilkynningar.
12.25 Fréttir og veðurfregnir.
Tilkynningar.
13.00 Óskalög sjúklinga
Kristin Sveinbjörnsdóttir
kynnir.
15.00 Fréttir.
15.15 i hljómskálagarði a.
Capitol hljómsveitin leikur
vinsæl lög úr óperum, Car-
men Dragon stj. b. „Eitt-
hvað fyrir alla”, syrpa af
vinsælum verkum.
16.15 Veðurfregnir A nótum
æskunnar Pétur Stein-
grimsson og Andrea Jóns-
dóttir kynna nýjustu dægur-
lögin.
17.00 Fréttir.
17.30 Ferðabókarlestur:
„Grænlandsför 1897” eftir
llelga Pjeturss Baldur
Pálmason les (4).
18.00 Fréttir á ensku
18.10 Söngvar i léttum dúr.
Alíred Pröysen syngur.
18.30 Tilkynningar.
18.45 Veðurfregnir. Dagskrá
kvöldsins.
19.00 Fréttir. Tilkynningar.
19.30 Reykjavikurpistill Páls
Heiðars Jónssonar.
19.50 Hljómpiöturabb Þor-
steins Hannessonar.
20.35 Haustmánuður Þáttur
með blönduðu efni.
Umsjónarmaður: Jón B.
Gunnlaugsson
21.20 Pinaósónata nr. 29 i B-
dúr op. 106
„Hammerklavier-sónatan”
eftir Beethoven Hans
Richter-Haser leikur.
22.00 Fréttir
22.14 Veðurfregnir. Danslög.
23.55 Fréttir i stuttu máli.
Da^skrárlok.
Laugardagur
29. september 1972
18.00 Enska knattspyrnan.
19.00 Hlé-
20.00 Fréttir.
20.20 Veður og auglýsingar.
20.25 Hve glöð er vor æska.
Brezkur gamanmynda-
flokkur. Skólafélagsfor-
maðurinn. Þýðandi Jón
Thor Haraldsson.
20.50 Bak við blæjuna. Brezk
mynd um brúðkaupssiði og
ýmsa þjóðhætti i Arabiu.
Þýðandi og þulur Dóra
Hafsteinsdóttir.
21.40 Svefninn langi (The Big
Sleep). Bandarisk biómynd
frá árinu 1946, byggð á
skáldsögu eftir Raymond
Chandler. Leikstjóri
Howard Hawks. Aðalhlut-
verk Humprey Bogart,
Lauren Bacall og Martha
Vickers. Þýðandi Jón Thor
Haraldsson. Leynilögreglu-
maður nokkur er kvaddur á
fund aldraðs hershöfðingja,
sem á tvær uppkomnar
dætur og hefur þungar
áhyggjur af framferði
þeirra, þvi önnur þjáist af
ákafri vergrini, en hin af
spilafikn. Nú hefur hegðun
annarar valdið þvi, að
gamli maðurinn er beittur
fjárkúgun. Einnig kemur i
ljós, að náinn vinur fjöl-
skyldunnar hefur horfið.
Leynilögreglumaðurinn
flækist óafvitandi inn i mál
f jölskyldunnar og brátt
dregur til tiðinda.
23.30 Dagskrárlok.