Tíminn - 15.07.1973, Blaðsíða 28

28
TÍMINN
Sunnudagur 15. júli 1973.
HVERS VEGNA ER
MENNING?
TÓNUST EKKI
rætt við Sverri Garðarsson, formann
Félags íslenzkra hljómlistarmanna
<.
ÞAÐ HEFUR lengi verið draum-
ur Félags islenzkra hljómlistar-
manna (FIH), að geta haldið
gangandi danshljómsveit, af
svipaðri stærð og tegund og
þeirri.sem nú kynnir innsend lög
i trimmlagakeppninni svoköll-
uðu. Sverrir Garðarsson, formaö-
ur FÍH, lýsti þvi yfir á blaða-
mannafundi ekki alls fyrir löngu,
að nú vonaðist FÍH til að hljóm-
sveitin yrði ekki lögð niður að
keppninni lokinni, en einhverjar
hindranir taldi hann þó vera i
veginum.
Blaðamaður Timans hafði tal
af Sverri um þetta mál á þriðju-
dag.
— útlitið fyrir áframhaldandi
starfi hljómsveitarinnar er ekki
mjög gott, sagði Sverrir. — Það
er hreinlega of dýrt fyrir okkur að
gera þetta, án þess að njóta ein-
hverra ivilnana frá hinu opin-
bera. Ég er þó alls ekki að fara
fram á neina styrki. Það sem við
förum fram á, er að við verðum
undanþegnir skemmtanaskatti
þegar hljómsveitin leikur ein-
hvers staðar á eigin vegum. Við
höfum til dæmis fengið felldan
niður skemmtanaskatt af trimm-
lagakeppninni, en með þvi skil-
yrði, að ágóði renni til liknar-
starfsemi. Það er gott og blessað,
okkur þykir ekki nema sjálfsagt
Sverrir Garðarsson, formaður
FÍH: — Menntum hljómlistar-
menn.
sýnt áhuga á samstarfi við hljóm-
sveitina en þvi miður er það ekki
mögulegt fyrir það, að reka hana
sjálft, eins og gert er annars stað-
ar á Norðurlöndum. í fyrstu grein
laga félagsins segir meðal ann-
ars, að tilgangur þess sé að ,,út-
breiða skilning á menningargildi
lifandi hljómlistar” en þar er við
ramman reip að draga, þvi að
tónlist er alls ekki talin til menn-
ingar hérlendis. Nægir i þvi sam-
bandi að benda á Sinfóniuhljóm-
sveit íslands. Það vekur furðu og
mikla athygli manna um allan
heim, að hér sé hægt að halda
gangandi heilli sinfóniuhljóm-
sveit og hún hefur oft sannað
ágæti sitt, en hér dettur mönnum
allra fyrst i hug að leggja hana
niður, þegar i ljós kemur að halli
á rekstri Rikisútvarpsins nemur
um það bil 55 milljónum, sem er
nálægt rekstrarkostnaði Sin-
fóniunnar. Um aðrar tegundir
tónlistar þarf varla að tala.
— Það er minnzt þarna á ,,lif-
andi tónlist.” Nú virðist hún vgra
á undanhaldi, allavega i danshús-
um, þar sem diskótekin spretta
upp.
— Já, þetta er einmitt mál,
sem okkur varðar mjög og er i
sjálfu sér afar alvarlegt. Ég var
einmitt i vor á þingi alþjóðasam-
taka félaga hljómlistarmanna og
Rythma-flokkurinn. Magnús Ingimarsson, sem stjórnar hljómsveitinni og útsett hefur bróðurpart
laganna i trimmlagakeppninni, situr við pianóið.
að styrkja þá starfsemi, sem við
teljum nauðsynlega og til heilla.
Við göngum með þá hugmynd i
maganum, hélt Sverrir áfram, —
að hér verði hægt að setja á lagg-
irnar stöðuga tónlistarkynningu á
sumrin, kannski tvisvar eða
þrisvar i viku fyrir ferðamenn, og
þar myndi þessi hljómsveit leika.
Auk hennar höfum við hug á að
vera þar með strokhljómsveit,
kammerhljómsveit og svo fram-
vegis. Útlendingar hringja hingað
á skrifstofu félagsins „trekk i
trekk” og spyrja, hvort ekki sé
neitt að gerast i tónlistarlffinu á
fslandi, hvort hér séu engir
hljómlistarmenn. Okkur verður
náttúrlega heldur fátt um svör, en
staðreyndin er sú, að hér er til
nóg af hljómlistarmönnum og
mörgum hverjum afbragðsgóð-
um. Vandamálið er að koma
þessu upp. Við munum nú mjög
fljótlega leggja fram formlega
tillögu um þetta við viðkomandi
yfirvöld og þar með ætti þessari
hljómsveit okkar að vera tryggð-
ur grundvöllur, að ininnsta kosti
að hluta. Þá hefur Rikisútvarpið
þar var þetta eitt af aðalmálun-
um. Sömu sögu er að segja alls
staðar að i heiminum, veitinga-
húsaeigendur, leikhús, hljóm-
plötuútgefendur og aðrir nota
heldur segulbands- og/eða hljóm-
plötuupptökur i staðinn fyrir lif-
andi tónlist. Tökum sem dæmi, að
i Sviþjóð syngur Lina langsokkur
inn á plötu við undirleik 30 manna
hljómsveitar. Siðan er upþtakan
með hljómsveitinni send til Finn-
lands og viðar og i hverju landi
tapa 30 manns þar með atvinnu.
En við getum litið gert i þessu.
Þau Þuriður Sigurðardóttir og Pálmi Gunnarsson syngja með FtH-
hljómsveitinni fyrst um sinn auk Ragnars Bjarnasonar.
Við settum að visu fram i siðustu
samningum okkar þá kröfu, að
ekki mætti nota hljómplötur og
segulbönd á dansleikjum, en það
urðum við að láta niður falla.
Þessa kröfu setjum við fram aft-
ur og aftur og höldum áfram að
berjast. Róðurinn verður náttúr-
lega þungur, en þetta er okkar
lifshagsmunamál.
— Nú er það svo, Sverrir, að
hér á Reykjavikursvæðinu er
mjög takmörkuð atvinna fyrir
ákveðinn hóp tónlistarmanna,
popphljómsveitamenn, sem vilja
vanda sina tónlist og leggja meira
i hana en venjulegar danshljóm-
sveitir, en veitingahúsaeigendur
sjá sér meiri hag i að ráða hljóm-
sveitir, sem flytja svokallaða
„brennivinstónlist.” Á dansleikj-
um popphljómsveitanna kemur
fólk meira til að hlusta og kaupir
þvi ekki allt það áfengi, sem aðr-
ar hljómsveitir — með einfaldari
tónlist — stuðla beint og óbeint að.
Hvað getur félagið gert i þessu?
— Litið. Veitingahúsaeiger.d-
um er i sjálfsvald sett hverja þeir
ráða til að annast flutning dans-
tónlistar og þvi verður um sinn að
vera svo sem nú er, að þessir
ákveðnu hljóðfærleikarar verði
heldur að leita út fyrir borgar-
mörkin, þar sem þeir geta haldið
sina eigin dansleiki, en þar kemur
svo aftur að þvi, að þeirra tónlist
fellur ekki i smekk þeirra, sem
sækja þá dansleiki, enda kemur
fólk fyrst og fremst til að dansa
og skemmta sér á þann hátt.
Stærsta vandamálið er náttúr-
lega, að kakan er of litil fyrir
þann fjölda, sem um er að ræða. í
félaginu eru nú rúmlega fjögur
hundruð manns og þeir geta ekki
allir haft stöðuga atvinnu af
hljóðfæraleik.
— Svavar Gests gaf félaginu
fjárupphæð á 40 ára afmæli þess á
siðasta ári og ætlaðist til, að þeir
peningar yrðu notaðir sem stofnfé
sjóðs til styrktar námsmönnum.
Hvað er helzt að frétta af þeim
málum?
— Litið, enn sem komið er.
Þetta vekur annars hug manns á
öðru atriði, sem er þessu nátengt.
Svo til hver einasta starfsgrein á
hér aðgang að rikisreknum fag-
skóla en ekki hljómlistarmenn.
Hverju sætir það? FÍH er með þá
hugmynd, að rikið stofni tónlist-
arskóla — og félagið er fúst til að
eiga aðild að honum — og væri sá
skóli eins konar inntökuskilyrði i
félagið. Okkur hefur dottið i hug,
að þetta yrði tveggja ára skóli og
að þar nytu hljómlistarmenn
nauðsynlegrar undirbúnings-
menntunar, svo sem i nótnalestri,
tónfræði, tónlistarsögu og svo
framvegis. Það er skoðun min, að
hér sé fjöldinn allur af hæfum
tónlistarmönnum, sem vantar að-
eins einhverja tónlistarlega þekk-
ingu. Ef við tökum strákana
hérna i poppinu, þá eru þeir
margir mjög liðtækir lagasmiðir,
en i mörgum tilfellum skortir þá
grundvallarþekkingu, sem myndi
betrumbæta tónsmiðar þeirra til
mikilla muna. Þetta er brynt
nauðsynjamál og verður örugg-
lega unnið sterklega að þvi i
framtiðinni, sagði Sverrir
Garðarsson, formaður FIH, að
lokum. ó.vald.
Þrettán blásarar eru með FtH-hljómsveitinni. G.E. tók meðfylgjandi
myndir á æfingu á mánudagskvöldið, þegar allir voru komnir I nýju
búningana. Nú er það spurningin hvort FtH tekst að halda hljóm-
sveitinni gangandi. 1 henni er næstum helmingur sinfóniuiiljómsveitar-
menn.