Tíminn - 12.05.1974, Blaðsíða 6

6
TÍMINN
Sunnudagur 12. maí 1974.
Ingólfur Davíðsson:
Byggt og búið
í gamla daga
XXII
............ ii ii i ii i i
Á feröalagi 1932.
Flestar myndir i þáttum þess-
um hefur undirritaður tekið i
grasafræði- og grasaskoðunar-
ferðum um landið. Annarra
myndahöfunda er getið sér-
staklega. í þessum þætti koma
fyrir sjónir myndir úr eigu
Hallgrims heitins Hallgrims-
sonar bókavarðar. Fjórar
myndanna tók Guðjón Runólfs-
son bókbindari, en ókunnugt er
mér um höfund myndanna af
Guðlaugsstöðum og Siðumúla.
Elzt ermyndinaf Siðumúla i
Borgarfirði, tekin 1922, og sýnir
gamlan torfbæ með burstum.
Hvenær skyldi hann hafa verið
rifinn? Hefur Andrés frá
Siðumúla um skeið átt heima i
honum?
Myndin af Guðlaugsstöðum i
Blöndudaler tekin 1924. Sá bær
stendur enn litt breyttur hið
ytra, en allmjög breyttur innan-
bæjar. Upphaflega var mjög
þykkur torfveggur þar sem litla
burstin er, én veggurinn var
siðar rifinn og þar gert her-
bergi i staðinn. Erfitt reyndist
að verja það fyrir leka.
A Guðlaugsstöðum hefur
sama ættin búið siðan um 1600,
og mun slikt fágætt. Þar hafa á
okkar öld slitið barnsskónum
Pálsbörnin: Hulda, frú á Höllu-
stöðum, Björn, alþingismaður á
Löngumýri, Hannes stjórnar-
ráðsfulltrúi, fyrrum kenndur
við Undirfell, og Halldór
búnaðarmálastjóri. Föður-
bróðir þeirra var hinn
þjóðkunni læknir Guðmundur
Hannesson.
A Guðlaugsstöðum hefur
löngum verið mikið f járbú, enda
viðlengt haglendi á heiðunum.
Til hægri á myndinni er gömul
smiðja. Ekki veit ég, hve marg-
ir ættliðir hafa staðið þar við
aflinn. Hallgrimur, eigandi
myndarinnar, vann á
Guðlaugsstöðum á sumrin á
námsárum sinum.
Litum á mynd af blæjubil,
Ford, árgerð 1927 eða 1928, eign
Auðuns i Dalseli, merki RA 5.
Myndin er tekin á ferðalagi
norðuriland 1932, og standa hjá
bilnum (talið frá vinstri):
Magnús Valdimarsson,
Guðmundur Runólfsson,
Hallgrimur Hallgrimsson, með
hattinn, og Olafur Auðunsson.
Fimmti ferðafélaginn, Guðjón
Runólfsson, tók myndina. Hin
myndin sýnir þá félaga i
tjalddyrum.
A myndinni frá Silfrastöðum
sést hin sérkennilega áttstrenda
kirkja, og einnig hallandi
skemmuþilið og hluti af gamla
bænum. Einn félaginn styður
við þilið i gáska! Hann er
klæddur samkvæmt tizku þeirra
tima — pokabuxunum. Gömul
torfhús vildu hallast undan
veðrum og veggir missiga með
timanum. Hið fyrsta, sem ég
heyrði um Silfrastaði var visan
þessi: ,,1 hriðarveðri harð-
fengur himir yfir uxum —
Silfrastaða-Steingrimur, stend-
ur á tiu buxum.” Þótti karl sá
dugnaðarbóndi á sinni tið.
Þeir ferðafélagar komu á
Hólahátiðina, á fimmtiu ára
afmæli bændaskólans 1882-1932
og var þar mikið um að vera,
sjá mynd. Siðan héldu
félagarnir til Eyjafjarðar og
austur i Mývatnssveit i stöðugu
sólskinsveðri. Verða i næsta
þætti m.a. birtár myndir af
sumu þvi, sem þar bar fyrir
augu, fyrir rúmum 40 árum.
Margt hefur breytzt siðan.
1 tjalddyrum 1932.
Á Silfrastöðum 1932.